![]() |
Ижодни кўнгил иши деб билган ёзувчи: Ўткир Ҳошимов
Уткир Хошимов узига хос ёзувчи. У узи билмаган мавзуни, мохиятини англамаган масалани каламга олмайди. Уз кахрамонларини холисона тирик, хаётий, жонли одам сифатида тасвирлайди. Уларни кандай инсон эканликликларини зохирий эмас, ботиний ёритади. Яъни рухий оламини мухит, давр билан уйгунликда катта фалсафий мушохада асосида теран тахлил килади. Ёзувчининг барча асарлари кучли изтироб асосида курилган. Балким, ардокли адибимиз Уткир Хошимовнинг асарлари кишини бир холатдан иккинчи холатга солишининг сабаби шундадир...
Демак, мавзуимизнинг кахрамони эл ардогидаги адиб- Уткир Хошимов. Мухтарам Форумдошлар! Узингизни кизиктирган саволларни мавзуда колдиришингиз мумкин. |
Цитата:
|
Уткир Хошимовнинг кайси асари сизда купрок таассурот колдирган?
Имкон булса форумдошлар бу борада уз фикр-мулохазаларини баён этсалар. Саволларни эса имкони булса 11 сентябрь, пайшанба куни соат 17-00 гача колдирсангиз... |
Диккат викторина!!! Хурматли форумдошлар! Сизларга ушбу мавзунинг викторина саволларини хам хавола килмокдаман. Кимдаким саволларга биринчи булиб тугри жавоб берса, ёзувчи дасхати ёзилган китоб билан такдирланади. 1. Тошкент шахридаги кайси мадраса Уткир Хошимовнинг бобокалони шарафига курилган? 2. Ёзувчининг кайси асари Абдулла Каххор назарига тушган ва эътирофига сабаб булган? 3. Ёзувчининг кайси асарида "Конкус" анхори хакида афсона бор? 4. "Бахор далаларнинг офтобруя этакларидан бошланмайди... Бахор мана шу ердан кабристондан бошланади..."Ушбу сатрлар кайси асарда келтирилган? |
Цитата:
Цитата:
Цитата:
Цитата:
|
Цитата:
Menimcha bu asarlar yozuvchi o'zining orzusi haqidada gapirganda aytgan asarlari bo'lsa kerak... Ularni har safar qayta qo'lga olganda yana o'sha birinchi marta oqigandagi hayajon qaytadi... |
Цитата:
|
Цитата:
Оффтоп: Исмимни нотўғри ёзибсиз... Тўғри ёзилиши - Беҳзод. |
Цитата:
|
Сарик матбуот тамгаси остида танкидларга учраётган булса-да, тобора оммалашиб бораётган хусусий-нодавлат нашрларга, аникроги уларда чоп этилаётган маиший енгил-елпи ва саёз хикояларга кандай мунособат билдирасиз? Мавжуд вазиятнинг олдини олиш, китобхонларни енгил-елпи асарларга ургатиб куймаслик учун кандай амалий ишлар килинмокда ёки килиш керак...
Асарларингизни чоп эттириш учун "Хордик" газетаси тахририятига мурожаат килганингиз тугрисидаги миш-мишлар канчалик асосли? Олдиндан рахмат |
Ўткир ака, айтингчи Сиз "Нотаниш орол" ккитобингиздаги барча фикр ва мулохазаларингиз борасидв бугун қай фикрдасиз?
Хозир қандай асарлар устида иш олиб бораяпсиз? Охирги беш йил ичида нималар ёздингиз? Айтингчи, Сиз бугунги кунда публицистик мақола ва эсселар яратаяпсизми? Барча жавобларингиз ва умуман бутун ижодингиз учун катта рахмат! |
Цитата:
Ижозат бўлса, муҳтарам адимизга савол: Адашмасам, 25 йиллар олдин ТВда "Бахс" деган кўрсатувнинг муаллифи ва бошловчиси эдингиз. Гарчи у пайтлар бола бўлган бўлсамда, шу кўрсатувни бутун оиламиз билан томоша қилганларимиз эсимда. Кўрсатув давомида бир бадиий асар тахлил қилиниб, асардаги воқеалар ва қаҳрамонлар юзасидан иштирокчилар фикр алмашардилар. Ажойиб кўрсатув эди... Бугунги кунда кўрсатувни қайта жонлантириш ёки шу йўналишдаги янги кўрсатув ташкил қилиш имкониятларини қандай баҳолайсиз? Имкони бўлганда, бевосита ўзингиз иштирок этармидингиз? Оффтоп: To Nigora Umarova.Анъанавий саволчи? ;-) |
Цитата:
Оффтоп: Анъанавий саволингизга жавоб олишни истасангиз саволингизни албатта етказаман. |
Цитата:
|
Мухтарам форумдошлар!
Орангизда "Дафтар хошиясидаги битиклар" ни укимаган одам булмаса керак. Келинглар, хаммамиз шу асардаги узимизга ёккан ва эсимизда колган битиклардан колдирсак... |
Кечирасизлар азизлар. Бироқ биронтангизнинг постингизда копирайт белгиси йўқ. Бу ерда куну тун гугл ва йахунинг ботлари хозирданоқ сизларнинг жумла ва лавхаларингизни Ўткир Хошимовни четда қолдирган тарзда қидирув кешларида сақламоқда. Бу одобдан эмас.
|
"Бахор кайтмайди" асари асосида тайёрланган видеофильмни халигача мирикиб томоша киламиз. Аммо, кейинги мустакиллик йилларида асарларинггиз асосида бирон кино ёки видеофильм тасвирга олиндими? (менимча, йук)
Чинггиз Айтматовнинг "Асрга татигулик кун" асари мана асар ёзилганидан бир неча йил утиб экралаштирилаётган экан. Козон шахридаги кинога олиш жараёнларида хатто ёзувчининг узи хам иштирок этаётган эди. (афсуски, улим бу ишларни якунига етказишига имкон бермади) Саволим шуки, шахсан мен "Икки эшик ораси" асаринггизни уткир сюжетли фильм учун жуда мос сценарий сифатида кураман. Нахотки, шу асар асосида фильм олишнинг имкони булмаса? Кино олами вакилларидан шу буйича мурожаатлар булганми? Умуман, ижодинггиз ва кино уртасидаги мунособатларга тухталсанггиз. Олдиндан рахмат! |
Цитата:
Мухтарам ёзувчимиз Уткир Хошимовнинг "Мен, бувам ва рангли телевизор" хажвий хикояларида кандайдир жихатдан ёзувчи ва режиссёр уртасидаги муносабатлар курсатиб берилган. |
Цитата:
Хурматли Бехзод Саидов! Мухтарам ёзувчимизнинг тухфаларини 2008 йил 26 сентябрь, соат 11-00 да ZiyoNet томонидан утказиладиган тадбирда кабул айлагайсиз деган умиддамиз. |
Оффтоп: Цитата:
|
Цитата:
Оффтоп: Bemalol. Lekin bunga Nigora Umarova qarshi bo'lmasalar albatta. :) |
Цитата:
Оффтоп: Албатта, карши эмасман. Омонатни тезрок эгасига етказиш керак.Бехзоджон! Китобларни ZiyoNet булими ходимларидан - Озода Умарова ёки Абдухаким Абдураимовдан олишингиз мумкин. |
Хурматли Маэстро!
Китобни Бехзод Саидовга бердим. Китобни улардан олишингиз мумкин. |
Цитата:
Оффтоп: Эсим қурсин. Янглишмасам, Худойберди Тўхтабоевнинг дастхатлари туширилган китоб менга ҳам бор эди. ZiyoNet ва Uzinfocomчиларни неча кундан бери кўраману, китобни сўраш эса ёдимда йўқ :dash2: |
Цитата:
Maestro uchun taqdim qilingan kitob: https://img.uforum.uz/thumbs/1016846.jpg Endi esa mening kitobim: https://img.uforum.uz/thumbs/6074461.jpg Dastxat bilan: :) https://img.uforum.uz/thumbs/1784234.jpg Maestro, kitobingiz ishonchli qo'llarda. :) Vaqtingiz bo'lganda men bilan bog'laning. |
Авваламбор Ассалому алайкум Уткир ака!
Форумимизнинг "Ижод хусусида суз" булимимизга ташрифингиздан барча форумдошларнинг кунгли юксалди. |
Ушбу мавзуимизда ижодкор, ижод жараёни хакида сухбатлашсак хамда форумдошларимизнинг баъзи бир саволларига имкон кадар жавоб берсангиз
|
Ассалому алайкум Устоз. (Исмингизни айтиб мурожаат қилишга хаддим сиғмади)
Сиз билан ғойибона дийдорлашиб турганимиздан хурсандмиз. Ўтган айёмлар билан муборакбод этишга ижозат берсанггиз. |
Авваламбор шундай муборак фарахбахш кунда форумчилар билан мулокат килаётган эканман, фурсатдан фойдаланиб барча мумин-мусулмонларни Рамазон хайити билан табриклайман. Илоё умр йуллари ва юзлари ёруг булсин. Нимаики эзгу ниятлар килишган булса ниятлари ижобат булишини Яратгандан сураб коламан.
|
Инглиз файласуфи Френсис Беконнинг шундай фикрлари бор: «Мутолаа инсонни билимдонлик, топкирлик сари етаклайди. Ёзиш эса аникликни таъминлайди». Бу фикрга сизнинг муносабатингиз кандай?
|
Цитата:
Ёзиш масаласига келсак, агар Бекон фикрини сухбатимиз мавзусига якинлаштириб айтадиган булсак, оддий хат ёзишдан тортиб роман ижод килишгача хаммасида аниклик булиши керак. Албатта, илмий асар билан бадиий асар орасида катта тафовут бор. Бадиий асарда ижодкор фантазияси, бадиий тукима булади. Масалан, шеъриятдаги кофия, вазн ва бошкалар асардаги айрим ноаникликларни сездирмаслиги мумкин. Бирок насрда (прозада) хама нарса аник, теран, мантика буйсинган булиши шарт. Дейлик, роман ёки хикояда бир ховли тасвирланса-да, «девор ёнидаги ёнгокдан тукилган хазонлар ховлига сочилиб ётар эди», деган жумла булса ва орадан бир неча сахифа ёки бир неча боб утгач, муаллиф уша ховлини Яна тасвирлай туриб, «арик буйида гулсафсарлар очилиб ётарди» деса, эс-хуши жойида китобхон кеча куз эди-ку, бугун канакасига бахор булиб колди, деб уйлайди ва китобдан ихлоси кайтади. Демокчиманки, асар ёзаётган адиб мантик ипини бир лахза хам кулидан чикариб юбормаслиги керак. Бундан куп йиллар аввал эълон килинган бир асаримда талабаларнинг пахтага хашарга бориши тасвирланган ва табелчи асар кахрамони териб чиккан бир этак пахтани «уч оёкли осма тарози»да тортиб, 22 кило чикканини айтгани ёзилган эди. Ушанда оддий бир китобхон хат ёзиб, «уч оёкли тарози» нариси билан 20 килоча юк тортишини айтиб, мени уялтирган эди. Холбуки, узим хам куп бор пахтада булганман. Факат шу «деталь»га эътибор бермаган эканман. Укувчини алдамокчи булган ёзувчи узини узи алдайди. Шундай деймиз-у, хозир укувчини хам, узини хам лакиллатадиган асарлар болалаб кетди. |
Адибнинг хаёти, турмуш тарзи уз асарларида акс этади, дейишади. Шу ростми?
|
Цитата:
|
Айни кунда бирон актёр ёки режиссёр билан сухбатлашганда «яхши асар йук», «кунглимдаги маза килиб уйнайдиган образим йук», деб нолишади. Кино килинаётган ва театр сахналарида куйилаётган асарларнинг аксарияти комедия жанрида. «Театр» журналининг мухаррири сифатида буни кандай бахолайсиз? Ёзувчиларимиз хакикатан хам яхши асар ёзмай куйишдими ёки томошабинларда енгил асарларга талаб ортиб бормокдами?
|
Цитата:
Бирок хар кандай сахна асарининг асоси драматургия, яъни пьеса хисобланади. Узини хурмат килган ёзувчи режиссёр ёки актёрнинг «хукмронлик»килишига, асарни хохлаган куйига солишига йул куймайди ва тугри килади. Суз учун драматург жавоб бериши керак. Албатта, Абдулла Каххор домла айтганидек, кайси персонажнинг огзига солса хам «туфлаб ташлайдиган» яъни асар мантигига тугри келмайдиган суз ёки холатни олиб ташлаш, узгартириш мумкин ва керак хам. Аммо драматургни «иккинчи даражали шахс» деб хисоблаш хеч качон яхшиликка олиб бормайди. Бундай килинса, уз касбига хурмат билан карайдиган адиблар театрдан оёгини тортади. Уларнинг урнини эса яна бир устозимиз- Саид Ахмад ака ибораси билан айтганда, «чала тугилган боласини узларинг йургаклаб олларинг», деб театр эшигига ташлаб кочадиганлар эгаллаб олади. «Чала тугилган бола»ни эса хеч кайси режиссёр «одам» килолмайди. Козонда бори чумичга чикади! Театрдаги дустларимиз ранжимасин-ку, «махаллий» ёки «узига якин» драматурглар хам борлиги рост. Бундайлар режиссёр ёки актёр нима деса, «хуп, ака» деб туради. Аслида бу хам «чала тугилган» болани йургаклашдек гап. Махаллийчилик, таниш-билишчилик, борингки, озми-купми моддий манфаатдорлик – буларнинг барчаси ижоднинг хама турлари учун дахшатли касаллик десак булади. Енгил-елпи асарлар масаласига келсак, бир чеккаси бунга хам юкоридаги холат сабаб. Одатда хар кандай бадиий асар-сахна асарими, киноми, роман ёки достонми – хаммаси учун бир коида бор. Асарнинг бир каноти акл, иккинчи каноти туйгу булиши керак. Яъни, асар хам хаяжонга солиши, хам уйлантириши керак. Сахна асарлари драма, трагедия, комедия деган махсус жанрларга ажралиши бежиз эмас. Драмадаги вокеалар томошабинни бир томондан ларзага солади; иккинчи томондан уйлатади. Трагедия йиглатади ва уйлатади. Комедия кулдиради ва уйлатади. Энг оддий коида шу. Хатто икки огиз латифада хам маъно булиши керак-ку! Мантикдан узок, бачкана, «антика киликлар»дан иборат «комедия»нинг нима кераги бор? Дунёдаги хамма сахналарда уйналган комедиялар канчалик хушчакчак булса, маъноси хам шунчалик теран булган. Узимизда хам бундай мисоллар куп. Хозир баъзи комедияларни курсангиз, нима бало, булар уйлашга эмас, уйламасликка ундайдиган нарсами узи, деб укинасиз. Афсуски, уйлашдан кура уйламасликка куникиш осонрок. Театр залига кириб кийкирадиган, ер тепиниб хуштак чаладиган ваш у билан «маданий хордик» чикарадиган томошабинлар купайиб бораётгани, айникса, ёшлар шунга куникиб кетаётгани ранжитади одамни! |
Ижод масъулиятининг юки залворли булади, бирок «айрим» ёш ижодкорлар бу залворли юкни хис килмай санъатга енгил-елпи назар билан караётгандек назаримда…
|
Цитата:
Хонанда ва созандалар сафига Янги-янги номлар келиб кушилмокда. Бунга кувониш керак. Яхши хофизлар, эстрада кушикчилари канча куп булса, шунча яхши. Аммо бу сохада хам санъатнинг кучасига адашиб кириб колганлар урчиб кетаяпти. Айтаётган кушигида маъно йук. Нима деяётганини узи билмайди. Шеъриятнинг шурини куритиб, узи «шигир» ёзадиган, мусикани тавбасига таянтириб узи «куй басталайдиган», сознинг «жонини олиб» узи куй чаладиган «узбек Висоцкий»лари хам бор. Бундайларга «хой, барака топкур, хар ким хам Висоцкий булла олмайди, сузни шоир ёзади, куйни бастакор басталайди, созанда соз чалади, сен кушик айтиб куя колсанг булмайдими» десангиз, «ёкмаса телевизорни учириб куя колинг!»- деб дагдага килади. Такрор айтаман. Санъат оламига канча куп ёш истеъдодлар кириб келса, шунча яхши. Бирок ижод масъулиятининг юкини хам хис кила олиш керак. Якин утмишдаги Журахон Султонов, Маъмуржон Узоков, Комилжон Отаниёзов каби устозлар микрофонсиз, фонограммасиз кушик айтса хам овози неча чакирим нарига етган. Бундайлар хозир хам бор. Мухими, катта санъаткорлар «тезрок ном козониш», «машхур булиш», купрок пул топишга шошилмаган. Энг мухими- улар Сузни кадрлашган. Камтарин булган. Аслида ижод шундай сехрли оламки, истеъдоди бор, мунтазам мехнат киладиган киши шон-шухрат кетидан югуриши шарт эмас. Лозим булса шухратнинг узи унинг ортидан эргашади. Бугунги ёш санъаткор укаларимиз катта устозлар тажрибасини урганса ёмон булмасди. |
Бугунги кун журналистикаси мазмун, маъно жихатдан узгариб бормокда. Умумимло лугатда йук сузлардан фойдаланиш авж олаётгандек гуё…
|
Цитата:
|
Ёшларнинг маънавий камолотида адабиётнинг урни бекиёс, албатта. Бирок, узингиз айтганингиздек, бугунги кунда китоб урнини замонавий техника- компьютер уйинлари, Интернет тармоклари эгаллаб бормокда…
|
| Текущее время: 12:53. Часовой пояс GMT +5. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.5
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd. Перевод:
OOO «Единый интегратор UZINFOCOM»