Моё меню Общее меню Пользователи Правила форума Все прочитано
Вернуться   uForum.uz > ТЕМАТИЧЕСКИЕ ФОРУМЫ > Образование > Ижод хусусида сўз
Знаете ли Вы, что ...
...для каждой темы существует свой раздел. Изучите структуру форума. Если соответствующего раздела нет, то всегда есть раздел "Разное" :)
<< Предыдущий совет - Случайный совет - Следующий совет >>

Ижод хусусида сўз Ижод аҳли, уларнинг ғояси, ҳаёт қараши, мақсадлари, ютуқлари, орзу ва армонлари.... (Все о творчестве, о людях творчества, их идеях, взглядах, достижениях и целях, мечты…)


Результаты опроса: Teatrga borib turasizmi?
Ha, yangi chiqqan spektakllarni qoldirmay korgani boraman. 9 8.26%
Ba'zan-ba'zan borib turaman. 64 58.72%
Televizorda ko'rsatilayotgan yoki video lavhalarga yozilganini ko'raman. 21 19.27%
Teatr ko'rishni yoqtirmayman. 15 13.76%
Голосовавшие: 109. Вы ещё не голосовали в этом опросе

Ответить

 
Опции темы Опции просмотра
Старый 23.05.2017 13:46   #741  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Ответить 
Старый 30.05.2017 10:51   #742  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
Кеча Ўзбеккино миллий агентлиги қошидаги Киноактер театр студиясининг Теннесси Уильямснинг "Стекляный зверинец" пьесаси бўйича саҳналаштирилган "Бир кунлик бахт" спектаклини томоша қилдим.

Теннесси Уильямснинг ушбу пьесаси автобиографик саналади ҳамда маълум маънода ўз оиласидаги муносабатлар акс эттирилган. Агар пьесанинг қаҳрамонларига тўхталадиган бўлсак, эри ташлаб кетиб, бир ўзи икки фарзандини тарбиялаган, иродаси кучли ва ўз ҳукмини фарзандларига ўтказа оладиган Онани (Аманда) кўрамиз. Шунингдек, жузьий жисмоний камчилиги туфайли одамови бўлиб қолган, жуда таъсирчан, ўз қобиғида ўралашиб қолган Қиз (Лаура) ҳамда ўз ҳаётидан норози, кундалик иши жонига текккан, бу иш онаси томонидан унинг ўғиллик бурчи сифатида қаралишини биладиган, уйини тезроқ тарк этиб ўзи ҳоҳлагани билан шуғулланишни орзу қилаётган Ўғил (Том). Яна бир пьеса иштирокчиси Қиз билан таништириш мақсадида Ўғил томонидан уйга таклиф этилган Меҳмон (Джим).

Пьесанинг асосий мақсади бу оиладаги мураккаб муносабатлардан ташқари, Қиз ва Меҳмон йигитнинг қисқа учрашуви орқали Лаурада ўзига бўлган ишончни уйғотиш, у ҳам латофатли, севикли бўла олишини, ҳаёт ранг-баранг бўёқлардан иборат эканлигини кўрсатишдан иборат, менимча.

Последний раз редактировалось Sparc; 30.05.2017 в 10:53.
Ответить 
Реклама и уведомления
Старый 30.05.2017 14:19   #743  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
"Бир кунлик бахт" спектаклида саҳнадаги воқеалар ривожи гитара оҳангларида жонли ижрода қўшиқлар билан шарҳлаб борилди. Гитара ижроси маромида бўлди, қўшиқлар ҳам маҳорат билан айтилди.

Умуман, совет даврида одат тусига айланган мусиқали театр алоҳида, драматик театр алоҳида бўлиши керак деган удумдан воз кечиш керак. "Ильхом" театрининг энг яхши спектакллари, Рус драма театрнинг "Иди мое творчество в народ" спектакли айнан мусиқа ва драматизмнинг уйғунлигида яратилган.

Спектаклнинг ўзидан таассурот афсуски ижобий деб бўлмайди. Менимча, пьесанинг асосий ғояси йўқолиб қолган, Она ролининг ижроси ҳам бир текис эмас. Кўп ҳолларда оналаримизга хос кундалик турмушда ва меҳмонларнинг олдида ўзларини ўзгача тутишлари, фарзандларига ҳам меҳмоннинг олдида атайин юмшоқ муомаласи жуда яхши акс эттирилган. Онанинг, эри кетганидан сўнг, якка суянчиғи бўлиб қолган ўғлининг ёқасидан тутиши эпизоди, менимча, ишонарли эмас. Бундай шароитда Ўғил Она учун суянчиқдан ташқари қайсидир маънода маслаҳатчиси, сирдоши ҳам бўлиб қолади, шундай экан она ўғлини қанчалик койимасин, ич-ичдан унга бўлган ҳурматни ҳис этиши керак.
Ответить 
Старый 30.05.2017 16:47   #744  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
Қиз (Лаура) роли актриса томонидан яхши ижро этилди, хатто мусиқали пауза вақтида Она ва Қиз ролини ижро этган актрисаларнинг беихтиёр ҳаракатларида ўзаро меҳр сезилиб турди.

Асосий эътироз Меҳмон йигит образининг талқини билан боғлиқ, режиссернинг фикрича меҳмон йигит ўта ўзига бино қўйган, қизнинг олдида телба тескари ҳаракатлар қиладиган, мақтанчоқ, пуфаксимон йигит. У ҳолда, бу йигит билан Лауранинг учрашишидан мақсад нима, наҳотки шу йигит Лаурада бирор бир яхши туйғу уйғота олса, наҳотки бу учрашувдан сўнг Лаура дунёга бошқа кўз билан қарай олади ?

Нима учун пьеса ҳам, спектакл ҳам шу саҳна билан якунланади, ахир муаллиф онаси ва синглисини ташлаб, узоқларга кетганидан сўнг ҳам синглисининг тақдирига бефарқ эмаслигини ёзяпти-ку. Режиссернинг фикрича ушбу спектаклдан томошабин қандай хулоса чиқариши керак? Менимча, бу хулоса Тенесси Уильямснинг хулосасидан фарқ қилади.
Ответить 
"+" от:
Старый 06.06.2017 15:02   #745  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Цитата:
Адвокатлик осонму?!...

"Ҳар бир миллат маишат тарафиндан тараққийга юз қўймаса, маънавий тарафдан, яъни маърифат тарафидан ҳам тараққий қилолмас, бир кишининг ўз маишатига етарлик молу ашёси бўлмаса ва буларнинг сабабига ҳаракат қилмаса, моддий ва маънавий ишларни қилмоқдан ожиз қолур. Ва бундай очу яланғоч ўз авқотини ўткараолмайтурган бир халқга маърифат, маданият, улум ва фунундан дарс вермак муносиб бир иш ўлмаса керак, чунки фақир халқларнинг кеча-кундуз фикри-зикри нон топмак ва бола-чақасининг қорнини тўйғузмакдир" (АБДУЛЛА АВЛОНИЙ)нинг ушбу ғоясини режиссёр Асқар Холмўминов ҳам, рассом Миржалол Холиқов ҳам яхлит саҳна ечимида (рассом+режиссёр ечими)да уйғунлик билан очиб бербсизлар. Актёрларнинг ҳар бирида қаҳрамонининг характери сингдириб юборилган. Бу ҳам сўзда (нутқнинг баланд-пастлиги, тусмолланиш, дудуқланиш), ҳам ҳаракатда, ҳатто нафас олишларида ҳам сезилди. Қашқадарё мусиқали драма театри актёрларининг ижросига гап йўқ. Пьеса 1914 йилда ёзилган бўлса-да, ўз аҳамиятини ҳанузгача йўқотмаган. Давронбекдек адвокатларга осон бўлмаган. "Адвокатлик осонми?" У кимнинг ёнини олур? Мазлум, исроф тўлқунлари ила ўйнашиб "дард устига чипқон" дегандек, кундан-кун бидъат устига бидъат ортираётган миллатдошларини басир кўзларини очишга ҳаракат қилаётганлигини кесатиқли кулгу асосида енгил баён этишда режиссёр актёрлардан моҳирлик билан фойдаланган. Назаримда худди қўғирчоқ театр кўргандек бўлдим. Томоша ичида томоша. Аҳамият берганмисиз ҳеч? Дуо қилишаётганда "тўй устига тўйлар бўлсин", "топганингиз тўйга буюрсин" дейишади. Бу олқишми ёки қарғиш? Бойми, камбағалми тўй пойгаси қилиб, бир-бирларининг бор-йўқларига қарамасдан, фақир ва камбағаллар уйларини, боғларини, отларини, тўнларини сотиб ХХ аср бошларида тўйга сарф қилганликларини XXI асрда ҳам янгича кўринишда "мерос" бўлиб қолган. Биз борган сари тараққиёт сари одимламоқдамиз, бироқ бизнинг бу исроф ва бидъатларимиз қачон йўқ бўлиб кетаркан-а?!..

"Ҳозирам ҳузурам" деб истиқболини ўйламаган ва болаларининг саодатини тушунмаган бир қавмдан қандай тараққий, маданият ва маърифат кутмак керак? Оч-яланғоч, кулфат, меҳнат ва заҳмат балолари орасида ўралиб қолган бир қавмга: "Маданиятга кирингиз, мактаб солингиз, ўқунгиз, тараққий қилингиз" каби сўзлар 7 йил мобайнида Европада таҳсил олиб, миллатининг аҳволини Европа маданияти билан солиштирган адвокатнинг тилидан миллатини уйғотишга қаратилган ҳайқириқ бўлиб чиқади.
"Миржалол+Асқар" ижодий бирлигига омад тилайман!

(P/S: Спектаклга киришдан олдин актёрлар номи келтирилган дастурча тақдим этилса эди).
Спектаклни кўриш жараёнида қуйидаги сатрлар киши хаёлидан ўтди:
Ҳама поён ба боло метариқад,
Ман аз боло ба поён метариқам.
Адвокат Давроннинг позицияси ўз миллатининг аҳволига куйиниши ортида фикримча шу ғоя бор.



Последний раз редактировалось Nigora Umarova; 06.06.2017 в 15:15.
Ответить 
"+" от:
Старый 14.06.2017 18:26   #746  
Pre Open ID Group
Аватар для Shuhrat Rizayev
Оффлайн
"Жаҳон адабиёти" журнали
бош муҳаррир
Сообщений: 60
+ 44  113/50
– 0  0/0

Uzbekistan
“РЕЖИССЁР КЕРАКМИ, ЎЗИ?”

Цитата:
“РЕЖИССЁР КЕРАКМИ, ЎЗИ?”


Дабдурустдан бундай савол қўйиш ғалатироқ туюлиши табиий. Бугун томоша дегани кўпайгандан кўпайиб, санъат нарироқ турсин, не-не маънавий банг, олди-қочди кино, спектакль, сериал, клип, шоу ва ҳоказолар учун ҳам режиссёр дегани талабгир бўлиб турган пайтда бундай савол қўйиш, албатта, ноўриндек. Аммо, не ажабки, бугун ўзбекка режиссёр керак эмас экан. Аниқроғи, ўз ишини пухта биладиган, спектакль деган ҳодисани миридан сиригача юрагидан ўтқазиб, уни росмана санъат ўлароқ жамиятга тақдим этадиган юксак прфессионал санъаткор режиссёр керак эмас экан. Нари-бери қитиқ қўзғайдиган, у-бу воқеа лахтакни амаллаб бир-бирига ёпиштириб, тангроқ вазиятдан чиқиб кетадиган, унча-бунча пичратқи эҳтиросларни қўзғатиб, кўзга нам, лаб-лунжга таъм сола биладиган чаламулла, анчайин ажабтовур, гапдон, учар бир кас бўлса кифоя: боса-бос шоу-томоша, бада-банг шоҳ ташлаб ўйин-кулгу, қийқириқ, жазава... Эй, Худо, қачон бу халойиққа ақл, инсоф, ўй-тушунча киради, деб куйинганингча қолаверасан. Чунки яккасан, таъқибли нигоҳларга, таъна-маломатларга чидолмай атрофингни тарк этиб кетганлар туфайли ёлғизланиб, курашларда толиққансан, “боре, керакми битта савил жонимга”, деб юборар даражага келиб қолиб, ўзингни фаолиятсизликка ҳукм этасан... Аммо... аммо қани ўша “э..., боре...”дан топадиган ҳаловатинг?! Йўқ..., йўқ у! Чунки бу қисмат – Яратган эгангнинг пешонангга ёзгани – тамғаси. Маломат қиладими, таъна-дашном берадими, не бир имконияту мартаба, жиччагина амалу умидворликдаги унвону нишон-барининг андишасини йиғиштириб, ўзингни жабҳага отасан, бўлганча бўлар дейсан, қисматдан юз буролмайсан – таваккали Худо! Ёзуқми бу ёки бахт, ҳар қалай, виждон билан яшаш, “Жим туролмайман!” (“Не могу молчать!”) деган Толстой бобога ўхшаб фарёд уриш кўз ўнгида воқе бўлиб турган адолатсизликка кўниколмай, мунг чекадиган танқидчи – мушоҳадали, муносабатли одамнинг, мутахассиснинг ва, энг муҳими, фуқаронинг вазифаси, ҳаққи рост бурчидир, аввало. Шу андишада моҳи-рамазоннинг ўн биринчи саҳари қўлга қалам олдим. Сабаби боис ўнинчи кун рамазон ифторидан сўнг Баҳодир ака Йўлдошевнинг қўнғироқ қоқиб, аламу ангиз каминага қилган маломатлари, “ўзбекка режиссёр керакми, ўзи?!” дея қайта-қайта берган аламли саволлари бўлди.



Маломатки – жон-жонимдан ўткулик: театрларда янги томоша бўлса, бориб ошини еб, мақтаб келаверасанларми, директорларнинг эллик доллорлик ҳаражатига сотилиб кетаверасанлар, деган туҳмат тошлари...
Аламки – куни кеча (шу гаплардан икки кун аввал) Ўзбек давлат драма театрига вазирнинг биринчи ўринбосари шахсан бориб, Ўзбекистон санъат арбоби, атоқли режиссёр Олимжон Салимовни бутун жамоага бош режиссёр сифатида таништириб келса-ю, Олимжон ака бор жамоа кимлардан иборат экан, билиб олай дея штат жадвалини сўраб суриштиргани учун у ерда вақтинча вазифа бажариб ўтирган директор (аслида директор ўринбосари лавозимидаги касби кори театрга мутлақо алоқасиз) йигитча “Сенинг ишинг спектакль қўйиш, театрда ким ишлайди, бу ерга ким кириб-чиқади, ишинг бўлмасин” дея отаси тенги одамни, Ўзбекистоннинг кўздаги атоқли режиссёрини беҳурмат қилиб, дўқ уриб, ҳайдаб солгани... Янаки, вазири аъзамнинг ўзи илтимос қилиб, Баҳодир Йўлдошевнинг қийин-қистови билан О.Салимов театр бош режиссёрлигига не бир андишаларда борган бўлса-ю, “шу даргоҳга рози бўлиб келдимми, энди қорин учун эмас, қадр учун, ўзбекнинг санъати, театр деб юрган каттаю кичик қора кўзлари ҳаққи бирор ўзгаришлар қилишим керак. Ўзбекистон янги паллага қадам қўйди, Юртбошимиз Шавкат Миромонович оламшумул ишлар билан юртни тараққий эттириш тадорикларида ёниб юрганида унга ҳамфикр, ҳамқадам бўла билайлик”, деган янгигина бош режиссёр ҳали тайин иш бошламай, пойгакдаги ўрнига ишора қилиниб турса?.. Буни не деб, қандай тушунмоқ керак?

Баҳодир аканинг фиғони ошиб, яна каминага нишларини санчади: “Эй, барака топкурлар, мени эмас, Олимжон Салимовни эмас, театрни, ўттиз еттита ўзбек театрини ҳимоя қилинглар ҳар хил касу нокаслардан. Қачонгача режиссёр зоти хор бўлади?! Маннон Уйғур шўро пайтида, мафкурадан оғиб кетаяпти деб, бир муддат бош режиссёрликдан олиниб, чеккага суриб қўйилган бўлса, Тўла ака (Тошхўжа Хўжаев) санъатдаги дилетантлар туфайли театрдан безиб, ичкиликка берилиб, ажалидан беш кун бурун ўлиб кетган бўлса, Эргаш Масафаевнинг қисмати ёки ўзимнинг, Олимжоннинг талабчанлигимиз учун бошимизда ўйнаган маломат қамчилари, хўр-хорликлар – қачон тугайди булар?! Ким ҳимоя қилади бизни?! Нима, Ўзбекистонда режиссёр дегани шунчалар кўпми? Азбаройи кўплигиданки, ёшим етмиш иккига кириб майдонма-майдон югуриб юрибман. Бу, албатта, менга малол эмас аксинча шараф келтиради. Аммо вақти-соати етганда, ёшларга, агар улар бўлса, навбатни ҳам бериш керакку! Росмана санъаткор режиссёрнинг йўқлигидан, тайинли тайёрланмаётганиданки, Олимжонни юраги касал ҳолида, етмиш ёшида “Театрга бор, шунча умид билан юрган актёрлар – умри беҳуда ўтмасин” дея мажбурлаб илтимос қилиб турсак. Охири борми, бу бемазагарчиликларнинг?!”

Бу гаплар, бир қарашда, хусусий холатга тегишлидек туюлади. Ҳа, энди, театрчилик, баланд-паст гаплар ҳамиша бўлган, бўлаверади. Шунга ҳам “ота гўри қозихонами?! Ундан кўра уч-тўрт кун бурун эълон қилинган “Маданият ва санъат соҳасини янада ривожлантириш ва такомиллаштиришга доир чора-тадбирлар тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Президенти Қарори ва унда тасдиқланган 2017-2021 йилларга мўлжалланган чора тадбирлар Дастури хусусида сўзлашсак маъқулмасмиди, деб қоласан. Баайни шундай, ҳаққи рост! Аммо Баҳодир аканинг куйиниб, аламланиб айтган гаплари айни шу ҳужжатга бевосита алоқадор экани ҳам лоп-лоп хаёлингга келаверади. Санъатни ривожлантириш ва такомиллаштириш дегани, албатта, режиссёр кадрларнинг истеъдоди, салоҳияти билан чамбарчас боғлиқ жараёнки, ҳақиқий режиссёрсиз санъат, айниқса, театр санъати сира ривожланиши, инчунун, такомиллашиши мумкин эмас

Последний раз редактировалось Shuhrat Rizayev; 14.06.2017 в 18:45.
Ответить 
"+" от:
Старый 14.06.2017 18:28   #747  
Pre Open ID Group
Аватар для Shuhrat Rizayev
Оффлайн
"Жаҳон адабиёти" журнали
бош муҳаррир
Сообщений: 60
+ 44  113/50
– 0  0/0

Uzbekistan
“РЕЖИССЁР КЕРАКМИ, ЎЗИ?”

Цитата:

Маннон Уйғур 22 ёшида “Турон” труппаси (ҳозирги Миллий театр) етакчиси бўлган эди. Тошхўжа Хўжаев 33-34 ёшларида, Баҳодир Йўлдошев эса 23-24 ёшларида катта-катта давлат тадбирлари, съезд, қурултой ва бошқа турли байрам томошаларини саҳналаштириб, дурустгина ҳаётий ва ижодий тажриба тўплаб, йигирма саккиз-йигирма тўққиз ёшларида ҳозирги Миллий театрнинг Бош режиссёри бўлган эди. Бошқа атоқли режиссёрларимиз хусусида ҳам шундай мисоллар келтириш мумкин. Улар айни навқирон ёшларида ўз ижодий “мен”ларини намоён этиб, жиддий ижодий труппаларга етакчи бўла олишларини амалда қўйган спектаклари, жамоаларни йўналтира билганлари билан исбот этган эдилар. Қани ана шу анъана ва етакчиликка қобил етук ёш истеъдодлар?! Ўзбек театрининг режиссёрлик ва актёрлик мактаблари, анъаналари бор ва улар ўн йиллар давомида шаклланиб, ривожланиб келаётган эди-ку. Нега оқиб турган дарё ўзанлари қуруқшаб бораяпти? Шу ҳолатда ўзбек театр режиссёрлиги санъатини Баҳодир Йўлдошев, Олимжон Салимов, Мансур Равшанов, Карим Йўлдошев, Носир Отабоев, Жўра Маҳмудов, Валижон Умаров, Сайфиддин Мелиевлар ўз ижоди, изланишлари, маҳорат ва ижодий ташкилотчиликлари билан сақлаб турган эканлар, уларнинг қадрига ета билишимиз, асрашимиз ҳам зарур-ку! Таъбир жоиз бўлса, театр учун маъмурий хизмат ходимлари топилаверади, булар оз эмас, аммо режиссёр масаласи муҳимлардан муҳим. Чунки режиссёр туғилади, диплом ё бир шаҳодатнома билан талаба режиссёр бўлиб қолмайди. Мободо шундай бўлганида бугун пойтахтимиздаги аксарият театрлар ҳозиргидек бош режиссёрсиз, йўлини топа олмай юрмасди. Шунинг учун ҳам Баҳодир аканинг куйиниб айтган фикрлари бу хусусий хол эмас. Қолаверса, Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошев ҳам ўттиз икки миллионли мамлакатнинг оддий бир фуқароси эмас. У бир пайтлар таниқли арбоб, ҳозирда марҳум устозимиз айтмоқчи, “республика мулки” – ўзбекнинг фахри, бойлиги. Демакки, бу одамнинг ўзи каби фикрини ҳам хусусий фикр деб қабул қилиб бўлмайди.

Шу гаплар билан мазкур ёзувларга нуқта қўймоқчи эдим. Қарангки, қўлимдаги ручкани қўяман деб қарасам, унда “Ўзбек Миллий академик драма театри – 100” дея ёзиб қўйилган экан. Беихтиёр бундан уч йил аввал отахон театримиз ва айни чоғда ўзбек янги театр санъатининг бир асрлик тўйини нишонлашга тайёргарлик кўрилаётган худди шу паллалар хотиримга келди. Раҳматли биринчи Президентимизнинг махсус Қарорлари эълон қилинган ва шунга мувофиқ Миллий театрда таъмир ишлари ва бошқа ташкилий-амалий ишлар кетяпти, ҳужжатли фильм, китоб-альбом тайёрланаяпти ва ҳоказо. Бироқ энг муҳими, муҳимлардан муҳими – юз йиллик санани саҳнада қандай нишонлаймиз, олий даражадаги меҳмонларга репертуардаги қайси спектаклни намойиш этамиз деган масала кўндаланг. Президентимизнинг мазкур Қарори ижросига масъул мутасадди вакиллар театрнинг амалдаги бирор спектаклини байрам тадбирларига мувофиқ эмас, пъеса ва режиссура ночор дея маъқул кўрмаяпти. Вазиятдан чиқиш учун концерт номерлари билан кифояланамизми деса, бу ёғи театр-томоша муассасасининг қутлуғ санаси нишонланаяпти. Қарангки, 2014 йили Давлат аҳамиятидаги нуфусли тадбир бундан 40 йил аввал саҳналаштирилган “Келинлар қўзғалони” спектакли негизида эркин – импровизацияли композиция шаклида томошабинга намойиш этилди. Чунки бу спектакль юксак режиссёрлик маҳорати билан саҳналаштирилган ва ўзбек театр тарихидан муносиб жой олган унутилмас мумтоз асар – театр санъати намунаси эди. Бу, спектаклнинг режиссёри эса Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошев эди.
Орада икки йил ўтиб, Миллий академик театримиз саҳнасида Мақсуд Шайхзоданинг “Мирзо Улуғбек” тарихий трагедияси янгича талқин ва таҳрирда саҳналаштирилди. Мазкур спектакль премьерасида иштирок этган ўша юбилей тадбирига масъул мутасадди акамиз бу сафар томоша тугагач, Миллий театр Бадиий кенгаши аъзоларига қарата: “Агар Ислом Абдуғаниевич ҳаёт бўлганларида уларни сира иккиланмай мазкур спектаклга таклиф этган бўлардим”, деб айтдилар. “Мирзо Улуғбек” спектаклини саҳналаштирган режиссёр эса Ўзбекистон санъат арбоби Олимжон Салимов эди.



Р.S. Хўш, айтилганлардан не хулоса қиламиз, аниқроғи, ким хулоса чиқаради? Амал курсисига мазахўрак бўлиб, ўзига дахлсизлик тўнини ёпишга уринаётган директор ўринбосари – йигитчами ёки муҳтарам вазири аъзам жанобларими? Нафсиламрини айтганда, бир ерини мўйчинак тишламаган бачаларга пишанг бераётган, уларни ҳезлаб, ортида турганлар ким экан? Шукрки, Ўзбекистонда на Ислом Каримов ва на улардан сўнг Шавкат Миромонович “акахонлик” касали урчишига йўл бермадилар. Ҳамма нарсада адолат ва тўғриликни шиор тутиб келмоқдалар. Лекин яна бир ҳақиқат ҳам борки, адолат ва тўғрилик наққошнинг нили эмас – бир чизганингча ялтиллаб тураверса. Маънавий ақидалар барқарорлиги учун ҳамиша ва ҳамма ерда муттасил курашмоқ шарт. Қаерда лоқайдлик, бепарволик урчиса, ўша ерда адолат путурдан кетади, тўғрилик эгриликка айланади...
Айни масалада муроса бўлиши мумкин эмас. Театрда бош режиссёр бўлган одамга ҳаммаслак-ҳамкорлар, русча айтганда, команда керак. Режиссёр фикрини аниқ илғайдиган рассом ва унинг ишини ташкил этиб берадиган директор бўлса, энг аввало, шу ерда самара, ижодий юкасалиш бўлади.

37 театр – айтишга, ёзишга осон. Ҳар бирида юзларча инсон. Йиғиб келса неча минглаб жамоа-жон. Шуларнинг барига энг аввало режиссёр, бор бўлса бош режиссёрлар масъул. Демак, минглаб одам-театр меҳнат аҳлининг тақдири режиссёрга боғлиқ. Режиссёр фаҳму фаросат, фасоҳат билан уларнинг куч-имкониятидан фойдалана олса, аҳли театр миллионларнинг қалбига эзгулик уруғини сепади, улуғвор ишларга бошлайди, юртни обод, кўнгилларни шод этади. Асли жаҳон театр санъати ҳам режиссёр ва режиссёрлик санъати туфайли мавжуд, яшаяпти ва шитоб билан тараққий топмоқда.
Бундан қирқ йиллар нарида собиқ иттифоқдаги ўнлаб академик театрлар орасида Ҳамза номидаги ўзбек Академик (ҳозирги Миллий) драма театри катта-кичик расмий-норасмий саноқларда биринчи учликда зикр этиларди. Россия ва Грузиядаги театр санъати даражасида саналарди. Бу асосан театр режиссураси ҳисобига эди. Чунки каттаю кичиклиги, маҳобати, имконияти жиҳатидан юзлаб кучли театрлар бўлгани ҳолда, ўзбек театри режиссура ҳисобига энг олди учликда эди. Қарангки, бизда режиссуранинг турли нохолис субъектив сабаблар туфайли таназзулга кетиши театр санъатимизнинг даражоти тугул, шу орада етишган неча авлод санъаткорларнинг ҳақиқий режиссура нима эканини билмай, ўзида ҳис қилмай ўтишига сабаб бўлмоқда. Ажабки, иш жойи театр бўла туриб, театр нималигини билмай ўтиш одам учун фожеа эмасми?! Демоқчимизки, ҳақиқий режиссёр талқини, таҳлили, талаби ва таснифи бўлмаган жойда ҳақиқий театр ҳам йўқ, демакки, санъат ҳам йўқ. Бу нари борса ҳаваскорлик, холос. Ҳаваскорлик билан эса бирор иморатни қуриб бўлмайди, инчунун театр иморатини. (Бунинг кулгули, аммо аламли рамзий кўринишларини марҳум устоз Эркин Воҳидов “Донишқишлоқ латифалари”да Матмусанинг тандир қурганию тандир кийгани, дутор чалганию қўшиқ айтгани каби қатор ҳангомаларда яққол кўрсатиб қўйганини бир ёдга олайлик.) Таассуфки бугун ўнлаб ўзбек театрлари “бош”сиз, яъни бош режиссёрсиз, ҳатто тайин-тутуруқли оддийгина режиссёрсиз, аниқроғи касбида саводи чиққан, мутахассислиги “хос”ликларини англаб етган етакчиларсиз мавжуд бўлиб турибди. Шу тахлит кетса, ажабмаски, ҳадемай режиссёр дегани анқонинг уруғига айланиб, кунимиз Матмусаларга қолса. Илоҳо бундай бўлмасин, ақл борида этакни ёпайлик. Бинобарин, мазкур ҳодисадан хулоса чиқариб, янаги йил ташкил топганига ярим аср тўладиган Ўзбек давлат драма театрида соғлом ижодий муҳит, қизғин театрчилик фаолияти билан яшаш кайфиятини қарор топтирайлик. Токи ўзбек театр санъати яна бир кучли, бақувват ижодий жамоа изланиш, интилишлари билан ривожу тараққийга эришсин, анъаналарини давом эттириб, замона шитобига муносиб ўзгариш ва янгиликлари билан маънавиятимиз, маданиятимиз, санъатимиз такомилига хизмат қилсин.

Шуҳрат РИЗАЕВ

Последний раз редактировалось Shuhrat Rizayev; 14.06.2017 в 18:46.
Ответить 
2 "+" от:
Старый 15.06.2017 11:25   #748  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
Кеча Миллий театрда "Ўжарлар" спектаклини томоша қилдим. Спектакль қорақалпоғистонлик драматург Ўрозбой Абдураҳмоновнинг пьесаси асосида саҳналаштирилган.

Спектакль келин ва куёв тарафдан бўлғуси қудаларнинг қалин пули тўғрисида тортишувидан бошланишини кўриб, об-бо яна тўй, қайнона-келин мавзуси эканми деб ўйлагандим, ҳайрият мавзу бироз бошқа экан.

Пьеса Чеховнинг "Предложение" пьесасини эслатади. Ёдингизда бўлса, Чеховнинг ушбу пьесасида қўшни именияларда яшовчи совчиликка келганлар аввалига Воловьи Лужки деган дала қайси қўшнига тегишли экани, кейин эса кимнинг ити яхшироқ деб жанжаллашиб қолишади ва натижада совчилик ҳам, бўлажак тўй ҳам бекор бўлиб кетишига оз қолади.

"Ўжарлар"да ҳам икки қуда арзимаган масалада чиқиша олмай жанжаллашиб қолишади ҳамда бир-бирлари билан севишиб топишган ёшларни анча қийин аҳволга солиб қўйишади.

Актёрларга келсак, Тоҳир Саидов Жандулла ролини яхши ижро этди. Эркак қудалар Матриза (Ҳожиакбар Комилов) ва Холмурод (Рустам Каримов) роллари ҳам маромида бўлди, Матриза ролини ижро этган актер спектакль давомида бир сафар ўз исмини, кейинги сафар қизини исмини (Қоракўзни Бўтакўз) адаштирганини ҳисобга олмаса ҳам бўлар. Аёл қудалар Ақсингул (Раъно Ярашева) роли бир маромда яхши ижро этилган бўлса, Қизилгул роли Саида Раметова томонидан жуда ялтоқланиб (томошабинлар айнан шундай ижро кутгандек қарсаклар кўп бўлди) ижро этилди. Шу ролни Гулчеҳра Ибраҳимбекова томонидан ижросини кўрмаганимдан афсусландим.

Келин (Қоракўз) ролини Нигина Анорбоева қаторида Дилноза Кубаева ҳам ижро этишини ҳисобга олсак, Миллий театр саҳнасида "Ўжарлар" спектакли "Андишали келинчак" билан бирга миллий-маиший мавзусидаги энг томошабинбоп комедиялар бўлиб қолиши шубҳасиз.

"Ревизор"дан эса дарак йўқ...
Ответить 
"+" от:
Старый 27.06.2017 16:56   #749  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
25 июн куни Ўзбеккино Миллий агентлиги қошидаги Киноактер театр-студиясининг "Бибихоним" спектаклини томоша қилдим.

Шаҳодат Исахонованинг "Бибихоним" романини ўқимаган эканман, китобнинг электрон вариантини ҳам тополмадим. Сароймулк хоним (Бибихоним) Темурнинг ўлимидан кейин 1 йил яшаганини (1406), Улуғбек 1409 йилда Самарқанд тахтига ўтирганини ҳисобга олсак, спектаклдаги воқеаларнинг хронологик ривожи қанчалик тўғрилиги савол туғдиради. Шунингдек, спектаклнинг биринчи сағнасида 10 яшар бола Улуғбекнинг бувиси ўрнидаги одам, тарбиячиси Бибихонимга ақл ўргатиши ҳам бироз ғалати. Яна бошқа саволлар ҳам борку (масалан, нима учун Бибихоним Улуғбекни "Улуғим" деб чақириши тушунарсиз), майли буларни бадиий тўқимага йўяйлик.

Спектаклни ўзига келсак, ҳар қисмнинг охирида ҳофиз турли рангдаги биттадан гулни Бибихонимга тутқазиши, Бибихоним гулни осилиқ турган тувакларнинг бирига қўйишидан мақсад нима эканлиги ноаниқ бўлиб қолган. Бибихонимни қўлларини осмонга кўтариб, ҳайқириши ҳам қанчалик шарқона одоб қоидаларига тўғри келади билмадим. Саида Раметова Бибихоним ролини ижро этар экан, невараларига меҳрибон, кези келганда ҳукмдор олдида итоаткор, зулмга учраганларнинг ҳимоячиси сифатида кўрсатиб берган. Спектакл давомида Бибихоним юзида бирор ўзгариш, мимикани пайқамадим. Эҳтимол, режиссер Сароймулкхоним образининг ўзидан келиб чиқиб (ҳарқалай, бош малика) шундай талаб қўйгандир. Лекин, менимча, ҳақиқий характерли роль бўлиши учун актер ўзининг қолипга тушиб қолган "қайнона" образидан чиқиб кета олмагани сабаб бўлган кўринади.

Умуман олганда, актерлар томонидан ўша давр муҳити, ўзаро муносабатлар яхши кўрсатиб берилган. Актерларнинг ижро маҳорати ҳам юқори даражада.

Режиссер томонидан ўтмишимиз хақидаги "Тўмарис" ва "Бибихоним", Теннесси Уильямс пьесаси асосида "Бир кунлик бахт" сингари хилма-хил спектакллар билан янги театр-студиянинг репертуарини бойитиши албатта қувонарли.

Тошкентда ҳам дунёнинг йирик пойтахт шаҳарлари каби театрлар қанчалик кўп бўлса, уларда ҳам классик, ҳам ижодий-экспериментал янги спектакллар саҳналаштириб борилса шунчалик яхши. Томошабинларимиз айнан шуни кутмоқда.

Последний раз редактировалось Sparc; 27.06.2017 в 16:59.
Ответить 
Реклама и уведомления
Ответить
Опции темы
Опции просмотра




Powered by vBulletin® Version 3.8.5
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd. Перевод: zCarot
Advertisement System V2.5 By Branden
OOO «Единый интегратор UZINFOCOM»


Новые 24 часа Кто на форуме Новички Поиск Кабинет Все прочитано Вверх