Талабалар ижоди намуналарининг муҳокамаси

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от OmoN

Домла, иложи бўлса Ўткир Турмаматовнинг шу мақоласини мавзуда жойлаштира оласизми?

MATBUOT DO`KONIDA... TIRNOQ BO`YOG`I?

Iste’dodli yosh qalamkash O`tkir Turmamatov 1989-yilda Surxondaryo viloyati Oltinsoy tumanida tug`ilgan. Maqolalari turli gazeta-jurnallarda yoritilmoqda.

* * *

Darslarga tayyorgarlik ko`rish maqsadida do`stimnikiga bordim. U meni kutib olish uchun ko`chaga chiqib turgan ekan. Yo`l-yo`lakay uyning yonginasidagi “Matbuot do`koni” deb yozib qo`yilgan butkaga qayrildi. O`rtog`im biron-bir gazeta yoki jurnal xarid qilmoqchi, shekilli, degan hayolga borib, aytarli e'tibor ham bermapman. Vaholanki, u “Matbuot do`koni”dan matbuot nashrini emas, balki dars tayyorlashda ermak qilib o`tirish uchun ikki o`ram pista va yana allambalo mayda-chuyda attorlik buyumlarini xarid qildi. Uyidan sal uzoqroqdagi savdo do`koniga borgandan ko`ra, ashqol-dashqollarni shu erdan olish afzalroq ekanini ham ta'kidlab qo`ydi...
Kundalik yumushlar bilan chalg`ib bu voqea yodimdan ko`tarilay debdi. Yaqinda jamoat transportida ketayotib, yonimdagi ikki dugonaning suhbati qulog`imga chalindi.
– Lak bo`yog`ing chiroyli ekan, qayerdan olding?
– Bozorning biqinidagi “Matbuot do`koni” dan...
Biror narsani har kuni, har qadamda ko`raversangiz, ko`z o`rganib qoladi. Hattoki, uning kamchiligi-yu nuqsonlari ham sezilmaydi. Gazeta va jurnallarni sotish uchun mo`ljallangan bunday do`konlarning oldidan har kuni o`tib-qaytsam-da, jiddiyroq razm solmagan ekanman. Yuqoridagilar sabab bo`lib, matbuot shahobchalarini ko`zdan kechirsam, haqiqatdan ham ajablanarli ekan. Attorlik buyumlari munchoqdek terib qo`yilgan. Bu yerdan pista yoki “lak” tugul tirnoq olgich moslama-yu bolalar o`yinchog`i, tamaki-yu saqichdan tortib, hatto erkaklar va ayollar paypoqlarini ham topish mumkin ekan. Sotuvchi o`z do`konidan zarur nashrlarni topib berolmasa-da, lekin attorlik buyumlari topiladi.
Do`konda savdo qiladigan bir ayolni gapga tutib, “Matbuot do`koni” da attorlik mollarini ham sotish mumkinmi, deb so`radim. U savolimga javoban hozir shahobchasida nimaiki sotayotgan bo`lsa, hammasiga ehtiyoj borligini ta'kidladi.
Ehtiyoj bor ekan deb, matbuot shahobchasida attorlik buyumlarini sotaverish to`g`rimikan? Shundoq ham xo`jalik va oziq-ovqat mollari bilan savdo qiladigan rastalar to`lib-toshib yotibdi-ku! Undan ko`ra, “Matbuot do`koni” degan nomga dog` tushirmasdan, bunday shahobchalarga matbuot nashrlaridan tashqari, yangi chop etilgan kitob va qo`llanmalarni keltirib sotish yahshiroq emasmi? O`shanda kitobxonlarga yanada ko`proq qulaylik yaratilgan bo`lardi.

O`tkir TURMAMATOV

[OmoN]

Мақолани келтирганингиз учун раҳмат, домла. Шу мақолани ким кимдан кўчирган?

[Tulqin Eshbekov]

ОМАД ЁНГИНАМИЗДА…

Ёш истеъдод соҳибаси Зулфия Холмуҳамедова тележурналистика соҳасига жуда қизиқади. Пухта билим олиш билан бир қаторда у қизиқарли теледастурлар яратиш устида ҳам изланмоқда. Мақолалари газеталарда ёритилган. “Ахборот маконида ёшлар овози” тўпламида “Дунё бешигини тебратган инсонлар” сарлавҳали мақоласи чоп этилган.

* * *

Омад нима ўзи? Уни ушлаб, ҳидлаб, татиб бўлмаса. Омад қачон ва қаерда пайдо бўлади, буни биз билмаймиз, аммо омад ҳаммамизга керак. Баъзилар омад бу – орзум, ниятимнинг амалга ошиши десалар, баъзилар мен ҳамма вақт омадлиман, яқинларим ёнимда, ишим ўзимга ёқади, кимгадир керакман, деб жавоб беришади. Хўш, уларнинг қай бири ҳақиқатга яқинроқ, деган саволга мухтасар жавоб ахтарамиз.

Омад нима, гоҳ қўниб, учиб кетар қушдай гап,
Кетиб бўлгач, хотирадан ўчиб кетар тушдай гап,
Мен учун шу кифоя, тинчлиг-у соғлик бўлса,
Наҳот инсон тақдири омадга боғлиқ бўлса.

Чанг босган, кимса кўринмас, на товуш на шовқин бор уйдан одам ҳадиксирайди. Ўша ташландиқ жойга яқинлашмасликка ҳаракат қилади. Одамда қўрқув пайдо бўлади. Инсон ҳам худди шундай гап. Ўз устида ишламаса, ҳаётга қизиқиш билан қарамаса ундан ташландиқ ҳовлидан қочгандай қочадилар. Бундай одамда қандай қилиб омад бўлсин? Буюклар нега буюк? Уларнинг тақдирида шундай ёзиб қўйилгани учун эмас, балки уларнинг таг замирида ҳаракат, интилиш, билим, сабр-қаноат натижалари ётганлигидадир. “Олма пиш, озимга туш” деган билан омад келавермайди. Зеро, ҳозир бизнинг имкониятларимиз кенг, биз учун барча эшиклар очиқ. Ёшликда олинган билим тошга ўйилган нақшдир, деганларидек, бу нақш ҳар доим биз билан бирга бўладиган омадга айланиши ўз қўлимизда. Бир куни дарс пайтида курсдошлар билан ўқитувчимиз берган “Омадни сиз қандай тушунасиз?” деган саволи устида узоқ баҳс бўлди. Кимдир юқоридаги каби жавоб берса, яна кимдир моддийлик билан ўлчаб кўрди. Менинг наздимда, омад бу – ҳар кимнинг ўз қўлида. Фақат уни тутиб, ушлаб қолишга барча бирдек қодир эмас. Баъзилар сабр-қаноат, меҳнат қилишдан ўзларини олиб қочади. Унга омад кулиб боқиши даргумон... Аслида омад биз билан ёнма-ён. Унга эришиш учун интилиш керак!

Зулфия ХОЛМУҲАМЕДОВА,
ЎзМУ Журналистика факультети талабаси

[myu]

Сообщение от barlos

Оффтоп:

Бироз лирик чекиниш: ижтимоий тармоқларда "творческие искания" олиб бордим. Натижалар ёмон эмас, 20 та саҳифада номлари келтирилган талабаларнинг деярли 50%и соц. сетда "жонини жабборга бериб меҳнат қилишмоқда" (одноклассникини қўшмадим). Йил якуни билан, насиб этса, уларга таклифнома юборишни режалаштиряпман. Барибир уларни (балки 2-3 тасини) форумга етаклаб келамиз...

Талабаларни таклиф килиш шартмас, сиз "учратган" талабалар меҳнат қилаётган соц.сетларга ушбу теманинг ссылкаси қўйиб, бир кириб кўринглар, сизлар ва домла хақида қандай гаплар ёзиляпти деб қўйилса бас, талабаларга қизиқ бўлса керак. Ўзлари шу ерда кўриниб қолса керак

[barlos]

Сообщение от myu

ссылкаси

Мавзунинг мобил версиядаги ссылкасини беришнинг имкони борми? Экспертларнинг, талабанинг бир тўйгани-бойигани, деган афоризми қулоғимга жуда-жуда қуйилиб қолган экан. Ортиқча трафик кетмасин дейманда...

[myu]

Сообщение от barlos

Мавзунинг мобил версиядаги ссылкасини беришнинг имкони борми?

Мобил телефонимдаги ссылка билан компьютердаги ссылкани солиштирдим, бир хил чиқяпти. Мавзунинг 1-саҳифаси шу кўринишда http://uforum.uz/showthread.php?t=18740 экан

Сообщение от barlos

Экспертларнинг, талабанинг бир тўйгани-бойигани, деган афоризми қулоғимга жуда-жуда қуйилиб қолган экан.

Ҳозирги талабаларга кам қўлланса керак, сабаби ишга кетаётиб бир неча ўқув юртлари олдидан ўтаман, ўқиш жойларининг олди турли хил машиналар билан тўлла, машинаси йўқларини таксида келишаётганини кўп гувоҳи бўламан.

Сообщение от barlos

Ортиқча трафик кетмасин дейманда...

Кўп талабалар одноклассникда "яшайдику"

[Tulqin Eshbekov]

ЯХШИЛИК-ЛА ЯШАЙЛИК

Ёш шоира Муаттар Ниязметова “Болалигим баҳори” ва “Тимсол” шеърий тўпламларининг муаллифи. “Диёр”, “Бекажон”, “Ҳордиқ” каби газеталарда мақола ва шеърлари мунтазам ёритилмоқда. Изланувчан қаламкашнинг “Ахборот маконида ёшлар овози” тўпламида “Дўст ҳақида” сарлавҳали мақоласи ёритилган.

* * *

Яхши фазилатли инсонлар ҳаёт йўлларида ҳар қандай тўсиқни осонликча енгиб, ёвузликка қарши курашишга етарлича куч топа оладилар. Ҳар бир инсон ёруғ оламда яшар экан, у шунчаки енгил ҳаёт кечиришни эмас, балки маълум бир ўзининг мақсадлари сари интилиб яшашга ҳаракат қилмоғи керак.
Инсон ўзининг асли кимлигини англай бошлагани сари бу дунёнинг ўткинчилигини, ҳаёт эса давомийлигини тушуна бошлайди. Фақат мана шу тушунчани ҳаётининг сўнгги лаҳзаларида эмас, эндигина катта ҳаётга қадам босаётганида англаб етса, умри давомида эзгу ишларни амалга ошириши шубҳасиздир. Афсуски, орамизда шундай разил инсонлар борки, улар фақат ўзларининг ҳаётларини эмас, ҳатто атрофидаги бошқа инсонлар ҳаётини ҳам заҳарлашга интиладилар. Мисол сифатида бир ҳаётий воқеани бошқаларга ўрнак бўлиши учун айтиб ўтишни лозим деб билдим.
Санжар исмли йигит жуда сахий, одобли, бировга зиёни тегмас эди. Ҳаётида “ёмон иш” қилиб қўйишидан чўчир ва фақат оппоқ ниятлар ила ҳаёт кечиришга интиларди. У барча яхши фазилатлар эгаси бўлгани боис қандай ишни бошлашидан қатъи назар охири яхшилик билан якун топарди. Санжар ўқишни тугатгач, оддий ходим бўлиб фаолият юрита бошлади. Қисқа муддат ичида у ўзининг қобилиятини намойиш қилиб, раҳбарлик лавозимигача кўтарилди. Унинг ҳаётида синовли кунлар ҳам айнан шу дамдан бошланди. Санжарнинг ютуқларига ҳасади келган “дўстлари” уни қандай бўлмасин йиқитиш йўлларини қидира бошлади. Аввалига унинг шаънига туҳматлар ёғдириб, оиласининг тинчини бузишга интилдилар. Ғаразли мақсади амалга ошмагач, унинг ишларига қандай қилиб бўлса ҳам “қопқон” қўйишни ўйладилар. Санжар бу орада малакасини ошириш учун сафарга жўнаб кетди. Қайтиб келганидан кейин ўрганганларини амалда кўрсатиб, олдингидан кўпроқ эътибор қозонди. Унинг олий мақсади – фақат яхшилик қилиб яшаш эди. Унга ёмонликни раво кўрганлар ҳаётда ҳеч нарсага эришмай хасисликка қул бўлиб қолаверди. Қанчалик ёмон ният билан Санжарни қоқилишини хоҳласалар ҳам ниятлари амалга ошмади...

Муаттар НИЯЗМЕТОВА,
ЎзМУ Журналистика факультети талабаси

[Tulqin Eshbekov]

НУРЛИ ҲАЁТ БЎСАҒАСИДА

Ёш истеъдод соҳибаси Кумушбиби Маъмурова санъат журналистикаси йўналишида тинмай изланади. Унинг миллий санъатимизга бағишланган кўп мақолалари мухлисларда қизиқиш уйғотмоқда. Бу қалам соҳибасининг “Ахборот маконида ёшлар овози” тўпламида “Кичик қалбда катта ўйлар” сарлавҳали мақоласи чоп этилган.

* * *
Ёшлик умр мазмунининг ёрқин ойнаси ҳисобланади. Чунки нурли ҳаёт остонасида турган ҳар бир ўсмир ёшлик бебошлик дамларини қўмсайди. Айнан ўсмирлик давримиздаги ҳар бир қилаётган ишимиз биз учун тўғри деб ўйлаймиз ва бошқаларнинг фикри бизни қизиқтирмайди, аммо шу вақтда бизни қизиқтираётган нарсалар ёки шахслар ҳақида бош қотирамиз.
Лекин шу қилаётган ишларимизни четдан қараб турган инсон учун оддий бир инжиқлик, деб тушуниши биз учун катта фожеа деб ўйлайман. Чунки ҳар бир ота-она ўғил ёки қизларига нисбатан уларнинг айни ўсмирлик даврида бефарқ бўлмаслиги, ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ этибор қаратиши ҳамда ҳар бир босаётган қадамига этибор бериб, назорат қилсалар жамият ривожига маънавий ҳисса қўшган бўлишади.
Ҳозирги кундаги тенгдошларимизни қизиқтираётган нарсалар ҳақида сўрасам, аксарияти пули кўп бўлиши, бирдан бойиб кетиши, машинаси ва кўпқаватли уйлари бўлишни айтишади, кечирасиз-у бу фикрларни эшитиб, ҳатто ўзимдан хафа бўлиб кетдим. Нима учун шу саволни келиб-келиб шуларга бердим-а...
Биз келажакда жамиятда ўз ўрнимизга эга бўлишимиз билан бирга Ватан, ота-она олдидаги бурчимизни ҳам унутиб қўймаслигимиз керак-ку!
Келажак ёшлар қўлида, деган умидли гапдан тўғри хулоса чиқарган ҳолда, эртанги ҳаётимиз бўсағасида аввало маънавий пойдеворимизни мустаҳкамлаб олишимиз лозим.
Бугун биздан талаб қилинадиган нарса илм олиш, ижодий изланиш, маҳорат сирларини ўрганишми, бу йўлдаги интилишларимиз албатта ўз самарасини кўрсатиши шубҳасиздир.
Ўзбек деган номни янада улуғлашимиз ҳамда унинг довруғини бутун дунё таниши учун илдам қадам босайлик. Зеро, биз амалга оширган улуғвор ишлар асрлар оша тилларда достон бўлсин! Мустақиллигимизга муносиб авлод бўлиш ўз қўлимизда!

Кумушбиби МАЪМУРОВА,
ЎзМУ Журналистика факультети талабаси.

[Tulqin Eshbekov]

Сообщение от barlos

талабанинг бир тўйгани-бойигани

Журналистика факультети талабалари учун бу афоризм моҳияти бошқачароқ, яъни, битта яхши мақола ёзгани ва ОАВда, жумладан, форумимизда ёритилгани - маънан бой бўлгани!

[Tulqin Eshbekov]

ЮРАКДАГИ САРАТОН ҲОВУРИ

Истеъдодли ёш шоира Тилланисо Эшбоеванинг шеърлари газеталарда ёритилган. Бир неча марта ижодий танловлар ғолиби бўлган. “Ахборот маконида ёшлар овози” тўпламида унинг “Қоғозда туйғунинг таъми бор” сарлавҳали бадиҳаси чоп этилган.

* * *

Қай бир халқ китобида ўқиганим бор: “Энг яхши шифо – юракка сўз билан етиб борадиган кайфиятдир”. Шундан келиб чиқиб сўзга бериладиган энг яхши таърифни унинг “ҳаётбахш” деб эътироф этилишида кўраман. Зероки, сўз қалбимизга, тўғрироғи юрагимизнинг бир чеккасида юраги уришдан тўхтаган туюларимизга қайта ҳаёт бахш этади. Яқиндагина чоп этилган Ойдиннисонинг “Ҳовур” номли тўпламига мансуб шеърларда ҳам сўзнинг айни шу қудрати тўла бўй кўрсатган. “Ҳовур”нинг илиқ ҳовури ҳиссиётларимизни сергаклантириб, марҳум туюларимизга ўз нафаси билан жон ато этгандек бўлади. Шоира бундан аввалги тўпламини “Қайтиш” деб номлаган эди. “Қайтиш” ва “Ҳовур” тўпламлари ўртасида узвий боғлиқлик мавжуддек, назаримизда. Шеър қачон туғилади? Инсоннинг ўз-ўзига, кўнглига ва кўнгил воситасида асл ҳақиқатга қайтиш жараёнида юракдаги ғам ўтининг ҳовури билан дунёга келади. Ойдиннисонинг деярли барча шеърлари ана шундай “туғилиш қисмати”ни бошидан кечирган:
Мен бойнинг қизиман!
Мерос қолган менга ота-онамдан
Ялтиллаган яп-янги умид,
Кўп қаватли данғиллама армон.
Бу ерда шоирага қолдирилган мерос умид ва армонми ёки умид қиёфасидаги армон, армон қиёфасидаги умидми?
Умидга мингизиб ишга юбораман “мен”имни,
Қадди ғоз юради у кўпнинг ичида.
Ўзим эса кун бўйи кўп қаватли армон зиналаридан
Ушалган орзумнинг
Ушалмаган бўлишини армонлаб
Чиқиб-тушиб юрганим юрган.
Мазкур тўплам китобхон кўнглидан, шоира Гўзалбегим ибораси билан айтганда, кўнгил жавонидан жой оладиган энг сара китоблардан биридир.

Тилланисо ЭШБОЕВА,
ЎзМУ Журналистика факультети талабаси

-------------------------------------------------------

Маълум сабабларга кўра мақола бироз қисқартириб берилмоқда. Бунинг учун муаллиф устозини маъзур тутгайлар...