Yevropa madaniyatining kirib kelishi xavflimi?!

[Husen]

Сообщение от мафтун

Сизнинг фикрингизча оммавий маданиятнинг ўчоғи қаер? Европа, осиё, америка, африка....

Оммавий маданиятнинг ўчоғи деб географик жиҳатдан айнан биронта ҳудудни кўрсатиш қийин масала. Менимча, оммавий маданиятни содда қилиб, аҳлоқсизлик деб изоҳласа бўлади. Демак, аҳлоқсизлик авж олган ҳар қандай жой хоҳ у Европа бўлсин, хоҳ у Америка, хоҳ у Осиё бўлсин, оммавий маданиятнинг ўчоғидир. Хўш, аҳлоқсизлик қаерда авж олади? Тарихий илдизлари, миллий маданият ва маънавий қадриятлари кўз қорачиғидек асрашга ҳаракат қилинмаган, ёшлар тарбияси ва оила мустаҳкамлиги эътибордан четда қолдирилган, яна ҳам содда қилиб айтганда ҳар қандай муносабатларнинг ўзагини пул ташкил қилган ҳамма жойда аҳлоқсизлик авж олиши муқаррар. Бу ҳолатнинг дастлаб АҚШ ва Европада кузатилганига асосланиб, оммавий маданиятнинг ўчоғи айнан шу ер деб айтиш ҳам нотўғри бўлади. Тарихий ёки диний томондан олсак оммавий маданиятнинг илк унсурлари Лут қавмига бориб тақалади.

Европа маданиятининг ўзига хос жиҳатларига келсак, бу ерда маданият XVII-XIX асрларда энг юксак чўққиларга кўтарилган. Овқатланиш, кийиниш санъат даражасига етган. Ўрнак олишга арзимайди-ю, аммо ғурурини ҳимоя қилиш учун дуелга чақириш ҳам кези келганда ўша давр маданиятининг ажралмас бўлаги бўлган. Қоидаларга ҳурмат (масалан, кўча ҳаракати қоидалари), табиатни асраш (масалан, ҳайвонларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш), бола ҳуқуқларининг ҳимоя қилиниши бобида европаликларга ҳозир ҳам ҳавас билан қараса бўлади. Менимча, булар таназзулга юз тутаётган европа маданиятининг энг сўнгги белгилари бўлса ҳам ажаб эмас.

[мафтун]

Сообщение от Husen

Оммавий маданиятнинг ўчоғи деб географик жиҳатдан айнан биронта ҳудудни кўрсатиш қийин масала.

Аслида кўрсатиб бўлибсиз. Ҳар миллатнинг урф-одати ҳар хал. Масалан европа шлари учун оддий саналадиган одатлар биз учун уятли ҳол бўлади.
Мисол, тасаввур учун айтяпман, дейлик, Отабек Кумуш ва Зайнабни Тошкентдаги дискотекага олиб борди. У ерда Йўлчи Кумушни рақсга таклиф қилиб, белидан қучганича валс туша бошлади. Зайнаб эса Мирзо Анвар билан.
Отабек бир четда Раъно билан гурунглашиб, ора ора уларга кўз ташлаб ўўтиришибди.

Бунга нима дейсиз?

Аслида оммавий маданият дегани миллий колоридни йўқотиб, халқларни "бирлаштириб", қориштириб юборишдан иборат.

Оффтоп:

Бу фикрлар айнан ўша сиёсат қурбонлари томонидан (ҳозир орамизда бор ўшанақа тоифа) "илиқ" кутиб олиниши турган гап

Бир пайтлар бир гуруҳ чиқувди, қизлардан иборат қўшиқчилар гуруҳи. Уларнинг қўшиқлари чин маънода ёшларни бузишга қаратилганди. Энг қизиғи уларнинг йўналиши бизнинг юракка "тегмайдиган" бўлса-да, реклама туфайли машҳурликка эришган. Адабиётшунос акамиз Набижон Боқий "Буларга ҳориждан пуллар оқиб келади. Улар ёшларни бузиб берса, бас. Бошқа нарса керакмас", деганди. Худога шукур ўшалар ҳозир қумга сингган томчидай йўқ бўлиб кетди.

[Husen]

Сообщение от мафтун

Аслида оммавий маданият дегани миллий колоридни йўқотиб, халқларни "бирлаштириб", қориштириб юборишдан иборат.

Собиқ Иттифоқнинг ягона Совет ҳалқи ғояси ҳам миллий колоридни йўқотиб, халқларни бирлаштириб юборишдан иборат бўлган. Демак, ўша давр оммавий маданиятга хос иллатлар билан бугунгидек тўлиб-тошиши керак эди-ку?!! Менимча, оммавий маданиятга берган таърифингиз жуда ҳам мукаммал эмас. Тағин, билмадим.

[Minglar]

Сообщение от Husen

Менимча, оммавий маданиятга берган таърифингиз жуда ҳам мукаммал эмас. Тағин, билмадим.

Mukammallik bizga hos hislat emas...

1.Avvalo , madaniyat so'zining lug'aviy ma'nosi Madina shahrini anglatishini ko'pchilik bilsa kerak, ya'ni madaniyatli - shaharlik demoqchi bo'lishgan . Hozirgi tushunchamizdagi madaniyat, demak, bizdan ko'ra ilm-fan , zamonaviy texnika, yashash sharoitlari yuqori bo'lgan bizga nisbatan "shaharlikroq" odamlarga tegishli ekan.

2.Masalani tushunish - qaysi tamondan yondoshish, kim va qanday darajada tarbiya topganlikligiga bog'liq har bir odamning. Bu yerda umumlashtirish judda murakkab...

3. Bizning Evropaliklardan o'rganadigan narsalarimiz ko'p, buni inkor qilib bo'lmaydi.

4. Shayh Jo'shon aytganlariday: Ovropaliklar iymonni yo'qotib dunyo topganlar...

[мафтун]

Сообщение от Minglar

Mukammallik bizga hos hislat emas...

1. Маданият (аниқроғи маданий) сўзи арабча шаҳарлик дегани. Аммо ўзбекчада бу сўз урф, одат, анъана деган маъноларда қўлланади.

2. ........

3. Ўрганадиган нарсаларни мен ҳам инокр этмайман, аммо ўша жиҳатлар ўрнига нима ўрганаётганимиз ҳақида куюняпман.

4. Илоҳим биз имонни йўқотмай ўша дунёни топайлик. Унинг учун уларнинг ҳаётидаги салбий иллатларни билиб, унга тақлид қилиш эмас, аксинча қочишимиз керак.

[мафтун]

Сообщение от Husen

Собиқ Иттифоқнинг ягона Совет ҳалқи ғояси ҳам миллий колоридни йўқотиб, халқларни бирлаштириб юборишдан иборат бўлган. Демак, ўша давр оммавий маданиятга хос иллатлар билан бугунгидек тўлиб-тошиши керак эди-ку?!!

Husan! Акаммисиз, укаммисиз, билмадим. Аммо фикрингизга қарши битта мисол келтиришим мумкин.
"Ўтган кунлар"даги Отабекнинг тўйи ва "Зулфия қаерда", "Маҳаллада дув-дув гап", "Тўйлар муборак" каби фильмлардаги "қизил тўй" ларни солиштириб кўринг..

Оффтоп:

Айниқса, "горько саҳнасини кўз олдингизга келтиринг...

[bekww]

Сообщение от мафтун

Айниқса, "горько саҳнасини кўз олдингизга келтиринг...

Бундай ҳодиса рус маданиятига хос, Овропаникига эмас. Негадир кўп ҳолларда рус маданияти бу Оврўпаники деб тан олинади, лекин Россия бу Оврўпа эмаску.

[мафтун]

Сообщение от bekww

Бундай ҳодиса рус маданиятига хос, Овропаникига эмас. Негадир кўп ҳолларда рус маданияти бу Оврўпаники деб тан олинади, лекин Россия бу Оврўпа эмаску.

Унда айтинг-чи, келинчакнинг бир тўйхона одамлар олдига елкалар яланғоч чиқиб, тўрига ўтириши қайси одатимизга киради? Бизникими ё... кимники хуллас.....

[bekww]

Сообщение от мафтун

Унда айтинг-чи, келинчакнинг бир тўйхона одамлар олдига елкалар яланғоч чиқиб, тўрига ўтириши қайси одатимизга киради? Бизникими ё... кимники хуллас.....

Бизники эмас албатта. Лекин Сиз "Ўтган кунлар" романини тез-тез эсларкансиз. Бу роман дарҳақиқат гениал асарлар сирасига кириши шубҳасиз. Яқинда OTABEK XAMDAMOVга раҳмат, ушбу фильмни қайтадан кўрдим:
http://utube.uz/video/a32d288b86e90c...«Ўтган-кунлар»
Кўриб рости хайрон қолдим, шариат замони, ҳали ҳеч қандай Руссия Ўрта Осиёни босиб олмаган вақтларда Офтоб ойим "яккаю-ягона қизимни Тошкентга юбормайман" десаю унинг ҳурматли эри индайолмаса, бу ёқда Ўзбек ойим яна бир келинни ҳеч ким билан ҳисоблашмасдан олаверса, Отабекдай йигит икки хотинини эплай олмаса, бундай ҳолатни трагедия дейиш керак... Оқибатда камида учта ойила завол кўрди... ИМХО

[Bekmirzo]

Сообщение от Husen

Қоидаларга ҳурмат (масалан, кўча ҳаракати қоидалари), табиатни асраш (масалан, ҳайвонларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш), бола ҳуқуқларининг ҳимоя қилиниши бобида европаликларга ҳозир ҳам ҳавас билан қараса бўлади.

Bu xususiyatlarga nafaqat havas bilan qarash kerak. Balki, ayni hozirgi O'zbek jamiyatimiz Yevropaning ushbu yaxshi tomonlarini o'zlashtirishi kerak.
Poraxo'rlik, korrupsiyaga nisbatan munosabat, Aholiga xizmat ko'rsatish madaniyati (ommaviy transport vositasining tegishli bekatga o'z vaqtida kelishidan tortib, to bank xodimining bank mijoziga xizmat ko'rsatish madaniyatigacha), ko'cha-ko'yning va atrof-muhitning tozaligiga rioya etilishi va hokazolar...
Bularning barchasi bizning afzal tomonlarimizga, afsuski, hali kirmaydi...

Yevropaliklarning bizning nazdimizda yomon taraflari ham ko'p. Lekin, buning bizga qizig'i bo'lmasligi kerak. Bizga nima farqi bor. Asosiysi, biz o'zimiz qabul qilsak bo'ladigan yaxshi tomonlarini o'zlashtirib olishimiz kerak.