Ростини айтсам, муҳтарам ёзувчимизнинг "Одамийлик мулки" асарларини ҳарчанд ҳаракат қилсам ҳам ҳазм қила олмадим. Афсуски, адимизнинг сўнгги йилларда матбуотда чиқишларини ўқимаганим, "Одамийлик мулки" китобини шу яқин икки ойнинг ичида ўқиганим учун ушбу мавзунинг бошида берган саволларим энди бироз ноўриндек бўлиб туюлмоқда. Мен берган саволимда кундалик ҳаётимизда диннинг ўрни, кўпчиликнинг динга шўнғиб кетаётганлиги хақида сўраган эдим.

Албатта, алҳамдилуллоҳ мен ҳам мусулмонман, мени ҳам ёшлигимдан бувим, ойим, дадам ўзбекона одоб-ахлоқга ўргатганлар, Қуръони карим сураларини ёд олганман, исломий ҳикоялар эшитганман. Ҳар хафта пайшанба ва якшанба кунлари ўтганларни ёд этиб, борларга соғлиқ ва узоқ умр тилаб дуои-фотиҳалар ўқиш бизнинг оилада ёшлигимиздан расм бўлган. Ҳозир ҳам бу одатни тарк этмасликка ҳаракат қилиб келаман.

Лекин шундай бўлса ҳам, "Одамийлик мулки" китобининг ўзагида ётган, шу бугунги ҳаётимизда ва инсонлардаги барча қусур ва камчиликларни фақат исломга асосланган панд насиҳатлар билан ёки шариатда белгиланган турмуш тарзини тиклаш билан ҳал қилиш мумкин деган фикр билан қўшила олмайман.

Бутунлай "келгиндилар" ва "келгинди ғоялар" йўқ бўлган 200-300 йиллик ўтмишимизда жамият қандай эди ? Ахир у замонларда шариатга оғишмай амал қилинарди, ҳамма намозхон эди, лекин шу билан бирга биродаркушлик урушлари тўхтовсиз давом этарди, хонлару, беклар халқ манфаатини ўйлармиди, баччабозлик, қиморвозлик авж олган эди.

Гап фақат бунда эмас, "Одамийлик мулки" китобининг эринмай эски манбаълардан олинган катта-катта бўлаклари туфайли эскича бўлиб қолган тили, китоб бугунги кун китобхони учун мўлжалланган эмас деган фикрни келтириб чиқаради.

Ёки бўлмаса, ушбу китобни ҳозирги кунда деярли чоп этилмайдиган ва топиб бўлмайдиган ўрта асрлар панд-насиҳатлар китобларининг дидактик йиғиндиси сифатида, улар билан замонавий китобхонни таништириш мақсадида ёзилган деб ҳисоблаш мумкин.
(28.12.2008 й)

Хурматли Sparc!

Оффтоп:

Мулохазаларингизга мухтарам адибимиздан аввал фикр билдираётганимга узр сурайман.

Тохир ака инсоний фазилат ва иллатларни ёзиб борадиган юзта дафтар тутганлар. Бу дафтарларда 100 та инсоний хислат билан бир каторда уларга карама - карши булган иллатлар ва уларни бартараф этиш усуллари хам ёритилган.
Якинда "Шарк зиёкори" дуконида булиб утган учрашувда Тохир ака. "Мен халкнинг мулкини жамлаб "Одамийлик мулки" китобида узига кайтардим , холос", - деган гапни айтдилар. Ёзувчининг гапларига адиб Эркин Малик, "Сиз "шакар"ни "асал"га айлантириб халкка етказяпсиз" деган жавобни кайтардилар.

Tohir aka kecha kuni bir suhbatizga mushtoq bo'ldik, bir mavzuni ochdizu lekin u haqida uncha ma'lumot bermadiz, hayotizda juda ko'plab hajviyaga bo'y manzaralar bo'lgan ekan, bir paytla Yodgor akamiz bilan suhbatlashganimizda Tohir akam bilan juda ko'p qiziq voqealar bo'lganlar, ular menga Yodgorgarimdori degan narsa o'ylab topganlar degan edilar shular haqida ham ma'lumot bersangiz "Tilla kalamush" haqida ham ma'lumot bersangiz bu sizning 1-hajviyaviy kitobingizmi?

Оффтоп:

Yodgor akamni bir chetdan qarasak juda jiddiy odamga (ayniqsa "Iblis devori" da o'ynagan ro'lllari odamni juda boshqacha qilib ko'rstag) o'hshaydilar lekin yaqindan suhbat qursak juda ko'ngillari ochiq hazil-mutoyibaga bo'y inson odam ekanlar, Tohir aka yana bir narsa "ilon sho'rvasi" haqida ham bir narsa deyuvdiz o'shanda kim qoli achchiq ediyu, kimmi tili zahar edi

Tohir aka bizning vohamizga, ya'ni Uchqo'rg'on shahriga kelganizni bizning halqimiz juda yahshi eslashadi, Uchqo'rg'onning 60-yilligiga atab o'tkazilgan tadbirni hali-hanus ko'p odamlardan eshitaman Tohir Malik Uchqo'rg'on shahrini "ziyorat etmish" degan gaplar hali ham esimda, shu fursatni topgan chog'in bizning odamlar sizga katttadan-katta salomlar aytishdi, doimo sog' bo'lin!!!

Toxir Malik akaga men ham o'z minnatdorchiligimni bildiraman. Shunga o'xshash suhbatlar o'tkazib turilsa o'quvchilarning ham dunyo qarashlari yaxshi tomonga o'zgarardi.

Муҳтарам адибимизни муборак 63 ёшлари билан табриклайман. Соҳлиқ саломатлик, тинчлик хотиржамлик, ижодий фаолиятингизда улкан муваффақиятлар тилайман. Дилингизга хайрли ниятлар солишини яратгандан сўраб қоламан.
Пайғамбар ёшингиз қутлуғ бўлсин!

E'loncha: Diqqat! Diqqat! Diqqat!
 

Севимли ёзувчимиз Тоҳир Маликни форумимизда ғолибликни қўлга киритганликлари билан табриклаймиз.

Бугун Тоҳир аканинг "Ушланг ўғрини" деб номланган сатирик ҳикоялар ҳажвиялар тўпламини олдим. Муаллиф автографи билан!!! Маза қилиб ўқиб ҳам чиқдим. Лекин Тоҳир ака форумда камнамо бўлиб қолдилар. Қизиқ-қизиқ ҳикоя ва қиссалари билан, ҳеч бўлмаса маслаҳатлари билан иштирок этиб турсалар яхши бўларди.