Цитата:
Сообщение от Masud Mahsudov
Arab tili va madaniyati elizmiga ta'sir qilgan davri o'tib ketgan, deyish menimcha unchayam to'gri emas... Chunki, hozirgi o'zbek tilimizda arab tilidan kirib kelgan so'zlar shunchalik ko'pki, ular o'zbek tilining poydevorigacha borib yetgan... Shu sabab, yuqorida, o'ris tilidan ko'ra arab tili bizga yaqinroq, deb yozdim. Qolaversa, o'zingiz ham ta'kidlab o'tibsiz, madaniyat bilan din o'rtasida chegarani topib bo'lmaydi: din va madaniyat tushunchalari, uyg'unlashib ketgan. Albatta, bu fikr hozirgi yoshlarning o'zlaricha "madaniyat" deb atayotgan bema'ni tushunchasidan yiroq. Keyin, qaysi millat biror narsani o'ylab topgan bo'lsa, shu buyum o'sha millatniong tili bilan aytilsin, degan tushuncha, menimcha to'g'ri emas. Masalan, sovunni arablar o'ylab topgan bo'lsa ham, o'rislar uni мыло deyishadi-ku.
|
Сиз айтган сўзлар ўзбек тилига ўша алмисоқдан қолган даврларда кириб келган. Сўнгги 2-3 асрда менимча ўзбек тилига арабча сўзлар кирмаган бўлса керак. Ҳозирги пайтда тилимиз араб тилига қараганда кўпроқ рус (ўрис эмас, бировни ҳурмат қилган ўзини ҳам ҳурмат қилади) тилига мослашиб улгурди. Мисол учун, тилимизда "шим" сўзи бўлгани билан баъзи вилоятларда уни "брюк" дейдиганлар ҳам бор. Шунинг учун рус тилидан кириб ўрнашиб бўлган сўзларни, менимча, қолдирган маъқул. Аслида эса техника ва технологиялар билан боғлиқ сўзлар одатда ихтиро этилган миллат тилида айтилса, ҳамманинг тушуниши осон кечади. Руслардан "самолёт" сўзини олганимиз билан инглизча "эйр" сўзи аэропорт ва аэродром каби сўзларда сақланиб қолди-ку.
Древовидный вид