Tohir Malik |
27.08.2008 11:11 |
Цитата:
Темир одам
Насркулдан сурашибди: «Худо одамни лойдан яратган экан, сомон хам кушганмикин?» У жавоб берибди: «Кушган, кушмаган булса одам бу дунё ташвишларига чидолмай ёрилиб кетган буларди».
Бу бир латифа. Аммо Жазкулнинг фикрича, бошкалар лойдан яралган булса хам Йуккулободдаги укитувчи зоти темирданми ё бетонданми яралган булиши керак. Кирк йил мактабда муаллимлик килган Жазкулнинг окибат топган фалсафаси шу булди. Билмаганлар дерларки, мактаб болалари шух ва бебош, укитувчилар асбларини кийма-кийма килиб ташлашади, уларга чидаш учун одам темирдан булиши керак. Жазкул бу гапга кушилмайди. Болаларнинг шухлигига чидамок учун одам балчикдан ясалса хам булаверади, ёрилмайди. Туновинда маориф мудирининг узи келиб, Жазкулнинг синфини бир куздан кечирди. Синф токчасида турган Йуккулобод харитасига кузи тушди-ю, тутокиб кетди. «Тевоскул даврида чикарилган харитадан фойдаланилмасин», деган буйрукка итоат этмагани учун Жазкулни болаларнинг олдида бир пул килиб ташлади. Жазкул «барака топкур мудир укам, йигирма йил олдин хам Бразилия шу ерда эди, хозир хам жойида турибди», демокчи булди-ю, аммо индамай куя колди. Аммо ушанда билмаганлар уни «темирдан ясалган, ёрилмади-я!» дейишди. Жазкул эса «бе, шунга хам темирдан булиш шартми, бунака пайтда одам пластилиндан ясалиши керак» , деб куя колди. Билмаганлар «укитувчилар дарс беришга чидашади-ю, дастёрликка чидашлари кийин», дейишади. Жазкул бу гапга хам кушилмайди. Ахир дастёрлик кони савоб-ку! Мана, сайловга тайёргарлик жараёнида уйма-уй юриш, руйхатга хам олиш кийин иш эканми? Хак тулашмаса, тулашмас. Агар хурмат килишмаса, ишонч билдиришмаса шу ишларни буюришармиди? Бунинг учун одамнинг темирдан булиши шарт эмас, лойка сувдан хам ясалса булаверади. Бир хафта кайси бир идорага кишлокдаги чувалчангларнинг сони керак булиб колибди. Яна бошка бир идорага эчкиларнинг руйхати. Темирдан ясалмаган булса хам гинг демади. Болаларни фермер хужалигига чопикка олиб чикаётганда хотини «узингизнинг томоркангизга качон карайсиз?» деб жавраса хам ёрилмади. Бир маошидан якин йилларда кулига бир марта булсин тушмагани туман газетасига обуна учун ушлаб колишганда хам, кейинги маошидан кишлокнинг якинига йулламаган цирк томошаси учун чегириб колишганда хам ёрилмади. Бунинг учун одам темирдан ясалган булиши шарт эмас, чанг-тузондан ясалса хам булаверади. Йил якунланаётган чоги укувчиларни бахолаётганда бир ишбилармоннинг угли, дабдурустдан столи устига бели синмаган пулни куйиб «Устоз, бизда хам номус бор, «уч» бахони туртга айлантириб куйинг», деганида хам ёнрилмади. Бунинг учун одамнинг темирдан булиши шартмас, чириган когоздан ясалса хам булаверади.
Аммо… хар нарсанинг чегараси бор. Жазкул «Бу йил хожаларнинг кучаларини тозалашга мактаб укитувчилари жалб килинмас эмиш», деган янгиликни эшитди-ю, чидолмай колди. Бу янгилик унга камситиш булиб куринди. Хожалар укитувчиларга ишонмай куйишгандирки, шундай карор чикаришган. Мана шунаканги адолатсизликка чидаш учун одам албатта темирдан ясалган булиши керак. Нима дедингиз?
|
|