Ҳикматли сўзлар

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Kamronbek

Kimki kuchik birla xo'tik necha qilsa tarbiyat,
Ul kim it bo'lur, eshshak bo'lur, aslo bo'lmas odamiy.

Alisher Navoiy

Kuchuk birla xo'tukni qancha qilma tarbiya,
It bo'lur, eshak bo'lur, aslo bo'lmas odamiy...

Alisher Navoiy

[Nigora Umarova]

Сообщение от Masud Mahsudov

Kuchuk birla xo'tukni qancha qilma tarbiya,
It bo'lur, eshak bo'lur, aslo bo'lmas odamiy...

Alisher Navoiy

To'liq matni:

Nokasu nojins avlodin kishi bo'lsun debon,
Chekma mehnatkim latif o'lmas kasofat olami.
Kim xo'duk birla kuchukka necha qilsang tarbiyat,
It bo'lur , eshshak bo'lur bo'lmaslar aslo odamiy.

[Umarbek Allamov]

Китобдан ўқилган, қулоғимга чалинган халқ мақолларидан:

ОДОБНИ БЕОДОБДАН ЎРГАН. Одобсизнинг ҳатти-ҳаракатларини такрорламасанг одобни сақлаган бўласан деган маъно келиб чиқади.
АРЗОННИНГ ШЎРВАСИ ТАТИМАС. Ота-боболаримиз мол харид қилишда энг яхши, энг сифатлисини олишни тавсия қилганлар.
АРОҚ ИЧСАНГ МАСТ ҚИЛУР, АХМОҚ БИЛАН ДЎСТ ҚИЛУР. Бу мақол ароқ ичишнинг оқибати яхшилик билан тугамаслиги, инсоннинг тўғри йўлдан адаштириши таъкидланади.
АСАЛ-ҚИЛМАЙДИ КАСАЛ. Асал минг дардга даво
АФТИНГ ҚИЙШИҚ БЎЛСА, ОЙНАДАН ЎПКАЛАМА. Ўзинг айбдор бўлсангу, шу айбни сенга тўғридан-тўғри айтса ундан хафа бўлма, ўзинг айбингни тузатишга ҳаракат қил деган маънода
АХМОКНИНГ КАТТА-КИЧИГИ БЎЛМАЙДИ. Бу кенг маънодаги сўз
БАЛЧИҚҚА ТОШ ОТСАНГ, БЕТИНГГА САЧРАЙДИ. Ўзидан каттага, мавқеи каттароқ одамга ёмон сўз айтмаслик, ёки гап қайтармаслик керак бунинг зиёни ўзинга тегади.

[Husen]

Сообщение от Umarbek Allamov

АФТИНГ ҚИЙШИҚ БЎЛСА, ОЙНАДАН ЎПКАЛАМА. Ўзинг айбдор бўлсангу, шу айбни сенга тўғридан-тўғри айтса ундан хафа бўлма, ўзинг айбингни тузатишга ҳаракат қил деган маънода

Оффтоп:

АММО, ОЙНА ҚИЙШИҚ БЎЛСА-ЧИ?

[Nigora Umarova]

Сообщение от Husen Tangriyev

Оффтоп:

АММО, ОЙНА ҚИЙШИҚ БЎЛСА-ЧИ?

Оффтоп:

У холда ойнани алмаштирган ёки уни четга суриб куйган маъкулрок.

Бир гап бор эди: "Кузгуга карадим ва аксимни курдим кузгуда" деган. Кузгу хам унгни чап килиб курсатади. Киши узининг кандайлигини билса, булди-де...

[Umarbek Allamov]

Сообщение от Nigora Umarova

Оффтоп:

У холда ойнани алмаштирган ёки уни четга суриб куйган маъкулрок.

Бир гап бор эди: "Кузгуга карадим ва аксимни курдим кузгуда" деган. Кузгу хам унгни чап килиб курсатади. Киши узининг кандайлигини билса, булди-де...

Ҳеч қачон ойна сизга қарамайди, сиз ойнага қарайсиз. Ойна қанақа бўлишидан қаътий назар у барибир ойна.
Масалан:
Машинанинг орқани кўриш ойнасида (ТЕЗ ЁРДАМ) ёзуви тўғри кўриниши учун ойнани тескарига айлантириб қўйилгани йўқ аксинча, тез ёрдам машинасининг ён қисмига тескари қилиб (ТЕЗ ЁРДАМ) ёзуви ёзиб қўйилган.
Демак, қийшиқми тўғрими барибир ойна

[Husen]

Сообщение от Umarbek Allamov

Ойна қанақа бўлишидан қаътий назар у барибир ойна.
Демак, қийшиқми тўғрими барибир ойна

Демак, ойнадан гина қилишга ҳаққимиз йўқ экан-да...
Мен рамзий маънодаги ойналар ҳақида гапиряпман.
Масалан, Оммавий ахборот воситаларини жамият кўзгуси дейишади. Тасаввур қилинг, журналист воқеликни холис ва хакконий айтмасдан, бўрттириб, ошириб-тошириб кўрсатса, яъни ҳақиқий манзарани қийшиқроқ кўрсатса, барибир ўша ОАВ ни ҳурмат қилишга мажбур эканмиз-да?

Холисми нохолисми барибир журналист деб шунақами?

[Masud Mahsudov]

Сообщение от Umarbek Allamov

БАЛЧИҚҚА ТОШ ОТСАНГ, БЕТИНГГА САЧРАЙДИ. Ўзидан каттага, мавқеи каттароқ одамга ёмон сўз айтмаслик, ёки гап қайтармаслик керак бунинг зиёни ўзинга тегади.

O'sha "o'zidan katta" yoki "mavqei kattaroq" odam ahmoq bo'lsa-chi? Uni to'gri yo'lga boshlash maqsadida gap aytish yoki maslahatni qilish kerak emasmi, umuman?

To'g'ri, kattaga yomon so'z aytmaslik kerak, lekin o'sha o'zidan katta bo'lgan odam noto'gri ish qilayotgan yoki buyurayotgan bo'lsa, "xo'p", deb bajaraverish kerakmikin... Bu "maqol" - "Osmonga tupursang, o'zingga qaytib tushadi" degan "maqol"ga o'xshab ketar ekan... Nazarimda, mana shunday maqollarda g'alislik bordek...

[Nigora Umarova]

Сообщение от Masud Mahsudov

O'sha "o'zidan katta" yoki "mavqei kattaroq" odam ahmoq bo'lsa-chi? Uni to'gri yo'lga boshlash maqsadida gap aytish yoki maslahatni qilish kerak emasmi, umuman?

To'g'ri, kattaga yomon so'z aytmaslik kerak, lekin o'sha o'zidan katta bo'lgan odam noto'gri ish qilayotgan yoki buyurayotgan bo'lsa, "xo'p", deb bajaraverish kerakmikin... Bu "maqol" - "Osmonga tupursang, o'zingga qaytib tushadi" degan "maqol"ga o'xshab ketar ekan... Nazarimda, mana shunday maqollarda g'alislik bordek...

Mas'udbek!
Ba'zi maqollar davr o'tishi bilan o'z ahamiyatini yo'qotadi. Fikrimcha, sharhlashda uni "Yomonlik qilsang yomonlik qaytadi" yoki "Birovga choh qazisang o'zing yiqilasan" ma'nosida sharhlash kerak edi.
Yomon odamni yo'lga solaman degan odam qattiq yanglishadi. Agar o'sha yomon insonning qalbida iymoni bo'lmasa barcha urinishlar zoye ketadi.
Keyin hayotda "yomon inson"ning o'zi bormikan? Hamma o'z nuqtai nazaridan o'zini yaxshi , komil inson deb biladi. "Yomon inson" tushunchasini ham nisbiy tushuncha deb bilaman. Inson borki hayoti kamchiliklardan iborat. "Bukurni go'r tuzatadi" deyishadi-ku?!..

Оффтоп:

"Mo'min mo'minning oynasi" degan hadisi sharif bor edi. Biroq kamchiligini ko'rsatayotgan insoningiz mo'min bo'lmasa-chi! Abu Jahl va uning safdoshlari haqidagi rivoyatni yaxshi bi'lasiz... Keltirib o'tirishni joiz deb bilmadim.

[Husen]

Сообщение от Umarbek Allamov

БАЛЧИҚҚА ТОШ ОТСАНГ, БЕТИНГГА САЧРАЙДИ. Ўзидан каттага, мавқеи каттароқ одамга ёмон сўз айтмаслик, ёки гап қайтармаслик керак бунинг зиёни ўзинга тегади.

Оффтоп:

Бу билан беихтиёр ўзимиздан катта, мавқеи каттароқ одамларни балчиққа қиёслаб қўймадингизми?