Юракка кўмилар асл шоирлар: Муҳаммад Юсуф

[Malika Vahobzoda]

Хурматли ИЖОДКОРЛАР! Шоир - Шокир Хакимий ижодидан хабардор инсонлар борми? Менда шу шоирнинг китоблари бор эди.Сураган инсонларга кунгил бушлик килиб бериб, кайта кулимга ололмадим.Илтимос, Иложи булса шу инсон хакида хам суз юритсак ва ижод намуналаридан хам бир-биримизни хабардор килайлик.Олдиндан РАХМАТ.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Malika Vahobzoda

Хурматли ИЖОДКОРЛАР! Шоир - Шокир Хакимий ижодидан хабардор инсонлар борми? Менда шу шоирнинг китоблари бор эди.Сураган инсонларга кунгил бушлик килиб бериб, кайта кулимга ололмадим.Илтимос, Иложи булса шу инсон хакида хам суз юритсак ва ижод намуналаридан хам бир-биримизни хабардор килайлик.Олдиндан РАХМАТ.

[MOD]
Хурматли Malika Vahobzoda!
Савол ушбу мавзуга оид эмас. Шу сабабли мана бу мавзуда колдирганингиз жоизрокмикан?
[/MOD]

[Malika Vahobzoda]

Сообщение от Nigora Umarova

[MOD]
Хурматли Malika Vahobzoda!
Савол ушбу мавзуга оид эмас. Шу сабабли мана бу мавзуда колдирганингиз жоизрокмикан?
[/MOD]

--------------------------------------------------------------------------

Биламан шу мавзуга оид эмаслигини, аммо мен мавзу яратишим учун шу форумда хали балларим етарли эмас экан.Шоирлар хакида мавзу булгани учун сурадим.Ва биламизки, шу форумда анчадан бери катнашаётганилар учун хамма мавзу ва кулланишлар сизларга таниш.Лекин биз - яъни шу форумга энди кадам куйган инсонларга танбех беришга шошилманглар.Биз хам энди форум хакида танишиб, каерда нималиги билан танишиб бораяпмиз.Танбехли Ёрдам учун эса - РАХМАТ .

[Ozoda Umarova]

Сообщение от Malika Vahobzoda

Биз хам энди форум хакида танишиб, каерда нималиги билан танишиб бораяпмиз.

Сообщение модератора:

Сизга форум қоидалари билан танишиб чиқишингизни маслаҳат бераман

[Farhod Sadikov]

Узбек шеърияти биринчи навбатда бу - Мухаммад Юсуф. Чунки уни курдик. Бир даврда яшадик. Соф узбек тилида укидик ва койил колдик.

[Farhodjon Chinberdiyev]

Каминага шоир ижодидаги энг ёққан мисра:

…Мен эса
Ошиғинг сенинг —
Энг ғариб.
Тундан сўз
Қарз олиб,
Тонгга тутгувчи.
Сенинг ёнингда ҳам
Сени ахтариб,
Сенинг ёнингда ҳам
Сени кутгувчи…

Менимча, ошиқнинг нозик ҳисларини бунданда юксакроқ ифода қилиб бўлмайди!

[Nigora Umarova]

ИЛКСЎЗ

Муҳаммад Юсуф билан қачон танишганман?!
Аниқ эсимда йўқ...
14-15 яшар ўсмир эдим, шекилли. Шоирнинг юпқа китобини қўлдан қўймасдан ўқиганларим; содда, самимий ва ўта оҳорли мисралардан ҳайратга тушганим; “Муҳаммад Юсуфдай шоир бўламан!” деб ўзимча шеър ёзганим – ёдимда....
Кейин... талабалик... Муҳаббат... Шеърият саҳнидаги изланишлар... Ва...


1.

СамДУ мажлислар залида катта шоирлар билан учрашув ташкил қилинди.
Икки-уч шоирдан сўнг Муҳаммад Юсуфни эълон қилишди. Шоир “От қадрини қайдан билсин от минмаган эркаклар!” дея, ўзини тасвирга тушираётган видеочи йигитнинг елкасига қоқиб қўяркан, улкан зал қийқириғу-олқишлардан ларзага келди. Яна, яна шеър сўрашди шоирдан. Ўқиди. Яна олқиш. Мухлислар Муҳаммад Юсуфнинг минбардан тушишини сира хоҳлашмасди. Аммо у ёнидаги шоирларни ўйлаб андиша қилди шекилли, уч-тўртта шеърдан сўнг жойига бориб ўтирди.
Худо ҳаққи, ўшанда ёнида қайси шоирлар бор эди – ҳозир эслай олмайман. Эслаганим – университетда таълим олаётган ёш шоир сифатида менга ҳам навбат беришди: ҳаяжон ичида қандай саҳнага чиққанимни, титроқ овоз билан шеър ўқиганимни элас-элас эслайман....
Кеча сўнгида барча мухлислар қатори мен ҳам шоир ҳузурига ошиқдим. Нима учун, билмайман, ҳарҳолда, ўқиб кўришини жуда-жуда истаганим учун бўлса керак, талабалик даврида ёзганим “Нилуфар” достонимни у кишига тутқаздим. Сарлавҳага кўзи тушибоқ устоз жилмайди: “Мен ёзишим керак бўлган достонни ёзиб қўйибсиз-ку, шоир...” Нима учун бундай деди – билмайман. Ҳарҳолда, шу достонимга Муҳаммад Юсуфдан ҳам икки мисра қўшган эдим: “Ўлсам мени сувга кўминглар – Нилуфарнинг пойида ётай!..”
Кимда қандай таассурот қолдирди, билмайман, лекин бу учрашув менга қанот бағишлади...

2.

Шоир бўлиш, ўзимизни топиш ва исботлаш илинжида ул-бул қоралаб юрган тўрт ўртоқ “ҳай-о ҳуйт” деб Тошкентга йўл олдик. Пойтахтга келдиг-у, аммо кўкка талпинган қанотларимизни йиғиштирганча газетачиликнинг тубсиз, қоронғи қаърига қараб шўнғидик...
Одатдаги зерикарли кунларнинг бирида дўстим Воҳид Луқмон Ёзувчилар уюшмасига, аниқроғи, Муҳаммад Юсуфнинг олдига борамизми, деб қолди. “Қандай бўларкин? У кишини топа олармиканмиз ўзи?” - дедим иккиланиб. “Борайлик-чи”, - деди дўстим.
Хуллас, бордик.
Муҳаммад Юсуф ўтирадиган хона эшигини оҳиста тақиллатганча қиялатиб очамиз. Столга энгашганча, чап қўлини пана қилиб шоир нимадир ёзиб ўтирибди. Эшик очилганини сезиб, биз томон ўгирилиб қарайди. “Келинглар!” – бизни ичкарига таклиф қилади. Ўзимизни ноқулай сезиб ичкарилаймиз. Ўғринча столдаги қоғозга мўралаймиз. Янги, ҳали охирига етмаган шеър! Илҳом келган пайти бегона тугул, ота-онасининг ҳам юзига қарамайди шоир зоти... Буни билганимиз учун баттар хижолат тортамиз. Қимтиниб турганимизни кўрган устоз биздаги хижолатпазликни ёзиб юбориш учунми, шеърни бир четга суриб қўйиб, адабиёт, шеърият ҳақида, хусусан, ёшлар ижоди тўғрисида қизғин сўзлай бошлайди. У кишидаги самимият бизга дадиллик бағишлайди: уч-тўрт оғиз гапирган бўламиз. Сўзларимизни диққат билан эшитиб, суҳбат сўнгида ижодимизга ривож тилайди.
Учрашувдан қониққанча хайрлашамиз.
Бироқ, энди, гоҳ-гоҳида ўзимча ўйлаб қоламан: ўшанда шоир қайси шеърини ёзаётган эди? Ўша шеър якунига етиб, кейинги китобларига кирдимикан? Ёки биз битта гўзал шеърнинг уволига қолдикмикан? Афсуски, билмаймиз...

[Nigora Umarova]

3.

Телевидениега энди келган кезларим бир муддат “Шеър ва шуур” кўрсатувини тайёрлашимга тўғри келди. Бош муҳарриримиз – таниқли ёзувчи, ўша пайтларда Олий Мажлис депутати Аҳмад Аъзам навбатдаги сонга Муҳаммад Юсуфни ёзиб олишимизни тайинлади. “У кишининг вақти бормикан? Рози бўлармикан?” – иккиландим. Боиси – ўша дамларда севимли шоиримиз ҳам Олий Мажлис депутати бўлиб, ижоддан ташқари жамоат ишлари билан ҳам банд эди. “Ўзим рози қиламан”, деди бош муҳарриримиз ва телефон қилиб, шоирни бир амаллаб кўндирди.
Эртаси куни ижодий гуруҳимиз билан Ёзувчилар уюшмасига бордик.
Қиш куни. Ҳаво бир қадар совуқ. Негадир шоир кечика бошлади. Биздан бошқа бир-икки киши ҳам, қандайдир муаммони ҳал қилишда ёрдам сўраб келишган шекилли, Муҳаммад акани кутишар эди.
Ниҳоят, у киши келиб қолди.
Бошқалар банд қилмасдан аввал у кишини “эгаллаб” олмоқчи бўлдим. “Нима қилсак экан, бир соатдан кейин жиддий мажлисимиз бор-ку!” – у киши бироз тараддудланди. “Кўп вақтингизни олмаймиз, узоғи билан ярим соат...” – кўндиришга уриндим. “Ҳай, майли, олдин анави меҳмонларни кузатай...” – Муҳаммад ака бетоқат бўлиб кутиб турган кишилар ёнига йўл олди.
Тезда съёмкани бошлаб юбордик. Узоққа бормасдан, Мустақиллик майдонига ёндош боғда, мотамсаро она ҳайкали атрофида у кишининг янги шеърларини тасвирга тушира бошладик. Шоир янги шеърларини ўқиди. Съёмка сўнгида у кишининг шеърият, ижод ҳақидаги фикрларини ҳам олгимиз келди. “Шоирлик – бу, даъво. Мен зўрман, деган катта даъво... – деб сўз бошлади шоир. – Шеър эса дуога ўхшайди...”
Сўнг, бўлдими, дегандай шоша-пиша биз билан хайрлашди: “Мажлисга кеч қоляпман...” Биз ишимиздан қониқиш ҳосил қилганча, бош ирғадик. Муҳаммад Юсуф пальтоси ёқасини кўтарганча Мустақиллик майдони томон йўл олди.
Шу пайт бир нарсани унутганимни эслаб қолдим. “Муҳаммад ака!” – дея шоирнинг ортидан чопдим. Ҳайрон қолган устоз ярим йўлида тўхтади: “Нима гап?” “Узр, эсимдан чиқибди, уй манзилингизни, паспортингиздаги маълумотларни ёзиб олишим керак эди”, дедим ҳаллослаб. “Нима учун?” – ҳайрон бўлди Муҳаммад ака. “Гонорарни уйингизга жўнатишимиз учун...” У киши жилмайди ва қўл силтади: “Керак эмас, ўзларинг ола қолинглар...” Ва кетди.
Ўшанда хаёлимизга ҳам келмабди: бу Муҳаммад аканинг шеърлари тасвирга туширилган сўнгги кўрсатувларидан бири экан. Ҳали-ҳануз турли телеканалларда Муҳаммад аканинг қишки боғ оралаб кезганлари, оғзидан буғ чиқариб шеър ўқиганлари берилиб қолса, беихтиёр шу тасвирлар тасмага туширилган ўша лаҳзалар кўз ўнгимда жонланади.
Шоир Мустақиллик майдони сари кетаркан, бир зум тўхтаб мен томон қайрилиб қарагандай, гўё кўнглимдаги ҳолатни уқиб, далда бергандай бўлади: “Шоирлик – бу, иним, даъво. Мен зўрман, деган катта даъво...”

4.

Кези келганда қистириб ўтай: Тошкентда илдиз отишимда, озми-кўпми ўз ўрнимни топишимда яхши одамларнинг хизмати бўлди. Шулардан бири – юмшоқ кўнгил, аммо кескир тил соҳиби, таниқли ёзувчи Набижон Боқий. У кишининг Дўрмондаги ижодхонаси ўша пайтлари (ҳозир ҳам!) ўз уйимдай эди.
Набижон ака билан Муҳаммад Юсуфнинг ҳовлиси жуда яқин эди. Шунга қарамасдан, одоб сақлаган ҳолда, устоз шоирни ҳеч безовта қилмаганман. Ҳаддим сиғмаган, шекилли.
Бир куни ичкари хонада ўтиргандим, кимдир Набижон акани чақиргандай бўлди. Чиқсам – устоз Муҳаммад Юсуф. Салом-алик қилдим. “Набижон Боқий йўқми?” “Қайгадир чиқибди, чоғи...” – аниқ билмаганимдан хижолат тортдим. “Ҳай, майли, унда манави шеърни бериб қўйсангиз, иложи бўлса, машинкада бир-икки нусха кўчириб берса...” Қўлёзмани олиб қолдим. Бу – кейинчалик жуда машҳур бўлиб кетган, миллатпарвар шоиримиз Шавкат Раҳмон хотирасига бағишланган “Лолақизғалдоқ” шеъри эди. Набижон аканинг Шавкат Раҳмонга нисбатан чексиз эҳтироми боис, назаримда, шоир бу шеърни илк ўқувчилар қатори у киши ҳам ўқиб чиқишини, муносабат билдиришини хоҳлаганди. Шеърни ўқирканман, ичимда титроқ уйғонди – бу мисралар шунчаки тўқилмаганди, шоир ўзи айтгандай, дуонинг кучи бор эди бу сатрларда. Ўша пайтда ҳам, ҳозир ҳам бир нарсага аминман, балки бу фикримга бошқалар қўшилмас, лекин кўнглим шундай дейди: “Лолақизғалдоқ” шеъри бошқа бировга эмас, аслида шоирнинг ўзига бағишланган арзиҳолидир!

Мендан нима қолар:
Икки мисра шеър,
Икки сандиқ китоб,
Бир уюм тупроқ.
Одамлар ортимдан
Нима деса дер,
Мен сени ўйлайман
Ўзимдан кўпроқ –
Лола, лолажоним,
Лолақизғалдоқ!
Бу илк мисраларни ёза бошлаганида шоир, эҳтимол, Шавкат Раҳмон ҳақида ўйламаган бўлса ажаб эмас. У фақат вужудини қамраб олган руҳий тўлғоқдан халос бўлишга уринган, холос. Қарасаки, изоҳлаш мушкул бўлган, қисматга дахлдор шеър пайдо бўляпти. Кейин онгли равишда ҳислар оқимини, башоратомуз ҳосилани ўзидан четроқ буришга интилгандир:

Ишинг тушса, иним
Муҳаммадга бор,
Шоирлар ичида
Ишонганим шу.
Бироз ичишини
Айтмаса агар,
Кўкси тиниқ бола,
Ҳалол бола у.
Фақат сал соддароқ,
Фақат сал ёшроқ,
Лола, лолажоним,
Лолақизғалдоқ...

Балки, фикрим нотўғридир. Лекин бир нарса ҳақиқат: чин шоир мутлақо бошқа биров ҳақида ёзаётган тақдирда ҳам бир қадар ўз қисматидан башорат қилади. Буни ўзи англаши ҳам, англамаслиги ҳам мумкин. Муҳаммад Юсуфга келсак, менимча, у ўз тақдирини фавқулодда кучли сезимлари орқали ҳис қилган:

Тузалмайди дардим менинг,
Ўлсам керак.
Тупроқ билан оға-ини
Бўлсам керак.

Ўлим нима? Бу ҳам битта
Сайр, Она.
Ўғлинг қаро ерга кетди,
Хайр, она...

[Nigora Umarova]

5.

2008 йилнинг баҳор фаслида Ўзбекистон халқ шоири, устоз Иқбол Мирзо билан Фарғона водийсига ижодий сафар уюштирдик. Иқбол ака “Сафаримизни Муҳаммад акани зиёрат қилишдан бошласак, шу баҳона устознинг оила аъзоларидан, жумладан, онасидан ҳам хабар олар эдик”, деб қолди. Таклиф менга жуда маъқул тушди.
Мана, шоир ўсиб-улғайган қишлоққа кириб боряпмиз. Бизга йўл кўрсатиб келаётган шу ерлик опа Муҳаммад ака билан боғлиқ бўлган, бизга номаълум қизиқарли тафсилотларни айтиб бераяпти.
Ниҳоят, Муҳаммад Юсуф вояга етган ҳовли дарвозаси олдида турибмиз. Жуда оддий, эл қатори ҳовли. Дарвоза олдида ариқ. Тўғриси, бу манзара бизга бегона эмас эди. Шоирнинг шеърларида бўй чўзган тол-тераклар маъюс бош тебратиб турарди. Гўё ҳозир ҳовлига кирсак, Муҳаммад ака билан учрашадигандай эдик.
Ичкари кирдик. Шоирнинг укаси, сингиллари, бошқа қариндошлари жам бўлишган экан.
Онаизор... оғир аҳволда ётар эди. Сас-садосиз, кўзлари юмуқ....
“Муҳаммад акамнинг шогирдлари келди”, - деди кимдир.
Менга шундай туюлдими, ҳарҳолда, дунёнинг минглаб ўйинларини, зарбаларини кўриб чарчаган, ишонган тоғидан айрилиб бор бўйи чўккан онаизорнинг юзидан енгил титроқ югуриб ўтгандай бўлди.
Ҳол-аҳвол сўрашгандай бўлдик.
Узоқ қолишнинг имкони йўқ эди.
Иқбол ака ёстиқ четига бир даста пул қўйди. Мезбонлар хижолат бўлиб, эътироз билдирган эди, жўяли жавоб топа олди: «Неча йиллардан бери Муҳаммад аканинг шеърларидан телевидениеда фойдаланиб келяпмиз. Бу – устознинг йиғилиб қолган қалам ҳақлари...”
Кўз олдимда “Гонораримни ўзларинг ола қолинглар”, деб Мустақиллик майдони сари кетаётган устоз сиймоси жонланди.
Шоирнинг оила аъзолари билан сассиз изтиробда хайрлашдик.
Андижонда бошланган шеърхонлик учрашувлари Фарғонада, Наманганда давом этди. Ҳар бир учрашувимизда, шубҳасиз, Муҳаммад Юсуфнинг номи кўп бор тилга олинди.
Шундай учрашувлардан бирида бехосдан Иқбол аканинг қўл телефони жиринглаб қолди. Қўнғироққа жавоб бераркан, у кишининг юзида кучли ҳаяжон тўлқинини сездим. Гаплашиб бўлгач, секин мен томонга энгашди ва “Муҳаммад аканинг онаси ҳозир қазо қипти...” - деди. Жунжикиб кетгандай бўлдим. “Наҳотки... Ё Худо...”
Сўз ва шеър ўқиш навбати менга берилди. Мен ҳозиргина эшитганим хабардан мутаассир эдим. Ўзим билиб-билмай, гап оқимини беихтиёр шу томонга бура бошлабман. Буни сезиб қолди, шекилли, Иқбол ака секин, бироқ қатъий тарзда “Нодир, айтманг!” деди. Тушундим. Байрам кайфиятида ўтирган 300-400 чоғли одамни музлатиш ва учрашувни азага айлантириш керак эмас эди.
Сафаримиз ниҳоясида яна Муҳаммад Юсуф ўсиб-улғайган ҳовлига йўл олдик. Бироқ энди изтиробимиз икки ҳисса улғайган эди. Шоирнинг укаси ҳамдардлигимизни қабул қилди. Бизга лутф қилишдими, ёки бор гапми, ишқилиб, даврада бир гап айланиб қолди: “Сизлар келиб кетгандан сўнг онамиз кўп ўтмай жон берди. Кимнидир узоқ кутиб, қийналиб ётган эди. Гўё сизлар билан бирга Муҳаммад акам ҳам келгандай бўлди-ёв...”
Начора, қисмат бу. Онаизорнинг вафотидан қанчалик куйинган бўлсак, сўнгги бора кўришиш насиб қилгани учун тақдирдан шу қадар миннатдор бўлдик...

6
Тақдирга тадбир йўқ, дейишади. Бироқ тақдир ҳам инсон характери ҳосиласими дейман. Агарда қалбини қийнамасдан, изтироб чекмасдан, фароғатга берилиб кун кечирганида Муҳаммад Юсуф ҳам узоқ яшаган бўлармиди. Бироқ барча виждонли шоирлар каби у ҳам ўзини аямади, бор-будини шеърга сарфлаб яшади. Қалбини, руҳини сиқиб, керак бўлса, ғижимлаб, сўнгги томчи туйғусини, меҳрини, изтиробини қоғозга тўкиб кетди.

Юрагимни тамом қилдим,
Йиғлайвериб.
Ҳузуримда ажал турар,
Қошин кериб...

Юксак унвонлар билан сийланган, катта давралар тўрига муносиб кўрилган шоир четдан қараганда бахтиёр кўринса ҳам, аслида ўзини ҳеч ҳачон бахтли ҳис қила олмайди. Чунки билади: токи дунё нотугал экан, токи дилларда изтироб мўл экан, унинг бахтли бўлишга ҳаққи йўқ. Яратган уни кўнгли кемтикларга дарддош бўлиш, уларга ёруғлик туҳфа қилиш учунгина бу дунёга жўнатган. У ҳеч қачон ўз бурчига хиёнат қила олмайди. Кулгиси остида кўзёшларини яшириб яшашга мажбур. Кимки фақат шон-шуҳрат, унвон учун шоирлик йўлини танласа – овора бўлади: ҳар нарсага эришиш мумкин, аммо эл меҳрини сотиб олиб бўлмайди. Худодан берилмаса, бандасининг уринишлари – бир пул. Муҳаммад Юсуф – ана шундай Худо суйган, эркалаган шоир эди. Ўзи бир гал айтганидай: “Шоирлар – бу, Худонинг эрка қулларидир...”
Ҳар гал кўнглимни моғор боса бошлаганини ва қадрдон туйғулардан йироқлашаётганимни сезсам, Муҳаммад Юсуфнинг китобини қўлимга оламан. Унинг шеърлари сирли дуодай маънавий оғриқларимга малҳам бўлади. Яна ўша содда, тоза туйғуларимнинг бўйларини туяман. Руҳим енгиллашади. Поклангандай бўламан. Хаёлан шоирга раҳмат дейман. Англайманки, шоирнинг шундай ўлмас шеърлари бор экан, у билан дийдорлашув доимийдир...

[Nigora Umarova]

7.
Шоирнинг ўлими... Ҳамиша оғир. Гарчи руҳан ўлмаслигини билсак-да, орамизда жисман йўқлигига ҳам кўниккимиз, рози бўлгимиз келмайди. Муҳаммад Юсуфнинг ногаҳонда вафот этиши барча мухлислари қатори менинг ҳам юрагимни зир титратди. Ўша куни гўё кўк ёрилиб, шохлари осмонга қадалган улкан чинор бошимга қулаб тушгандай бўлди. Довдираб қолдим. Кўпдан буён қўлимга қалам олмаган, икки сатр шеър ёзмаган эдим. Бу машъум хабар борлиғимни остин-устун қилиб ташлади. Шеър ёзиш учун эмас, балки изтиробларимдан бироз холи бўлиш учун қоғоз қораладим. Мана, ўша уч шеърдан иборат изтиробноманинг биринчи қисми:

Узоқлашаган эдим қаламдан,
Қўлларимдан тушганди қоғоз.
Бағрим тутиб қайғу-аламдан,
Юрагимни тўкаяпман боз.
Ҳар бир сўзни, ҳар битта ҳарфни
Дил тўридан оляпман узиб.
Соғинтириб мендай ғарибни,
Қаердасиз, Муҳаммад Юсуф?

Кимдир деди: ўлган, у ўлган...
Ҳайрон боқдим: жинними у, ё –
Одамларга бир нима бўлган,
Ё сўнгига етдими дунё?!
Ахир, чексиз самоват узра
Чарчади-да она ер сузиб.
Ёки ойда ахтариб мисра
Юрибсизми, Муҳаммад Юсуф?

Юлдузларни сархуш этибди
Кўксимга сиз қадаган райҳон.
Аммо кимдир юлиб кетибди,
Сўнг эзғилаб, этибди пайҳон.
Ногоҳ изза бўлган боладай
Йиғлаяпман дунёни бузиб.
Чўққидаги ёлғиз лоладай
Олисдасиз, Муҳаммад Юсуф.

Етолмайман - товонларим қон,
Осилсам-да тикан хасларга –
Пойингизга етганим ҳамон
Юмалайман яна пастларга.
Интиламан тағин кўк сари,
Бурним қонаб, лахта қон қусиб.
Унутилар озорлар бари,
Сизни кўрсам, Муҳаммад Юсуф.

Дийдорингиз қайда?
Ҳансираб,
Ўрмалайман – элтар қай сўқмоқ?
Кетаяпман фақат шаън сўраб,
Балки тушар бошимга тўқмоқ.
Ахир, дунё маслаги – макр,
Ҳузур қилар ҳийлалар тузиб.
Дардкашим йўқ, эзгинман, ахир,
Бехабарсиз, Муҳаммад Юсуф.

Мен кимман?!
Ҳув, йўлда ўксиниб,
Ёлғиз қолиб кетган бутаман.
Ярим йўлда оёғи синиб,
Бўзлаб ётган ночор бўтаман.
Чор атрофим ёнаётган дашт,
Ўт йўлини бўлмайди тўсиб.
Энди қийин бўлади яшаш,
Сиз йўқсиз-да, Муҳаммад Юсуф.

Тоғ эдингиз - ҳар куни қуёш
Кўксингиздан кўкка чиқарди.
Мен-ку сиздан юмалаган тош,
Юксалай деб қувват йиғардим.
Балки бир кун йўл очса Само,
Тоғ бўларман сиз каби ўсиб.
Қай томонга бўйлайин аммо,
Қаердасиз, Муҳаммад Юсуф!?

СЎНГСЎЗ
Муҳаммад Юсуф билан қачон танишганман?
Билмайман...
Унинг ўзи шоир Тилак Жўрага бағишланган бир шеърида “Мен уни туғилмай туриб билардим – Мурғак чоғ жаннатда юзин кўрганман”, деган эди. Эҳтимол, мен ҳам Муҳаммад Юсуф билан ҳали руҳларимиз бу дунёга тушмасдан олдин, миллион-миллиард асрлар аввал илоҳий маъвода танишгандирман.
Буёғи фақат Худога аён.
Бизга маълум бўлган ҳақиқат эса шу:

Умрнинг ҳар куни байраммас, тўймас,
Ўчар оқшоми бор олдинда чироқ.
Кўйлагингга қараб жаннатга қўймас,
Ажрим бўлар бир кун савобу гуноҳ.
Чўян дошқозонга шайтон ўт қалар,
Қутқарса, бир куни иймон қутқарар...

Нодир ЖОНУЗОҚ
2010 йилнинг 6 январи