Ўзбекистонда фан номзоди илмий даражаси бекор қилинди

[Nigora Umarova]

Ўзбекистон Президенти Ислом Каримов 24 июль куни “Олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ва аттестациядан ўтказиш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги Фармонни имзолади.

Ҳужжат олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ва аттестациядан ўтказиш тизимини янада такомиллаштириш, Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг устувор вазифаларини ва мамлакатда амалга оширилаётган иқтисодий ва демократик ислоҳотларни, илғор жаҳон тажрибаси ва илмий кадрларни аттестациядан ўтказишнинг халқаро стандартларини ҳисобга олган ҳолда олий ўқув юртидан кейинги таълим тизимини тубдан ислоҳ қилиш, шунингдек, диссертация тадқиқотларининг сифатини, илмий ва амалий аҳамиятини ошириш, ёшларнинг ижодий ва интеллектуал салоҳиятини намоён этишига шароитлар яратиш мақсадида қабул қилинди.

Давлат раҳбари амалдаги олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ва аттестациядан ўтказиш тизимини Кадрлар тайёрлаш миллий дастури доирасида амалга оширилаётган таълим тизимидаги ўзгаришларнинг мантиқий давоми сифатида тубдан ислоҳ қилиш объектив зарурияти бугунги кунда яққол намоён бўлаётганини қайд этди.

Илмий кадрларни аттестациядан ўтказишнинг амалдаги икки босқичли тизими (фан номзоди ва фан доктори) иқтисодий ривожланган демократик мамлакатларда қабул қилинган олий малакали илмий кадрлар тайёрлашнинг замонавий, халқаро тан олинган талабларига мос келмайди.
Номзодлик диссертациясини ҳимоя қилиш ва фан номзоди илмий даражасини тасдиқловчи дипломни олиш кўп ҳолларда фан ва илмий-техникавий ривожланиш манфаатларидан йироқ бирдан-бир мақсад бўлиб қолган ҳамда диссертацияни тайёрлаш ва ҳимоя қилишнинг турли босқичларида суиистеъмолчилик ҳолатларига олиб келмоқда.

Бугунги кунда амал қилаётган олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрларни аттестациядан ўтказиш тизими таълим жараёни бакалавриат ва магистратура стандартларига ўтказилгандан сўнг номзодлик диссертацияларини ҳимоя қилиш моҳиятан ортиқча эканлигини кўрсатмоқда ҳамда фан доктори илмий даражасини олиш учун тўғридан-тўғри диссертацияни ҳимоя қилишни назарда тутувчи олий ўқув юртидан кейинги таълимнинг бир босқичли тизимини жорий қилиш зарурлигини тақозо этмоқда.

Фармонга кўра 2013йилнинг 1 январидан бошлаб умум қабул қилинган халқаро талаблар ва стандартларга мувофиқ диссертация ҳимоя қилиш ва фан доктори илмий даражасини бериш бўйича олий ўқув юртидан кейинги таълимнинг бир босқичли тизимини жорий этилади.

Бундан ташқари, стажёр-тадқиқотчи-изланувчилар институтини бекор қилинади, унда таълим олаётган шахслар олий ўқув юртидан кейинги таълим тизимининг янги талабларига мувофиқ, уларни аттестациядан ўтказиш ва диссертация тадқиқотлари мавзуларини танқидий қайта кўриб чиқиш асосида катта илмий ходим-изланувчилар институтига ўтказилади.

Фан доктори илмий даражаси “магистр” даражаси билан олий маълумотга эга бўлган, катта илмий ходим-изланувчилар институтида илмий изланишлар натижаларига кўра докторлик диссертациясини ҳимоя қилган шахсларга тегишли фан йўналиши бўйича фан доктори илмий даражасини берувчи илмий кенгашлар томонидан берилади.

Катта илмий ходим-изланувчилар институтига “магистр” даражаси бўлган, илмий ва илмий-педагогик фаолият стажига (2-йилдан кам бўлмаган), шунингдек, фан номзоди илмий даражасига эга бўлган, фан доктори илмий даражасини олиш учун диссертация тадқиқоти асос бўлиши мумкин бўлган, маълум бир илмий натижаларни қўлга киритган (илмий мақолалар нашр этиш, илмий анжуманлар, семинарлар ва давра суҳбатларида иштирок этиш ва бошқалар) шахслар қабул қилинади.
Манба

Фармон билан қуйидаги сайтда танишишингиз мумкин.

[Nigora Umarova]

Катта илмий ходим-изланувчилар институтига “магистр” даражаси бўлган, илмий ва илмий-педагогик фаолият стажига (2-йилдан кам бўлмаган), шунингдек, фан номзоди илмий даражасига эга бўлган, фан доктори илмий даражасини олиш учун диссертация тадқиқоти асос бўлиши мумкин бўлган, маълум бир илмий натижаларни қўлга киритган (илмий мақолалар нашр этиш, илмий анжуманлар, семинарлар ва давра суҳбатларида иштирок этиш ва бошқалар) шахслар қабул қилинади.

Юқоридаги жумлани ўқиб чиқиб шундай савол пайдо бўлди:
Ҳозирда таҳсил олаётган тадқиқотчи-изланувчи-стажёрлар(аспирантлар) қайтадан аттестациядан ўтиб Катта илмий ходим-изланувчилар институтига қабул қилинишадими?

[Azizbek Akhmedov]

Сообщение от Nigora Umarova

Катта илмий ходим-изланувчилар институтига “магистр” даражаси бўлган, илмий ва илмий-педагогик фаолият стажига (2-йилдан кам бўлмаган), шунингдек, фан номзоди илмий даражасига эга бўлган, фан доктори илмий даражасини олиш учун диссертация тадқиқоти асос бўлиши мумкин бўлган, маълум бир илмий натижаларни қўлга киритган (илмий мақолалар нашр этиш, илмий анжуманлар, семинарлар ва давра суҳбатларида иштирок этиш ва бошқалар) шахслар қабул қилинади.

Магистр даражаси + илмий ва илмий-педагогик фаолият стажи бўлиши керакми?
Ёки магистр даражасининг ўзи кифоями?

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Nigora Umarova

Ҳозирда таҳсил олаётган тадқиқотчи-изланувчи-стажёрлар(аспирантлар) қайтадан аттестациядан ўтиб Катта илмий ходим-изланувчилар институтига қабул қилинишадими?

Фармонда "стажёр-тадқиқотчи-изланувчилар институтини бекор қилиш, унда таълим олаётган шахсларни олий ўқув юртидан кейинги таълим тизимининг янги талабларига мувофиқ, уларни аттестациядан ўтказиш ва диссертация тадқиқотлари мавзуларини танқидий қайта кўриб чиқиш асосида катта илмий ходим-изланувчилар институтига ўтказиш тўғрисидаги таклифлари қабул қилинсин" деган банд бор. Бу борада ҳали тегишли тартибда қарорлар қабул қилинади. Унда бу масала қайтартибда ҳал этилиши аниқ белгиланади!

[Bahrom]

o‘rnatilgan tartibda mustaqil tadqiqotchi sifatida rasmiylashtirilgan, “bakalavr” yoki “magistr” darajasi bilan oliy ma’lumotga, 3-yildan kam bo‘lmagan amaliy ish stajiga ega bo‘lgan, ilmiy izlanishlarga layoqati mavjud, belgilangan talablarga mos keladigan ma’lum bir ilmiy yutuqlarga (ixtiro uchun patentlar, ilmiy maqolalar, ilmiy-texnologik ishlanmalarda qatnashish va boshqalar) ega bo‘lgan shaxslarga ham doktorlik dissertatsiyasini himoya qilishga ruxsat beriladi.

Demak men ham, magistraturani o'qimasdan turib doktorlik dissertatsiyasini himoya qilishimga imkon bor ekanda!

[Bahrom]

Endi Xudo xohlasa tezda ba'zi ishlarim uchun patent olaman.
Menga juda katta imkoniyat bo'ldi!
Keyin doktorlikka harakat! :-)

[Nigora Umarova]

Сообщение от Bahrom

Demak men ham, magistraturani o'qimasdan turib doktorlik dissertatsiyasini himoya qilishimga imkon bor ekanda!

Сообщение от Nigora Umarova

Катта илмий ходим-изланувчилар институтига “магистр” даражаси бўлган.... шахслар қабул қилинади.

[Firdavs Shoyiev]

Хозирда мавжуд Ф.Н лари энди оддий олий маълумотли кишиларга айланиб қолишадими? Уларнинг бу унвонга эришиш учун қилган харакатлари бекор бўлдими? Ёки уларга докторлик даражаси бериладими (керакли аттестациялардан сўнг)? Қизиқ бўлдику...

[Nigora Umarova]

Сообщение от Firdavs Shoyiev

Хозирда мавжуд Ф.Н лари энди оддий олий маълумотли кишиларга айланиб қолишадими? Уларнинг бу унвонга эришиш учун қилган харакатлари бекор бўлдими? Ёки уларга докторлик даражаси бериладими (керакли аттестациялардан сўнг)? Қизиқ бўлдику...

4. Quyidagilar:
fan nomzodi ilmiy darajasiga ega bo‘lgan barcha shaxslar uchun tegishli imtiyozlar va amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq o‘rnatilgan moliyaviy to‘lovlar miqdori;
professor, dotsent va katta ilmiy xodim ilmiy unvonlarini berish saqlab qolinsin.
Bunda, attestatsiya ishlari ko‘rib chiqish uchun 2012-yilning 1 iyuligacha OAKga taqdim etilgan shaxslarga ilmiy unvonlar amalda mavjud bo‘lgan huquqiy-me’yoriy hujjatlar talablariga muvofiq berilishi belgilansin.

[Firdavs Shoyiev]

Сообщение от Nigora Umarova

fan nomzodi ilmiy darajasiga ega bo‘lgan barcha shaxslar uchun tegishli imtiyozlar va amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq o‘rnatilgan moliyaviy to‘lovlar miqdori;
professor, dotsent va katta ilmiy xodim ilmiy unvonlarini berish saqlab qolinsin.

Демак, Фан номзоди унвони сақлаб қолинмайди? Улар энди Ф.Н. эмас, балки, доцент булса, факат доцент ва хоказо бўлиб қолишади. Агар доктор булмоқчи бўлишса, ўрнатилган тартибда бунга эришишади. Шундайми?