Мактабларда пул йиғилиши тўғрими?

[Nigora Umarova]

Сообщение от Colorado

Бу мавзуда джадидларни тиқиштириш оффтоп, супермодераторга ярашмайди ИМХО.

Оффтоп:

канишкани мен хам кўп эслайман, ким "гумдон" қилганини хам биламан ва нима учун

Muhtaram Colorado!
Zamonamiz boylari jadidlardan o'rnak olishsa bo'lardi degan ma'nodagi gap edi.

Оффтоп:

Fikrni tiqishtirdim emas, bayon etdim.
Kanishkaning esa g'oyib bo'lish masalasi bo'yicha alohida mavzu oching yoki forum haqidagi bo'limda muhokama qilsangiz biz "offtopchi"larga o'rnak ko'rsatgan bo'lar edingiz.

[Colorado]

Сообщение от Nigora Umarova

Muhtaram Colorado! Zamonamiz boylari jadidlardan o'rnak olishsa bo'lardi degan ma'nodagi gap edi. Оффтоп: Fikrni tiqishtirdim emas, bayon etdim. Kanishkaning esa g'oyib bo'lish masalasi bo'yicha alohida mavzu oching yoki forum haqidagi bo'limda muhokama qilsangiz biz "offtopchi"larga o'rnak ko'rsatgan bo'lar edingiz.

Мухтарама Нигора хоним!
На мунча жиддийсиз, айтим-қуйдимде, балким атайлаб, жиғингизга тегиш учун.
Мана уч тўрт кундан бери Ziyoга кириб, ваъда қилинган (фолклер) бўлимни қидираман.
Мавзу очиш, ёки бошқа мавзуларда қатнашмасликка ахд қилганман, бессрочий чилла дегандей. ақат фоторафия, фотография, фотография (соқобчасига).

[Maestro]

Барибир мен "даҳо"ман! Аввал ҳам айтганман, ҳозир ҳам айтаман: пул эвазига таълим берадиган мактабларни расмий равишда жорий қилиш керак, тамом вассалом! Ёки йиғимларни расмийлаштириш керак! Шунда ҳозирда мактабларда ремонтга, баннерга, хонаки гулларга, коридорнинг чироқларини алмаштиришга, туман ХТБсидаги ақллиларнинг талабига биноан "синфларда ҳужжатлар сақланиши учун регистрлар" сотиб олишга, ўзини боқа олмайдиган нашрларга обуна бўлишга, кузда капитал таъмирдан чиққан мактабнинг қишда ёрилиб кетган иситиш системасини қайта таъмирлашга, кўчатларга, пардаларга ва хоказоларга шундоқ ҳам йиғилаётган пуллар РАСМИЙ равишда тўланади. Бу маблағларнинг қатъий ҳисоби бўлади. Қатъий ҳисоб деганда мен ўқитувчининг спискасини ёки ота-онлардан иборат типа "назорат комиссия"сининг довдим-совдим ҳисоботини назарда тутаётганим йўқ. Бухгалтерия ҳисоботи юритилади демоқчиман: дебет-кредит, баланс, солиқ идорасига ойлик ҳисобот...

Ана шунда:
1. Ўқитувчилар "крайний" бўлмайдилар. Ота ёки она келиб мактаб кассасига топширади, банк муассасасидан ёки пластик карточкадан "вишт" этиб мактаб ҳисоб рақамига ўтказиб юборади. Ҳомийлар ҳам худди шундай! "Киптанса" борми? Бор! Счетга кирим борми? Бор! Бухгалтерияга шу маблағ ўтирдими? Ўтирди! Олам гулистон! Қарабсизки, ўқитувчилар худди ўз киссасига йиғаётгандек айримларга "бало"дек кўринмайдилар, анча ташвишдан озод бўладилар.

2. Пул балансга ўтирдими - тамом! Минг истаган билан "налево-направо" сарфлаш қийинроқ бўлади (турли комиссиялар, очиқ дарсларга келаётган мехмонлар тушликсиз қолишади;-)). Ана шундан кейин мактабни косметик ремонти ҳам ҳамма синф учун алоҳида эмас, балки марказлашган равишда, керакли ҳужжатлар асосида амалга оширилади: бирор фирма билан шартнома, иш ҳажми ва материаллар калькуляцияси, счет-фактура, ишларни қабул қилиб олиш акти... Асосийси, бажарилган иш сифати учун ижрочининг жавобгарлиги... Қарабсизки, "нега планировкаси, жиҳозлари, иш ҳажми, ишлатилган материаллари, уқувчилари сони бир ҳил бўлган икки синфнинг ремонтига икки ҳил сумма сарф қилинди" деган гаплар бўлмайди. Лекин, кимнингдир "чёткий ремонт" қиладиган ва нақдига ишлайдиган таниш усталари ишсиз қолишади ;-). Оталар ҳам навбатма-навбат шу усталарга "обед" ташишдан қутиладилар, чунки фирма билан тузилган шарномагадаги мажбуриятга асосан мактаб ошхонаси ҳамма усталар учун обед тайёрлайди. Бечора усталар: алвидо иссиқ сомсалар-у ёғлик паловлар :-).
Ҳисоб рақамида пул борми? Бор! Баннер тайёрлаш керакми? Пажалиста! Мингта фирмачалар бор пул ўтказиш йўли билан ишлайдиган. Парда олиш керакми? Ҳисоб рақами бўлган мингта тадбиркор бор: ўзи келиб ўлчаб, материалини олиб, тикиб, карнизга осиб кетади. Счет фактура- платежка- бажарилган ишларни қабул қилиб олиш акти. Тамом вассалом! Тўғри, унда кимнингдир "чёткий парда тикадиган" ва нақдига ишлайдиган холасининг келини ишсиз қолиб кетади. Ўша "кимнингдир" шу объёмга киритилиши мўлжалланган айвонининг пардаси ҳам битмай қолади ;-).
Экскурсия учун микроавтобус керакми? Вэй, нечта керак?! Қирилиб ётибди пассажир ташийдиган расмий фирмалар! Шартнома-счет-платежка. Тамом вассалом! Шунда "нега Самарқандга экскурсияга бир хил микроавтобусда борган икки синф ўқувчилари йулкира учун икки хил сумма тўлади?" деган гаплар бўлмайди. Тўғри, бунда кимнингдир "машинани чёткий ҳайдайдиган" ва нақдига ишлайдиган тоғасининг ўғли ишсиз қолиши мумкин, лекин на чора?
Мактабдаги тадбирга вақтинча овоз аппарутараси керакми? Марҳамат! Ҳозир афандининг эшаги ҳам "санъаткор", аппаратурани прокатга беради. Хусусий тадбиркор мақомига эга. Счети бор. Видеочи керакми? У хам худди шундай. Счет фактура - платежка. Тамом вассалом! Унда ""кимнингдир" ўғил тўйига скидка нима бўлади" дейсизми? Ну, ничего, бир амаллайди-да энди, эл қатори...

3. Энг асосийси - "йиғди-йиғди" муносабатларида ўқувчилар ва ўқитувчилар МУТЛАҚО ДАХЛСИЗ бўладилар! Энди ўқувчи онасидан мактабдаги бирор нарсага пул сўрашда зирриллашга мажбур эмас... Она ҳам энди отасининг кайфиятига қараб буни етказишга мажбур эмас... Ўқитувчи ҳам пул олиб келмагани учун ўқувчининг папкасини олиб қолиб яна уйига юборишга мажбур эмас... Айтилган пайтга тегишли сумма йиғилмагани учун ўз маошидан умумий кассага қўшиб туришга ҳам ҳожат йўқ! Отасининг маоши кечикканлиги учун айтилган пулни вақтида олиб келолмаган ўқувчи ҳам энди синфда тенгдошлари олдида жавдираб изза бўмайди! Пул келтиролмаганлиги учун синф раҳбарининг дарсидан қочишга ҳам ҳожат йўқ! Кам таъминланган оилалар учун тўловлардан расмий равишда имтиёзлар жорий қилиш ўам мумкин. Қандай бахт! Ўқувчи ўқиш билан, муаллим ўқитиш билан банд. Тамом-вассалом! Муаммо борми? Ана завхоз бор, бухгалтер бор, директор бор... Ҳал қилишсин! Ўқувчи ёки муаллим "здесь причем?";-). Ҳамма ўзининг ишини қилиши керак!
Қарабсизки, энди ўқитувчининг "ремонтга 6 мингдан" деган гапига ўқувчилар келишиб, ўзлари бормоқчи бўлган концертнинг билети нархини ҳам қўшиб, уйида "ремонтга 26 мингдан экан" деганидан бехабар оталар тегишли идораларга арз қилиб юрмайдилар. Мактабни ҳам комиссия босиб, ўқитувчи емаган сомсага пул тўламайди.

4.Шу форумда ёритилгани каби, энди турли ХТБ томонидан вазирлик билан келишилмаган ҳолда ўзбошимчалик билан чоп этилган ва "ихтиёрий-мажбурий" равишда "тарқатилган" (бепул эмас, албатта) хашаки "услубий қўлланмалар"ни ҳам ХТБдаги димоғдор акахонлар-у опахонларнинг юз-кўзидан ўтолмай сотиб олиш ҳам керак эмас. Уларнинг "арзимаган хизматлари"нига ҳам "қарашвориш" керак эмас. Чунки энди ҳисоб рақамидаги бир тийин учун жавобгарлик бор! Ҳамма ҳаражатлар шартнома асосида, вазирлик билан келишилган ҳолда амалга оширилади. Алвидо, суюкли жиянчанинг хусусий босмахонасига бериладиган буюртма... ;-).

5. Мактабнинг ремонтга, материалларга қилинадиган ҳаражатлар фақат тендер асосида бўлади. Тендерни ким ва қандай ташкил қилиши иккинчи масала. Ҳар ҳолда, тендер комиссия таркибида вазирликдан ва тегишли идоралардан вакиллар бўлгани маъқул. Бўлмасам, ХТБ маълум тазъйиқ ўтказиши мумкин. Умуман олганда, тендерга тегишли ўрнатилган тартиб бор, назорат қилса бўлади. Ҳалиги, нимайди...Ҳа, "бу борада қонунларимиз мустаҳкам қалқон!" (с). ;-) . Шунда мактаб ишларига жалб қилинадиган ва сифатсиз ишлайдиган хашаки усталар "фильтр"дан ўтади. Икки ой олдин таъмир қилинган электропроводкани яна таъмир қилишга ҳожат қолмайди...

6. "Ҳаммаси "перечисление" бўлса, солиқлар ҳисобига баттар нарх ошиб, йиғимлар кўпайиб кетади" демоқчимисиз? Ну, бу ҳал қилинадиган масала. Битта қарор билан мактаб учун амалга ошириладиган хизматлар ёки етказиб бериладиган товарларни солиқлардан (НДС ва бошқ.) озод этиш, қолаверса, қўшимча имтиёзлар бериш мумкин.

"Дурдона" фикрларимни етказолдимми? Ҳеч ким "бермайман!" демаяпти! Берганмиз, бераяпмиз ва бундан кейин ҳам берамиз! Мен бунинг бирор салбий тарафини кўрмаяпман. Оғринмайман ҳам (бир марта чойхонага борилмаса - шу пулни мактаб орқали "келажакка инвестиция" қилиш мумкин. Бу келажак айнан менинг боламми ёки бошқаними, фарқи йўқ). Так что, шахсан менга "саховатпешалик, мурувват, зиқналик, бефақрлик" ҳақида узундан-узоқ амру-маъруф, ўтган асрларга тарихий саёҳатнинг кераги йўқ...
Шунчаки, "шу процессни оптималлаштириш, уни тартибга солиш, ва энг асосийси, ўқувчи ва ўқитувчиларни бу муносабатлардан ҳоли бўлишини таъминлаш керак" демоқчиман.

PS: Сразу айтаман: юқоридаги постимдаги мисоллар 100% муболаға, бўрттириш ва хаёлотдан иборат. Таажжубдан бўғилманглар. Шунақа одатим бор, осмондан олиб ёзадиган... Так что, "аниқ далил ва асослар билан тегишли идораларга қонун доирасида мурожаат қилишга" доир маслаҳатларга эҳтиёжим йўқ, маъзур тутасиз ;-). Кимнидир жазоламоқчи, ишдан бўшатмоқчи ёки қораламоқчи эмасман. "Тартибга солиб, такомиллаштириш керак" демоқчиман! Агар тартиб бўлганида, форумда шу мавзу бўлмас эди.

PSS: Ўзиям мегапост бўлиб кетибди. Форумдошлардан ззр сўрайман. Ҳаммасига Абу Муслим айдор, тўрига илиндим! "тиржайиб турган каллача" (с)

[Shokir Dolimov]

Сообщение от Maestro

Бухгалтерия ҳисоботи юритилади демоқчиман: дебет-кредит, баланс, солиқ идорасига ойлик ҳисобот...

Бунақада директор қуруқ ойликка яшашга, ўқитувчи эса фақат дарс ўтишга мажбур бўлиб қолади-ку?!

[Maestro]

Оффтоп:

Сообщение от Shokir Dolimov

Бунақада директор қуруқ ойликка яшашга, ўқитувчи эса фақат дарс ўтишга мажбур бўлиб қолади-ку?

"Гражданин судья, вы такие вопросы задаете, что отвечать неудобно..." (с) к/ф Мимино

Билмадим, ҳеч кимни қўлидан ушламаганман, бирор нарса деёлмайман ;-).

Ома, ёмонам содда экансиз ;-)
Ўсиб келаётган ёш авлод учун нималар қилмайди киши... Масалан, бизнес-план таклиф қилишим мумкин. Ўқитувчи мактаб директорининг олдига киради ва таълим жараёнида янада фидоийлик кўрсатишга тайёрлигини айтиб, мактабда "ёш физиклар" (кераги қўйиб олинсин: кимёгарлар, ботаниклар, табиатшунослар, математиклар, адабиётчилар, спортчилар, географлар...") пуллик тўгарагини очишни таклиф этади. Барча хоналар деярли "банд бўлганлиги" сабабли, директор ҳам чорасини кўриб, масалани ҳал қилишга "сидқидилдан" ёрдам беради. Ну, скажем, просто за "спасибо" ;-). Пулли тўгарак фаолиятини бошлайди. Таълим жараёнига чунонан ёрдам берадики, асти нарёғи йўқ: пуллик тўгаракка қатнайдиган болаларнинг билими ошиб-тошиб, асосий дарсларда ўқитувчисидан (яъни, тўгарак раҳбаридан) аъло бахолар олишни бошлайдилар. Тўгаракка қатнамайдиган, лекин деярли "қизил аттестатга" кетаётган ўқувчилар давомади эса пасайиб кетаверади. Албатта, билими "паст"лиги учун. Билимларни чуқурроқ ўзлаштиришнинг ва давомадни "яхшилаш" йўли бормикин? Албатта бор! Пуллик тўгаракка қатнаш керак. Виж-виж билимни ўқитувчиси асосий дарсда эмас, айнан тўгаракда бера олади! Ечим тайёр! Олам-гулистон! Тушунинг ахир, пул бу ерда "непричем", гап фидоийлик ҳақида кетаяпти! ;-)

[OmoN]

Оффтоп:

Сообщение от Shokir Dolimov

ўқитувчи эса фақат дарс ўтишга мажбур бўлиб қолади-ку?!

Бечора ўқитувчи. Энди фақат дарс ўтадими

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от OmoN

Энди фақат дарс ўтадими

Қанийди ўқитувчилар фақат дарс ўтса, таълим-тарбия, маънавий-маърифий ишлар билан шуғулланса! Модемномаларда талаб қилинган топшириқларни ижро этса...

[bekww]

Сообщение от Nigora Umarova

Оффтоп:Jadidlar masalasiga kelsak, канишкаsiz ham o'zim tushunib olaveraman. Bilmasdan turib ularning nomlarini xabarimda bejizga keltirganim yo'q.

Бизларга ҳам имкон қадар тушунтириб берсангиз, тарихга бироз қизиқишимиз бор.

[Ustoz]

Bu yerdagi "o`ta aqlli" mulohazalarni "eshitib" men bizning mamlakatimizda faqat ta`lim sohasidagina menga o`xhsagan jinoyatchilar yig`ilib qolibmiz, qolgan sohalarning barida allaqachon farishtalar ishlashayotgan ekan degan qarorga keldim va arqon izlab ketdim

[AbuMuslim]

Сообщение от Maestro

Мен бунинг бирор салбий тарафини кўрмаяпман.

Демак, постингизга қараганда, давлат мактаб эҳтиёжларини таъминлай олмаяпти, шунинг учун пул йиғилиши шарт, фақат тартиб ва интизомли йўл билан демоқчимисиз?

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Қанийди ўқитувчилар фақат дарс ўтса, таълим-тарбия, маънавий-маърифий ишлар билан шуғулланса! Модемномаларда талаб қилинган топшириқларни ижро этса...

Ўқитувчиларни ўз мажбуриятларини аъло равишда бажармасликларига ким айбдор...?