Исмлар жилоси

[Mahmud Jurat]

Сообщение от Tulqin Eshbekov

Arab tilidan savodi yo'qroq odam yozganmi

Исмлар мавзуси ҳам биздаги оғриқ мавзулардан бири. Ҳар бир туғилганлик гувоҳномасини берадиган жойга арабчани биладиган кишини қаердан ҳам топайлик. Бунинг учун ўзбек тилини яхши билиш кифоя қилиши керак. Умуман олганда биз ҳали ҳамон собиқ советларни койиб овворамиз. Бизда ўзбек исмлари эмас, биз ўзбеклар исмларда аллақачон араблашиб бўлганмиз. Фоиз сифатида олганда ўзбек исмлари орасида ўзбек сўзлари жуда кам миқдордалигини хаёлимизга ҳам келтирмаймиз. Шунинг учун биргина Тоҳир исмини бизда кам деганда тўрт хилда айтиб ёзиб талаффуз қиламизда уларнинг фарқига бормаймиз. Ахир Тоҳирни бузиб Тойир деб ёзиб ва талаффуз қилсангиз у учоқ, қўнимсиз бир одамга айланиб қолишини ким ҳам суриштириб ўтиради. Бу борада Ота Турк тажрибаси бизга ҳам асқотиши мумкин. Ўйлаб кўришимиз керак. би албатта юқорида келтирилган Тоорсиинбоой мисолига олиб келади. Бу бир қараганда кичик муаммодай кўриниши мумкин, аммо кўчага чиқиб машиналарнинг номерларига қаранг уларнинг орасида кирилдаги С ва лотиндаги бизнинг имломизда умуман йўқ бўлган W номерли машиналарни кўрасиз. Айтингчи, бу машиналарнинг номерларини бугунги кунда мактабларни битириб чиқаётган ёшларимиз нима деб ўқишлари керак. Биринчисини Ч ҳарфимизнинг ярми ва иккинчисини инглизлардаги даблю деб айтсинми?
Яна бир муаммо, мен ўз вақтида фамилиям Юлдашев ёзилганлигидан уни алмаштириб олишга киришдим ва бу борада босиб ўтган йўлимни бу жойда айтиб ўтишга имкон йўқ. Айтишим мумкинки, сиз фамилиянгизни алмаштиришга ариза ёзиб беришингиз мумкин экан аммо сизнинг фамилиянгизни алмаштиришга Ички ишлар вазирлигининг ички норматив ҳужжати йўл қўймас экан. шунинг учун мен жанжал кўтарганим учун, ўша пайтларда газетада ишлаб юрганим учун менинг фамилиямни мустасно сифатида алмаштириб беришди. Аммо умр йўлдошимнинг фамилиясини алмаштиришмади ва у ҳали ҳамон Юл, сочингни юл маъносидаги сўз билан ёзилиб келмоқда. Мана сизга мисоллар ва исмлар. Бир вақтлар узбек эдик, мана энди озбек бўлдик, қачон биз ҳам ўзбек бўламиз.