Замонавий ўзбек журналистикаси. Таълим ва амалиёт

[Bekmirzo]

Hurmatli To'lqin aka,

sizga bir savolim bor edi: UzMU jurnalistika fakultetida "Jurnalist" gazetasining bosh muharrirligiga munosib, o'sha ishni eplaydigan birorta nomzod talaba chiqsa, unga o'sha o'rinni bo'shatib berarmidingiz?

Javob uchun oldindan rahmat.

[Bekmirzo]

Сообщение от Bekmirzo

Hurmatli To'lqin aka,

sizga bir savolim bor edi: UzMU jurnalistika fakultetida "Jurnalist" gazetasining bosh muharrirligiga munosib, o'sha ishni eplaydigan birorta nomzod talaba chiqsa, unga o'sha o'rinni bo'shatib berarmidingiz?

Javob uchun oldindan rahmat.

Uzr, xato ketibdi,
muharrir, demoqchi edim.

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Bekmirzo

Uzr, xato ketibdi,
muharrir, demoqchi edim.

Талаба аввал ўқисин, ўргансин, улғайсин. Келажакда нафақат "Журналист", бошқа газеталар ҳам уларники-да.
Ўтган йили бир-иккита ёш талабаларимиз ўзларича газета чиқаришга ҳаракат қилишди, ёшлигига яраша тажрибасизлиги кўриниб турибди. Барибир, ҳаракати жуда яхши. Улғаяверсин-чи. Муҳаррирликка муносиб бўлган куни шу вазифа улардан айлансин!

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Bekmirzo

Uzr, xato ketibdi,
muharrir, demoqchi edim.

Кўрдингизми, журфакда аллақачон таҳсил олиб кетган, демак ёши ва тажрибаси ҳам шунга яраша бўлган сиздек одамнинг икки энлик хатида ҳам хато кетибди. Газета - икки энлик хат эмас. Масъулияти ўзига яраша!
Хуллас, камолга етган талабалар вақти келиб албатта ўрнимизни эгаллайди. Ўқитишдан, ўргатишдан мақсад ҳам шу!

[Bekmirzo]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Талаба аввал ўқисин, ўргансин, улғайсин. Келажакда нафақат "Журналист", бошқа газеталар ҳам уларники-да.
Ўтган йили бир-иккита ёш талабаларимиз ўзларича газета чиқаришга ҳаракат қилишди, ёшлигига яраша тажрибасизлиги кўриниб турибди. Барибир, ҳаракати жуда яхши. Улғаяверсин-чи. Муҳаррирликка муносиб бўлган куни шу вазифа улардан айлансин!

Eeeeh, domla, domla!
Ikki haftacha oldin siz bilan shu mavzuda bahslashganimizda, talabalaringizning naqadar iqtidorli ekanliklarini aytib maqtangan edingiz. Qani ular?
Men fakultetga borib, hayron qolganim, binoga kirish joyida osilgan "Jurnalist" gazetasida ana o'sha talabalar iqtidorlarining, mahoratlarining aksini ko'rmadim...

Yana demoqchi bo'lganim, gazeta fakultetning o'quv gazetasi hisoblanadi. Hozirda atigi 100 nusxada chop etilyapti ekan. Gazetadagi materiallarning 60 foizi To'lqin Eshbekovning maqola va bitiklari emas, balki kamida 95 foizi talabalarniki bo'lishi kerak. Muharrirlikni ham talaba qo'lga olishi, ishni talabaligidan o'rganaverishi kerak.
Fakultetning o'quv gazetasi talabalarning amaliyotiga yo'naltirilgani sezilmadi...
Men ta'lim olgan Yevropa oliygohida o'qituvchilar o'quv gazetasining tahririyat ishiga deyarli aralashishmasdi. O'quv radiosi va TVsida ham xuddi shunday hol. O'zbek talabalarimizni yevropalik tengdoshlaridan nima kam joyi bor?

"Ўтган йили бир-иккита ёш талабаларимиз ўзларича газета чиқаришга ҳаракат қилишди, ёшлигига яраша тажрибасизлиги кўриниб турибди." - Bu juda noto'g'ri yondoshuv, domla. Ular yosh bo'lishsa, magistr talabalar qani unda? Ularda ham tajriba yetmaydimi bitta o'quv gazetasini tuzuk qilib chiqarishga?

Yana tanqidga berilib ketdim-da...

[Bekmirzo]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Кўрдингизми, журфакда аллақачон таҳсил олиб кетган, демак ёши ва тажрибаси ҳам шунга яраша бўлган сиздек одамнинг икки энлик хатида ҳам хато кетибди. Газета - икки энлик хат эмас. Масъулияти ўзига яраша!
Хуллас, камолга етган талабалар вақти келиб албатта ўрнимизни эгаллайди. Ўқитишдан, ўргатишдан мақсад ҳам шу!

Mening yoki sizning yoshimizga yetganidami?

To'lqin aka, mening bu yerda tuzatsa bo'ladigan kichik xatoimdan ochko olmoqchi bo'lyapsiz-a
Adashasiz. Gazeta - bosib chiqariladi. Demak, bosmaga berishdan avval, kamida ikki marta xatolari tekshirilib, o'qib chiqiladi.
Nima, sizlardagi A4 formatdagi atigi 4 sahifali gazetachani korrekturasini ko'rishga nahotki hafsala bo'lmasa?

Fakultetga kirish joyidagi Universitet yubileyiga bag'ishlangan stendni ko'rib, odam yiqilib tushayozdi...

Domla, talabalarga baribir ko'proq va kengroq imkoniyat berish kerak. Ular fakultetda mavjud ijodiy imkoniyatlardan to'liq foydalana olishlari lozim.

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от Bekmirzo

Eeeeh, domla, domla!
Ikki haftacha oldin siz bilan shu mavzuda bahslashganimizda, talabalaringizning naqadar iqtidorli ekanliklarini aytib maqtangan edingiz. Qani ular?

“Ээээҳ, домла, домла!
Икки ҳафтача олдин сиз билан шу мавзуда баҳслашганимизда, талабаларингизнинг нақадар иқтидорли эканликларини айтиб мақтанган эдингиз”,– деган гапингизданоқ ҳар бир масалага қанчалик ичиқоралик билан қарашингизни кўрсатибсиз. Биринчидан, устоз мақтанмайди, талабалари билан фахрланади!

“Қани улар?”,– деган саволингизга уларнинг ўнлаб газета-журналларимизда ёритилаётган мақолаларидан, телекўрсатувлар ва радиоэшиттиришларидан бемалол жавоб топишингиз мумкин. Аксарият иқтидорли талабаларимиз ўша ижодий даргоҳларда маҳорат сирларини ўрганиш баробарида ўз иқтидорларини ҳам намоён этишаётир!

“Мен факултетга бориб, ҳайрон қолганим, бинога кириш жойида осилган "Журналист" газетасида ана ўша талабалар иқтидорларининг, маҳоратларининг аксини кўрмадим...”– дейсизми? Келинг, кўзингизга тил теккизмайлик. Бироқ, қалб кўзлари кўр бўлмаган одам айнан ўша газетада суратлари билан ёритилган ёш иқтидор соҳиблари Элдор Асанов, Азиза Халилова, Албина Ражабова, Нодира Ваҳобова, Гулноза Алимова, Марям Наврўзова каби талабаларнинг долзарб мавзудаги суҳбату мақолаларини, шунингдек, шу қутлуғ даргоҳдан етишиб чиққан таниқли шоирлар Анвар Обиджон, Хуршид Даврон, Азиз Саидларнинг шеърларини ўқимаслиги мумкин эмас-ку!

“Яна демоқчи бўлганим, газета факултетнинг ўқув газетаси ҳисобланади. Ҳозирда атиги 100 нусхада чоп этиляпти экан. Газетадаги материалларнинг 60 фоизи Тўлқин Эшбековнинг мақола ва битиклари эмас, балки камида 95 фоизи талабаларники бўлиши керак. Муҳаррирликни ҳам талаба қўлга олиши, ишни талабалигидан ўрганавериши керак”,– дея бекорларни айтганингизни ўзингиз чиройли ифода этибсиз! Яъни, “ўқув газетаси” эканлигига эътибор берибсиз-у, бу талабалар амалиёт мактабини ўрганадиган нашр эканлигига ақлингиз етмабди-да. Талаба аввал мусаҳҳиҳликни, оддий мухбирликни, масъул котибликни ва бошқа ижодий ходимларнинг вазифаларини ўргансин. Ёзиш сирларини ўргансин, ижодий маҳоратини оширсин! “Журналист” ўқув газетаси талабаларга соҳамизнинг шу нозик жиҳатларини ўргатиш учун ташкил этилганини бегона эмас – “журфакда ўқиган Бекмирзо” билмаса-я?! Уят!!
Ит ҳурар, карвон ўтар, деган мақолнинг ҳаётдаги исботини салкам қирқ йилдан бери кўриб келяпман. 1973 йилда “Текинхўрнинг жазоси” сарлавҳали бир эртагим илк бор республика болалар ва ўсмирлар газетасида ёритилганида кўпчилик табриклаб, қувончимга шерик бўлган. Бироқ, бир қарғабашара кимса “газеталарнинг бошқа иши қолмабди-да” деб қағиллагани сира ёдимдан чиқмайди. Ўшандан буён қанча газета-журналларда асарларим, мақолаларим ёритилса, ўнлаб тоза қалб, теран фикрли инсонлар, мухлислар гўзал фикрларини билдирадилар ва албатта битта-яримтаси “нега Тўлқин Эшбекнинг мақоласи чиқаверади?” дея итдек акиллаб қўяди. Бир сиз эмас, Бекмирзожон, республика газеталарида Тўлқин Эшбекнинг номини кўрибоқ ғингшийдиганлар анча-мунча учраб қолади. Ҳа, битта-яримта итлар ҳураверараркан, биз эса ижод карвонимиз гулдурос солиб бораётганидан шукрона айтиб, яна ёзаверамиз, ёритаверамиз! Энди, “Журналист” ўқув газетасида ҳам талабага қалам тебратиш сирларини ўргатиш мақсадида ёритган мақола ва битикларимиздан бўлғуси журналистларимиз тўғри хулоса чиқарса бўлди-да! Қанийди, улар ҳам устозларидан ибрат олиб ранг-баранг мавзуларда ёзиб келишаверса! Аввал талабаларнинг ижодларини жон-жон деб ёритардик! Оқ қоғозда очиқ қолган жойларнигина муҳаррирнинг ўзи тўлдираётганини талабалардан иборат таҳрир ҳайъати аъзолари жуда яхши биладилар.

“Факултетнинг ўқув газетаси талабаларнинг амалиётига йўналтирилгани сезилмади...”– дейдиган кимсага озгина сезги органи етишмаса начора…

“Мен таълим олган Европа олийгоҳида ўқитувчилар ўқув газетасининг таҳририят ишига деярли аралашишмасди. Ўқув радиоси ва ТВсида ҳам худди шундай ҳол”,– деб ёзганингиздан кейингина нега бунчалик айниган гапларни ёзишингиз сабабини англагандек бўлдик. Ўша ёқларда баъзи айниб келаётганларнинг вужудидан хавфли вируслар чиқиб кетиши бироз қийин кечишини тушунамиз.

“Ўзбек талабаларимизни европалик тенгдошларидан нима кам жойи бор?”– деб савол қўйишдан илгари ёшларимизнинг ҳеч кимдан кам эмаслиги ва ҳеч кимдан кам бўлмаслигини билмадингизми?

“Бу жуда нотўғри ёндошув, домла. Улар ёш бўлишса, магистр талабалар қани унда? Уларда ҳам тажриба етмайдими битта ўқув газетасини тузук қилиб чиқаришга?”– деб сиз ёзғирмангиз ҳам бўлади. Улар чиндан ҳам ёш ва албатта сиздақа “европакўрган”лардан анча истеъдодли, маънили, фикри терандир. Биз эса шу тариқа муносиб ўринбосарларимизни тайёрлаяпмиз.

“Яна танқидга берилиб кетдим-да...”– деб ўзингизни юпатманг, ҳеч қанақа жўяли танқид айта олганингиз йўқ. Булар тирноқ орасидан кир қидирадиган ғийбатчининг жавраши…

“Менинг ёки сизнинг ёшимизга етганидами?”– дея сирли гап қилманг. Сизнинг на ёшингиз, на фамилиянгиз, на тайинли иш жойингиз ҳақида форумимизда маълумот топиб бўлади. Бироқ, талабаларимиз йигирма ёшлар атрофида бўлсаларда фикрлари сизникидан теран, юраклари тоза, нигоҳлари ўткир, мақсадлари нақадар эзгу ва олижанобдир!

“Тўлқин ака, менинг бу ерда тузатса бўладиган кичик хатоимдан очко олмоқчи бўляпсиз-а”– деган фикрингизга қўшилмайман. Ҳаётда бировнинг хатосидан очко ютишга ҳаракат қилмаганман. Менинг сўзларимни яна тескари бурманг. Имловий, услубий хато ҳар қандай қаламкашдан ўтиши мумкин, ижод, қалам тебратиш машаққатларидан бири ҳам шунда. Гоҳо ўзимдан ҳам шундай имловий ё услубий хато ўтса дангал тан олиб кетавераман-ку.

“Факултетга кириш жойидаги Университет юбилейига бағишланган стендни кўриб, одам йиқилиб тушаёзди...”– дейсизми? Ахмоқ йиқилади, ақлли эса кўрган хатосини тузатишга ёрдам беради. Модомики, ўзингиз таҳсил олган жойингизда бирор хатоликка кўзингиз тушган бўлса, шуни устозларингизга бир оғиз айтсангиз оламгулистон-ку. Йўқ, сизга хатолик тузатилиши шартмас, ўз иборангиз билан айтганда “очко” ютишингиз муҳимроқ. Туз ичган жойига тупуриш нонкўрлик бўлишини ўргатишимнинг сиз учун фойдаси бўлмаса-да, бошқаларга ибрат бўлиши учун ёздим.

“Домла, талабаларга барибир кўпроқ ва кенгроқ имконият бериш керак. Улар факултетда мавжуд ижодий имкониятлардан тўлиқ фойдалана олишлари лозим”– дейишга маънавий ҳаққингиз йўқ. Бу билан гўё баъзи соддадил, ишонувчан укаларимизга ўзингизни “талабапарвар” қилиб кўрсатманг. Улар сизнинг нағорангизга ҳеч қачон ўйнамайди! Таълим тизимимиз жаҳон андозаларига қанчалик мос эканлигини “европакўрган” Бекмирзо кўролмаса кўролмабди! Баркамол ёшларимиз оқ билан қорани яхши ажратадилар!

Бекмирзожон, битта илтимос, жонажон факультетимизга ахборот хуружи қилманг, турли вилоятлардан келишган соддадил талабаларни чалғитманг, онгини заҳарламанг, уволига қолманг!
Шуни унутмангки, ҳар бир қилиғингиз, ножўя қадамингиз, ўзингизга ўринлидек туюлаётган нақадар ноўрин гапларингиз учун ҳаётда жавобини олаверасиз.

[Nigora Umarova]

[MOD]"Тўлқин Эшбек ижодидан" мавзусида ўринсиз баҳс-мунозаралар борганлиги боис ушбу мавзуни очишга эҳтиёж сезилди.[/MOD]

[Maestro]

Оффтоп:

Сообщение от Nigora Umarova

[MOD]"Тўлқин Эшбек ижодидан" мавзусида ўринсиз баҳс-мунозаралар борганлиги боис ушбу мавзуни очишга эҳтиёж сезилди.[/MOD]

Шахсий фикрим:
Тагинам билмадимку-я, лекин юкоридаги постлар мазмун - мохиятан алохида мавзу булишга "тортмайди". Балки мен галчадирман, лекин уларни укиб "УзМУ журналистика факультети. Таълим ва амалиёт"га тегишли хеч нарсани англаганим йук. Форумдошимиз Олим бошка топикда айтганларидек, юкоридаги каби фикрларни "Шахсий хабарлар" оркали алмашишса булади. Ёки "К барьеру" булимида бахслашишса булади. Кимдир кизикаётган булса, уша булимда укиб олаверади...
Айтдим куйдимда энди ;-)

[olim]

Сообщение от Maestro

Оффтоп:

Шахсий фикрим:
Тагинам билмадимку-я, лекин юкоридаги постлар мазмун - мохиятан алохида мавзу булишга "тортмайди". Балки мен галчадирман, лекин уларни укиб "УзМУ журналистика факультети. Таълим ва амалиёт"га тегишли хеч нарсани англаганим йук. Форумдошимиз Олим бошка топикда айтганларидек, юкоридаги каби фикрларни "Шахсий хабарлар" оркали алмашишса булади. Ёки "К барьеру" булимида бахслашишся булади...
Айтдим куйдимда энди ;-)

Оффтоп:

Meni to'g'ri tushunadiganlar xam bor ekanku, raxmat sizga Maestro.