Нимага саводсизлашиб кетаяпмиз?

[bekww]

Менга кийин буляпти... Рус тилида укиганман богчадан институтгача...
Адабиётни олсак, рус тилида улкан кутубхоналар бор интернетда, она тилимизда эса йук, афсусларким, нима килиш керак, хайронман...

[Kahramon Jalilov]

Сообщение от bekww

Менга кийин буляпти... Рус тилида укиганман богчадан институтгача...
Адабиётни олсак, рус тилида улкан кутубхоналар бор интернетда, она тилимизда эса йук, афсусларким, нима килиш керак, хайронман...

Масалан сизга кирил харфлари билан ёзилгани керакми ёки лотин харфлари биланми ?

[bekww]

Фарки йук, булса бас, балки линкларни биларсиз, уртоклашсангиз, Сизга факат рахмат дердим, укажоним!!!

[Kahramon Jalilov]

Узоққа бормайман мана оддий мисол зиёнетдан хам топса бўлади http://www.ziyonet.uz/uzc/library/libid/100000

[bekww]

Кизик ахвол, русийзабон форумдошларимиз унча шеъриятга кизикишмайди, тушунимча, гарчи кутубхоналари (интернетда) зиёда булса хам, узбек тилида эса эхтиёж сезиларли, аммо кутубхоналар йук, деярли, ёки адашяпманми...

[Lutfillo Tursunov]

Сообщение от Behzod Saidov

СамДУда ўқиганимда лотин ёзуви алоҳида курс сифатида ўтилган эди. Лекин, унга жуда ҳам кам соат ажратилган.

Лотин ёзуви курслари ўз йўлига. Бундан кейин олийгоҳларда бу курсларни ўтишга ҳожат ҳам йўқ. Лекин ўзбек тили мукаммал тарзда ўтилиши керак ҳар қандай мутахассисликда ҳам.
Бизга талабалар мақолаларини олиб келишади. Уларда фикр бор, лекин фикрини ёзма ифодалаш маҳорати йўқ. Сабаби мактабларда она тилига у қадар кучли эътибор берилмайди. Бола "мен келажакда математик бўламан", деган қарорга келса она тили фанини ташлаб қўяди. Бу шахсан ўзимнинг бошимдан ўтган.
Энди олийгоҳларда она тили дарсининг умуман ўтилмаслиги эса, вазиятни янада ачинарли аҳволга олиб келади.

Сообщение от Behzod Saidov

Мен эса қўшиламан. Айнан шу кунларда қийин. Сабабини эса фикрингиз давомида ўзингиз ҳам кўрсатиб ўтибсиз:

Шуни айтаманда "ўзбек тилида техника йўналишидаги қўлланмалар яратиш мумкин эмас" деган важнинг пайдо бўлишига ўзимиз айбдормиз, тилимиз эмас.

Тил имкониятларидан етарли фойдаланилмаяпти. Оқибатда чиройли сўзлар луғат бойлигимиздан чиқиб кетяпти. Бунга ҳозирги пайтда информацион жанрнинг кенг оммалашгани ҳам қайсидир маънода сабабчи бўлса керак. Кунлик ва ҳафталик нашрлар, интернетда, асосан, ахборот жанридан фойдаланиляпти, бу табиий ҳол. Бу жанрда кўпроқ оддийликка, лўндаликка ва аниқликка эътибор берилади. Бадиий тўқималар ва унда ишлатиладиган сўзлардан ахборот жанрида фойдаланилмайди. Энди, ёшлар учун бу манбаалар шунчалик кўпки (айниқса, интернетда), кунига юзлаб ахборотлар ўқиймиз, ТВ ва радиоларда ҳам тинглаймиз, натижада бизга бошқа манбаани - бадиий адабиётни ўқишга вақт ҳам, табиий эҳтиёж ҳам камайиб кетяпти. Интернетдан шунчалик кўп нарса ўқиганингиздан кейин, бирор китобни олиб ўқишга қийналиб қоласиз. Онг қабул қилиши оғирлашади, миядаги ахборот кўплигидан. Бора-бора қисқа ва лўнда, осон "ҳазм" қилинадиган матнларни ўқишни маъқул кўра бошлаймиз. Шу ҳолат ҳам сўз ва луғат бойлигимиз пасайишига олиб келади барибир.

Сообщение от Behzod Saidov

Бу сабабларга яна атамалар билан боғлиқ муаммони қўшиш мумкин. Қани эди, ҳар бир соҳа бўйича, аниқ белгиланган, ҳамма амал қиладиган атамалар луғати бўлса. Ҳозирги техник адабиётларни таржима қилиш билан боғлиқ муаммолар анча осонлашармиди... Умуман олганда, нафақат атамалар луғати, оддий изоҳли луғатни ҳам ҳар 20-30 йилда бир марта чиқармасдан ҳар йили бойитиб бориш керак. Инглиз тилидаги изоҳли луғатларга одамни ҳаваси келади. Қаранг ҳатто "google" деган феъл бор...

Луғат ва атамашунослик муаммоси тилимизнинг энг катта фожеаси бўлса керак. Айрим соҳаларда чиқарилаётган луғатлардаги хатоларни кўриб, одамнинг асаби бузилади.
Атамашуносликка давлат миқёсида эътибор берилмагунча вазият ўзгармаса керак. Катта сармоя ва мутахассисларни жамлаш ҳамда узоқ машаққатли меҳнатлар керак бўлади бунга.
Тоҳир Малик айтганларидек, ҳозир бизда бирорта тилшунослик институти йўқ. Бир иккита фидойиларнинг ҳаракати билан бизда йиғилиб қолган муаммони ҳал этиб бўлмайди.
Энг ёмон тарафи, вақт ўтиб кетяпти, технологияларга оид турли атамалар юзага келяпти, тезроқ ҳаракат қилинмаса кейин жуда оғир бўлади.

[Lutfillo Tursunov]

Сообщение от Sulhiya Gaziyeva

Men Sharqshunoslik institutining o'zbek guruhida tahsil olaman. Shuning uchun bizda o'zbek tili darsi faqat rus guruhlarida tahsil oladigan talabalarga o'tiladi. Bizda esa rus tili darsi o'tiladi. Shunisiga ham raxmat. Chunki ko'p talabalar rus tilini mutlaqo bilishmaydi desam mubolag'a bo'lmaydi.

Ўзбек гуруҳида ўқийдиган талабалар ёзма ўзбек тилини мукаммал билади деб ўйлайсизми? Менимча, йўқ. Нега унда бу фан ўтилмайди, айниқса Шарқшунослик институтида?! Бу олийгоҳни тамомлаганлар бошқа тилларни ҳам мукаммал билишлари керак. Лекин бошқа тилларни билгани билан ўз тилини мукаммал билмаган "шарқшунос" мутахассис қўлсиз дурадгорга ўхшаб қолмайдимикан. Барибир, "шарқшунослик" тил билан чамбарчас боғлиқ йўналишку!
Тўғрисини айтсам, Шарқшунослик институтида икки йилча аввал ўзбек тили дарслари ўқув режасидан чиқариб ташланганини эшитгандим. Сиздан шунчаки яна бир марта сўраб кўрдим, вазият ўзгарганми йўқми, билиш мақсадида.
Олий ўқув юртларида дарс жадвалига қандайдир фойдаси тегмайдиган фанлар киритиладию, ўзбек тили фани олиб ташланади, ҳеч тушунмайман шунга?!

[Lutfillo Tursunov]

Сообщение от bekww

Кизик ахвол, русийзабон форумдошларимиз унча шеъриятга кизикишмайди, тушунимча, гарчи кутубхоналари (интернетда) зиёда булса хам, узбек тилида эса эхтиёж сезиларли, аммо кутубхоналар йук, деярли, ёки адашяпманми...

Бизда ҳали ўзбекча контент у даражада ривожлангани йўқ. Шунинг учун ўзбек тилидаги электрон кутубхоналарни топиш мушкул. Лекин қидирса, бир-икки йил ўқишга етарлик китобларни топса бўлади. Агар ҳақиқатда ҳоҳишингиз бўлса, шу бор китобларни то ўқиб тугатгунингизча, бошқа электрон кутубхоналар ҳам пайдо бўлиб қолар.
Ушбу - http://www.ziyouz.com сайтнинг кутубхонасидан юзлаб китобни топасиз, шунингдек, Тоҳир Маликнинг шахсиз веб-сайти - http://tohirmalik.comда ҳам ёзувчининг асарларини электрон шаклда ўқиш имкони бор. www.ziyonet.uz портали кутубхонасида ҳам китоблар бор. Хуллас, жуда кўп бўлмаса-да ўқиш учун китоб топса бўлади, ҳозирча.

[OmoN]

Сообщение от Husniddin Ato

Unda maktablarda ona tilini qanday o`qitishayapti agarda oliygohda ham ona tiliga muhtojlik sezilayatgan bo`lsa?
Nima uchun maktablarda suskashlik qilishayapti bu fanlarni o`tishga?

Яна ўша шўрпешона ўқитувчилар... Улар болаларни шанбалика олиб чиқсинми, сайлов учун маҳаллама маҳалла юриб одамларни рўйхатга олсинми, сайлов участкасида навбатчиликда турсинми ёки дарс ўтсинми?

Сообщение от Husniddin Ato

Nima uchun maktabni bitirayotgan bolalar oliygohlarga kirish uchun maxsus tayyorgarlik soatlarini olishga majbur bo`lishayapti?

Олий ўқув юртига кириш учун репититорлар кўмагига муҳтожлигимиз рост. Лекин сабаби мактабда ёмон ўқитишгани эмас. Тест саволлари йилдан йилга қийинлашиб боришидир. Тест саволи қийин бўлишига қарамасдан тўпланган балларни қаранг. 1999 йили мен 191 балл билан бюджетга кирганман. Ҳозир керак бўлса 200 балл олган ҳам контрактга киролмаяпти.

Сообщение от Behzod Saidov

Ҳозирги техник адабиётларни таржима қилиш билан боғлиқ муаммолар анча осонлашармиди...

Техника университетида "подсистема" сўзини бир ўқитувчимиз "қуйи тизим" деса иккинчиси "нимтизим" дерди

Сообщение от Sulhiya Gaziyeva

Chunki ko'p talabalar rus tilini mutlaqo bilishmaydi desam mubolag'a bo'lmaydi.

Бунинг зарари йўқ. Масалан мен малагасийлар тилини умуман билмайман. Лекин ўзимни жуда яхши ҳис қиляпман.

[Tulqin Eshbekov]

Асрлар давомида зиёлилар саводсизликка карши курашиб келади. Бу бугуннинг муаммоси эмас. Демак, биз хам уз давримизда юксак саводхонлик учун курашмогимиз лозим.
Оддий мисол, кучадаги реклама, эълон, афиша ё бошка ёзувларни илиб куйишдан илгари бирор саводли укитувчига курсатиб олса булади-ку.
Баъзи идораларнинг дарвозаси тепасидаги "ХУШ КЕЛИБСИЗ" деган ажойиб иборани бир жойда "HUSH KELIBSIZ" бошка жойда "XO`SH KELIBSIZ" деб ёзиб куйишлари жуда кулгили. Мана, саводсизлик каердан бошланяпти...