Тарбия замони

[Shomurodov Shohruh]

Orta-turk, quyidagi yozgan misollaringiz faqatgina hozirgi vaqt va bizning jamiyat uchunmi, yoki hamma vaqt ham ishlaydimi? Tarbiya masalasi hamma vaqt ko`ndalang qo`yilgan, lekin uning yechimi menimcha zamon o`zgargan sari o`zgarib boradi. A.Linkoln ham ko`cha tarbiyasini ko`rgan odam va o`zining ta'limini topib olgan ikkita kitobdan boshlagan. Shunga qaramay juda iste'dodli notiq va davlat arbobi bo`lib yetishdi.

[Nigora Umarova]

Сообщение от xshom

A.Linkoln ham ko`cha tarbiyasini ko`rgan odam va o`zining ta'limini topib olgan ikkita kitobdan boshlagan. Shunga qaramay juda iste'dodli notiq va davlat arbobi bo`lib yetishdi.

Demak, u o'zini o'zi tarbiyalash usulidan yaxshi foydalangan ekan.

[orta-turk]

Inson juda murakkab yaralmish. Uning ruhiy olami shu qadar murakkabki, haligacha ruhshunoslar uning oxirigacha yetisholmayapti. Menimcha, yetisholmasa ham kerak. Insonning ruhi haqida insonlarga juda kam ilm berilgan.

Shuning uchun uning tarbiyasi haqida gapirganda hamma vaqt ham bir xil ishlaydigan, bir xil natija olib keladigan usullar yoki qoidalar haqida gapirish juda qiyin. Har qanday holatda ham istisnolar mavjud boladi.

Yuqorida yozganlarim aqida sifatida qabul qilinmasligini sorardim. U bor-yogi bir kishining fikri va osha fikrga qoshilishim oqibatida kelib chiqqan oylarim.

Men oila, kocha, va maktab tarbiyasi haqida gapirganimda biroz mavhumlashtirib olgandim atamalarni. Maktab deganda faqat maktab binosi va hovlisini emas, balki talim berish maskani yoki vositasini nazarda tutgandim. Shuning uchun maktab bu faloncha tumanning faloncha sonli maktabi ham bolishi mumkin, yoki bir ilmli kishining uyi ham bolishi mumkin. Yana ham biroz mavhumlashtiriladigan bolsa, kitob ham bolishi mumkin. Maktab tarbiyasi deb bolani togri yolga solish, uni yetuklashtirish uchun moljallangan, malum bir dastur asosida olib boriladigan tarbiya turiga aytsa boladi.

Kocha deganda ham shu tamoyilni qollagan maqul. Misolda men keltirgan osha "yomon" bola qilgiliklarini, "kocha tarbiyasini" kochada emas, balki maktab hovlisida qilardi va olardi. Faqat uning atrofi tasodifiy, betartib, zoravon va axloqsizroq bolalar bilan oralgandi. Shuning uchun kocha tarbiyasi deb betartib, tasodifiy, zumlik maishat yoki foydani kozlaydigan, axloq va odobni maqsad qilib qoymaydigan, jamiyatga foyda keltirishga da'vat qilmaydigan tarbiyaga aytsa boladi, menimcha. Yana kim biladi deysiz, bu mening fikrlarim.

Siz aytgan Ibrohim Linkoln ham ogay onasi bilan yaxshi aloqada bolgan, uni "onam" deb atagan (balki bu oila tarbiyasidan dalolat berar?) va mustaqil kitob oqishni yaxshi korgan (maktab tarbiyasi).

Ammo bu uch tarbiya dogma emas. Balki harakat qilinsa, bu fikrni rad qiladigan misollarni ham topish mumkin.



Fikrimga munosabat bildirganingiz uchun tashakkur,
Orta Turk

[Nigora Umarova]

Tarbiyani yaxshi va yomon taraflarga bo'lsak, ko'cha tarbiyasi kim tomonidan va qaysi yo'nalishda qo'llanganiga ko'ra salbiy yoki ijobiy natija berishi mumkin.

[Nigora Umarova]

Yana ota o'gitlariga qaytsak,

Mashhurlar ibrati
O'g'lingga "Men shu yoshimda hozirgidan ko'proq narsaga erisha olaman", degan ishonch ber/ Mana bu ibrat namunalarini muhokama qilinglar:
-Ibn Sino to'rt yoshida Qur'onni to'la yod olgan.
-Aleksandr Tolstoy olti yoshida fransuz, nemis, ingliz tillarini bilgan.
-Aleksandr Griboyedov o'n bir yoshida universitetga o'qishga kirib< olti yilda uchta fakultetni bitirgan.
-Chingiz Aytmatov besh yoshida tarjomonlik qilib haq olgan.
-Bobur o'n ikki yoshida davlatni boshqargan.
-Gyote to'qqiz yoshida nemis, lotin va grek tillarida she'r yozgan.
-Paskal o'n besh yoshida irinchi ilmiy ishini himoya qilgan.
-Ulug' kompozitor Volfgang Amadey Mosart to'rt yoshida musiqa asboblarida chalib, qo'shiq ayta olgan. Besh yoshida musiqaviy asar yozgan.
-Akademik L. Landau o'n yillik maktabni 13 yoshida tamomlab, 14 yoshida universitetning II kursiga(tibbiyot fakultetiga) qabul qilingan.

O'lingni ulardek bo'lolmagani uchun ezma. Bezib qoladi. Ularga havas qilishga, taqlidga o'rgat.

[Nigora Umarova]

Boylik
Bozor iqtisodiyoti davridamiz. O'tish davrida boylik uchun hech narsadan qaytmaydiganlarni, boshqalarning kambag'allashishi, o'zining boyligini ko'z-ko'z qilib maza qiluvchilarni ha ko'rdik. Boylik bilan kamtarlikni bir qilib, muhtojlarga yordam berib, ikki dunyo saodatiga erishayotganlarni ham ko'rayapmiz.
O'g'lingni halol boylik topishga o'rgat. Ana shunda bolang va u orqali sen har kuni odamlarning rahmatiga to'yib yashaysizlar. Boyligini ko'z-ko'z qiladigan, bexayr kishilarni odamlar yomon ko'radi. Ular: "Qo'shnilarimni, oshnalarimni gapirtirib qo'ysam, meni alohida hurmat qila boshlaydi", deb o'ylaydi. Lekin adashadi. Odamlar uning boyligini bilishadi, lekin hurmat qilmaydilar. Tirikligida ham, vafotidan keyin ham. Bundan ham yomoni bo'ladimi?
Shuning uchun sen bolangga, "Men odamlarga ko'proq yaxshilik qilishim uchun boy bo'lishim kerak", degan niyatni singdir. Bolangga bayram kunlari pul berib, opa, aka-uka, singlisiga sovg'a olishni topshir. Sovg'a tanlashnio'ziga qo'yib ber. Lekin yonida(maslahatchi bo'lib)tur. Kechqurun sovg'alarni o'zi topshirsin. O'g'lingni birovning ko'nglini olishga o'rgat.
Oilangda har xil o'yinlar, tanlovlar tashkil qil. Bolalaringga sovrinlar ber. Bir-biriga hadya qilishga o'rgat. O'rgangach, ertaga ular senga, kelinimga, qarindoshlariga, qo'ni-qo'shni, mahalla, qishloq, butun millatga yaxshilikni odat qilgan saxovatli tadbirkorga aylanadilar.

[Shaxnoza]

Сообщение от Nigora Umarova

Устозимни китоблари қалбингиздан чуқур жой олганидан хурсандман.

[Shaxnoza]

Nigora Umarova
Кечирасиз сизни расмингизни кўриб ўхшатяпманми ёки... Кўпинча диссертация ҳимояларида кўраман. Охиргиси Низомийда кўргандим. Сиз ўшами?

[Nigora Umarova]

Сообщение от Shaxnoza

Устозимни китоблари қалбингиздан чуқур жой олганидан хурсандман.

Kitobning qiziqish uyg'otganiga sabab: onalarga maslahat, qaynonalarga maslahat, qizlarga maslahat, kelinlarga maslahat kitoblari ko'p chiqqandi.
"Otalarga maslahat" beradigan kitob yozilgani.

[Shomurodov Shohruh]

Оффтоп:

Сообщение от Nigora Umarova

Nigora opa, kitobda tibbiyot deb yozilganmi aynan, chunki Lev Landau eng mashhur nazariyotchi fiziklardan (fizik-teorik), hozirgi kungacha nazariy fizikani barcha katta oliygohlarda Landau-Lifshits kursidan o`tiladi. 14 yoshida Baku universitetining fizika-matematika va kimyo fakultetlariga o`qishga kirgan.
Nazariy fizikani o`tayotgan paytimizda o`qituvchi tomonidan Landau shaxsiga juda ehtirom bildirilgani uchun bu faktning oldidan o`tib keta olmadim, uzr