Ким нима ўқияпти?...

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Kimsan Birov

Ростини айтганда, асосан, рус тилида асарлар ўқийман. Аксари китоблар ҳали ўзбек тилига таржима қилинмаган, бир-икки таржима қилинганини кўрганимда, яхшиси, русча ўқий қолай, деб ўйладим.
Шу кунларда Дэн Брауннинг 4-5 та китобини, фантастика жанрида Гаррисоннинг пўлат каламуш (Стальная Крыса) туркумидаги романларни, Стивен Кингнинг триллер услубидаги китобларини ўқиб тугатдим. Ўзбек тилига таржима қилинган охирги ўқиган китобим - Уильям Шекспирнинг пьесалари бўлса керак, адашмасам. Уларни Уйғун, Махсуд Шайхзода каби ўзбек тилининг билағонлари таржима қилганига қарамай, рус тилида олган "мазани" тотганим йўқ, афсуски. Бевосита ўзбек тилида ёзилган асарларга келсак, охиргиси, менимча, бундан 8-10 йиллар аввал ўқиган Ўткир Ҳошимовнинг 2 жилдли асарлар тўплами эди, шекилли. Афсуски, кўплаб ўқий боламоқчи бўлган китобларим жуда зерикарли ёки тор мавзуларни қамраб ёзилган бўлади. Шунинг учун кўп ўқий олмайман.

Den Braunning kitoblarini inglizchada o'qisangiz, ruschada o'qiganingiz "mazali" bo'lmay qoladi. Huddi shunday, Shekspirning p'esalari ham originalida judayam o'zgacha... Yoki, Tolstoyning "Urush va tinchlik" asarini, garchi Kibriyo opa Qahhorova ajoyib tarzda tarjima qilgan bo'lsalar-da, o'rischasidagi ba'zi narsalarni topolmaysiz... Sevimli asarimiz "O'tkan kunlar"ni ruschaga tarjimasini (L. Bat' tarjima qilgan) o'qiganmisiz? O'qimagan bo'lsangiz, UMUMAN tavsiya qilmayman, chunki tarjima dabdala.

Demoqchi bo'lganim, har qanday asar ham, tarjima qilinishi jarayonida o'z rangini ma'lum ma'noda yo'qotadi, shu sabab, fikrimcha, o'zbekchadagi shoh asarlarni ham "zerikarli" yiki "tor qamrovli" deyish yarasharmikin? Masalan, "Ikki eshik orasi", "Ufq", "Yulduzli tunlar", "Me'mor" romanlari ham maqtashga arzigulik emasmi?

[Shokir Dolimov]

Сообщение от Masud Mahsudov

Den Braunning kitoblarini inglizchada o'qisangiz, ruschada o'qiganingiz "mazali" bo'lmay qoladi. Huddi shunday, Shekspirning p'esalari ham originalida judayam o'zgacha... Yoki, Tolstoyning "Urush va tinchlik" asarini, garchi Kibriyo opa Qahhorova ajoyib tarzda tarjima qilgan bo'lsalar-da, o'rischasidagi ba'zi narsalarni topolmaysiz... Sevimli asarimiz "O'tkan kunlar"ni ruschaga tarjimasini (L. Bat' tarjima qilgan) o'qiganmisiz? O'qimagan bo'lsangiz, UMUMAN tavsiya qilmayman, chunki tarjima dabdala. Demoqchi bo'lganim, har qanday asar ham, tarjima qilinishi jarayonida o'z rangini ma'lum ma'noda yo'qotadi, shu sabab, fikrimcha, o'zbekchadagi shoh asarlarni ham "zerikarli" yiki "tor qamrovli" deyish yarasharmikin? Masalan, "Ikki eshik orasi", "Ufq", "Yulduzli tunlar", "Me'mor" romanlari ham maqtashga arzigulik emasmi?

Валерий Афонченко айтган экан: «Точный перевод с языка одной страны на язык другой так же затруднителен, как и конвертирование валют этих стран» яъни, Бир мамлакат тилини бошқа мамлакат тилига аниқ таржима қилиш, уларнинг валюталарини конвертация қилишдек мушкул кечади, - деб.
Бироқ, Владимир Голобородько деган яна бир кишининг: «Чтобы плохие произведения стали лучше, их нужно талантливо перевести на другой язык» яъни, Ёмон асарлар яхши бўлиб қолиши учун, уларни бошқа тилга моҳирона таржима қилиш керак, - деган сўзларида ҳам жон борлигини рад этмаслигимиз даркор деган фикрдаман.

[Kimsan Birov]

Сообщение от Masud Mahsudov

Demoqchi bo'lganim, har qanday asar ham, tarjima qilinishi jarayonida o'z rangini ma'lum ma'noda yo'qotadi, shu sabab, fikrimcha, o'zbekchadagi shoh asarlarni ham "zerikarli" yiki "tor qamrovli" deyish yarasharmikin? Masalan, "Ikki eshik orasi", "Ufq", "Yulduzli tunlar", "Me'mor" romanlari ham maqtashga arzigulik emasmi?

«Икки эшик ораси» асарини ўз вақтида ўқиганимда ўзига хос мароқ олганим эсимда. Бошқа асарларда ҳам худди шундай. Лекин вақти келиб хорижий китобларни ўқиганда улардаги воқеалар ривожининг умуман турли йўлларга, кутилмаган кўчаларга кириб кетиши, мутолаа вақтида асосий қаҳрамонлар ҳақида фикрингиз тубдан ўзгариши - буларнинг ҳаммаси китоб қанчалик ҳажмли бўлмасин қўлдан қўймай ўқишга, бўш вақтда бошқа асар топилмаса такрор ўқиб чиқишга ундайди. Афсуски, аксари асарларимиз бундай эмас. Худди ҳинд фильмлари ёки лотин (корейс) сериалларини эслатади. Бир ўқигандан кейин мен масалан иккинчи бор ҳеч бир китобни ўқий олмадим.