Ziyonetнинг 5 йиллиги. Натижалар ва муаммолар
 

Хурматли хамкасабалар.
Мана, насиб эткан, Ziyonet каби оммабоп ва зиёлий ахборот тармогига 5 йил булибди. Шу буйича бир фикрлаб олсак - нимага эришдик ва нима муаммоларга дуч келдик?
Ютукларимизни курсата билишимиз керак.
Муаммоларни овозга чикариб, биргаликда хал этиш йулларини излаб курсак деган умиддаман.

Мисол учун, менимча ушбу тармокнинг уланишига жуда катта ахамият берилмокда - адашмасам йил охирида деярли барча таълим муассасалари уланиши кутилмокда.
Бу ютук.
Аммо ziyonet.uz да ёшларимиз учун хакикий кизикарли маълумотлар хозирча етарли эмаслиги - бу муаммо.

Тармокни бошкарувчи тизим вужудга келди. Ушбу тизим томонидан муайян ишлар амалга оширилди.
Аммо тизим таркибий тузилмалар орасида, мени фикримча, бир ёкадан бош чикариб ишлаш охиргача вужудга келмаган. Мен Зиёнет марказини ва унинг вазирликлардаги 2та булинмаларини назарда тутмокдаман.

Охиригача вужудга келмаган деб нимани назарда тутяпсиз? Илтимос батафсил ёритиб берсангиз ушбу фикрингизни...!

Менимча Зиенет маркази билан булинмалари (вазирликлардаги) ва навбатда вазирликларининг узлари узаро таркок ишлашмокда. Мени фикримча, ХТВ даги Зиенет булинмаси вазирлик учун эмас купрок Узинфоком учун ишлайди. Яна хам вазирлик бу булинмани тулик узини таркибий булинма сифатида курмайди. Шу гаплара афсуски ОУТМВ га хам тегишли. УМКХТмаркази эса "бизда Зиенет булинмаси йук" деган фикрда юришибди. Натижада Зиёнет тизимига ахборот ресурсларини тулдиришда 2та вазирлик ва 2та идора орасида ягона сиёсат юритилмаяпти. ИМХО.

Яна бир савол: качон ахборот ресурси Зиёнет тармогига жойлашган хисобланади? Агарда Узинфокомнинг датамарказидаги ziyonet.uz да жойлаштирилсами?
Агарда edu.uz да ресурс турса у Зиёнет ресурси хисобланадими?

ХТВ даги "ZiyoNet" бўлинмаси UZINFOCOM учун ҳам вазирлик учун ҳам ишлаяпти, яъни ХТВ даги "ZiyoNet" бўлинмасига тегишли бўлган барча хужжат ишлари, тадбирлар, семинар-тренинглар ХТВ ҳузуридаги бўлими томонидан амалга ошириляпти.
Портални маълумотлар билан бойитишда, ХТВ ҳузуридаги бўлими ўзаро вазирлик бошқармалари, ҳудудий ҳалқ таълими бошқармалари, вазирлик тасарруфидаги барча ташкилотлар билан ҳамкорликда ишларни амалга ошириб келмоқда.
ZiyoNet ресрус марказининг техник ходимлари Uzinfocom марказида фаолият юритишни инобатга олган ҳолда, порталда амалга оширилиши лозим бўлган ишларни маълум чегераланган қисмларида Uzinfocom марказидаги ходимлар билан ҳамкорликда ишлар амалга оширилади.

Оффтоп:

Бўлинма ойлик маошини марказ томонидан олиши ҳисобига сизда шундай фикр пайдо бўлган бўлиши мумкин. ;)

Тўғри, тўлиқ бўлими ҳисобламайди, чунки бўлинма, ZiyoNet ресурс марказининг Халқ таълими вазирлиги ҳузуридаги бўлинмаси ҳисобланади.

Ахборот ресурс ziyonet.uz порталида жойлашсагина...

edu.uz - Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги сайти, uzedu.uz эса Халқ таълими вазирлиги сайти, ziyonet.uz эса барча таълим муассасаларини ягона ахборот тизимида бирлаштиришни кўзда тутган лойиҳа.

ZiyoNETга "Креатив" етишмаётгандек... (яна билмадим...)

ZiyoNET нинг 5 йиллигига бағишланган батафсил таҳлилий мақолаларни форумга ҳам жойлаштиришларини ҳамкасбларимиздан кутган эдик. Негадир, жим-житлик! Ҳар ҳолда ZiyoNET таҳлил қилишга арзийдиган ўзига хос ижтимоий янгилик ҳисобланади.
ZiyoNET ни 3 хил йўналишда таҳлил қилган афзал: тармоқ (сеть) сифатида, портал сифатида ва шу номдаги бошқарув органи – Ресурс Маркази сифатида.
Энг, аввало ZiyoNET фаолиятининг ҳуқуқий асосларига тўхталсак, тармоқнинг ҳеч қандай тўсиқларсиз бемалол фаолият юритиши учун барча ҳуқуқий меъёрлар ишлаб чиқилган ва амалиётга жорий этилган.

ZiyoNET: тармоқ сифатида

282-Қарорнинг 2 иловасига мувофиқ “Мамлакат мактаблари, академик лицейлари, коллежлари, олий ўқув юртлари, ёшлар ташкилотлари, кутубхоналар, музейлар ва бошқа таълим, илмий ва маданий-маърифий муассасаларни "ZiyoNET" тармоғига улаш режа-жадвали” тасдиқланган бўлиб, унга биноан 2006-2010 йил давомида босқичма-босқич равишда салкам 11 минг 600 та муассаса мазкур тармоққа уланиши лозим эди.
Уланишнинг Режа-жадвалда кўрсатилган тартибда ва ўз вақтида амалга оширилишига тўсқинлик қилган ва Ресурс Марказига бевосита даҳли бўлмаган омиллар ҳам борлигини тан олиш керак: молия-ғазначилик тизимидаги ўзгаришлар, провайдерлар ўртасида танловлар ўтказиш, республика бўйлаб тармоққа уланиш, хусусан тоғли ҳудудларга, туман ва шаҳар марказларидан юзлаб километр олисда жойлашган мактабларгача етиб бориш, аксарият таълим муассасаларида ҳаттогина оддийгина телефон билан таъминланмаганлиги ва бошқалар.
Шунга қарамай уланиш бўйича кўрсаткичлар тобора яхшиланиб, тугаётган йилда якунига етказилаётганлиги албатта қувонарли. Аммо, кези келганда таъкидлаш жоизки, уланиш бошқа нарса, улангандан кейин ўша тармоқдан фойдаланиш бутунлай бошқа масала! Агар мактабга сим тортиб, модем билан таъминлаш уланиш ҳисоблангудек бўлса, у ҳолда уландик деб дўппини осмонга отиш ҳали сув келмаган ариқ учун қувонишдек гап!

ТАКЛИФ: Хуллас, тармоққа уланиб, унинг сифатли фаолиятини тўла таъминлаш иш тугалланганидан эмас, аксинча энди бошланаётганидан даракдир. Галдаги вазифа таълим муассасаларида тармоқдан унумли фойдаланиш кўникмаларини шакллантириш ва назорат тартибларини ишлаб чиқишдан иборатдир. Ахир, тармоқдан ким ва нима мақсадда фойдаланаётганини мониторинг қилиб бориш ҳам жуда муҳим-ку!

ZiyoNET: портал сифатида

ZiyoNETнинг 5 йиллик фаолиятидаги энг катта ва ёрқин натижаларидан бири шубҳасиз, ziyonet.uz порталининг ташкил этилганидир. Порталнинг йирик 8 та бўлими кенг қамровли ва қизиқарли маълумотлар билан бойитиб борилмоқда. Ундаги мавжуд имкониятлардан энг сараси аниқроғи, менга манзур бўлгани бу 16 мингдан ортиқ адабиётлар ўзида жамлаган “Кутубхона” ва таълим муассасаларига ўзлари учун блог ташкил этиш имкониятидир.
Бу йўналишда ҳал этиш лозим бўлган жиҳатлардан бири “Кутубхона”ни иложи борича пичоққа илинадиган, бошқаларга нафи тегадиган фойдали муълумотлар билан бойитиш масаласидир. Бугунга келиб нафақат масъул ходимлар, балки оддий интернет фойдаланувчиларининг ҳам “Кутубхона”га ахборот жойлаштириш имконияти мавжудлигини инобатга олсак, ўз-ўзидан порталнинг бу бўлимини унга сифатсиз, такрорий ва кўчирма ресурсларнинг киритилишидан доимий равишда муҳофаза этиш талаб этилади.
Портал орқали очилган сателлитлар сонини кўпайтириш ҳам муҳим вазифалардан бири ҳисобланади. Ҳозирда, “Сатиллетлардаги янгиликлар” рукнидан жой олаётган аксарият блоглар ва ундаги хабарлар муаллифлари бўлинмалар ходимларининг ўзлари бўлишяпти, холос. Қолаверса, жой олаётган хабарлар ҳам муаллифлик материаллари эмас, аксинча турли информацион сайтлардан олинган материаллардир.
Хўш, бу масалани ҳал этишнинг йўллари борми? Албатта!

ТАКЛИФ: Бўлинмаларнинг ҳар бир ходимига (ХТВда ТХБ- РайОНОларни, ОУМТВ да олийгоҳ, лицей ва коллежларни) участкаларларни тақсимлаш керак. Улар ички буйруқлар асосида жойларда тайинланган ZiyoNET бўйича масъул ходимлар билан ҳамкорликни кучайтиришлари лозим. Портални янги ва фаол блоглар билан бойитиш ва натижада “Сатиллетлардаги янгиликлар” рукнини ҳам ҳали ҳеч қаерда эълон қилинмаган янгиликлар билан бойитиб боришга фақатгина мана шу масъул ходимлар кўмагида эришиш мумкин.
Жоиз бўлса, ZiyoNET фаолиятининг дастлабки босқичида эканлигимизни инобатга олиб, масъулларга кутубхонага ресурслар жойлаштириш, блоглар очиш бўйича режа (план) белгилаб бериш ҳам фойдадан ҳоли бўлмасди. Масалан, ҳар ойда улардан “10 та ресурс жойлаштирдим, туманда мактаблар ва ўқувчилар негизида, олий ўқув юртларида факультетлар ва кафедралар негизида 5 та блог ташкил этдим, уларнинг доимий фаолият юритишини таъминлашган харакат қиляпман” қабилидаги ҳисоботлар олишни йўлга қўйиш мумкин.