Тилимиз ҳақида фикрингиз?

[ilm izlagan]

Сообщение от Masud Mahsudov

Цитата: Сообщение от Kimsan Birov Ўзбек тилининг ҳозирги пайтдаги камчилиги камбағаллигида эмас, айнан қаттиқлигида, яъни юмшоқ эмаслигида деб биламан. Янги сўзни киритиш жуда мушкул. Масалан, "тайёра" сўзини биринчи эшитганимда хохолаб кулганим ҳалигача эсимда, бунинг устига бир чет (рус) тилидаги ўрганиб қолган сўзлардан воз кечиб, бошқа (тожик ёки араб) тилларидаги сўзни киритиш ҳам тўғримикин? "Мусофирхона" ва "Карвонсарой" дебсиз, ахир Интерконтиненталь, Дедеман ёки Радиссон отелларини мусофирхона ва айниқса карвонсарой дейиш менимча бироз нотўғри бўлар. Siz aytgan fors yoki arab tilidan kirgan so'zlar o'zbek tilidagi so'zlarning 40% ini tashkil etadi. Nega endi avval olganmiz-ku, hozir olsak Sizga g'alati tuyuladi. Masalan, "tayyora" so'zining qayeri kulgili? Arabchadan tarjima qilinganda, "qush" ma'nosini beradi. Odamzot ishlab chiqqan uchar jismni qushga qiyoslanishining nimasi yomon. Harholda, o'rischa "samalyot" so'zidan ko'ra chiroyliroq. Turklar ishlatadigan "uchoq" (ucak) so'zini ishlatganimizda ham xato bo'lmas edi, zero, hopzirgi o'zbek tilimiz bilan zamonaviy turk tilining judayam o'xshash taraflari ko'p. Men arab va turk tilini o'rganganim bois yuqoridagi fikrlarimni yozdim

O'zbek tili u darajada kambag'al emas.
Faqat, avval chet elda yaratilib, keyin bizga kelayotgan buyumlar, narsalarning ba'zilari uchun bizda muqobil so'z bo'lmasligi mumkin. Tarjima qilish shu joylarda ayniqsa qiyin bo'ladi. Tarjima qilish foyda bermasa, objektning chet tildagi nomi qabul qilinaveradi.

Oddiy mehmonxona so'zi uchun qarang, nechta sinonim bor:
- musofirxona
- qo'noq
- karvonsaroy

Kichik muammo - uchala so'z ham kundalik muomaladan deyarli chiqib ketgan...

Бундан уриниш 1990 йилларда бўлди. Лекин тайёра, учоқ, жумҳурият каби сўзлар амалга кирмади.

Айни пайтда бу уриниш Эронда ҳам бўлган. Яхши натижа бермаган.

Туркияда бироз натижа берди.

Бизда эса русча сўзлар амалда кўпроқ ишлатиляпти. Қайси сўз қўлланса ҳам бу жараён табиий ҳолатда амалга оширилиши керак. Халқ нимани қўллашни ўзи ажратиб олади.