Ҳикматли сўзлар

[Pfefferminze]

Qaeyrga izlab borsang rohating,
usha yerda kutar seni ofating...

Jaloliddin Rumiy


P.S ertalab, sahar shuni menga Dadam aytdilar...

[Gulchehra Ibragimova]

Илму Одобу Ҳунар
одамни айлар баҳтиёр,
Ким булардан махрум эрса
бўлғусидир хор-зор

**"Донолар бисоти"дан

[Kavsar]

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

Отага итоат қилиш - Аллоҳга итоат қилишдир, унга гуноҳкор бўлиш Аллоҳга гуноҳкор бўлиш билан баробардир.

Assalomu alaykum, Gulchehra opa! Ro'zalar bilan charchamayapsizlarmi?
Bu hadisni ilk marotaba shu yerda o'qidim. Ko'p hadis bilmayman uzr. Qaysi kitobdan oldingiz, sanadlari bilan bera olmaysizmi, yana qanday hadis bu, hasanmi, sahihmi, shular haqida ham ozgina to'xtalsangiz.

Negadur uncha bu hadisni qabul qila olmayapman. Menda savol paydo bo'lyapti, nega aynan otani, onani emas. Agar ota johil bo'lsa-chi? Alloh johillar qavmini sevmaydiku. Shu hadisni tushuntirib bera oladigan biron kishi bormikan. Agar chindan hadis bo'lsa.

javoblaringiz uchun oldindan rahmat.

[Gulchehra Ibragimova]

Сообщение от Kavsar

Assalomu alaykum, Gulchehra opa! Ro'zalar bilan charchamayapsizlarmi?
Bu hadisni ilk marotaba shu yerda o'qidim. Ko'p hadis bilmayman uzr. Qaysi kitobdan oldingiz, sanadlari bilan bera olmaysizmi, yana qanday hadis bu, hasanmi, sahihmi, shular haqida ham ozgina to'xtalsangiz.

Negadur uncha bu hadisni qabul qila olmayapman. Menda savol paydo bo'lyapti, nega aynan otani, onani emas. Agar ota johil bo'lsa-chi? Alloh johillar qavmini sevmaydiku. Shu hadisni tushuntirib bera oladigan biron kishi bormikan. Agar chindan hadis bo'lsa.

javoblaringiz uchun oldindan rahmat.

Кавсархон! Сизни ёш бўлишингизга қарамай фикрларингизга, мулоҳазаларингизга ва қувваю хофизангиз баландлигига, захматли, аммо фароғатли илм-маърифат йўлини танлаганингизга, ижодингизга, ҳаракатингизга ҳамиша (Сизни билгандан бери) тан бериб келаман ва ўз ўрнида ҳурматим баланд!

Шунданми бу Ҳадисни ўқимаганман деганингизни унча қабул қилолмадим.. Сиздай зукко, изланувчан қиз-а? Балки бўлиши мумкиндир..

Унда Машрабнинг айнан шу мазмунга яқинроқ "..То отанг рози эмас, тавбанг қабул бўлмас сени" деган ғазалини ҳам ўқимаган бўлишиз мумкиндир..

"Отанг ўтирган уйнинг томига чиқма" деган ҳикмат бор, эшитган бўлсангиз.. Ва шу ҳақда айрим манбаларда Ибн Синон билан айрим мавзуларда яна бошқа бир алломамиз билан боғлиқ ҳикоят бор..

Бафуржа гаплашарканмиз Сиз билан бу ҳақда.."Фикр Ўз"да.."Ота", "Оталар" ҳақида гапириш, ёзиш менинг энг севимли мавзуим..

Сиз иккиланган сатрлар ҳақиқатдан ҳам Ҳадис.

Мана ўша манба, марҳамат:

[Gulchehra Ibragimova]

Кавсархоним, бу китоб сал эскироқ, 1998 йилда чоп этилган, озроқ уриниб қолибди, кўп фойдаланилганидан, қўлма-қўл бўлганидан, узр. Аммо унинг ичидаги мазмун асосийси-ку, тўғрими. Сал яқинлаштириб, кўрилса, бас, аниқроқ чиқади..

[Kavsar]

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

Кавсархоним, бу китоб сал эскироқ, 1998 йилда чоп этилган, озроқ уриниб қолибди, кўп фойдаланилганидан, қўлма-қўл бўлганидан, узр. Аммо унинг ичидаги мазмун асосийси-ку, тўғрими. Сал яқинлаштириб, кўрилса, бас, аниқроқ чиқади..

Samimiy fikrlaringiz va javobingiz uchun rahmat. Sizni tushunib turibman. Bunday kitoblardan menda ham bor, ammo aytmoqchi bo'lganim....

Biz Abdulaziz aka Mansur domla bilan universitetda uchrashuv o'tkazgan edik, u kishini juda hurmat qilamiz Chunki Qur'oni Karimni tarjima qilganlar. Menga aynan u kishining tarjimalari yoqadi. Olim sifatida yaxshi taniymiz, ammo yuqorida skaner qilingan kitobda baribir sanadlar berilmagan ekan. Hadisni kimdan rivoyat qilindi (Oisha r.a. danmi yoki Umar r.a.danmi) degan joyi bo'ladi. Bu sanadlari qancha qisqa bo'lsa va sahoba yoki hazrat payg'ambarimiz Mustafo (s.a.v.)ning ahli baytlaridan rivoyat qilingan bo'lsa shunchalik sahih (ishonchli) hisoblanadi. Imom al-Buxoriy hazratlarining islom uchun qilgan katta xizmatlari ham mana shunda. Sahihlarni nosahihdan ajratib berdilar. Shu bois Muslim hadislaridan ko'ra, hazrat Buxoriyning "Al-Jomi' as-sahih"lariga tayanaman.
Sizga savol berganimda Buxoriydanmi yo'qmi shuni bilib bering demoqchi edim. Chunki menda "Al Jomi' as-sahih"ning faqat 3 ta tomi bor. Lekin unda bunday hadisni uchratmadim. Sal boshqacharoq aytilgan:

Ibn Amr buni Nabiy sallallohu alayhi va sallamdan eshitgan ekanlar.
Mug'iyra rivoyat qiladilar: "Nabiy sallallohu alayhi va sallam: "Alloh taolo sizlarga onalaringizga oqlik qilmoqni (ya'ni itoatsizlik - Kavsarni izohi qavs ichida) man qilib... va mol-dunyoni behuda sarf qilmoqni makruh qildi", - dedilar.

Garchi Abdulaziz aka Mansur domlamizni olim sifatida hurmat qilsak ham, lekin dalilsiz chiqarilgan kitobga ishonib keta olmayman uzr.. Bu hadislar qaysi muhaddisga tegishli ekanligi kitobdan tushib qolgan ko'rinadi. Kitob chiqarishda shularga e'tibor berilsa minnatdor bo'lardim. Chunki bu badiiy roman emas. Birgina zaif hadis ham hayotimizni o'zgartirishi mumkin. Musulmonlarning tayanadigan manbasi esa Qur'on va hadis.

[Kavsar]

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

Унда Машрабнинг айнан шу мазмунга яқинроқ "..То отанг рози эмас, тавбанг қабул бўлмас сени" деган ғазалини ҳам ўқимаган бўлишиз мумкиндир..

Afsuski Mashrab boboning kitoblari menda yo'q edi. Agar o'sha g'azalni kiritsangiz bahramand bo'lib qolardik.

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

"Отанг ўтирган уйнинг томига чиқма" деган ҳикмат бор, эшитган бўлсангиз.. Ва шу ҳақда айрим манбаларда Ибн Синон билан айрим мавзуларда яна бошқа бир алломамиз билан боғлиқ ҳикоят бор..

"Ota rozi Xudo rozi" degan hikmatini ham eshitgandim. Hozir men ham aka rozi Xudo rozi desam-chi? Akamni ko'proq yaxshi ko'raman. Nega ona, buvi yoki singil emas, aynan ota? Nega aynan bir kishi rozi bo'lsa Xudo rozi bo'larkan? Otada bor ko'ngil onada, ukada yo farzandda yo'qmi?.. Ilgari ham shuni ko'p o'ylardim.

Alloh uchun hamma qalblar bir xil bo'lsa kerak. U faqat qalblarimizning poklik darajasiga ko'ra bizni yaxshi ko'radi. Xoh u yosh bola bo'lsin, xoh zaifa agar Alloh uchun uning ko'ngli olinsa Alloh u odamdan rozi bo'ladi. Ya'ni U bizning nasabimiz, jinsimiz va yo suratimizga emas, ko'nglimizga qaraydi. (imxo)

Otani ham onani ham Allohni rizoligini topishga intilganimizdek muhabbat bilan qarash kerak. Magaram, ular johillardan bo'lsa va jaholatga buyursa ularning buyrug'iga itoat qilinmaydi.. Johiliyat davrida ba'zi yahudiy qavmlardan islomga kirgan yoshlar bor edi, ammo ba'zilarining ota-onalari hali butlarga sig'inib yurardi. Shunday paytlarda farzand ota-onaga g'amxo'rlik qiladi ammo ularning johilona buyruqlari, butga toat qil, namoz o'qima deganlariga itoat qilmaydi.

Ota rozi Xudo rozi degani - bu otang sendan rozi bo'lsa keyin Xudo rozi bo'ladi degani bo'lmasa kerak. Bu - rizolikda shunday bo'lginki (unig farqi yo'q, kim bo'lishidan qat'i nazar. U bir miskin yo go'dakning ko'ngli bo'lsin) xuddi Allohning rizoligini topish qanchalar muhim bo'lsa sen uchun; boshqalarning, jumladan ahli oilang, onang, otangni ko'nglini topishda ham shunday harakatda bo'l deganidir. (imxo) Ya'ni otani shunday rozi qilgin, xuddi Xudoni roziligini istaganing kabi deyilmoqda. Bu bilan yaqinlarga qanday muhabbatda, munosabatda bo'lish kerakligi ifodalangan bo'lsa ehtilmol.

Tasavvur qilinsa agar ota farzandni johillikka undasa unday otaga itoat qilmasang gunohkor bo'lasan deyish to'g'rimikan? Itoat o'zi nima? Itoatning "i"sini olsak toat qoladi. Toat-ibodat esa muhabbatdan paydo bo'ladi. Qalbida muhabbati bor kishi itoatkor bo'la oladi.

Nega yuqoridagi hadis deb berilgan hikmatni qabul qila olmadim, chunki unda agar adashmayotgan bo'lsam Ota Alloh taologa tenglashtirilgandek tuyuldi menga. Vaholanki Allohning o'xshashi yo'q, U beqiyos va tanho. Uning darajasi O'zigagina xos deb qarayman. To'gri, ota-onalarni hurmat qilamiz, ular biz uchun o'z o'rnida qadrli lekin Alloh bu Alloh. U hammadan ustun turadi. Ota esa bu baribir ota, bizga o'xshagan ojiz banda. (Nozik masala bo'lgani uchun hadisingiz bilan bog'liq e'tirozimni muxtasar qildim)

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

"Отанг ўтирган уйнинг томига чиқма" деган ҳикмат бор, эшитган бўлсангиз..

Aha, eshitgandekman. Shunga qo'shimcha ham qilish mumkin. Nafaqat ota, balki umuman uyni ichida biror odam bo'lsa o'sha uyning tomiga chiqmaslik kerak.Chunki bu odamning boshida yurishdek qattiq tegadi uy ichidagilarga. Sharqda adabsizlik hisoblangan. Hozir esa bilmadim, TVni antinasi buzilib qolsa balki uyni ichidagilarga qarab o'tirmay chiqib kelishar tomga ham..

Fikr.uzdagi maqolani ko'rdim, agar fikr kelib qolsa albatta u yoqqa ham o'taman inshaallah...

[Gulchehra Ibragimova]

Сообщение от Kavsar

"Ota rozi Xudo rozi" degan hikmatini ham eshitgandim. Hozir men ham aka rozi Xudo rozi desam-chi? Akamni ko'proq yaxshi ko'raman. Nega ona, buvi yoki singil emas, aynan ota? Nega aynan bir kishi rozi bo'lsa Xudo rozi bo'larkan? Otada bor ko'ngil onada, ukada yo farzandda yo'qmi?.. Ilgari ham shuni ko'p o'ylardim.

Аллоҳ Таолога ширк келтирмоқ гуноҳлар ичида энг катта гуноҳ! Аллоҳ буюкдир! У ҳамиша дилимизда, иймонимизда!

Кавсар! Сахих ва носахих (ҳақиқий ва ёлғон, ўйлаб топилган) Хадислар борлигини инкор қилмаган ҳолда узр-ку, қисман фикрингизга қўшилолмайман, ЯЪНИ Ота -ПАДАРИ БУЗРУКВОР ҳақида! Хафа бўлманг.

..Ҳозир мани қўлимда манба йўқ..Сиз айтган Хадислар тўпламини яна бир қараб чиқиш керак, ўшанда тўғри бўлади, деб ўйлайман..
Бу мавзуга албатта қайтамИЗ, асослар билан..


Яна бир қалбларни ларзага соладиган ривоят бор, билмадим эшитганмисиз йўқми.. "Отанг чўчқа бўлса боғлаб боқ"..Эшитилиши жуда қўпол, ..аммо ушбу мақол шу ривоят замиридан келиб чиққан..манбаларда айтилишича..

Оналаримиз ҳақида жуда кўп Ҳадислар бор, буларни биласиз, таъкидламасам ҳам..чунки улар жуда ҳам машҳур бўлиб, ёд бўлиб кетган: "Жаннат оналар оёғи остидадир " , "Ота-она чақирганда аввало оналарга" жавоб бериш тўғриси"да ги каби..(Узр, ҳозир айнан қўлимда манбам йўқ..)

Нима учун ҳақиқатдан ҳам "Она рози Худо рози" эмас?..Нима учун қиз узатилаётганда айнан Отаси оқ фотиҳа тилаб қизининг елкасига уради? Она эмас?..(тўғри отаси бўлмаса, ўрнига тоға ёки амакиси беради фотиҳани)...Булар Сизга берилган саволларим..

Хуллас, Кавсархон бу мавзу жуда керак..Бу борада бошқаларнинг ҳам фикрларини кутиб қолардик...

[Shokir Dolimov]

Сообщение от Gulchehra Ibragimova

Нима учун ҳақиқатдан ҳам "Она рози Худо рози" эмас?..Нима учун қиз узатилаётганда айнан Отаси оқ фотиҳа тилаб қизининг елкасига уради? Она эмас?..(тўғри отаси бўлмаса, ўрнига тоға ёки амакиси беради фотиҳани)...Булар Сизга берилган саволларим.. Хуллас, Кавсархон бу мавзу жуда керак..Бу борада бошқаларнинг ҳам фикрларини кутиб қолардик...

Шахсан ўз фикримни келтириб кўраман:
Чунки эркак киши азалдан улуғ саналади. Одам алайҳиссаломни сўнг, Момаҳавонинг нимадан яралганини эсланг.

[Gulchehra Ibragimova]

Сообщение от Dolimov

Чунки эркак киши азалдан улуғ саналади. Одам алайҳиссаломни сўнг, Момаҳавонинг нимадан яралганини эсланг.

Раҳмат! Айнан шу фикрни "запас"да ушлаб тургандим.. Аммо бўлимимиз ходимлари билан Одам Отамиз ҳақларидаги машҳур ривоятни муҳокама қилиб тургандик..

"Одам Отамиз икки минг йил ёлғиз юрдилар ва бир куни Аллоҳга нола қилиб: "Мен-ку сенинг қулингман. Аммо нечун ёлғизман?! Ахир танҳолик фақат Сенга ярашур!..
..Эй , парвариш қилувчи Парвардигорим, менга шундай бир жуфт ато этгин-ки, мен ундан ҳеч қачон мосуво бўлмай. Туну кун Сенинг ёдинг ҳаққи ҳамроҳим ва маҳбубим бўлсин!"..дейди..Шунда Аллоҳи Таоло Одам Отамизни ухлатиб қўйиб, Момомизни яратди.. Момомизнинг жисмини Отамизнинг чап қовурғаларидан, руҳларини эса ҳаводан бунёд этди ва исмини Ҳавво деб атади...(бу ривоятни кўпчилик билганлари учун тўлиқ келтирмадим..)