Teatr - ma'naviy tarbiya maskani

[Sparc]

Сентябр ойида Миллий театрнинг 2 спектаклига тушгандим - "Оилавий сир" ва "Андишали келинчак". Иккала спектакл ҳам қайнона, келин масаласига бағишланиб, асосан қайноналарнинг золимлиги кўрсатилган. Фақат пьесанинг охирида русчасига "чудесным образом" қайноналар ўзгаради-ю, келинлари билан муросага келишади.
"Оилавий сир"да қандайдир сюжет бор бўлса, "Андишали келинчак" да бор-йўқ зиддият келинни "андиша" қилиб қайнонани олдида овқат емаслиги, нонни бекитиб ўзини хонасида ейишида.

Актерларимизнинг маҳорати спектаклларни мароқли бўлишини таъминлаб келмоқда. Шу билан бирга фақат маиший темаларда чиқавериш актерлар маҳорат мактабини секин-аста пасайиб боришига олиб келади, менимча. Шунинг учун, юқорида кўтарилган репертуар масаласи долзарб бўлса керак. Сентябр-октябр ойларида репертуарида 2 та пьесадан ташқари ҳаммаси республикамиз драматургларининг асарлари. Бу қувонарли ҳол албатта, лекин жаҳон классикасидан юз ўгириш шартмикан?


P.S. Teatr.uz сайти ҳалигача ишламаяпти.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Sparc

Сентябр ойида Миллий театрнинг 2 спектаклига тушгандим - "Оилавий сир" ва "Андишали келинчак". Иккала спектакл ҳам қайнона, келин масаласига бағишланиб, асосан қайноналарнинг золимлиги кўрсатилган.

Нега жаҳон классик адабиёти намоёндаларининг асарларига тушмадингиз? Театр репертуари ҳам талаб ва таклиф қонуни асосида тузилади.

Сообщение от Sparc

Актерларимизнинг маҳорати спектаклларни мароқли бўлишини таъминлаб келмоқда. Шу билан бирга фақат маиший темаларда чиқавериш актерлар маҳорат мактабини секин-аста пасайиб боришига олиб келади, менимча. Шунинг учун, юқорида кўтарилган репертуар масаласи долзарб бўлса керак. Сентябр-октябр ойларида репертуарида 2 та пьесадан ташқари ҳаммаси республикамиз драматургларининг асарлари. Бу қувонарли ҳол албатта, лекин жаҳон классикасидан юз ўгириш шартмикан?

Спектакль кўриш жараёнида кўпроқ асарнинг маишийлигига эмас, турмуш муаммоларини қайси омиллар келтириб чиқараётганлигига кўпроқ эътибор қаратиш керакмикан? Бундан ташқари театрга одам дам олишга ҳам тушади-ку. Асарлар ҳам шунга кўра ёзилади.
Драматургларимиз ҳам чакки асар ёзишмаяпти: "Ўзбекча рақс", "Танҳо юлдузим"....
Номлари келтириб ўтилган миллий турмуш тарзимизни тасвирлаган спектаклларда актёрларимиз ўта маҳорат билан роль ижро этишган. Тан бермай иложимиз йўқ.

[Sparc]

Сообщение от Nigora Umarova

Нега жаҳон классик адабиёти намоёндаларининг асарларига тушмадингиз? Театр репертуари ҳам талаб ва таклиф қонуни асосида тузилади.

Эътирозингиз ўринли.
Шу билан бирга, Миллий театрда спекталлар 18-00 дан, Драма театрида 17-00 ёки ундан ҳам эрта бошланиши иш кунлари театрга боришни қийинлаштиради.
Драма теарти репертуарида классикларнинг асарлари қўйиляпти, уларга тушиш ниятим бор.

Сообщение от Nigora Umarova

Драматургларимиз ҳам чакки асар ёзишмаяпти: "Ўзбекча рақс", "Танҳо юлдузим"....

Шу спектаклларни кўришни маслаҳат берсангиз, албатта тушиб, ўз таассуротларимни ёзаман.

P.S. Спектаклдан олдин диктор, кираётганда театр ходимлари ҳаммани огоҳлантиришига қарамай, спектакл давомида мобил телефон қўнғироқларини ўчирмаслик у ёқда турсин, 1 қаторларда ўтириб, телефонда бемалол гаплашаётган отахон-онахонларни кўриб актёрларга ачиндим.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Sparc

Шу спектаклларни кўришни маслаҳат берсангиз, албатта тушиб, ўз таассуротларимни ёзаман.

Ниҳоят ушбу спектакллар юзасидан фикр алмашадиган форумдош топилганидан хурсандман.

Сообщение от Sparc

P.S. Спектаклдан олдин диктор, кираётганда театр ходимлари ҳаммани огоҳлантиришига қарамай, спектакл давомида мобил телефон қўнғироқларини ўчирмаслик у ёқда турсин, 1 қаторларда ўтириб, телефонда бемалол гаплашаётган отахон-онахонларни кўриб актёрларга ачиндим.

Мобиль алоқалардан спектакль жараёнида фойдаланаётган томошабиннинг маданий савияси, ўзини тутиши қай даражадалигини кўрсатиб берувчи яққол омил воситаси бу ҳам.
Мобиль телефонда спектакль пайтида суҳбатлашаётган томошабин -
1) Ўзга томошабинларнинг спектакль томоша қилиш жараёнидаги диққатини бўлади, эътиборларини ўзига қаратади;
2) Ўзга томошабинларга ва актёрларга нисбатан ҳурматсизлик кўрсатган бўлади.

Оффтоп:

Айниқса, спектакль пайтида попкорн еб ўтирган томошабинлар одамнинг жиғига ёмон тегади.

[AbdulAziz]

Сообщение от Nigora Umarova

Мобиль телефонда спектакль пайтида суҳбатлашаётган томошабин - 1) Ўзга томошабинларнинг спектакль томоша қилиш жараёнидаги диққатини бўлади, эътиборларини ўзига қаратади; 2) Ўзга томошабинларга ва актёрларга нисбатан ҳурматсизлик кўрсатган бўлади.

Teatr binosiga uyali aloqani cheklab qo'yuvchi apparat o'rnatishsa bo'lmaydimi? (hech bo'lmasa ijro paytida yoqib qo'yishsa bo'lgani)

[Nigora Umarova]

Сообщение от AbdulAziz

Teatr binosiga uyali aloqani cheklab qo'yuvchi apparat o'rnatishsa bo'lmaydimi? (hech bo'lmasa ijro paytida yoqib qo'yishsa bo'lgani)

Taklifingizni "O'zbekteatr" ijodiy birlashmasi ko'rib chiqsa yaxshi bo'lar ekan.

Оффтоп:

Teatr ma'muriyati tomoshabin saviyasiga ishonsa kerak-de. Tomoshabinning ahvoli esa....

[Sparc]

Сообщение от Nigora Umarova

Драматургларимиз ҳам чакки асар ёзишмаяпти: "Ўзбекча рақс", "Танҳо юлдузим"....

Бу спектакллар бир ойда фақат бир марта қўйиларкан. Октябр ойида тушолмадим, ноябрнинг 2 ва 3 санасидаги намойишга тушдим.

"Ўзбекча рақс" ойда бир қўйилишини сабабини тушунгандай бўлдим. Бош роль - Қумри чевар роли психологик жиҳатдан оғир, актёрдан кучли, русчасига айтганда, "напряжение" талаб қилади.

"Ўзбекча рақс"да совет даврида Ўзбекистонда қишлоқдаги деҳқонларнинг оғир ҳаёти, пахта дефолияцияси туфайли одамлар соғлиғига етказилган зарар, "ҳамма далага" деб, одамларни мажбуран далага ҳайдаш, каби воқеалар бир оила мисолида кўрсатилган.

Шу билан бирга спекталь юморга бой, жанри бўйича трагикомедияга яқин, менимча. "Ўзбекча рақс" да воқеалар ривожи равон, сюжет яхши ишланган. Актёрлар ролларни маҳорат билан ижро этишган, 2.5 соат қандай ўтиб кетганини сезмай ҳам қоласиз. Театрдан ҳам яхши таассурот, ҳам маънавий озуқа, ҳам мириқиш туйғусини олмоқчи бўлсангиз, албатта шу спектаклга тушишингиз лозим.

Менимча, "Ўзбекча рақс" ўзбек драматургияси, ўзбек театрининг катта ютуғи.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Sparc

Шу билан бирга спекталь юморга бой, жанри бўйича трагикомедияга яқин, менимча. "Ўзбекча рақс" да воқеалар ривожи равон, сюжет яхши ишланган. Актёрлар ролларни маҳорат билан ижро этишган, 2.5 соат қандай ўтиб кетганини сезмай ҳам қоласиз. Театрдан ҳам яхши таассурот, ҳам маънавий озуқа, ҳам мириқиш туйғусини олмоқчи бўлсангиз, албатта шу спектаклга тушишингиз лозим.

Менимча, "Ўзбекча рақс" ўзбек драматургияси, ўзбек театрининг катта ютуғи.

Спектаклга "Ўзбекча рақс"нинг мусиқий фони сифатида "Тановор" куйининг танланиши бежиз эмас. Яқинда бир манбадан ўқидим. "Тановор- ўзбек аёлларининг симфонияси".
Тановор-ўзбек аёлининг ҳаёти симфонияси, умр симфонияси, дея таъкидлаган бўлардим.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Sparc

Бу спектакллар бир ойда фақат бир марта қўйиларкан. Октябр ойида тушолмадим, ноябрнинг 2 ва 3 санасидаги намойишга тушдим.

Ўзбек Миллий академик драма театрининг 2012 йил, ноябр ойи репертуари
1 Пайшанба “Халала” Рашод Нури Гунтекин
2 Жума “Ўзбекча рақс” Н.Аббосхон
3 Шанба “Танхо юлдузим” Н.Аббосхон
4 Якшанба “Андишали келинчак” Э.Хушвақтов
5 Душанба ДАМ ОЛИШ КУНИ
6 Сешанба “Омонат дунё” Дилбар ва Тилаб Махмудовлар
7 Чоршанба “Кундузсиз кечалар” У.Азим
8 Пайшанба “Мехру мухаббатли саккиз аёл” Робер Тома
9 Жума “Сизсиз ўтмас кунларим” Э.Хушвақтов
10 Шанба “Кўнгил” Э.Хушвақтов
11 Якшанба “Андишали келинчак” Э.Хушвақтов
12 Душанба ДАМ ОЛИШ КУНИ
13 Сешанба “Энг сулув келинчак” С.Балгабаев
14 Чоршанба “Уч кунлик дунё” Н.Қодиров
15 Пайшанба “Рустам” У.Исмоилов
16 Жума “Оилавий сир” И.Султон
17 Шанба “Андишали келинчак” Э.Хушвақтов
18 Якшанба “Кўнгил” Э.Хушвақтов
19 Душанба ДАМ ОЛИШ КУНИ
20 Сешанба “Имкон” Л.Махмудов
21 Чоршанба “Яраланган оққуш ноласи” С.Сирожиддинов
22 Пайшанба “Омон бўлгин азизим!” В.Дельмар
23 Жума “Йиғлама қиз...” Р.Махамаджонов
24 Шанба “Танхо юлдузим” Н.Аббосхон
25 Якшанба “Андишали келинчак” Э.Хушвақтов
26 Душанба ДАМ ОЛИШ КУНИ
27 Сешанба “Тақдир синовлари” Қ.Норқобил
28 Чоршанба “Огох бўлинг, одамлар” У.Азим
29 Пайшанба “Аёлғу” В.Умаров
30 Жума “Қуёшни сен уйғотасан” Қ.Норқобил

[Nigora Umarova]

Сообщение от Nigora Umarova

Ўзбек Миллий академик драма театрининг 2012 йил, ноябр ойи репертуари

29 Пайшанба “Аёлғу” В.Умаров

Kecha O'zbek akademik drama teatrining rejissyor Valijon Umarov sahnalashtirgan "Ayolg'u" spektakliga tushdim. Unutilayotgan milliy urf-odatlarimiz, an'analarimiz yaqqol aks ettirilgan spektakl. O'ndan ortiq marosimlarni o'zida jamlagan.





Spektakl Xoja Ahmad Yassaviyning,

"Beshak biling bu dunyo barcha bundan o'taro,
Inonmag'il molingg'a, bir kun qo'ldan ketaro,
Ota-ona, qarindosh qayon ketdi fikr qil,
To'rt oyoqlik cho'bin ot bir kun senga yetaro..."

misralarini ayollar jo'rligida o'qilishi bilan boshlanadi.



Burhonuddin Rabg'uziyning "Qissasi Rabg'uziy" asaridagi "Odamning yaratilish rivoyati"ni so'zlash orqali hazin ohangda boshlanadi. Insonning beshikdan to qabrgacha bo'lgan jarayoni ramzlr orqali ochib berilgan.
Ba'zi urf-odatlar haqida eshitgan, o'qigan edim-ku, biro ko'z oldimga keltira olmayotgan edim. Spektaklda mana shu voqealarni, marosimlarni ko'rdim.
"Ayolg'u" so'zining ma'nosiga kelsak, "Navoiy asarlari lug'ati"da,
1. Мusiqa asbobi.
2. O'lan, ashula, yalla, kuy, ohang, ta'sirli qo'shiq" ma'nolarini anglatilishi keltirib o'tilgan ekan.
Аyolg'ung necha yor-yor o'lg'usi,
Mening yig'larim zor-zor o'lg'usi...




Yana, "ayolg'u"ga qaytsak, bu borada shoir Faxriyorning, "izlab topolmaganim ayolg'u olib chalolmaganim chanqovuz cholib chanqovuzning bo'g'zidan kuylar qatalib chiqar..." misralari bor.
Darhaqiqat, spektakl jarayonida chanqovuz, g'ajirnay, ushpillakning mahzuh ohanglari ayolning qalb sadosi jo'rligida aks-sado berib turdi.