Диншунослик дарси

[Phantomzero]

Сообщение от Dolimov

ўзбек миллатига ёт саналадиган ћижобга киритиб юборилса, нима бўлишини, юртим ќай томон йўл олишини ўйлаб, юрагим орќага тортиб кетди. Худодан бир нарсани, у ћам бўлса, халќимни ёки шахсан мени ўша кунларга етказмаслигини сўрадим.

Узр-у, мавзу хижоб ёки бутун утмишдаги узбекнинг дуписию еки румоли хакида гап кетвотганлиги йук, кимни кизи мини-юпкада еки румолда юрадими узи жавоб беради. Асосий мавзудан четлашиб кетдик, эслатиб утмокчисан, Диншунослик дарси мактабда утиш керами ёки йукми? Ман Дин тарихи ёки Дунё динлари дарслигини киритишни таклиф килардим, ва ушбу дарсликда асосий дуне динлари келиб чикиши (Ислом,Насронийлик, Яхудийлик ва хоказо), уларни бир-биридан фарки ва асослари хакида дарс утишни таклиф килардим, Аввалам бор албатта ота-оналар мажлисида бутун мактабларда мулохаза килган холатда.

[Fayzbek]

Сообщение от Phantomzero

Узр-у, мавзу хижоб ёки бутун утмишдаги узбекнинг дуписию еки румоли хакида гап кетвотганлиги йук, кимни кизи мини-юпкада еки румолда юрадими узи жавоб беради. Асосий мавзудан четлашиб кетдик, эслатиб утмокчисан, Диншунослик дарси мактабда утиш керами ёки йукми? Ман Дин тарихи ёки Дунё динлари дарслигини киритишни таклиф килардим, ва ушбу дарсликда асосий дуне динлари келиб чикиши (Ислом,Насронийлик, Яхудийлик ва хоказо), уларни бир-биридан фарки ва асослари хакида дарс утишни таклиф килардим, Аввалам бор албатта ота-оналар мажлисида бутун мактабларда мулохаза килган холатда.

Hozir bilmadimu biz lekin maktabda ham OTM da ham dinshunoslik yoki dinlar tariximi shunga o'xshash darslar o'tganmiz. Maktab davrini eslasam bu fandan rassomchilikni tugatgan va keyinchalik sirtdan metematikami yo geografiyami shuni o'qib olgan mutahassis o'qitgan...
OTM da bo'lsa oldin KOMMUN. goyadan va dahriylikdan dars bergan domla o'qitgan...
Endi mulohaza qilaylik o'sha fan bor deylik, asli lekin ularni kimlar o'qityapdi?
Va kimlar o'qitishi kerak?
Qaysi davlatlar tajribasida bunga o'xshash holatlar bor?
Mutaxassislar qanday malaka va ko'nikmalarga ega bo'lishi kerak?
Boshqa tortishuvlarni qo'yib har kimning etiqodiy qarashlarini chetga surib,
o'z-o'zimizni hurmat qilgan holatda taklif va fikrlar berishingizni so'rardim...
Keyin yana Bizning milliy liboslarimiz bilan diniy liboslarga (ularni farqlariga) ham tushincha berib o'tsak... etiborlaringiz uchun rahmat.

[Bahrom]

Salom menimcha maktablarda Dinshunoslik darsini o'tilishi judayam to'g'ri emas.

Birinchidan:
Bola hali dunyoqarashi shakllanmasdan turib, Dinshunoslikda olgan ilmiy ma'ruza, unga juda boshqacha ta'sir qilishi mumkin.
Masalan agar bola Islom diniga e'tiqod qiluvchi oiladan bo'lsa, maktabda biror o'qituvchining ozginagina xatosi bilan, boshqacha ta'rif berilgan boshqa bir dinga moyillik paydo bo'lishi mumkin. Bu esa oila uchun katta fojeaga aylanishi mumkin.

Ikkinchidan:
Maktablardagi Dinshunoslik darslari fan sifatida o'tilishini nazorat qilish imkoni yo'q. Kimdir o'zini dinini maqtab, tushunmovchiliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Bunda yosh bolaga bu fan emas, qandaydir diniy ta'limot olish xizmatini o'tashi mumkin.Kimningdir noto'g'ri gapi bilan, bola e'tiqodida boshqacha qarash paydo bo'lishi mumkin. Bu esa o'sha dinga e'tiqod qiluvchilarga ham, ota-onalarga ham, umuman hech kimga foyda keltirmaydi.

Dinshunoslik esa hamma dinlar tarixi, kelib chiqishi, hozirgi vaqttagi holatlar haqida ma'lumot beruvchi fan. Bu fanni dunyoqarashi bir muncha shakllangan, OTM talabalari o'qisa bo'ladigan fan.

Qisqasi bolani chalg'itish shartmas, ayrimlarni ba'zi fikrlari juda nozik mavzu, adashmasam bu yerdagi mavzu boshqa mavzu, DINSHUNOSLIK fani haqida ketyapti. Agar shu fanni o'qimasa ayrimlar noqonuniy oqimlar faqat Islom dinini niqob qilganlardagina bor deb o'ylashlari mumkin. Vaholanki "missionerlar" haqida biz Dinshunoslik darsida bilganmiz va uni qanaqa qo'rqinchli ekanligini ham shu darsda bilganmiz.
Bu mavzuda agar juda qiziqtirsa kimdir aytgendek boshqa mavzu ochib, expertlarni taklif qilib fikr almashsa yaxshiroq, kimnidir darrov "missioner" yoki "vaxobiy" deb tamg'a qo'ymasdan.
DINSHUNOSLIK FANI haqida savol deb tushundim bu mavzuni man.

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Bahrom

Salom menimcha maktablarda Dinshunoslik darsini o'tilishi judayam to'g'ri emas.

Birinchidan:
Bola hali dunyoqarashi shakllanmasdan turib, Dinshunoslikda olgan ilmiy ma'ruza, unga juda boshqacha ta'sir qilishi mumkin.
Masalan agar bola Islom diniga e'tiqod qiluvchi oiladan bo'lsa, maktabda biror o'qituvchining ozginagina xatosi bilan, boshqacha ta'rif berilgan boshqa bir dinga moyillik paydo bo'lishi mumkin. Bu esa oila uchun katta fojeaga aylanishi mumkin.

Мактаблардаги дарслар Вазирлик тасдиқлаб берган дастурлар, қўлланмалар асосида ўтилади, ҳамма ўз билганини ўтмайди... Қолаверса, диншунослик фани билан динга даъват қилиш ўртасида умуман боғлиқлик кўрмаяпман...

[Bahrom]

Сообщение от Masud Mahsudov

Мактаблардаги дарслар Вазирлик тасдиқлаб берган дастурлар, қўлланмалар асосида ўтилади, ҳамма ўз билганини ўтмайди... Қолаверса, диншунослик фани билан динга даъват қилиш ўртасида умуман боғлиқлик кўрмаяпман...

Albatta siz etgandek tasdiqdan o'tgan bo'ladi lekin o'qituvchilar haqida gap ketganda, kim nimaga kafolat beroladi?
Manga maktabda o'qiyotgan vaqtimda, bitta domla tarixdan Chingizxon Amudaryo bo'yigacha qo'shin tortib kelib, qishda mo'g'ul askarlari sovuqqa chidolmaganliklariga jahl qilib, sovuqda Chingizxonni o'zi muzlagan Amudaryo ustida sartaroshini olib, sochini oldirgan, keyin shamollab vafot etgan degan!!
Man domlaga xato etdiz, bunaqa bo'magan, balki siz Amur Temur haqida gapirmoqchidirsiz deganim uchun 2 qo'ygan!!
Amur Temur Xitoyga bostirib borib vafot etgan degan! Xitoyni bosib olayotganda, jangda vafot etgan ekan Amur Temur!
Chingizxon Samarqandga boztirib kelishda Amudaryoda shamollab vafot etganmush!
Butun kechirasiz-u bilimsiz, "tupoy" sinfdoshlarim ustimdan kulishgan!
Manga 2 baho emas, uquvchi sinifdoshlarim domlani gapini bilim sifatida qabul qilishgani juda alam qilgan. Xudoga shukr keyinchalik unaqa qoloq joyda o'qimadim.
Shunaqa joylarda vazirlik nimani tasdiqlaganini tasavvuriga sig'dirolmaydigan domlalar ham bor afsuski.

[Камолиддин Зайнутдинов]

Сообщение от Bahrom

bitta domla tarixdan Chingizxon Amudaryo bo'yigacha qo'shin tortib kelib, qishda mo'g'ul askarlari sovuqqa chidolmaganliklariga jahl qilib, sovuqda Chingizxonni o'zi muzlagan Amudaryo ustida sartaroshini olib, sochini oldirgan, keyin shamollab vafot etgan degan!! Man domlaga xato etdiz, bunaqa bo'magan, balki siz Amur Temur haqida gapirmoqchidirsiz deganim uchun 2 qo'ygan!!

шу гапингизни китоб орқали тасдиқлашга уриниб кўрмаганмисиз? дарсликда бу нарсалар ёзилган бўлиши керак-ку. шунақа чалғитишлар бўлмаслиги учун Masud Mahsudov айтияптилар

Сообщение от Masud Mahsudov

Вазирлик тасдиқлаб берган дастурлар, қўлланмалар асосида ўтилади

[Shokir Dolimov]

Сообщение от Камолиддин Зайнутдинов

нимага оддий бош кийимига, аллергияси бор одамдай гапиряпсиз? бу нарсани нимаси ёмонлигини манга тушунтириб беролисизми? балким ман ёшлик қилиб тушунмиётгандурман. мендан ёшингиз катта, манга тушунтириб беринг.

Куттириб қўйганим учун узр, хизматчилик. Саволингизга батафсил, соддароқ тилда жавоб беришга уриниб кўраман. Бугун мен беш-олти нафар, ўзим шахсан танийдиган, юртимизнинг турли вилоятларида истиқомат қиладиган, ёши 60-70 га тўлган онахонларга қўнғироққилиб, ҳижоб масаласида суҳбатлашдим. Уларнинг айримлари умр бўйи ўз қишлоғида меҳнат қилиб, қўшни вилоятдан чиқмай келган оддий кампиржонлар бўлса, баъзилари, давлат идораларида турли лавозимларда меҳнат қилиб, ёшини яшаган аёллар. Бир нафари эса таржимонлик фаолияти билан кўп йиллар шуғулланиб, хорижга хизмат сафарларида бўлиб борган. Қаранг-ки, хорижда кўрган аёлдан ташқари, ушбу момоларнинг аксарияти бир овоздан ҳижоб нима эканлигини фақат ўтган асрнинг 90-йилларидагина билгани, на ўзлари ва на эналари-ю, момолари уни ўрашмагани, кийимнинг бундай тури ўзбек аёлига мутлақо ёт эканлигини алоҳида таъкидлаб ўтди. Улардан икки нафари эса ҳижобга киришга даъват этаётганларга қарата кампирларга хос яна бир-икки оғиз «ширин сўз» айтди-ю билдирган тилакларини бу ерда такрорлаш сал ноқулай туюлди менга.
«Қутлуғқон» видеофильмини эсга олинг. Тўйда чойхоначилик қилган Йўлчи ва Гулнора ўртасида суҳбат саҳнаси, ушбу ўзбек қизи бошидаги рўмолининг чети билан юзини тўсганча, ерга қараб, шарм ила сўз айта олганини эсланг. Ана сизга ўзбекнинг ҳижоб-ла тўсилмаган гўзаллиги, миллатнинг иффати, ахлоқий поклиги! Камолиддин, сизга нима камлик қиляпти? Яна нима керак сизга? Ана шундай тарбияламайсиз-ми қизалоқларимизни. Ёки Гулнораларимизни бегонанинг кийими – ҳижобга тиқиб ташлашни истайсиз-ми?

[Shokir Dolimov]

Шимол ва Ғарбнинг ёшларимиз онги, хулқ-атвори ва кийиниш тарзига кўрсатаётган салбий таъсирини тилга олар экансиз, Шарқ ва Жанубнинг ҳам ўзига хос бузғунчилик таъсирини унутманг.
«Қутлуғқон»га қайтамиз. Эсингизда бўлса, асарда, Йўлчининг онгига халқимиз тафаккурига ўша замонларда ёт саналган, қўзғолон кўтариб, қон тўкишга даъват этган коммунистик ғоялар сингдирилган эди. Бунинг оқибати нималар билан якун топгани ўзингизга яхши маълум.
Бугунги кун ҳам ўхшаш жараёнлардан холи эмас. Муайян кучлар айрим фуқароларнинг онгига ўз ғояларини сингдириб борган тарзда кўзлаган мақсадларига маълум бир изчилликда эришиб боришга уринмоқда. Бундай кучлар томонидан илгари сурилаётган ғоялар, одатда, «Диний экстремистик ғоялар» деб аталади. Модомики, мулоҳаза юритилаётган экстремистик таъсирга дучор бўлган фуқаролар ҳижобни эътироф этиб, катта-кичик одамлар орасида ва мана бундай форумларда аста-секин оммалаштиришга киришган экан, демак, саволингизга жавоб бериб, юқорида билдирилган фикр-мулоҳазаларга асосланган холда ва нарсани ўз номи билан очиқ-ойдин, рўйи-рост атаб айтаман-ки, Ҳижоб – маълум бир маънода ёт ғоя соҳибларининг юртимиз ҳудудида эришишга муваффақ бўлган ютуғидир.
Ёдингизда бўлсин, улар хотин-қизларимизни ҳижобга киритиб ташлашга эришиш билангина чекланиб қолмайди. Бугунча ҳижоб, эртага яна аллақандай чеклашлар-у, бемаънигарчиликлар. Ва шу тарзда, токи ўзларининг стратегик мақсадларига эришмас эканлар, халқимиз, давлатимизни тинч қўйишмайди. Ўхшаш даъватларга шу тобдан чек қўйилмас экан, бетакрор Ватанимизда ғалати-ғалати ижтимоий-сиёсий жараёнлар юз бера бошлаб, менга ўхшаганларга иш топилади. Бугунги тинч, фаровон ҳаётига путур етган, билиб-билмай ҳижобга киришни даъват этганлар эса б... га пичоқ тортиб ўтиради ёки ўз бошини ўзи еб, Йўлчи каби иш тутади.
Ёшимни катта билиб, сўраган экансиз, хулоса қилиб айтишим мумкинки, дунё томонларидан фақат илғор, ўлкамизни тараққиёт сари етаклайдиган ғояларни ўзлаштиринг, ўзбекнинг миллий ўзлигини асранг, уни ўзгартириш, модернизация қилишга уринманг. Сизга берадиган жавобим, истасангиз маслаҳатим шу эди

[мафтун]

Сообщение от Dolimov

Ёшимни катта билиб, сўраган экансиз, хулоса қилиб айтишим мумкинки, дунё томонларидан фақат илғор, ўлкамизни тараққиёт сари етаклайдиган ғояларни ўзлаштиринг, ўзбекнинг миллий ўзлигини асранг, уни ўзгартириш, модернизация қилишга уринманг. Сизга берадиган жавобим, истасангиз маслаҳатим шу эди

Умуман Юқоридаги фикрларингиз икки хил тассурот қолдирди менда.
Иқтибос олганим жумлаларингизга бобонгиз Долим бува (тахминимча у киши мияси советларнинг ғояси билан заҳарланмаган) ёқа ушлаб қолардилар. (балки ҳассалари билан ерга бир уриб эҳ ёшлар айнияпти, дермидилар)
Мен ўзингиздан мисол келтирмоқчиман, тўғри тушунинг. Чунки у кишининг тушунчалари Сизникидан фарқ қилишига шубҳам йўқ.

Сизга савол: нима учун Сиз ва Сиз каби катта мавқеъ ва катта ёшли акаларимиз рўмол (боринг ана ҳижоб) деса, бир сесканиб тушади-ю, мини юпка кийган, кўкраклари очиқ, кўзлари, юзлари аллақандай ёмон аёлларни эслатадиган қиз-жувонларга "маза" қилиб қарайсизлар.
Ўзлик дея кўўўўп ёзибсиз, шундай ҳолатда ҳам ўзлигингизда турган бўласизми ё уларга ҳам нафрат борми ўзбек қалбингизда?????

[мафтун]

Сообщение от Dolimov

Ҳижоб – маълум бир маънода ёт ғоя соҳибларининг юртимиз ҳудудида эришишга муваффақ бўлган ютуғидир.

Қайдадир диний илми борлар шу мавзуда фикрини билдирса, дегандингиз.
ўша кампирларнинг беш-олтитасига қўнғироқ қилганингизда, лоақал бир марта Ўзбекистон мусулмонлари идорасига (справочнийдан рақамини сўраб) бир қўнғироқ қилмабсизда. ҳижобнинг исломга алоқаси йўқми дея? Ҳар қалай юртимиздаги миллионлаб муслимлар қатори ўша идора СИЗНИКИ ҳам.
Ҳалиям кечмас, чунки у ерда ҳар тугул сизнинг ҳар қандай саволингизга қаноатли жавоб берадиган олимлар бор.
Илтимос, имконингиз бўлса, ҳалиям кеч эмас. Холислик яхшида ўртоқ камандир.