Ажойиб гаплар

[Tulqin Eshbekov]

САМИМИЙ СУҲБАТ

Азиз форумимиз ихлосмандлари, фикри теран ўқувчилар!
Меҳр кўзда, дўстлик риштаси сўзда! Самимий суҳбат асносида меҳр ҳам, дўстлик риштаси ҳам умримиз мазмунига айланиб бораверади, деган умиддаман.
Ўзбекона гурунгларимиз аския, латифа, юмор ва ҳазил шеърлар билан янада қизиқарли, файзли бўлиши бор гап. Икки йил илгари бошланган “Қувноқ гаплар” туркуми ўтган йили “Гап ҳақида гаплар” номи билан бироз давом этганди. Янги йилда янги тилаклар билан ушбу туркумни “Ажойиб гаплар” номи билан давом эттиришга жазм қилдик.
Туркумнинг кириш қисми, яъни, “Гап фалсафаси” сарлавҳали сўзбоши ва “А” ҳарфи билан бошланадиган гаплар ҳамда “Буткул гап”гача бўлган гап-шеърлар юқорида номи қайд этилган (айрим сабабларга кўра қулф урилган) мавзуларда ёритилган. Уларни “архив”дан топиб ўқишингиз мумкин.
Самимий суҳбатимизни гўзал фикрларингиз билан бойитасиз, деган умиддаман. (Кўпсонли мухлисларга ёқадиган гаплар форумда, муаллифни “чақадиган” гап бўлса почта орқали қўлимни кўксимга қўйиб кутиб оламан!)

[Tulqin Eshbekov]

Буюк одамларнинг гапи ҳам буюк! Уларнинг гапларини эслаганда беихтиёр “Буюк гап!” деб юборасиз.

БУЮК ГАП
Даҳолар ҳам ўтади,
Қолар буюк гаплари.
Улуғ мерос аталур,
Гап битилган дафтари.

Халқимизда, буғдой нонинг бўлмаса ҳам буғдой гапинг бўлсин, деган ажойиб нақл бор. Қаранг, буғдой гап буғдой нондан кам эмаскан!

БУҒДОЙ ГАП
Буғдой нонинг бўлмаса,
Буғдой гапинг бор бўлсин.
Эшитганнинг кўнглида,
Умид, ишонч ёр бўлсин.

[Tulqin Eshbekov]

Баъзи гаплар ўрнига тушмай қолганида “буям бир гап-да” дея вазиятдан осонгина чиқиб кетадиганлар ҳам кам эмас.

БУЯМ БИР ГАП
Буям бир гап, деб қўяр,
Гар қилса ким таваккал.
Дангал одам нақли шу:
Таваккалнинг боши кал.

Айрим номардлар айтган гапини бўйнига олмай хуноб қилади. Шартта бўйнига олса, мардлик қипти, дейдиганлар ҳам топилади. Баъзилар эса, ҳақиқат барибир қарор топиши, ҳуқуқни муҳофаза қилиш идораларини чалғита олмаслигини билгач, ўзини ва ўзгаларни қийнамасдан бўйнига олиб қўя қолади.

БЎЙНИГА ОЛГАН ГАП
Мардлик қипти, деймиз гоҳида,
У бўйнига олган гап учун.
Аслида-чи, қози-калоннинг,
Билар экан ҳақиқий кучин!

[Tulqin Eshbekov]

Баъзилар қилғилиқни қилиб, куракда турмайдиган гаплар айтиб, сўнг бўйин товлайди. Шунда чапдаст, тик сўзли, дангал одам ўша “бўйнига олмайдиган гап”ни шундоқ олдирадики, асти қўяверасиз...

БЎЙНИГА ОЛМАЙДИГАН ГАП
Мулзам бўлиб қолгач алам устида,
Тош солгандир эҳтимол у қўйнига...
Ҳеч бўйнига олмайдиган гапини,
Кимдир боплаб қўйиб қўйди бўйнига!

Яхши гап бўлса, у ҳеч кимнинг бўйнига қўйилмайди. Гумон иймондан айирар, деганларидек, гоҳида қандайдир гаплар бировларнинг бўйнига қўйилиши ҳеч гапмас. Барибир, ҳақиқат қарор топаверади!

БЎЙНИГА ҚЎЙИЛГАН ГАП
У бўйнига қўйилган гапни,
Тан олади ё этар инкор.
Эгилса-да ҳақиқат гоҳо,
Қарор топар албатта бир бор!

[Tulqin Eshbekov]

Баъзиларнинг оғзидан шундай гаплар чиқиб кетадики, беихтиёр: “ўзини ўзи бўйнини узадиган гап қилди-да” дея хавотирга тушасан. Бироқ, у дарҳол хатосини тўғрилаб, узрини сўраса, “эгилган бошни қилич кечмас” деган мақолга мос иш бўлур эди.

БЎЙНИНИ УЗАДИГАН ГАП
Бўйнини узадиган гапдан,
Асло бўйни узилмас.
Гар сўраса узрини у,
Оралари бузилмас.

Бўлар-бўлмасга бўкириб гапирадиганлар ҳеч кимга ёқмайди. Ундан зада бўлганлар: “бўкирадиган гапми?” дея энсаси қотади. Беҳуда бўкирганлар эса аслида ўзига жавр қилаётганини тушунганларида эди...

БЎКИРАДИГАН ГАП
Кимлигини кўрсатиб,
Дуч келганга бўкирар.
Шу тариқа ўзини,
Аста-секин чўктирар...