Xalq og'zaki ijodi

[Kavsar]

Assalomu alaykum, bu mavzuda turli xalqlarga oid og'zaki ijod namunalaridan qo'yib boriladi.
Maqsad, xalqlar ijodini bir yerda jamlash.

[Kavsar]

Buxoro xalq qo'shiqlaridan

(yor-yor qo'shiqlari)

* * *

Ёр-ёр денглар қудолар, келин келди ёр-ёр.
Келайдигон шу келин бахтли бўлсин ёр-ёр.
Олтин билан кумушдан рахти тўлсин ёр-ёр.

Ассалому алайкум келинжон, шундай келган карамли султон.
Хуш келибсиз ана манзил, ана жой.

Каъбада кўрдим юзингни, қибладан қилдим тавоб.
Икки қошингни ораси ой била обтоб.


Нури дийдам сарварим хуш келдингиз,
Йўли ироқиздайдим.
Ой юзизни кўргали мен иштиёқиздайидим.

Келин ўтирсалар уйни бердик,
Ўтирмасалар тўрни бердик.
Унга ҳам ёқ десалар,
Қафасда сайраган булбулни бердик.
Унгаям кўнмасалар,
Қозиқда кишнаган дулдурни бердик.
Унгаям кўнмасалар,
Шунай жононга, ўтирган киявни бердик.

Қизнинг онаси:

Энди чиқиб кетарсан, иложинг ёқ ёр-ёр,
Хизматимда бор эдинг, жоним қизим ёр-ёр.
Жоним қизим бўйлорингдан айлонайин ёр-ёр,
Оғоларинг буқчангни тугишдилар ёр-ёр.
Сани олиб кетишга юзландилар ёр-ёр.
Нури дийдам, мунисим, жоним қизим ёр-ёр.
Борган еринг боғ ила бўстон бўлсин ёр-ёр.
Олтин билан кумушдан бахтинг тўлсин ёр-ёр.
Ёр-ёр денглар қудолар, келин келди ёр-ёр.
Келайдигон шу келин бахтли бўлсин ёр-ёр.

(Xalq og'zaki ijodi bo'lgani uchun namunalar ham shevada yozilmoqda)
Jonli xalq tilidan yozib olingan, (c) K. 2008

[Kavsar]

* * *
Балоси балиққа урсин.
Дадасини гўш бичоғи,
Онасини ош бичоғи.

Муннан бордим Ҳиротга,
Икки жувон бир отга.
Ашулани ман айтдим,
Жугон қосин уётка.

(кичкина болаларни эркалаб айтилади)

(Бухоро. Ғиждувон шаҳри,
Лапар, ёр-ёрлар айтувчи ая Ғаффорова Ойбегим
нутқидан ёзиб олинди)

[Kavsar]

* * *
Угурдию, угурди, қўш тегирмон буғурди
Эгнида қизил чакмони бор, қизлар шунга югурди.

(кичик болаларни эркалаб айтилади)

Ака мана Ғиждувон баред,
Ука мана Ғидувон баред.
Ҳой, ҳояш мекунем,
Кавшада пояш мекунем.
Кавша кеш танге кунад,
Садқи ке пояш мекунем.

(оёқ кийим кийгизганда айтилади)

Гулҳойи жаҳон бўй кашидам, бўйи шумо нист.
Сат сара задам монанди шумо нист.
А дар ки дароем бўй кашидан, бўйи шумо нист,
Сат сара задам монанди шумо нист.
Омад омада гардам, қадди қоматат гардам.

(янги кийим кийгизганда айтилади)



(Бухоро. Ғиждувон шаҳри,
Истат бувидан ёзиб олинди)

[Kavsar]

"Бухоро мавригиси"нинг
ўзбекча варианти


Дилбарим уйғонмади деб шубҳаланма кўзларим,
Уйғониб юпқа томоққа боқса маржондан.

Сен эй Лайлидек, Раънодек
Ажойиб дилраво дерлар.
Мани Мажнуни шайдодек
Кўйингда бир гадо дерлар.

Кеча-кундуз эшигингда,
Фироқу нолалар қилсам.
Ки ҳар чине наво қилсам,
Ҳанузам бенаво дерлар.

Юриб сўрдим табиблардин,
Бу дардимга даво борми
Табиб айтурки, эй нодон,
Бу дардни бедаво дерлар.

Қани Лайли, қани Мажнун,
Қани Ширин билан Фарҳод,
Улар ўтди бу оламдин,
Бу оламни бедаво дерлар.
Ҳэй, ёринг мани ёринг мани,
Ёри вафодоринг мани эй.
Хаста ғуломинг бўлайин,
Сочингга банди бўлайин.
Сочинг белингга тушган эй,
Белбоғинг ерга тушган эй.
Қошинг камонга тушган эй,
Жоним нишонга тушган эй.

Чақ чақи дандонат занад,
Бақ бақи дандонат занад.
Ҳамтў равам да пешатон,
Чақ чақи дандонат занад.
Аз ғаматон мурам мани,
Бақ бақи дандонат занад...

(Бухоро. Ғиждувон шаҳри,
фольклор шайдолари Бақоев Насриддин ва
Бақоева Истат опа ёрдамида ёзиб олинди)

K (c) 2008

[OmoN]

Оффтоп:

Бетакрор қарғишларимиз ҳам халқ оғзаки ижодига кирадими

[Kavsar]

Сообщение от OmoN

Бетакрор қарғишларимиз ҳам халқ оғзаки ижодига кирадими

Оффтоп:

Endi xalq shunday degan ekan-da. Men faqat amaliyot davrida yozib olganman. Bu yerda faqat qo'ysa bo'ladiganini post qildim.

[Nigora Umarova]

Сообщение от OmoN

Оффтоп:

Бетакрор қарғишларимиз ҳам халқ оғзаки ижодига кирадими

"Халқ оғзаки ижодида қарғишлар ва олқишлар" мавзусида номзодлик диссертацияси ҳам ёқланган.

[OmoN]

Оффтоп:

Сообщение от Nigora Umarova

"Халқ оғзаки ижодида қарғишлар ва олқишлар" мавзусида номзодлик диссертацияси ҳам ёқланган.

Одамларнинг қиладиган иши йўқми дейман

[Nigora Umarova]

"Xalq og'zaki ijodi"ning bolalar folklori bo'limida erkalamalardan tashqari masxaralamalar, sanamalar ham mavjud.
Kavsaroy, yangi sanamalardan yozib olgan bo'lsangiz mavzuga qo'ysangiz, iltimos.