Нимага саводсизлашиб кетаяпмиз?

[OmoN]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Катта мақсадни кўзлаб бошланган ишнинг самарасини бекаму кўст кўрсак, балки янада яхшиликка бўлар!

Гапларингизга жон-жон деб ишонгим келади. Лекин ўша катта мақсадга лотин алифбосига ўтмасдан ҳам эришишимиз мумкин эди менимча.

Сообщение от husniddin

Biz lotin alifbosiga o'tib kelajak avlodlarimiz dunyo xalqlarini katta qismini yozuvini bemalol o'qishiga

Ўқиган билан тушунмагандан кейин нима фойда Лотин алифбосига ўтишимиздан олдин ҳам кўпчилик испан, француз, немис, инглиз ва ҳкз тилларида ёзилган ёзувларни ўқий оларди. Чунки ҳамма мактабда инглиз тили ўқиган. Лотин алифбоси билан таниш эди.

Сообщение от husniddin

va bizni yozuvimizni dunyo xalqlari bemalol o'qishiga erishamiz.

Яқинда Австралиядаги бир гуруҳ уй бекалар "Бекажон", "Ҳордиқ" ва "Даракчи" газеталарини лотин алифбосида чиқаришларини сўраб таҳририятга мактуб йўллашибди

Сообщение от husniddin

Shu bilan birga kompiyuterda yozishda o',g',h kabi hariflarni chiqarishda shrift yozdirib yurmaymiz

Мен ҳеч қанақа шрифт ёздирмасдан ҳам ў, қ, ғ, ҳ ҳарфларини ёзяпман.

Сообщение от husniddin

Endi Yaponlar singari milliy yozuvga qaytaylik desangiz biz unda arab-o'zbek yozuviga qaytishmizga to'g'ri keladi

Японлар сингари миллий ёзувга қайтайлик демадим. Тўғрироғи ҳеч қанақа ёзувга қайтайлик демадим. Кирилл алифбосида чоп этилган қанчадан-қанча дурдона асарлар, илмий китоблар (Римкевич, Сканави, Мельников) яқин кунларда кераксиз бўлиб қолишига ачиндим холос.

[Aaz]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Энди орқага қайтишнинг иложи йўқлигини биласиз-ку. Катта мақсадни кўзлаб бошланган ишнинг самарасини бекаму кўст кўрсак, балки янада яхшиликка бўлар!

Кандай максадни кузлаб бошланганини билмадиму лекин алифбони узгартириш хеч качон саводлиликнинг ошишига олиб келмаган, лекин аксинча, саводсизликни ошишига олиб келиши мумкин. Китоб укишга кизикиш камайганини устига устак укийдиган китоблар микеси хам камайиб кетади.

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Masud Mahsudov

To'lqin akamiz orqaga qaytish yo'q, debdilar... Balki, gaplarida jon bordir... Lekin, ba'zida yaxshi natijalarga erishish uchun orqaga qaytish ham kerak bo'ladi. Aks holda, keyin yanada ko'proq tanazzulga yuz tutishimiz mumkin...

Ҳозирги лотин алифбосига асосланган алифбомизда таназзулга учрашимиз мумкин деб ҳисоблайсизми? Мана, Сиз дунёнинг қандоқ машҳур шаҳарларида юрибсиз. Инглизча газета-журналларни ўқишда ўзимизнинг алифбони билганингиз қўл келмаяптими?

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от OmoN

Гапларингизга жон-жон деб ишонгим келади. Лекин ўша катта мақсадга лотин алифбосига ўтмасдан ҳам эришишимиз мумкин эди менимча.

Энди бу гапларни "қўзғаш"дан наф борми? Мана, компьютерда ўзбекона ҳарфларимизда мазза қилиб ёзишяпмиз-ку! Бироқ, лотин алифбосининг бошқа фойдалироқ жиҳатлари ҳам борлиги ҳақида кўп асосли фикрлар айтилган!

[Farhodjon Chinberdiyev]

Лотин ёзувига асосланган ўзбек алифбоси ҳақида юқорида айтилган фикрлардан келиб чиққан ҳолда, биз учун ҳозирда учта вариант мавжуд:
1. Ортга қадам — кирилл алифбосига қайтиш;
Тўғри, шунча сарфланган ҳаражатлар, чиқаётган китобларга ачинади одам, лекин бунгача бўлган жуда кўп китоблар, илмий адабиётларни қайта чоп қилиш учун кетадиган маблағ бунданда катта бўлади. Нисбатан тўғри алифбога эга бўламиз ва бу биз учун жуда қалтис, қабул қилиш қийин бўлган қадам.

2. Олдинга яна битта қадам — лотин ёзувини ислоҳ қилиб, алифбога тузатишлар киритиш;
Лотин алифбосига ўтишнинг барча фойдали томонлари шунда ўзини кўрсатади. Шу пайтгача бўлган алифболарнинг(халқимиз учун) энг тўғриси, энг тўлиғи бўлади. Юқоридаги вазиятдан кўра осонроқ бўлади бу қадам. Шунчаки тузатиш орқали 1995 йилдан бошлаб чоп этилган китобларни актуал қолдириш мумкин. Лекин барибир кирилл алифбосидаги бойлигимизни ушбу алифбога ўтказиш зарурияти мавжудлигича қолади.

3. Ҳаракатсизлик — шу алифбода қолиш.
Алифбомиз ҳозирги камчиликлари билан қолаверади. Ҳозир алифбога қарши чиқаётганларнинг кўпи вақт ўтиши билан кўникади. Кейинги авлодларларнинг энг саводлилари «тескари вергул», икки ҳарф бир товуш сифатида келишини айтиб норози бўлишлари мумкин, лекин буни эътиборсиз қолдирса бўлади. Ҳозирги сарфланаётган маблағлар ўзгармайди.

Энди ўйлаб кўрсин ҳамма ўзи: қайси вариантни маъқул кўрасиз? Шахсан мен иккинчи вариантни — лотин ёзувини ислоҳ қилишни маъқуллайман. Агар бу бўлмаса, кирилл алифбосига қайтишни.

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Ҳозирги лотин алифбосига асосланган алифбомизда таназзулга учрашимиз мумкин деб ҳисоблайсизми? Мана, Сиз дунёнинг қандоқ машҳур шаҳарларида юрибсиз. Инглизча газета-журналларни ўқишда ўзимизнинг алифбони билганингиз қўл келмаяптими?

Men inglizchani o'rgana boshlaganimda, lotin alifbosiga o'tilmagan edi.. Shu sabab, inglizchani o'rganganim lotin alifbosiga asoslangan o'zbek yozuvini o'rganishda qo'l kelgan edi bir vaqtlar

Aha, masalani yo u yoqli, yo bu yoqli qilish kerak... Hozir ikki sohil o'rtasida qayoqqa borishini bilolmagan kemaga o'xshaymiz... Na unisini tanlaymiz, na bunisiga bora olamiz... Xudo ko'rsatmasin, kemamiz teshiladigan bo'lsa, cho'kib ketishimiz mumkin...

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Masud Mahsudov

Xudo ko'rsatmasin, kemamiz teshiladigan bo'lsa, cho'kib ketishimiz mumkin...

Шунинг олдини олиш учун оқилона иш тутайлик, демоқчиман-да биродар!

[Timur Bazikalov]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Илк бора лотин алифбосига ўтишда қайси мутахассислар ишлаганди? Шуни аниқлашимиз керак. Янглишмасам, бу борада ҳатто ишчи гуруҳи тузилган... Келинг, шу ишни амалга оширишда иштирок этишган адибларни биламан. Улар билан эрта-индин бир гаплашиб келай-чи? Форумда бу борада айтилган барча фикрларни ўқидим, шу фикрларни албатта улар билан ўртоқлашаман ва жавобини ушбу саҳифада ёритаман.

Uchrashuv qalay o'tdi? Yangiliklar bormi?

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Timur Bazikalov

Uchrashuv qalay o'tdi? Yangiliklar bormi?

Ҳали ургурмадим. Кейинги ҳафта ҳаракат қиламан.

[Bekmirzo]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Инглизча газета-журналларни ўқишда ўзимизнинг алифбони билганингиз қўл келмаяптими?