[Без оффтопа] Шеър азиз олам аро...

[Sirim]

Qo'rqinch tush qo'rqitmas, endi meni hech
Ertaklar tugabdi menga atalgan.
Ammo qulog'imdan ketmaydi har kech
Yuragim tubiga mangu qadalgan
ONAJON, ALLANGIZ SOG'INDIM!!!

(c)

[Gulchehra Ibragimova]

КИМ ДЕЙИН


Оҳ, Сизни бунчалар севмасам ёниб,
Гуноҳкор осийман, билсам-да, тониб,
Ўзимни алдайман, Сизга ишониб-
Мен Сизни Ким дейин, кимим деб атай?.

Юрак ҳам куяди гоҳо тўлғониб,
Ўзга нигоҳлардан Сизни қизғониб,
Яшайман, сўрайди виждон уйғониб-
Мен Сизни Ким дейин, кимим деб атай?

Сизники бўлолмам, руҳим бир фақат,
Сизсиз ҳам яшолмам, борми бир шафқат?
Кўнглимни тўлдиринг, наҳот сўз қаҳат?
Сизни кимим дейин, кимим деб атай?!.

Сизга қилар эдим бор-йўқ тавобни,
Сизга атар эдим бор-йўқ савобни.
Беринг менга «ўша кутган» жавобни-
Мен Сизни кимим дей, кимим деб атай?

(с)

[Alisher Asror]

U dunyodan qo`rqmay qo`ydim, Dadamlar bor,
Meni bilar qancha yaxshi odamlar bor.
Yaqinlarim yana tashlab ketayapdi,
Bu azobga ayting qayda chidamlar bor!??

Bu dunyoda qilar ishim topmas poyon,
Bir-bir aytib ne qilaman yozib bayon.
Har bandaning tashvishlari o`zi bilan,
Gunohiyu savoblari Unga ayon.

U dunyodan qo`rqmay qo`ydim... tarozi bor ,
Tarozining tepasida U qozi bor.
Nima qilgan bo`lsam dilim amri ila,
Aminmanki unda Tangrimning rozi bor.

Alisher Asror

[Gulchehra Ibragimova]

СЕН ЭСА


Боламни демабман, онам демабман,
Ҳеч кимни демабман мен сендан ортиб.
Сен эса..кетолдинг
Ва лекин ишон-
Мен сени оламан ҳаммадан тортиб!

Оҳ, сендан топганим алам ва хижрон,
Бўлса-да, боримни айларман тортиқ.
Кўрганим сен бўлдинг,
дардим сен бўлдинг
Мен сени севаман ҳар недан ортиқ.

..Сен эса, кетолдинг,
Мендан воз кечиб,
Ишқ деган азобдан битмас тўн бичиб.
Аросат йўлига қўйдинг-да, ўзинг-
Ўзгага кетолдинг қасамлар ичиб!
(с)

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

МЕНСИЗЛИК

“Қандай экан менсизлик жоним,
ишондинг ёлғонларга”
(қўшиқдан)

Азиз Гулчеҳрахон!
Гап-гап билан, йўғ-е, шеър-шеър билан лисонимизга "Менсизлик" деган антиқа сўз кириб келаётганига ҳайронман. "Мен", "менсиз" деган сўзлар мавжуд, албатта. "Менсизлик" деган ясама сўз жуда беўхшов туюлмаяптими? Бу ясама сўзни илгарироқ Масъуджон ҳам ишлатди. Унга эътироз билдирмай қўя қолдим. Дарҳол казо-казоларни "подўдар" қўйишидан бироз безиб қолганим учун тилимни тийдим...
Бу сўзнинг маъносини самимий тушунтириб берсангиз хурсанд бўлардим.

Ҳозирча ҳазил-пародия:

Шеърингизда - "Менсизлик",
Мени қийнар - "сенсизлик".
Кимдир ўйлар - "усизлик",
Кейин чиқар - "бусизлик".
Бизсизлигу сизсизлик,
Йигитсизлик, қизсизлик.
Фақат шеърлар бўлмасин,
Шакарсизлик, тузсизлик...

[Alisher Asror]

Bazm kechasida…

Chiroyli o’tirish, go’zallar bazmi,
Kimdir qosh ostidan qaradi bir bor,
Yurak ag’darildi, qon jo’shib yondi…
Kecha aybdordek, kecha aybdor.

Kelmasam bo’lardi, tinch yurgandim-ku…
Kipriklar parpirab, qaradi takror
Endi aqlu-xush ham ketdi qo’limdan…
Kecha aybdordek, kecha aybdor.

Nafasini sezdim, pichirlaganday
Qulog’imga kelib, sekin, beozor.
Vaznimni yo’qotdim muallaqlikda…
Kecha aybdordek…kecha aybdor.

Endi men qaydaman? uchibmi ketdim,
Dunyo alg’ov-dalg’ov, hayotim abgor.
O’zimni tutmoqqa majolim yetmas…
Kecha aybdordek, kecha aybdor!

Yana qaytib keldim ishq vodiysiga
Muhabbat dardiga bo’lib girifdor,
Ertalik hijronning ko’lankasiga,
Kecha aybdordek, kecha aybdor!


Alisher Asror

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

... лисонимизга "Менсизлик" деган антиқа сўз кириб келаётганига ҳайронман. "Мен", "менсиз" деган сўзлар мавжуд, албатта. "Менсизлик" деган ясама сўз жуда беўхшов туюлмаяптими? Бу ясама сўзни илгарироқ Масъуджон ҳам ишлатди. Унга эътироз билдирмай қўя қолдим. Дарҳол казо-казоларни "подўдар" қўйишидан бироз безиб қолганим учун тилимни тийдим...
Бу сўзнинг маъносини самимий тушунтириб берсангиз хурсанд бўлардим.
...

Сиз каби филолог эмасман, домла... Лекин математикага бироз қизиқаман, шунга кўра математик индукуция методи билан фикримни ифодаласам

Қуйидаги сўз маънога эга:

чорасизлик - чора (от) + сиз (сўз ясовчи қўшимча) + лик (мавҳум от ясовчи қўшимча)

Маъноси: чора йўқлигини билдирувчи мавҳум от

Бу ҳам маънога эга:

бахтсизлик - бахт + сиз + лик

Маъноси: бахт йўқлигини билдирувчи мавҳум от

Иккала сўзда ҳам ясама сўзларинг биринчи қисми от сўз туркумига мисол бўлаяпти. Олмошга келсак, грамматик нуқтаи назардан от, сифат, сон ва баъзан бошқа сўз туркумлари ўрнида қўлланиб, предмет ва унга хос бўлган белгининг мавжудлигини кўрсатадиган сўз туркумидир. Масалан, Дўстимга қўнғироқ қилсам, у уйида йўқ экан.

Юқорида келтирилган икки мисолимизда "чора" ва "бахт" сўзлари от сўз туркумига киритилади ва уларнинг ўрнида олмош ишлатишга ҳақлимиз, шундайми?

Демак, олмош ҳақидаги келтирилган мисолда ҳам "Дўстим" (от) ўрнига учинчи шахс бирликдаги "у" олмошини қўйиб бошқа гап ҳам тузишимиз мумкин.

Мен одатда дўстим билан балиқ овлашга борар эдим, лекин ўтган сафар усиз ов анча зерикарли ўтди.

Математик индукция методига кўра, домла, бир ёки икки мисолда тўғри бўлган хулосани учинчи мисолга ҳам қўллашимиз мумкин ва бу хулосамиз умумийлик учун ўринли бўлади.
Яъни,

"Дўстим" (от) сўзини олмош билан алмаштирган қуйидаги гапга ҳам эътиборингизни қаратаман:

Мен одатда дўстим билан балиқ овлашга борар эдим, лекин ўтган сафарги овда усизлик зерикарли ўтди.

Бу гапда Сиз "усизлик" нинг маъносини тушундингиз деб умид қиламан, шундайми?

"Усизлик", деган сўз маънога эга экан, демак "менсизлик", "сизсизлик" деган сўзларни ҳам маъносиз, дейишга ҳақли эмасмиз.

Хулоса:

менсизлик - мен + сиз + лик

маъноси: менинг йўқлигимни ифодаловчи мавҳум от

Сизсизлик - Сиз+сиз+лик

Маъноси - Сизнинг йўқлигингизни ифодаловчи мавҳум от

Фикримни тушунтира олдим, деган умиддаман.

[Gulchehra Ibragimova]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

МЕНСИЗЛИК

“Қандай экан менсизлик жоним,
ишондинг ёлғонларга”
(қўшиқдан)

Муҳтарам Домлажон!
Сизни дастингиздан ижодкорлар эркин ижод ҳам қилолмайди шекилли? "Мен шоирман, истасангиз шу, ўзимники эрур шу созим" (А.О), деб қўя қолсам бўларди-ю, аммо Сиз бу сўзни ҳам бошқача талқин қилишингизни ўйлаб, изоҳлайман: Бу сиз билан охирги баҳсим. Сизни бир олим сифатида ҳурмат қиламан. Чунки исломда, аниқроғи Ҳадиси шарифда "олимлар ва деҳқонларгагина жаннати рузвон эшиклари тўғридан-тўғри очиқдир", дейилади. Шундан ҳам ангаш керак-ки, олимлар илм эгалари.Игна билан қудуқ ковлаб, билимлар эшигини очувчи заҳматкаш инсонлардир.. Улар туфайли инсонлар қалбини зиё, нур эгаллайди. Илтимос, илмингизни хор қилиб бунақа шеърларни таҳлил қилиб юриш Сизга хайф. Юқорида... қўшиқдан, дея эпигараф олинган-ку, буни кўргансиз, деб ўйлайман..Демак "менсизлик" сўзи мен ва Масъудбекдан аввалроқ ҳам қўлланилган. Яна қўлланилаверади..Чунки ясама сўз борлигини , ясовчи сўзлардан сўз ҳосил бўлишини билмаслигингиз мумкинмас. Қолаверса, ҳурматли Масъудбек чиройли қилиб изоҳлаб берибдилар.
Домлажон, майли фикрларингизни қабул қилдим, аммо "тирноқ остидан кир қидириш, ҳар нарсадан иллат излаш керакмас", фойдали илмий ишлар билан шуғулланишингизни ва бу борада тилшунос олимларга мурожаат қилишингизни маслаҳат бераман. Сизга қанча мисол керак бўлса келтира оламан. Фақат юқорида бир ижодкор йигитимизнинг ҳозиргига ўхшаб бир сўз устида тортишганиз ва у Х.Х.нинг шеъридан иқтибос келтирганидан сўнг..тан олганингизни унутманг.
Тўғри, "менсиз" энди ҳолинг нечук, деб ишлатишим ҳам мумкин эди.."менсизлик" -лик ясовчи қўшимчаси билан ишлатилганда мен дилимдагини дилим хоҳлагандек ифода эта олдим, деб ўйлайман. Сизга ҳурмат ила жавобларим шу. Нурни зулматдан излаш керакмас..

[Masud Mahsudov]

Behzodda ham o'qigandim shu so'zlar ishtirokidagi she'rni, mana:

Юлдузлари ичикиб қолди,
Маҳзун энди Ойсиз осмоним.
Сенсизликка кўникиб бўлдим,
Қандай экан менсизлик, жоним?!

Ана, кўзим кўзингдан ўтди,
Қўй, яширма титроқларингни.
Хато қилдинг, ўзингдан ўтди,
Тишлаяпсан бармоқларингни.

Энди нурга бегона юзинг,
Қуёшингнинг ранглари қани?
Сиғмаяпсан ўзингга ўзинг,
Ҳаётингнинг тонглари қани?

Кечаларинг ўзингдай ғариб,
Армонларинг осмондан катта.
Юрагингга термилиб туриб,
Йиғлаяпсан биринчи марта.

Ухлаб қолган кунларинг ҳаққи,
Менинг ўрним бошқа — бўлакман.
Йиғлаб қолган тунларинг ҳаққи,
Мен, барибир, сенга керакман!

(c) Behzod Fazliddin

[Alisher Asror]

Bilishimcha so`z yasovchi qo`shimchalar so`z yasash uchun ishlatiladi va bu har qanday shu tilda erkin muloqat qiladigan odam uchun muammo tug`dirmaydi...Men ham shu so`zni (sizsizlik) ishlatib ko`rgan ekanman va hech qanday mantiqqa zidlik haqida o`ylamabman ham.


Muzliklarni ko`rgan chechaklar,
Ko`k toqida bo`lgan pechaklar,
Faqat Sizsiz menga ertaklar...
Bir kun ko`rib qolarmiz Sizni...

Tog`-tog`larni quchdi ko`tarib,
Ikki dushman do`st bo`ldi qariq,
Sizsizlikda bir o`zim g`arib,
Bir kun ko`rib qolarmiz Sizni...

Kumush istab Otabek yo`lda,
Hali -hamon Majnunlar cho`lda,
Asli visol azobi mo`lda ...
Bir kun ko`rib qolarmiz Sizni...

Arshga chorlab qolganda hudo,
Ketar bo`lsam aytib alvido,
Eng so`nggi dam, eng so`nggi nido:
"Bir kun ko`rib qolarmiz Sizni..."


Alisher Asror