Исмлар жилоси

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Mahmud Jurat

Йўқ, мен бундай деб ўйламайман. Миллатнинг асосий белгиларидан бири унинг тили. У ўз тили ва шу тилдаги исм бўлган сўзларни ёқтирмас экан, билмадим, нима бўлишини. Мана, шу тилимизни яхши билмаганимиздан туркий сўзларга қаршилар кўпайиб кетаяпти ва кўпайиб кетган эди. Ёрқиной, Ботир, Қилич, Ҳосил ва бошқалар сизга ёқмайдими? Ўзингиз бир мушоҳада қилиб кўринг, аҳолимиз орасида туркий сўзлардан исми бўлган, туркий сўзлар билан аталган кишилар, яъни бизда асл туркий исмлар қанча фоиз эканлигини ўйлаб кўрганмисиз.

Демак Сизга ўз исмингиз (фамилиянгиз) ҳам ёқмас экан-да?

Миллатнинг асосий белгиларидан бири бўлган тилимиз фақат туркийга асосланмаган-ку. Унинг шаклланиши борасида форсий, араб тилларидан кириб ўзлашиб, яъни ўзбекчалашиб кетган сўзларни инкор қилмайсиз, деган умиддаман. Мен юқоридаги ёзганларим билан туркийдаги исмларни ёқтирмайман, демадим. Улар ҳам ўзига хос, бироқ Сизнинг сўзингизга кўра араб ва форсий ибтидога оид бўлган исмлардан тўлиқ воз кечиш таклифи билан чиқаяпсиз, бу эса ўзбек тилига маълум маънода эътирозингизнинг далилидир, шундай эмасми?

Туркий асос бўлиши керак экан, деб "Қилич", "Теша", "Бўри", "Турди", "Тўхтасин", "Ўроқ", "Тош", "Қўчқор", "Тўти" ёки "Сотволди" исмларини фарзандга қўйиш учун инсон илмдан, зиёдан анча йироқ бўлиши керак... Қолаверса, шу каби исмларнинг эгалари катта бўлганларидан сўнг ўз исмларидан уялашларини алоҳида таъкидлаб ўтмоқчиман (Бунинг гувоҳи ҳам бўлганман).