Нимага саводсизлашиб кетаяпмиз?

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Behzod Saidov

Шу ўринда яна бир нарсани эътиборга олиш лозим деб ўйлайман. Ҳақиқатдан ҳам сўзларнинг камлиги тилни қашшоқлаштиради деб айтиш мумкин. Лекин айрим ҳолларда ҳамма нарсани ҳам ўзбек тилига бошқа-бошқа сўзлар билан таржима қилиб бўлмайди. Битта сўз бир неча маъно ҳам бериши мумкин. Рус тилида амма ва хола, амаки ва тоға битта сўз билан ифодалангани каби.

Семинарда яна бир ҳолат маъқул бўлмади. Атама сўзини айрим олимлар атама айримлар эса термин деб ишлатишаяпти. Бир олим эса умуман бошқа бир сўзни ишлатди. (Биринчи эшитишим бўлгани учун ҳатто эсга ҳам қолмабди. Семинар материалларида маъруза тезиси бор.)
Хўш ўзи соҳани ўзбек тилида нима деб аташ керак? "Атамашунослик" ми ёки "терминология"?
Ўз фанини ҳали қандай аташни ҳам аниқлаб ололмаган олимларни кўриб тилимиздаги атамаларнинг бир тизимга солиниши, стандартларнинг яратилиши анча мушкул иш бўлишига ишонч ҳосил қилдим...

Fikrimcha, "Atamashunoslik" so'zi qo'llanilsa, hech kim qarshi bo'lmasa kerak... Sodda va tushunarli... Boshqa tilchilarimiz bunga nima der ekanlar?...

[Nigora Umarova]

Сообщение от OmoN

Нигора опа, шунча нарсани каёкдан топасиз-а

Каёкка бормай мана шунга ухшаган маълумотлар йулимда, хар кадамимда учрайди.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Masud Mahsudov

Fikrimcha, "Atamashunoslik" so'zi qo'llanilsa, hech kim qarshi bo'lmasa kerak... Sodda va tushunarli... Boshqa tilchilarimiz bunga nima der ekanlar?...

Boshqa tilshunoslarimiz istilohshunoslik so'zini taklif etishmoqda.

[Behzod Saidov]

Сообщение от Nigora Umarova

Boshqa tilshunoslarimiz istilohshunoslik so'zini taklif etishmoqda.

Во. Айнан мана шу сўз ишлатилган эди. Истилоҳ! "Атама"ни нимаси ёқмабди экан? Ҳайронман.

[OmoN]

Оффтоп:

Сообщение от Nigora Umarova

Boshqa tilshunoslarimiz istilohshunoslik so'zini taklif etishmoqda.

Олллаааааааа....

[Maestro]

Оффтоп:

Сообщение от Behzod Saidov

Истилоҳ!

Шу сўзни Яндексда излаб кўрсам, тожикча сайтлар рўйхати чиқаяпти ;-)

[Umida Shodiyeva]

"istilohshunoslik "bu atamani kengroq tushuntirib o'tsangiz ,iltimos!?
Nega aynan shu atama tanlandi va nima uchun?

[Nigora Umarova]

Сообщение от Umida Shodiyeva

"istilohshunoslik "bu atamani kengroq tushuntirib o'tsangiz ,iltimos!?
Nega aynan shu atama tanlandi va nima uchun?

Nega tanlanganligini tilshunos olimlardan so'rash kerak.

Istiloh- fors tilidan olingan so'z bo'lib, termin, atama ma'nolarini bildiradi.
Atama-turkiy so'z.
Termin-lotincha so'z.

[Shaxnoza]

Мавзу муаллифига ўз миннатдорчилигимни билдирган ҳолда истисно тариқасида шуларни айтмоқчи эдимки, бу ҳолатни форумга дахлсиз равишда бўлишини ҳохлардим. Чунки англашимча форумда дилдан, очиқчасига гаплашамиз. Унда кундалик сўзларимиз, оғзаки сўз нормаларига асосан гаплашган маъқул. Агар адабий тил нормаларига риоя қилган ҳолда мулоқот қилсак унда барча суҳбатларимиз сунъийлик дан фарқи қолмайди. Бу мавзуни китобларга, ташкилот пештоқлари, реклама баннерларига қўлласак яхши бўларди. Чунки яқинда ўзим Дейл Карнегининг "Қандай қилиб дўст орттириш ва одамларга таъсир кўрсатиш мумкин" китобининг ўзбекча таржимасини сотиб олдим. Биласиз психологик китоблар ўзининг тили орқали кишиларга таъсир кўрсатиб уларни тинч ҳолатга ва тўғри йўлга солишга ёрдам беради. Китобни биринчи саҳифалариданоқ ғиж-ғиж хатолар шунақанги одамни асабига тегдики, китобни рости улоқтириб юбориб, русча вариантини олиб ўқишга мажбур бўлди. Бундан ташқари кўчадаги магазин, ташкилотларнинг, реклама баннерларининг хатосини кўриб рости одам уялади. Хизмат тақозоси билан чет эллик меҳмонлар билан тез-тез мулоқотда бўламан. Уларнинг хато ёзувларни ўқиётганларида шуақанги уятли ҳолга тушганимни тасаввур қилолмайсиз. Шундай экан азиз бизнесменлар, нашриётлар хатоларга йўл қўйманг. Бунинг асорати нималарга олиб келишини ўйлаб иш кўринг. Эътиборингиз учун раҳмат!

[Lutfillo Tursunov]

Сообщение от Shaxnoza

азиз бизнесменлар, нашриётлар хатоларга йўл қўйманг.

Бизда собиқ тизимнинг таъсирими ёки олдинроқ бошланганми, хуллас мажбурламагунча бир қоидага амал қилинмайди. Қачонки кўчаларда, турли маҳсулотлар баннерларида сўзларни хато ёзгани учун жарима солинмагунча бу хатолардан қутула олмаймиз. Нашриётларни ҳам шу иши учун, китобларни хатолар билан чиқараётгани учун қаттиқ жазолаш керак! Нимага маҳсулотлар сифатсиз бўлса ва истеъмолчи соғлигига зарар етказса ишлаб чиқарувчилар жавобгарликка тортиладию, ақлга, маънавиятга, билим ва савияга салбий таъсир ўтказадиган китоб чиқарувчиларга индалмайди! Аслида буларнинг зарари уларникидан ҳечам кам эмас.