Болалар дунёсида ўзлигини топган адиб: Худойберди Тухтабоев

[OmoN]

Бугун Худойберди Тўхтабоевларникида бўлдим. Янги китобларидан бирини менинг ўғлимга аташини айтдилар

[Husen]

Демак, ёзувчимиздан энди бемалол "Дарвозабон Алининг саргузаштлари" ёки "Алибой билан Валибой"ми, ишқилиб шунақа асар кутсак ҳам бўлаверади.

[Xurshid Dustmuhammad]

Худойберди ака!
«Одам шунча ёшга кирибди» деймиз. «Ҳаётий тажрибаси ортгандан-ортди» деймизу умрнинг ўтиб бораётгани билан ишимиз йўқ. Ҳаёт фалсафасида улкан бир ғалатилик, яъни парадокс бор: умр кечираётганимиздан нечоғли бахтиёр бўлсак, айни чоқда умримизнинг шунча улуши ортда қолаётганини тан олиб қўйишга ҳам инсон зоти мажбур.

[Xudoyberdi To'xtaboyev]

Сообщение от Xurshid Dustmuhammad

Худойберди ака!
«Одам шунча ёшга кирибди» деймиз. «Ҳаётий тажрибаси ортгандан-ортди» деймизу умрнинг ўтиб бораётгани билан ишимиз йўқ. Ҳаёт фалсафасида улкан бир ғалатилик, яъни парадокс бор: умр кечираётганимиздан нечоғли бахтиёр бўлсак, айни чоқда умримизнинг шунча улуши ортда қолаётганини тан олиб қўйишга ҳам инсон зоти мажбур.

Шафқатсиз ва аччиқ ҳақиқат бу! Умрни янада мазмунлироқ кечириш ҳар кимнинг ўзига боғлиқ. Умр – ўлчоқли. Таниқли рус шифокори Амосов инсоннинг жамики аъмоли унинг ҳомилдорлик даврида вужудга келадиган ҳужайрасида мужассам топади, деган мазмунда ёзганини ўқиганим бор. Демак, тўқима ўша программадан ортиқ яшамайди. «Умр ўлчовли» деганда шуни назарда тутган эдим. Одам умри мобайнида ўзи учун яхши ва қулай шароит ярата олса – шу ўлчов муддати узайиши мумкин. Умрни мисқоллаб сарфлай билиш керак.
Умр инсоннинг маънавий камолотига ва уни ҳимоялашга сарфланмоғи керак.

[Xurshid Dustmuhammad]

Истайсизми-йўқми, умр ўтаверади. Лекин, одам уни нималарга сарфлагани маъқул?

[Xudoyberdi To'xtaboyev]

Сообщение от Xurshid Dustmuhammad

Истайсизми-йўқми, умр ўтаверади. Лекин, одам уни нималарга сарфлагани маъқул?

Ҳамма гап шунда. Абдулла Қаҳҳорнинг «Адабиётнинг кучи атомга тенг, уни ўтин ёришга сарфламаслик керак» деган гапини эсланг. Шу ҳикматни умрга тадбиқ этсак-чи... умрни жўн нарсаларга сарфламаслик керак.

[Xurshid Dustmuhammad]

Сообщение от Xudoyberdi To'xtaboyev

Ҳамма гап шунда. Абдулла Қаҳҳорнинг «Адабиётнинг кучи атомга тенг, уни ўтин ёришга сарфламаслик керак» деган гапини эсланг. Шу ҳикматни умрга тадбиқ этсак-чи... умрни жўн нарсаларга сарфламаслик керак.

Бу тушунча ҳам нисбий. Жўнликни ҳамма турлича тушунади.

[Xudoyberdi To'xtaboyev]

Сообщение от Xurshid Dustmuhammad

Бу тушунча ҳам нисбий. Жўнликни ҳамма турлича тушунади.

Ҳар қалай сиз билан фикримиз бир жойдан чиқишига ишонаман. Умр инсоннинг маънавий камолотига ва уни ҳимоялашга сарфланмоғи лозим!

[Xurshid Dustmuhammad]

Кечирасиз, Худойберди ака! Янглишмасам, ҳар доим ҳимояга алоҳида эътибор берасиз. Кенг маънода айтсам, ҳар қандай катта-кичик амалингизда муҳофазани сира унутмайсиз.

[Xudoyberdi To'xtaboyev]

Тана, организм ўз-ўзини ҳимоялаши инстинкт даражасига кўтарилган. Лекин одамларда маънавият муҳофазаси дуруст шаклланмаган. Умрни маънавий камолотга сарфламоқ афзаллигини тан оласизу, нега сарфланган умр, куч-қудрат эвазига қўлга киритилган камолот муҳофазаси ҳақида қайғурмаслик керак?! Уларнинг бир қисми камолотга эришиш учун, бошқа қисми эса унинг ҳимояси учун сарфланади.
Қолаверса, маънавий камолотга ташналикни англаш ҳам – ўз-ўзини ҳимоялашга муҳтожлик аломати! Қорин очиши, ям-яшил япроқнинг сўлиши ҳам ҳимоя илинжидаги уриниш.
Ана шу ҳақиқатнинг ҳар бир киши ҳаётидаги, жамият ҳаётидаги ўрни англаб етилмоғи катта воқеа! Одам англашнинг қадрини қанчалик эрта пайқаса, нафақат унинг шахсига, балки жамият тақдирига молик ҳодиса юз берган ҳисобланади. Яъни, маънавий ҳимоя инстинкти нечоғли эрта етилса шунча яхши!