Шуни алоҳида таъкидлаш керак-ки, хеч ким комил инсон бўла олмайди. Аммо камолатга интилиш бўлади. Мукаммаллик сари қадам босиш бўлади. Ўз-ўзидан ана шу йўлдаги йўлчи зиё таратиб боради. Унинг зиёси инсонларга сезиларли даражада манфаат берадиган холга етганда омма, халқ, миллат ўша инсонни "Зиёли" деб аташни бошлайди. Шу холатга етганда, яъни зиёли ўзининг зиёсидан эл-юрт бахра олаётганини фахм этгандан кейин, бунинг масъулиятини ҳам хис қилиши керак. Энди ўша инсон ўзига ёмон хулқлар мазаммат, яхши хулқлар янада фазийлат бўлишини англаши керак.
Бу билан ўша инсонга залвор, салобат юкланмайди.

Яшанг опажон! Сизнинг бу фикрингизга қўшилмай иложи йўқ. Шу ўринда сиз юқоридаги санаган тушунчаларни талаба онгига бир-икки йиллик ўқитувчи оз вақтда сингдира олмаслигини ҳам эслаб қўймоғимиз даркор. Талаба ўз қалбига зиё олиши учун, "Она", "Ватан", "Борлиқ" хақидаги тушунчаларни ўзига сингдира олиши учун ўша устоздан тартиблик ва изчил илм олмоғи даркор. Менимча, фидойи ва захматкаш деган номни ҳар қандай инсонга бериб қўйилмаса керак. Муҳтарама Gulchehra опа сизга ўз ташаккуримни айтаман-ки, қисқа сатрларда агар бирма бир тахлил қилинса, жуда катта маъно касб этадиган сўзларни ёздингиз.
Зиёли ким деган саволга Gulchehra опанинг мана шу гапларини чуқур таҳлил қилиб ҳам жавоб топиш мумкин:

Муҳтарам OmoN биродар. Асли сиз сўраган саволларга жавоб бериш ниятим йўқ эди. Сабаби, сиз бераётган саволларингиз билан мавзуга оид бирор хақийқатни юзага чиқаришни эмас, балким бошқа ниятни кўзлаганингиз яққол аён бўлиб қолди. Буни модератор хоним хам таъкид эттилар. Аммо "саволимга жавоб бермай кетти", "жимиб қолди", "гапиргани гапи қолмади шекилли" каби нотўғри гумонларда юрмаслигингиз учун сиз худди тамғадай келтирган нарсаларингизга изоҳ бераман.

Сиз шу гапларимни хақорат санадингизми? Ўзингиз холис айтингчи Ғарб ва Америка ўрта асрлардан аввал нима кашф қилди? Қандай оламшумул иши билан инсонларга манфаат бера олди. Улар ғафлат уйқусида эди! Бирор илм-маърифатдан бебахра тентирарди холос. Бу айни Хақийқат. Қанақа хақорат бу англамадим.

:) Сиз хеч гувоҳи бўлмаганмисиз ўша ғарб филмьларида уйқудан туриши билан худди ногирон одамга тутилгандай олдига аравача нонушта келтиришларига.
Сиз Зинокорни ким деб атайсиз? Жирканч ишни қилган инсонни ким деб атайсиз? Агар мазкур атамадаги "махлуқ" сўзи диққатингизни тортган бўлса, сиз билан мен ҳам Аллоҳнинг маҳлуқотимиз. Яъни махлуқмиз :)

Жаа уста экансиз-ку а? Сизга мазкур гапни айтилишига сабаб бўлган ўз чиқишингизни ёзмай, саломингизга яраша олинган аликни хақорат деб билдингизми?

Мана мени ўша гапни айтишга мажбур қилган сизнинг чиқишингиз:

Сиз ҳамма нарсани аниқ гапиришни хуш кўрадиган инсонга ўхшаяпсиз. Яна ҳам мен ўшанда сизнинг мазкур хақоратингизга бехуда гапни кўпайтирмаслик учун исбот сўрамаган эдим. Энди мард бўлсангиз мени миллат ва мазҳаб ажратган жойимни марҳамат қилиб кўрсатворсангиз. Бу ишни оммани мавзудан чалғитмай шахсийда ҳам исботлаб бераверинг.

Буни хақорат эмаслигини қавс ичида ҳам алоҳида баён қилиб қўйгандим. Бу айни хақийқат. Илмнинг тури кўп. Ва шунга биноан инсон ўзи олаётган илмнинг аҳамияти, турига қараб, унинг манбасини ҳам танлаб олиши керак. Бўлмаса, унинг оладиган илми унга фойда эмас, акчинса зарар бўлади. Сиз ўз-ўзингиз эътироф қилдингиз
деб. Мен айни шунинг учун юқоридаги гапни ёздим. Зиё дегани ҳар қандай илм дегани эмас. Буни тўғри англашингиз учун Сеҳру-жоду ҳам илм эканлигини сизга таъкид қилмоқчиман. Лекин сеҳру жоду билан инсонларга Зиё улашилмайди, уларни зулматга чорланади. Бу биргина мисол!
Шунинг учун нимани қаердан олаётганига, қандай олаётганига, қаерга сарф қилаётганига жуда-жуда эътибор қаратиш керак.

:) Гапимнинг хақорат эмаслигини ўз ичида турибди-ку!
Сизнингча бор Хақ нарсаларни тан олмайдиган одам ёлғончи каззоб бўлмай ким? Бунинг исботи учун неча саҳийфа далил керак сизга? Истасангиз Пмда керагича исботлаб бераман.

Бу холатда ҳам сиз менинг ушбу гапни айтишимга сабаб бўлган ўз чиқишингизни келтирмагансиз.
Биродар эътибор билан барча суҳбатга қараб чиқинг. Шукр-ки, биринчи бошламаганга ошиқча гап қилмаганман. Хулласи, инсонлар саломларига яраша алик олишган мендан.

:) Биродар "валақлаш" эмас, "гапдан" денг! Кўнглингиз хотиржам бўлсин, ўша валақлашларим ҳам бежиз эмаслигини сизга мисоллари билан келтириб ўтаман. Фақат сиз шошқалоқлик қилиб, савол бериб қўйиб, "нега жавоб ёзмаяпсан" дея қистайверманг. Мен ишлик бандаман. Кун давомида интернетга ажратадиган вақтим сизни-ки каби кўп бўлмаслиги мумкин. Бўлганда ҳам айни сиз сўраган нарсага кейинроқ жавоб ёзишни мақсад қилишим мумкин. Хуллас, шошқалоқликни ёмон кўраман.

Ишлатганман.
Ҳозиргача жавобни нимага ёзмаганим сабабларини юқорида айтиб ўттим.

Узр, узр, узр... Мен хато қилибман. Эътибор берган бўлсангиз миллат ва мазҳаб сўзлари билан бир қаторда дин сўзи ҳам келтирилган. Сизга тегишли жойи айнан ўшаниси. Миллат ва мазҳаб ўрта асрлардаги айирмачиларга тегишли (ўрта асрдаги айирмачаларнинг сифатини санагандим. Гапни нотўғрироқ тузган эканман Сиз тушунган маъно келиб чиқибди. Бу менинг айбим).
ПС: Келинг, бировнинг(тўғрироғи менинг)мардлигимга тил теккизманг.
Агар илм деганда фақат диний билимларни назарда тутаётган бўлсангиз уларнинг илмдан бехабар бўлганлиги тўғри. Лекин тентираши спорли масала. Муаммо шундаки мен илм деганда дунёвий билимларни ҳам тушунаман. Америка Америка сифатида ўрта асрлардан кейин танилди (уларнинг ҳам боболари европадан эканлигини унутмайлик). Лекин Европага келсак:
Пифагор, Архимед, Гиппократ, Аристотель, Птоломей, Теофраст, Анаксагор, Анаксимандр, Аристарх Самосский, Аристилл, Гемин, Гераклид, Гиппарх, Евклид, Демокрит, Евдокс, Евктемон, Каллипп, Карп, Клеострат, Конон, Метон Афинский, Созиген, Тимохарис, Фалес, Филипп, Филолай, Эратосфен, Диад, Фалес, ...... Европанинг ўрта асрлардан олдин ҳам илмсиз(яъни дунёвий билимларсиз) тентирамаганини исботлаш учун қадимги европа олимларидан яна нечтасини мисол қилиб келтирай?
Адашмасам каззоб - ёлғончи дегани. Мен учун тан олмаслик билан ёлғончиликнинг фарқи бор. Масалан мен ҳам Сизнинг фикрларингизни тан олаётганим йўқ. Бу ёлғончиликка кирмайди.
Инкорни инкор қонуни десам унчалик ҳам ўхшамаяпти... Етарли асослаш қонуни дей десам етарли асосланмаган (узр 2 курсдаги мантиқ дарси эсимга тушиб кетди :)). Аслида мен зиёни "ҳар қандай илм" демагандим :) Сеҳр-жодудан бошқа илмларчи? Битта(ёки бир нечта) илм зулматга етаклагани учун барча илм эгаларини тан олмай қўя олмайман. Фолбинлик ёки Альфонсолик илми ҳақида гап бошланиб кетмаслиги учун юқоридаги гапимни бошқатдан тузаман:
Жавоб учун раҳмат. Агар ўша маҳсулотларни пул тўлаб ишлатган бўлсангиз Биллнинг қонхўрлиги ҳақидаги гапингиз тўғри бўлса, у ростдан ҳам молиялаштирган бўлса ўзингиз ҳам мусулмонлар устига ёғиладиган ўқларга ҳисса қўшганлардан бўлишингиз мумкин эканлигини ўйламадингизми? Агар текинга ишлатган бўлсангиз Сизнинг наздингизда қонхўр бўлган одамнинг маҳсулотини ўғринча (узр шу гапим анча қўпол чиқди. бошқа сўз тополмадим) ишлатишдан жирканмадингизми?
ПС: Булар риторик сўроқ гаплар. Сизнинг виждонингизни суриштиришга ҳаққим йўқ. Билл Гейтсни қонхўр деганингизни кўриб ундан нафратланса керак деб ўйлагандим.
Мана бу лаънати хабаримда кўк рангда белгиланганларига эътибор бермаса ҳам бўлади деб айтиб ўтгандим. Қайсидир хабарингизда "қаерда ҳақорат қилдим"га ўхшаган гап қилганингиз учун санаб кўрсатганман холос. А так кўзойнак ҳақидаги гапингиз менга салбий таъсир қилмаган.

Очиғини айтсам ўзимнинг ҳам жонимга тегди.
АГАР баҳсда қизишиб кетиб ортиқча, нотўғри, телба-тескари гапирворган бўлсам, кимнидир билмаган ҳолда ҳақорат қилган бўлсам ёппасига узр сўрайман.

Кимдир менга фильмдан фактларни урганмагин деб танбех берувди бир вактлар, эсизда йукми кимлиги? Америкада булмаганман, лекин Европада, бир оилада турганман. Хеч бунакасини курганим йук, узбеклардек туриб, юз-кулини ювиб нонушта килади.

Агар бизнинг ҳам миллий киноларимиздан анави эрсираган қиз, бузилиб қолган қиз, апрел-май киноларини ҳам чет элликлар кўриб, бутун бир бошли Ўзбекистонни шунақа ахлоқсиз деб ўйлашарканда бўлмаса. Фильмлардаги фактларни ўрганишса албатта. :(

Ие, сиз жаа қизиқчи экансиз-ку! Бировнинг шаънига дуч келган хақоратни ёғдириб қўйиб, кейинроқ "қани исботи" дейилса, "узр, узр" билан қутулар экансизда-а? Мен юқорида дийний жихатига тўхталмаганимнинг сабаби, бирор бир илм ёки касб ўрганишда бу жихатга алохида эътибор қаратаман. Бу дегани диний айримачилик бўлмайди. Албатта, сизнинг учун қандай билмадим! Аммо ўзини мусулмон санаган ақли расо одам учун бу муҳим!

Мен "фақат дийний илмда" деган назариядан йироқман. Умуман ҳар жабхани назарда туттим. Биродар сиз рўйхатни хохлаганингизча узайтиринг. :) Аммо ўша санаган олимларингиз ҳам нималар туртки бўлиб турлик ихтироларни кашф қилгани хақида кўпинча ўлимларидан озгина аввал айтадилар ёки айтмай кетадилар. Бу нарсани эса кўпчилик билмайди. Худди сизга ўхшаб!

:) Хақлиги ҳаммага аён бўлган нарсани тан олмаслик бошқа. Сизнинг тан олмаётган нарсангиз эса менинг фикрим. Фарқи борми?


"Бошқатдан тузаман" денг :) Аввалги фикрингизга мутлақ бошқача фикрда! "Аввал хато фикрда эканман" десангиз хеч кимни сизни айбламайди.

Бу хақда етарликча фикр ва мулоҳаза қилинган, ўйланган. Бу ёғидан хотиржам бўлинг.


Эътибор берилмайдиган нарсани омма қаршисига олиб чиқиб эътибор тортилмайди-да оғайни. Қайсидир хабаримда "қаерда хақорат қлдим" деб сизга савол бермаганман. Сал эътибор билан ўқиш керак постларни. Қаранг, охир бориб ўзингизнинг ҳам жонингизга тегибди. Ўйлайман-ки, бу битта дарс бўлади. Кейинги гал бошқаларга ўз фикрини қизишмасдан, оддий холатда ҳам тушунтиришса бўлишини мулоҳаза қилинади. Кейин жонга тегмаслик учун муомала маданиятини сақланади. Ва ҳаказо...

Айтганча, хақоратни ишлатиб бўлгандан кейин узр сўрашдан кўра, бахсларни хақоратсиз ўтказишга интилмоқ керак. Бу борада биринчи бошламаслик энг мухим омил. Валлоҳу аълам

Ассалому алейкум, биродари азизлар! Менинг саволим: Мухаммад ака, нима учун
"ақийда, таълиймот, дийн" деб ёзгансиз? Бу сўзлар айнан "ақида, таълимот, дин" эмасми. Сизнинг фикрларингизда жон бор, укаларимизнинг фикрида ҳам, ИМХО. Фақат улар мисоллар келтиришмоқда ҳозирги хаёт ва кинодан, фикрларингиз асосида бугунги кунга алоқадор мисоллар келтирсангиз, раҳмат.
Совет даврида "хизматчи" деб ёзиларди, ҳозирда ҳам шундай бўлса керак, ИМХО.

Бу қийин масала, ҳурматли Омон, Европадан ҳам илгарилаб кетган ҳозирги Япониянинг аҳволини олиб қарасак, баъзида бундай илгариллашнинг кераги йўқ деб ўйлаб қоламан.

[MOD]Bahs-munozara mavzu yuzasidan bo'lmagani uchun mavzu yopildi.[/MOD]