PDA

Просмотр полной версии : Узбекский язык: кириллица или латиница? / Ўзбек тили: кириллча ёки лотинча?


Страницы : 1 [2]

Remix
09.08.2010, 10:50
Ona tili o'qituvchim aytgandilar "Chet tillardan kirgan so'zlarda doim x (dumsiz, ko'cha tilida qattiq "x") ishlatiladi"- deb

Nigora Umarova
09.08.2010, 11:53
Ona tili o'qituvchim aytgandilar "Chet tillardan kirgan so'zlarda doim x (dumsiz, ko'cha tilida qattiq "x") ishlatiladi"- deb

Bu qoida ko'proq yevropa tillaridan kirib kelgan so'zlarga taalluqlidir.

Bekmirzo
09.08.2010, 12:13
Ona tili o'qituvchim aytgandilar "Chet tillardan kirgan so'zlarda doim x (dumsiz, ko'cha tilida qattiq "x") ishlatiladi"- deb

Bu qoida ko'proq yevropa tillaridan kirib kelgan so'zlarga taalluqlidir.Men esa bu "qoida"ni o'sha Yevropa tillarini bilmaslik va O'zbek tilining chet tillardan so'z qabul qilishda hali ham Rus tiliga qaramligining natijasi, deb bilaman.
Nega endi mening O'zbek tilim Germaniyalik Hans Peterni Hans Peter deb chaqirishga imkon berib turganida, uni ruslarga o'xshab Xans (yoki Gans) Peter deb chaqirishim kerak ekan?..

Lutfillo Tursunov
09.08.2010, 13:55
Men esa bu "qoida"ni o'sha Yevropa tillarini bilmaslik va O'zbek tilining chet tillardan so'z qabul qilishda hali ham Rus tiliga qaramligining natijasi, deb bilaman. Nega endi mening O'zbek tilim Germaniyalik Hans Peterni Hans Peter deb chaqirishga imkon berib turganida, uni ruslarga o'xshab Xans (yoki Gans) Peter deb chaqirishim kerak ekan?..
Исмларнинг ўзбек тилига рус тили орқали кириб келиши одат бўлиб қолган. Бир сафар хитойлик меҳмоннинг исмини газетада "ь"(юмшатиш белгиси)сиз берганим учун айримлар қўнғироқ қилиб, хато қилганимни айтишганди.

axmedovshuhrat
09.08.2010, 14:01
https://img.uforum.uz/images/gqftlxu5231246.jpg

Bobir Samadov
10.08.2010, 15:46
https://img.uforum.uz/images/gqftlxu5231246.jpg

VALYUTA, VENTILYATOR va VOVILLAMOQ

Shokir Dolimov
11.08.2010, 00:35
Просим всех желающих проголосовать в опросе, а также, обсудить данную тему.
С большим сожалением, но пропускаю практически все, что написано на латинской графике. Не хочу зря терять времени.

Shokir Dolimov
11.08.2010, 00:51
Цитата: Сообщение от Evgeniy Sklyarevskiy 2 - почему часто применяется Q и совсем редко К - это делает тексты неудобочитаемыми? Жудаям нокулайлик тугдиради. Айникса сизга мисол келтираман: тиқмоқ сўзини тикмок десак сўз бўзилмайдими. Бу оддийгина бир сўз холос, ўзбек тилида бунаканги сўзлар "тикилиб" ётибди.
JasurBek ака, қўйинг, жон куйдирманг. Ўхшаш саволлар замирида нималар борлиги, қандай мақсадлар кўзланаётганлигини жуда яхши биламиз. Ўз саволларининг жавобини ўзлари жуда яхши билишади. Асабни асранг. Биз ўз карвонингизда кетаверайлик. Ҳурадиганлар атрофда ҳураверишсин.

axmedovshuhrat
11.08.2010, 06:04
https://img.uforum.uz/images/yvpzpcu719892.jpg

axmedovshuhrat
21.08.2010, 06:50
https://img.uforum.uz/images/wwykiil3094050.jpg

axmedovshuhrat
22.08.2010, 06:11
https://img.uforum.uz/images/cjkzmde275900.jpg

axmedovshuhrat
22.08.2010, 21:49
https://img.uforum.uz/images/jzfhsuq9024877.jpg

axmedovshuhrat
24.08.2010, 06:40
https://img.uforum.uz/images/znfkhfz9925478.jpg

Farhodjon Chinberdiyev
24.08.2010, 20:05
1929 ва 1993 йилда қабул қилинган алифболарни бирор киши биладими? Айнан алифболар(яъни, ҳарфлар тартиби). 1929 йилдаги алифбо ҳақида Википедияда маълумотлар кўп, лекин уларга тўлиқ ишонишга шошилмаяпман. Олдиндан раҳмат!

axmedovshuhrat
25.08.2010, 07:35
https://img.uforum.uz/images/muyrruk9543494.jpg

Bobir Samadov
25.08.2010, 13:50
1929 ва 1993 йилда қабул қилинган алифболарни бирор киши биладими? Айнан алифболар(яъни, ҳарфлар тартиби). 1929 йилдаги алифбо ҳақида Википедияда маълумотлар кўп, лекин уларга тўлиқ ишонишга шошилмаяпман. Олдиндан раҳмат!

Албатта бу хакда маълумот беришим мумкин, факат у вактда Ш, Ч, каби харфлар бошкача куриниш акс этган.

Nigora Umarova
25.08.2010, 14:01
1929 ва 1993 йилда қабул қилинган алифболарни бирор киши биладими? Айнан алифболар(яъни, ҳарфлар тартиби). 1929 йилдаги алифбо ҳақида Википедияда маълумотлар кўп, лекин уларга тўлиқ ишонишга шошилмаяпман. Олдиндан раҳмат!

Албатта бу хакда маълумот беришим мумкин, факат у вактда Ш, Ч, каби харфлар бошкача куриниш акс этган.

Янги ва эски лотин алифбоси ўртасидаги тафовут фақатгина "ш" ва "ч" ҳарфларидагина эмас, анча-мунчагина.
Солиштириб кўринг. (http://uforum.uz/showthread.php?p=141743&postcount=29)

axmedovshuhrat
02.09.2010, 23:00
https://img.uforum.uz/images/lzrkmju8248727.jpg

xackera
02.09.2010, 23:05
Вы бы лучше про цех написали. Как он будет писаться латинецей.

Lutfillo Tursunov
03.09.2010, 10:18
Ҳозир қидириб тополмадим, эслаб ҳам аниқ тўхтамга келолмадим. Кимни хабари бор: Лотин ёзувига ўтиш нечанчи йилга сурилган эди?

Yangi mehmon
03.09.2010, 13:23
Ҳозир қидириб тополмадим, эслаб ҳам аниқ тўхтамга келолмадим. Кимни хабари бор: Лотин ёзувига ўтиш нечанчи йилга сурилган эди?

2005 йилга сурилган эди. Кейин эса номаълум муддатга қолдирилди.

axmedovshuhrat
04.09.2010, 07:06
https://img.uforum.uz/images/fnqfcxs9296588.jpg

Tulqin Eshbekov
05.09.2010, 04:30
Кейин эса номаълум муддатга қолдирилди.

Бу нозик масалада халқнинг хоҳиш-иродасига қараб иш тутилмоқда, менимча. Бироқ, истаймизми-йўқми, кирилл алифбосида саводи чиққанлар ёши борган сари улғайиб (бир қисми мунғайиб!), лотин алифбосига асосланган янги ўзбек ёзувида саводхон бўлганлар сафи тобора кенгайиб бормоқда. Улар жамиятнинг катта қатламларини эгаллай бошлади. Худо хоҳласа, шароитга қараб аста-секин бутунлай шу дунёвий алифбога ўтиб кетамиз.

axmedovshuhrat
05.09.2010, 07:18
https://img.uforum.uz/images/ykcrtpq7404516.jpg

axmedovshuhrat
07.09.2010, 05:18
https://img.uforum.uz/images/kbinclo2762538.jpg

axmedovshuhrat
08.09.2010, 07:32
https://img.uforum.uz/images/meicsnd6634497.jpg

PANAMA
08.09.2010, 08:24
Проголосовал , что легче читать на кирилице .
Но было бы лучше , если бы ещё в 30х годах приняли латиницу и не уходили бы с неё . И не только узбекский язык , но и русский .
У коммунистов так и планировалось - принятие латинской графики .
Но из-за того , что Сталин отказался от проекта мировой революции и решил строить социализм в одной отдельно взятой стране , было принято решение отложить вопрос перехода на латиницу до неизвестных времён .
Плюсов с латиницей больше , чем с кирилицей - латиница интегрирована в мировую политику . Даже половина славянских стран пишет на латинице .
Вот 2 одинаковых народа , говорящих на одинаковом языке - сербы и хорваты . Сербы пишут на кирилице , хорваты - на латинице . И хорваты почему то считаются ближе к европе . Почему ?

Fidel Kastro
08.09.2010, 12:27
Всетаки почему взяли латиницу с 28 знаками, отказавшись от 33 знаков кирилицы.
В Узбекском языке 35 если не ошибаюсь, из кирилицы взяли 31 знак и модифицировали 4 знака. Сейчас в латынице 28 и 7 знаков переделано-комбинировно. Намного сложнее с нынешним алфавитом.

altair
08.09.2010, 16:14
Народ вы будете смеяться, но у меня есть книжка. Толи 1993 толи 1994 года наше ташкентское издание. Уже тогда шла подготовка к латинизации языка по... турецкому алфавиту. Да да там были турецкие буквы:
http://www.amunity.ru/medialib/alf.jpg

Потом мы разругались с турками и узбекский алфавит переделали.

axmedovshuhrat
09.09.2010, 06:23
https://img.uforum.uz/images/ihxguvt501055.jpg

axmedovshuhrat
10.09.2010, 03:13
https://img.uforum.uz/images/cvrhccn9782004.jpg

axmedovshuhrat
11.09.2010, 22:05
https://img.uforum.uz/images/vazpnap3698023.jpg

axmedovshuhrat
14.09.2010, 08:22
https://img.uforum.uz/images/mutlmnl2575571.jpg

axmedovshuhrat
14.09.2010, 21:39
https://img.uforum.uz/images/ablmios716467.jpg

axmedovshuhrat
16.09.2010, 08:47
https://img.uforum.uz/images/tklhgma9186089.jpg

axmedovshuhrat
17.09.2010, 07:37
https://img.uforum.uz/images/mhnkedf8962445.jpg

axmedovshuhrat
18.09.2010, 07:24
https://img.uforum.uz/images/nkvhmmz8671644.jpg

axmedovshuhrat
18.09.2010, 22:11
https://img.uforum.uz/images/cfjnbws234406.jpg

axmedovshuhrat
22.09.2010, 22:40
https://img.uforum.uz/images/vnvaveq1097757.jpg

Abdulaziz Muhammad
05.10.2010, 18:37
Шу билан бирга ssenariy, senariy, scenariy, csenariy буларнинг қай бири тўғри?

Ман айнан Ц харфини яхлит ифодалайдиган C харфини муомалага тадбик этишни ёклайман. scenariy, ssenariy шаклидамас, cenariy, cirk, cirkul, cilindr ва х.к. Бундан ташкари режиссёр сузини rejissor деб ёзилиши хам одамни гашини келтиради. Sentabr, o'ktabr кабиларни-ку айтмаса хам булади.

Ц kirril harfini yahlit ifodalaydigan C lotin harfini muomalaga tadbiq etish to'g'risidagi fikringizga qo'shilaman. Vaholanki, yozuvda Ц harfini ifodolovchi TS harflar qo'shilmasi ham mavjuddir. Bu tovushni o'zbek tilida asosan yoki butunlay ba'zi chet tillaridan kirib kelgan so'zlar talaffuzida ishlatamiz. Bu so'zlarning o'rni hozirgi kungacha yangi, milliy ko'rinishdagi so'zlar bilan almashtirilmaganligiga quyidagi sabablarni keltirish mumkin:
1) Milliy ma'naviyatimiz tarihida ma'lum tushunchani aniq ifodolovchi alohida so'z mavjud bo'lmaganligi va bunday tushunchani yangi so'z kashf etish yo'li bilan nomlashning ilojisi, yoki hojati yo'qligi;
2) Ba'zi chet tillaridan kirib kelgan so'zlarning halqaro tusga ega bo'lganligi tufayli ularni milliy so'zlar bilan almashtirishdan ko'ra o'z ko'rinishida qoldirish ma'qulligi (Algoritm, Aeroport va hok.);
3) Ma'lum so'zlarni milliy ko'rinishdagi so'zlarga almashtirish ishlari bilan shug'ullanuvchi muassasalarning sustligi, yoki bu ishning murakkabligi tufayli uni birdaniga emas, balki bosqichma bosqich amalga oshirilishi;


''Rejissor, sentabr, oktabr so'zlarini nega rejissyor, sentyabr, oktyabr deb yozish o'zbek tilida qabul qilinmagan'' degan savolga quyidagicha javob berish mumkin:
Ba'zi chet tillaridan kirib kelgan so'zlarni hamma har hil talaffuz qiladi. Ularning talaffuzining O'zbekistonda ma'lum bir ko'rinishini keng ishlatilgan ko'rinish deb tanlab olish qiyin. Rus tilidan ham havari borlar ko'proq Siz to'gri deb hisoblab kelgan ko'rinishini ishlatadi. Fikrimcha, ma'lum so'zlarning ta'luqli Davlat muassasalari tomonidan qabul qilingan ko'rinishi ma'lum sabab va maqsadlarga ko'ra amalga oshirilgan. Agar bu fikr noto'g'ri bo'lsa bu mavzuni keng targ'ib etib halqni so'roqlash natijasida kelingan fikrga asosan so'zlarning umumiy bir miqyosini (standart) belgilashimiz darkor.

Abdulaziz Muhammad
05.10.2010, 20:43
Просим всех желающих проголосовать в опросе, а также, обсудить данную тему.

Ушбу сўровда иштирок этишингизни, ва ўз фикр - мулоҳазаларингизни билдиришингизни сўраймиз.

O'zbek tilida...
Mening shahsiy fikrim: O'zbek tilining yozuvda Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosi yordamida ifodalanishi to'gri deb hisoblayman va buni qo'llab quvvattlayman. Uni faqat o'zbeklar emas, balki har bir O'zbekiston fuqarosi asosiy alifbo sifatida o'rganishi va bilishi nafaqat shart, balki zarur deb bilaman. Ammo, aytib o'tay, bu fikr, boshqa alifbolarni o'rganmasin yoki ishlatmasin degani emas.

Albatta, hozirda yuz berayotgan qiyinchiliklar o'z vaqtida oldindan to'liq anglangan va bu qiyinchiliklarni minimal darajaga olib kelish hisobi olingan deb hisoblayman. Amalga oshirilayotgan ishlar kimgadir yoqadi, kimgadir yo'q. Ammo Kirril alifbosidan O'zbek (Lotin) alifbosiga butunlay o'tish uchun tahminan ikki avlod (40-50 yilcha) vaqt ajratish kerak. Bu 'o'tishni' bosqichma bosqich amalga oshirish kerak.

Nega endi Kirril alifbosida qolish mumkin emas, yoki o'tgan taqdirda milliylikka yaqin Arab alifbosiga o'tishni tanlamadik? Degan savolga quiyidagicha javob berishim mumkin:
Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosining tanlanishi zamon, ehtiyoj, qulayliklar kabi tushunchalarga kelib taqaladi. Ko'pchilikka ayon Ingliz tili jahon tili unvoniga muyassar bo'ldi. Bu tilni, bugungi kunda, Ingliz zotiga mansub bo'lmagan shahslar, halqlar ham bir birlari bilan muloqot uchun asosiy halqaro til sifatida ishlatishga odatlanib bormoqdalar. Yozuvda Ingliz tili Lotin alifbosi yordamida ifodalanadi. Demak, O'zbek alifbosining Kirril, Arab yoki boshqa yozuvlarga nisbatan Lotin yozuviga yaqinligi yutug'liroqdir.

На русском...
Моё личное мнение: Я считаю правильным и поддерживаю идею выражения узбекского языка в писАнии используя узбекский алфавит основанный на латинице. И считаю что не только для узбеков, но и для каждого гражданина Узбекистана необходимым и нужным учить и знать этот алфавит как своим основным. Но хочу заметить что такое мнение не должно значить что кто-то против изучения или использования других алфавитов.

Конечно, сказать что трудности и негативные последствия связанные с переходом с одного на другой алфавит не были предвидены или учтены было бы поспешным. Предпринимается всё нужное чтобы устранить эти трудности или привести их к минимуму. Кому-то эти изменения нравятся, а кому-то нет. Для полного перехода с киррилицы на латиницу понадобится примерно два поколения (40-50 лет) времени. Сам процесс, исходя из ситуации, должен быть поэтапным.

На вопрос: почему нельзя было оставить киррилицу или перейти на, более связанный с национальными традициями большинства узбекистанцев, арабский алфавит, я бы дал последующий ответ:
Выбор латиницы как основой узбекского алфавита опирается на такие понятие как время, потребность и удобность. Множеству известно что английский язык на сегодняшний день является мировым языком. Этим языком, на сегодняшний день, для понимания друг друга пользуются не только народы английского происхождения, где английский является основным языком, но и другие народы мира. В писАнии английского языка используется латиница. Исходя из этого, можно понять предпочтение к латинице в соотношении с киррилицей, или арабской вязью.

Index
06.10.2010, 01:16
Я как-то не заметил корреляции между (священным?) писАнием латинскими буквами и знанием английского языка.

Чтение икса как "ха" - вообще редкостная дебильность на мой взгляд.

Masud Mahsudov
06.10.2010, 01:41
O'zbek tilida...
Mening shahsiy fikrim: O'zbek tilining yozuvda Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosi yordamida ifodalanishi to'gri deb hisoblayman va buni qo'llab quvvattlayman. Uni faqat o'zbeklar emas, balki har bir O'zbekiston fuqarosi asosiy alifbo sifatida o'rganishi va bilishi nafaqat shart, balki zarur deb bilaman. Ammo, aytib o'tay, bu fikr, boshqa alifbolarni o'rganmasin yoki ishlatmasin degani emas.

Albatta, hozirda yuz berayotgan qiyinchiliklar o'z vaqtida oldindan to'liq anglangan va bu qiyinchiliklarni minimal darajaga olib kelish hisobi olingan deb hisoblayman. Amalga oshirilayotgan ishlar kimgadir yoqadi, kimgadir yo'q. Ammo Kirril alifbosidan O'zbek (Lotin) alifbosiga butunlay o'tish uchun tahminan ikki avlod (40-50 yilcha) vaqt ajratish kerak. Bu 'o'tishni' bosqichma bosqich amalga oshirish kerak.

Nega endi Kirril alifbosida qolish mumkin emas, yoki o'tgan taqdirda milliylikka yaqin Arab alifbosiga o'tishni tanlamadik? Degan savolga quiyidagicha javob berishim mumkin:
Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosining tanlanishi zamon, ehtiyoj, qulayliklar kabi tushunchalarga kelib taqaladi. Ko'pchilikka ayon Ingliz tili jahon tili unvoniga muyassar bo'ldi. Bu tilni, bugungi kunda, Ingliz zotiga mansub bo'lmagan shahslar, halqlar ham bir birlari bilan muloqot uchun asosiy halqaro til sifatida ishlatishga odatlanib bormoqdalar. Yozuvda Ingliz tili Lotin alifbosi yordamida ifodalanadi. Demak, O'zbek alifbosining Kirril, Arab yoki boshqa yozuvlarga nisbatan Lotin yozuviga yaqinligi yutug'liroqdir.


Bir mamlakatda bir alifbo ishlatilishi kerak. Unga ko'ra barcha rasmiy hujjatlar olib borilishi lozim. Boshqa alifbolarni o'rganish, balki shu sohada ishlaydigan mutaxassislar uchungina o'rinli bo'lishi mumkin

Siz aytgan "o'tish"ni bosqichama-bosqich amalga oshirish, tanniy narsa, hech qachon bugun kiril alifbosida yozib, ertaga uxlab tursak lotin alifbosiga o'tib ketilmaydi. Lekin Siz aytayotgan "bosqich"ning bir pog'onasi ham ma'lum yilni o'z ichiga olishi kerak. Agar bizning alifboga to'xtaladigan bo'lsak, hozir o'sha bosqichlar o'tmayotgandek, nazarimda...

Qolaversa, o'tgan 70-75 yil davomida kiril alifbosida chiqqan qancha ilmiy va badiiy asarlar o'quvchisiz qolib ketadimi endi? Aytishingiz mumkin, lotin alifbosiga o'giramiz, deb. Lekin unga necha yil ketishini tasavvur qila olasizmi? Rivojlanishni qancha ortga qarab ketishini ko'z oldingizga keltira olasizmi?

Siz aytib o'tgan "zamon, extiyoj, qulaylik"ka unchalik ham qo'shilmayman. Zamon hech qaysi millatning yozuviini o'zgartirishga ta'sir qilolmaydi, Ikkisi ikki xil narsa.

Sizning mantig'ingizdan kelib chiqqanimizda Yaponiya qoloq mamlakatlardan biriga aylanishi kerak edi, vaholangki, hozir Yaponiya aholi jon boshiga to'gri keladigan daromadi bo'yicha eng yuqori o'rinlardan birida turadi. Shu bilan birga Yapniiyaning lotin yozuviga o'tishga UMUMAN extiyoji yo'q :) Va ularning ierogliflari o'zlari uchun juda qulay. Bu misolni men Saudiya Arabistoni, Isroil, Eron, Xitoy, Hindiston misolida ham keltirb o'tishim va isbotlab berishim mumkin.

O'zbekiston misolida esa, uning lotin yozuvidagi alifbosi bilan INGLIZ TILI ning umuman aloqasi yo'q. TIL VA YOZUV - alohida tushunchalar. Siz ularni aralashtirib, o'zingizni chalg'itmang. Ingliz tili turkiy tillarga nisbatan so'z boyligi bo'yicha orqada yuradi, buni bilsangiz kerak.

Umuman, dunyoga chiqish, rivojlanish yoki xalqaro aloqalar o'rnatishda yozuvning ahamiyati unchayam katta emas. Fikr doirasini kengroq olsangiz, bunga amin bo'lasiz, degan umiddaman

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 02:27
Я как-то не заметил корреляции между (священным?) писАнием латинскими буквами и знанием английского языка.

Чтение икса как "ха" - вообще редкостная дебильность на мой взгляд.


Под словом писАние имелось ввиду форма письменности. Вы сами знаете что, какой национальности Вы бы не были, у Вас есть полное право не согласиться с тем что какой то язык кроме вашего родного может являться общепринятым международным языком. Сравните узбекский и английский алфавит, и сравните русский и английский алфавиты. О корреляции спорить, считаю, не к чему. На счёт чтения Х, на узбекском его в основном, если не во всех случаях, используют в перешедших с русского языка на узбекский слов. Разница в звучании Х тверже, как его произносят на русском языке, Н мягче, такого звучания нет в русском языке. А проблема разницы в произношении некоторых (буквально пару) слов не на столь значима, какой Вы её себе представляете.

А в адрес всех тех (не все конечно), кто считает что переход с киррилицы на латиницу может объясняться тем что независимый Узбекистан не хочет иметь ни какое дело с Россией, русскими или русскоязычными, и хочет избавиться от всего того что с ними связано, хочу сказать следующее. Параноя и бред! Уважаю всех тех россиян, русских и представителей русскоязычных народов которые по честному удостоены уважения!

Довольно часто встречал что когда узбек, или любой другой не русскоговорящий скажет или напишет что нибудь на русском, то человек который считает русский своим родным языком, пытается задеть или подколоть первого находя ошибки в его словах. Человек, к примеру русский, хоть как то старающегося говорить на узбекском языке, напротив, удостоен уважения, пусть даже будут ошибки. Главное надо уметь ценить что человек решился учить что то не родное. Те, кто считает что все те кто проживает в России должны знать или хотябы понимать русский язык и алфавит должны с пониманием отнестись к интересам Узбекистана в этом плане. Тем не менее сколько Узбекистанцев не знали или до сих пор не знают узбекский язык как в советское так и после-советское время.

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 03:10
O'zbek tilida...
Mening shahsiy fikrim: O'zbek tilining yozuvda Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosi yordamida ifodalanishi to'gri deb hisoblayman va buni qo'llab quvvattlayman. Uni faqat o'zbeklar emas, balki har bir O'zbekiston fuqarosi asosiy alifbo sifatida o'rganishi va bilishi nafaqat shart, balki zarur deb bilaman. Ammo, aytib o'tay, bu fikr, boshqa alifbolarni o'rganmasin yoki ishlatmasin degani emas.

Albatta, hozirda yuz berayotgan qiyinchiliklar o'z vaqtida oldindan to'liq anglangan va bu qiyinchiliklarni minimal darajaga olib kelish hisobi olingan deb hisoblayman. Amalga oshirilayotgan ishlar kimgadir yoqadi, kimgadir yo'q. Ammo Kirril alifbosidan O'zbek (Lotin) alifbosiga butunlay o'tish uchun tahminan ikki avlod (40-50 yilcha) vaqt ajratish kerak. Bu 'o'tishni' bosqichma bosqich amalga oshirish kerak.

Nega endi Kirril alifbosida qolish mumkin emas, yoki o'tgan taqdirda milliylikka yaqin Arab alifbosiga o'tishni tanlamadik? Degan savolga quiyidagicha javob berishim mumkin:
Lotin alifbosiga asoslangan O'zbek alifbosining tanlanishi zamon, ehtiyoj, qulayliklar kabi tushunchalarga kelib taqaladi. Ko'pchilikka ayon Ingliz tili jahon tili unvoniga muyassar bo'ldi. Bu tilni, bugungi kunda, Ingliz zotiga mansub bo'lmagan shahslar, halqlar ham bir birlari bilan muloqot uchun asosiy halqaro til sifatida ishlatishga odatlanib bormoqdalar. Yozuvda Ingliz tili Lotin alifbosi yordamida ifodalanadi. Demak, O'zbek alifbosining Kirril, Arab yoki boshqa yozuvlarga nisbatan Lotin yozuviga yaqinligi yutug'liroqdir.


Bir mamlakatda bir alifbo ishlatilishi kerak. Unga ko'ra barcha rasmiy hujjatlar olib borilishi lozim. Boshqa alifbolarni o'rganish, balki shu sohada ishlaydigan mutaxassislar uchungina o'rinli bo'lishi mumkin

Siz aytgan "o'tish"ni bosqichama-bosqich amalga oshirish, tanniy narsa, hech qachon bugun kiril alifbosida yozib, ertaga uxlab tursak lotin alifbosiga o'tib ketilmaydi. Lekin Siz aytayotgan "bosqich"ning bir pog'onasi ham ma'lum yilni o'z ichiga olishi kerak. Agar bizning alifboga to'xtaladigan bo'lsak, hozir o'sha bosqichlar o'tmayotgandek, nazarimda...

Qolaversa, o'tgan 70-75 yil davomida kiril alifbosida chiqqan qancha ilmiy va badiiy asarlar o'quvchisiz qolib ketadimi endi? Aytishingiz mumkin, lotin alifbosiga o'giramiz, deb. Lekin unga necha yil ketishini tasavvur qila olasizmi? Rivojlanishni qancha ortga qarab ketishini ko'z oldingizga keltira olasizmi?

Siz aytib o'tgan "zamon, extiyoj, qulaylik"ka unchalik ham qo'shilmayman. Zamon hech qaysi millatning yozuviini o'zgartirishga ta'sir qilolmaydi, Ikkisi ikki xil narsa.

Sizning mantig'ingizdan kelib chiqqanimizda Yaponiya qoloq mamlakatlardan biriga aylanishi kerak edi, vaholangki, hozir Yaponiya aholi jon boshiga to'gri keladigan daromadi bo'yicha eng yuqori o'rinlardan birida turadi. Shu bilan birga Yapniiyaning lotin yozuviga o'tishga UMUMAN extiyoji yo'q :) Va ularning ierogliflari o'zlari uchun juda qulay. Bu misolni men Saudiya Arabistoni, Isroil, Eron, Xitoy, Hindiston misolida ham keltirb o'tishim va isbotlab berishim mumkin.

O'zbekiston misolida esa, uning lotin yozuvidagi alifbosi bilan INGLIZ TILI ning umuman aloqasi yo'q. TIL VA YOZUV - alohida tushunchalar. Siz ularni aralashtirib, o'zingizni chalg'itmang. Ingliz tili turkiy tillarga nisbatan so'z boyligi bo'yicha orqada yuradi, buni bilsangiz kerak.

Umuman, dunyoga chiqish, rivojlanish yoki xalqaro aloqalar o'rnatishda yozuvning ahamiyati unchayam katta emas. Fikr doirasini kengroq olsangiz, bunga amin bo'lasiz, degan umiddaman

Salom Masud! Hayrli tong Sizga! Alifboga va uning ahamiyatiga sag'al yengilroq qarayabsiz, meni nazarimda. Halqaro miqyosda alifbo va til qurol sifatida ham hizmat qilib kelgan, buni psihologik tomonini hisobga olish ham kerak deb o'ylayman. Uzoqqa bormang, Sovet tarihida bu sohada bo'lgan o'zgarishlarga ahamiyat bering. Bizga kirill alifbosida yozilgan kitoblarning hammasini tarjima qilish zarur deb hisoblamayman. Ma'naviyatimizga to'g'ri keladiganini tarjima qilish lozim. Bunga necha yil ketishini tahminan yozib o'tdim. Qolaversa bugun ularni elktron ko'rinishdagi nushalarini ko'paytirishga alohida kuch qaratilgan. O'qiman diganiga rus alifbosida yozilgan kitoblarni tarjima qilingunicha kirill alifbosini o'rganib o'qish qiyin bo'lmaydi. Keyin, bu alifboning tanlanishiga vaqt, ehtiej va qulayliklar kabi sabablar hizmat qilganini quyidagicha izohlayman. Vaqt va sharoit alifboning o'zgartirilishini taqazo etgan. Uning o'zgarishiga ehtiej bo'lmaganda o'zgartirilmagan bo'lar edi. Bizga qulayligi bo'yicha lotin alifbosi boshqalariga nisbatan ko'proq deb bilaman.
Ingliz tili turkiy tillardan so'z boyligi bo'yicha orqada yuradimi, oldinda yuradimi, buni mazkur masalaga aloqasi yo'q. Ingliz tilining jahon tili unvoniga erishganini bekorga keltirganim yo'q. Tilni o'rganayotganda avvalam bor alifbo o'rganiladi. Bu lotin alifbosini bilish esa Ingliz tilini o'rganishda qulaylik yaratadi. Dunyoning juda ko'p mamlakatlari lotin alifbosidan foydalanadilar. Demak bu alifboda asoslangan yangi o'zbek alifbosining qulayliklari ko'proqdir.

Index
06.10.2010, 03:24
Омг... Вы как-то не в ту степь ударились, мягко говоря... При чем тут ошибки, гордость и международные языки? Объясните мне как сходство алфавитов влияет на знание "других международных языков"? Вы стали лучше понимать немецкий и испанский, что ли?

Насчет самого принятия алфавита - это был политический вопрос (дружба с Турцией, недружба с Россией, думаю, это не секрет)

>>Довольно часто встречал что когда узбек , или любой другой не русскоговорящий скажет или напишет что нибудь на русском , то человек который считает русский своим родным языком , пытается задеть или подколоть первого находя ошибки в его словах

Не совсем понял к чему это, но отвечу и на это: иногда жутко читать надписи написанные якобы на русском. Так что подколы обоснованны, я думаю

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 03:53
Омг... Вы как-то не в ту степь ударились, мягко говоря... При чем тут ошибки, гордость и международные языки? Объясните мне как сходство алфавитов влияет на знание "других международных языков"? Вы стали лучше понимать немецкий и испанский, что ли?

Насчет самого принятия алфавита - это был политический вопрос (дружба с Турцией, недружба с Россией, думаю, это не секрет)

>>Довольно часто встречал что когда узбек , или любой другой не русскоговорящий скажет или напишет что нибудь на русском , то человек который считает русский своим родным языком , пытается задеть или подколоть первого находя ошибки в его словах

Не совсем понял к чему это, но отвечу и на это: иногда жутко читать надписи написанные якобы на русском. Так что подколы обоснованны, я думаю

На вопрос какой из иностранных языков Вы бы выбрали, популярный ответ был бы английский. А знание латинского алфавита ускоряет процесс его изучения. Также как и германский, французкий и испанский. Так что удобнее.

А что, Узбекистан сегодня дружит с Турцией больше чем с Россией, или дружит с одним и не дружит с другим? Почему Вы так считаете, смогли бы привести хоть одну правдoподобную причину, без предвзятости? И к чему Вы это, вообще? Если есть разногласия между странами то это политический вопрос который должен решаться политиками которые понимают суть происходящего, больше чем Вы и я. А нам оставьте дружбу, основанную на взаимопонимании.

Masud Mahsudov
06.10.2010, 07:33
Salom Masud! Hayrli tong Sizga! Alifboga va uning ahamiyatiga sag'al yengilroq qarayabsiz, meni nazarimda. Halqaro miqyosda alifbo va til qurol sifatida ham hizmat qilib kelgan, buni psihologik tomonini hisobga olish ham kerak deb o'ylayman. Uzoqqa bormang, Sovet tarihida bu sohada bo'lgan o'zgarishlarga ahamiyat bering. Bizga kirill alifbosida yozilgan kitoblarning hammasini tarjima qilish zarur deb hisoblamayman. Ma'naviyatimizga to'g'ri keladiganini tarjima qilish lozim. Bunga necha yil ketishini tahminan yozib o'tdim. Qolaversa bugun ularni elktron ko'rinishdagi nushalarini ko'paytirishga alohida kuch qaratilgan. O'qiman diganiga rus alifbosida yozilgan kitoblarni tarjima qilingunicha kirill alifbosini o'rganib o'qish qiyin bo'lmaydi. Keyin, bu alifboning tanlanishiga vaqt, ehtiej va qulayliklar kabi sabablar hizmat qilganini quyidagicha izohlayman. Vaqt va sharoit alifboning o'zgartirilishini taqazo etgan. Uning o'zgarishiga ehtiej bo'lmaganda o'zgartirilmagan bo'lar edi. Bizga qulayligi bo'yicha lotin alifbosi boshqalariga nisbatan ko'proq deb bilaman.
Ingliz tili turkiy tillardan so'z boyligi bo'yicha orqada yuradimi, oldinda yuradimi, buni mazkur masalaga aloqasi yo'q. Ingliz tilining jahon tili unvoniga erishganini bekorga keltirganim yo'q. Tilni o'rganayotganda avvalam bor alifbo o'rganiladi. Bu lotin alifbosini bilish esa Ingliz tilini o'rganishda qulaylik yaratadi. Dunyoning juda ko'p mamlakatlari lotin alifbosidan foydalanadilar. Demak bu alifboda asoslangan yangi o'zbek alifbosining qulayliklari ko'proqdir.

Assalomu alaykum

Yo Siz meni umuman tushunmadingiz yoki men Sizni umuman tushunmayapman...

Siz til bilan alifbo tushunchalarini aralashtirib yuborayapsiz... Fikringizdagi xatolikning boshlang'ich nuqtasi o'sha yer. :rtfm:

"Alifbo va til" ni solishtirgandan ko'ra "alifbo va savodsizlantirish" ni chog'ishtirish Siz yuqorida aytayotgan davrlar uchun ko'proq muvofiq. Siz ham uzoqqa bormang, birgina shu lotin alifbomizdagi bo'lgan o'zgarishlarga nima deysiz? Turkiya bilan alifbo o'zgarishida bog'liqlik yo'q, deb o'ylaysizmi?

Menda oldin ruscha yozgan do'stimizning fikrlarida jon bor. Yaqin tariximizni yaxshilab o'rganishni maslahat beraman.

Bizgacha yozilgan javoblarni yaxshilab o'qib chiqsangiz, Sizni qiynagan savollarga javob olasiz, men esa Siz bilan baxslashmayman... :)
Sog'' bo'ling :)

Abdulla Karimov
06.10.2010, 09:40
Чтение икса как "ха" - вообще редкостная дебильность на мой взгляд.
Did not do the research (http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/DidNotDoTheResearch).
Испанцы читают j как "ха". Немцы читают v как "фау", а испанцы - как "бе" (исключение: диалекты). Тот же x читается на английском иногда как "зи" (xylophone). А тут (http://en.wikipedia.org/wiki/Uxmal) даже как "ша" читается. Кстати, название своей страны мексиканцы произносят как - сюрприз! сюрприз! - "Мехико (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cf/Es-mx-M%C3%83%C2%A9xico.ogg)" (México).

ТимурС
06.10.2010, 09:45
Чтение икса как "ха" - вообще редкостная дебильность на мой взгляд.

Извините, а чтение "J" как "Ха" в испанском - какой степени дебильность, на ваш взгляд?

Упс, опоздал.. Предыдущий оратор опередил :)

Yangi mehmon
06.10.2010, 12:23
Мавзу остидаги ҳамма фикрларни ўқиб чиқолмадим, шунинг учун кимнидир такрорлаётган бўлсам, олдиндан узр.

Узоқ йиллик тарихимизда оз муддат мустақил бўлган эканмиз (400 йил ҳам дейишади айрим манбаларда). Бу ҳолат алифбомизга ҳам таъсир ўтказган. Руний, уйғур, арабий, кирилл, лотин... Энди ҳозир жорий этилиш жараёнида турган лотин алифбосига тўхталадиган бўлсак, буни ижобий ҳол деб санайман. Нимани йўқотамиз? Нимани топамиз? Бу саволлар муҳим албатта, аммо тарихга кўз ташланса, ҳеч бир ёзув катта йўқотишларсиз амалиётга жорий этилмаганини кўрамиз. Қурбонлар бўлиши табиий. Кирилча бизда муомалага кирганига 70 йил бўлибди, бу қисқа муддат олдинги ёзувлар билан солиштирилганда. Шунинг учун ёзувни алмаштириш у қадар қийин кечмаса керак. Айниқса бу жараён ахборот узатиш ва сақлаш юқори даражага кўтарилган замонда рўй бераётганини ҳисобга олсак (транслитерациялаш муаммо бўлмайди). Аҳолининг саводхонлик даражаси тушиб кетиши, катталар қийналиши каби фикрлар асоссиз, бундай муаммолар ҳамма даврларда бўлган ва келажакда ҳам бўлади. Ташвишлантирадиган муаммо, ватан ташқарисидаги ўзбеклар.

Nigora Umarova
06.10.2010, 13:35
Ташвишлантирадиган муаммо, ватан ташқарисидаги ўзбеклар.

Ватан ташқарисидаги ўзбекларни мисол қилиб оладиган бўлсак, Эрон, Авғонистондаги ўзбекларимиз араб алифбосига асосланган эски ўзбек алифбосида, Европада яшовчи ўзбеклар эса лотин алифбосидан кўпроқ фойдаланишади.

Index
06.10.2010, 18:55
Мдэээ... Так и знал что докопаются до "x" и "j"... Как все предсказуемо, оказывается... :dash2:
А знание латинского алфавита ускоряет процесс его изучения.

Алфавит изучают часов 5-6. Что в принципе ничтожно по сравнению с изучением самого языка


Did not do the research. Немцы читают v как "фау", а испанцы - как "бе" (исключение: диалекты)

Ты сам штоле рисерчил? Все не так как в твоих рисёрчах. Испанцы читают как надо, а в диалектах -наоборот. Ссылки еще какие-то кидает...

произношение V (http://ru.wikipedia.org/wiki/V_%28%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0 %B0%29) (в подавляющем большинстве диалектов) является тоже лабиальным и абсолютно идентичным B (http://ru.wikipedia.org/wiki/B_%28%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0 %B0%29).
Тот же x читается на английском иногда как "зи" (xylophone).

Тот же X читается как "зи" только в начале слова. Это уже особенности чтения, а не написания. Не надо вводить в заблуждение


Кстати, название своей страны мексиканцы произносят как - сюрприз! сюрприз! - "Мехико" (México).

Существует версия, что свое современное название Мехико получил благодаря ацтекам. В честь предводителя одного из племен их называли также мешиками. Именно это слово услышали первые появившиеся в долине Мехико испанцы. Они записали его как mexicas, при этом испанская буква «х» использовалась для передачи звука «ш». Однако такой звук не характерен для испанского языка, и со временем его заменили на «х»

Сюрприз, сюрприз! Это по ходу, единственное слово, в котором "икс" читается как "ха"

По другую сторону парка Чапультепек лежит район фешенебельный холмов, где живет Вероника Кастро (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0_% D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE) и прочие герои мексиканских «мыльных опер». Но есть и другой Мехико. Сегодня около 40 % жителей мексиканской столицы находятся за чертой бедности. Огромная часть города — это лачуги бедняков.

Ну, блин, это же национальная гордость: все как в Мексике Мехико.

Извините, а чтение "J" как "Ха" в испанском - какой степени дебильность, на ваш взгляд?

Да, считаю. Там письменность развивалась исторически (не в курсе существования древнеиспанской письменности), у нас же - искусственно и криво, без всяких на то оснований (хз, считать подачки Турции основанием или нет). Чтоб не было нападок на кривизну нового алфавита, аргументирую: апострофы чуть ли не в каждом слове - это даже выглядит уродливо, не то что легкочитаемо. В зависимости от шрифта иногда кажется что это два отдельных слова. Например сколько вариантов для мягкого х: Ĥĥ Ħħ ђћ. Вот варианты для "у с крючком": Ōō Ŏŏ Őő. На фига придумывать костыли вроде апострофов? Чтоб печаталось удобнее? Нужно делать чтобы удобнее читалось.

Упс, опоздал.. Предыдущий оратор опередил

Да, уж... Лажа, так лажа... Прям стыдно за тебя...

В заключение: сам я не совсем русский (хотя выгляжу как русский и в паспорте именно такой), но считаю, что введение нового алфавита делалось именно как плевок России и подлизывание интимных мест Турции. Щас Турции что-то подлизывать особо не желают (есть ведь США, которым до балды каким алфавитом пишут) и поэтому внедрение алфавита застопорилось. В каком году узбекский язык хотели полностью перевести на латинские буквы, не подскажете?

И еще: аббревиатуры вроде TShTT, YoAJ и AYoQSh тоже уродливы на мой взгляд. Сдвоенные буквы в аббревиатурах тоже дебилизм

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 20:20
Salom Masud! Hayrli tong Sizga! Alifboga va uning ahamiyatiga sag'al yengilroq qarayabsiz, meni nazarimda. Halqaro miqyosda alifbo va til qurol sifatida ham hizmat qilib kelgan, buni psihologik tomonini hisobga olish ham kerak deb o'ylayman. Uzoqqa bormang, Sovet tarihida bu sohada bo'lgan o'zgarishlarga ahamiyat bering. Bizga kirill alifbosida yozilgan kitoblarning hammasini tarjima qilish zarur deb hisoblamayman. Ma'naviyatimizga to'g'ri keladiganini tarjima qilish lozim. Bunga necha yil ketishini tahminan yozib o'tdim. Qolaversa bugun ularni elktron ko'rinishdagi nushalarini ko'paytirishga alohida kuch qaratilgan. O'qiman diganiga rus alifbosida yozilgan kitoblarni tarjima qilingunicha kirill alifbosini o'rganib o'qish qiyin bo'lmaydi. Keyin, bu alifboning tanlanishiga vaqt, ehtiej va qulayliklar kabi sabablar hizmat qilganini quyidagicha izohlayman. Vaqt va sharoit alifboning o'zgartirilishini taqazo etgan. Uning o'zgarishiga ehtiej bo'lmaganda o'zgartirilmagan bo'lar edi. Bizga qulayligi bo'yicha lotin alifbosi boshqalariga nisbatan ko'proq deb bilaman.
Ingliz tili turkiy tillardan so'z boyligi bo'yicha orqada yuradimi, oldinda yuradimi, buni mazkur masalaga aloqasi yo'q. Ingliz tilining jahon tili unvoniga erishganini bekorga keltirganim yo'q. Tilni o'rganayotganda avvalam bor alifbo o'rganiladi. Bu lotin alifbosini bilish esa Ingliz tilini o'rganishda qulaylik yaratadi. Dunyoning juda ko'p mamlakatlari lotin alifbosidan foydalanadilar. Demak bu alifboda asoslangan yangi o'zbek alifbosining qulayliklari ko'proqdir.

Assalomu alaykum

Yo Siz meni umuman tushunmadingiz yoki men Sizni umuman tushunmayapman...

Siz til bilan alifbo tushunchalarini aralashtirib yuborayapsiz... Fikringizdagi xatolikning boshlang'ich nuqtasi o'sha yer. :rtfm:

"Alifbo va til" ni solishtirgandan ko'ra "alifbo va savodsizlantirish" ni chog'ishtirish Siz yuqorida aytayotgan davrlar uchun ko'proq muvofiq. Siz ham uzoqqa bormang, birgina shu lotin alifbomizdagi bo'lgan o'zgarishlarga nima deysiz? Turkiya bilan alifbo o'zgarishida bog'liqlik yo'q, deb o'ylaysizmi?

Menda oldin ruscha yozgan do'stimizning fikrlarida jon bor. Yaqin tariximizni yaxshilab o'rganishni maslahat beraman.

Bizgacha yozilgan javoblarni yaxshilab o'qib chiqsangiz, Sizni qiynagan savollarga javob olasiz, men esa Siz bilan baxslashmayman... :)
Sog'' bo'ling :)

Assalomu alaykum!

Maslahatingizga quloq tutib mavzudagi fikr va mulohazalarni to'liq o'qib chiqdim.
Hammada har xil fikr. Bir tayin, oydinlikka kelinmagan.

Aytib o'tay, men til va alifbo tushunchalarni aralashtirib yuborayotganim yo'q. Ularning o'rtasidagi farqni va o'zaro ahamiyatini bilaman . Lotin yozuvining tanlanishiga dunyo mamlakatlarining kopchiligi (Turkiya ham shular qatorida) aynan shu alifbodan foydalanishining o'rni juda katta. Turkiyaning bu boradagi tajribasiga so'zsiz ahamiyat berilgan, buni in'kor etmayman.

Ammo, Indexning olib kelayotgan gaplariga ahamiyat bering. Gap qay tarafga og'ishini bilmaydi kishi. Ular fikrlarida Turkiya bilan do'st bo'lish, va Rossiyaga teskari bo'lish niyati bo'lgan degan fikrni qo'shibgina qolmay, bu hech kimga sir emas degan gapni ham qo'shib qo'yyaptilar. Demagogiya qo'llanilyapti. Tashqi siyosatimizning odilligiga shubham yo'q. Muammoni oddiy umumiylashtirish yo'li bilan inson ongiga ta'sir qilish, halqlar orasidagi qarama qarshiliklarga olib kelish qiyin emas. Balkim Siz buni tushunib yetib ajrata olarsiz, va bulardan o'zingizni masofada ushlab turish qobiliyatini o'zingizda hosil qilgandirsiz, lekin millionlab boshqa insonlar ajrata olmasligi mumkin. Bunday gaplarni ko'paytiradiganlarning aksariyati ruslar emasligidan ham habarim bor.

Alifboning o'zgartirilishiga, o'ziga yarasha jiddiy sabablar bo'lmaganda, ishoning bu ish amalga oshirilmagan bo'lar edi. Nega ham kirill ham lotin yozivini ishlatyapmiz, nega bitta emas degan savolga alifbo o'zgarishi jarayonida jamiyatda uchta qatlam paydo bo'lishi kutiladi. Kirill yozuviga o'rganganlar, Kirill va Lotin yozuviga o'rganganlar, Lotin yozuviga o'rganganlar. O'rtadagi qatlam birinchi va uchinchisini bog'laydi, yuqori darajadagi tarjima ishlari bilan shug'ullanadi. Aynan shu qatlam bugungi kunda kengaytirilmoqda.

Xatoliklar. Bo'lgan xatoliklarni xisobga olish va ularni chetlatish ishlari bilan ham shug'ullanib kelayotgan insonlar ham bor.

Halqaro kredit muassasalaridan olingan katta kreditlar yordamida bu dastur amalga oshirilb kelinyapti. Maktabgacha tarbiya, o'rta va oliy o'quv yurtlarida foydalaniladigan adabiyotlar, qo'llanmalar dastur davomida bosqichma bosqich mukammallashtirilib borilmoqda.

Jamiyat savodsizlashishi haqida gapirdingiz. Nazarimda bunday sharoitda savodsizlashish muammolariga duch kelishimiz aniq. Ammo, ko'zim oldida o'qishni bitirib kelayotgan jiyanlarimga qarab bu fikrni ayta olamayman. Darhaqiqat, o'qiyman diganiga sharoit yo'q deb ayta olmaymiz.

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 20:40
Мдэээ... Так и знал что докопаются до "x" и "j"... Как все предсказуемо, оказывается... :dash2:
А знание латинского алфавита ускоряет процесс его изучения.

Алфавит изучают часов 5-6. Что в принципе ничтожно по сравнению с изучением самого языка

Вы, казалось бы, решили проблему тех кто считает что у людей привыкших к кириллице много трудностей при чтении латиницы, или же наоборот, у людей которые привыкнут к латинице будут трудности при чтении узбекской литературы на кириллице?

Index
06.10.2010, 21:30
Вы, казалось бы, решили проблему тех кто считает что у людей привыкших к кириллице много трудностей при чтении латиницы, или же наоборот, у людей которые привыкнут к латинице будут трудности при чтении узбекской литературы на кириллице?
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)

Abdulaziz Muhammad
06.10.2010, 22:08
Вы, казалось бы, решили проблему тех кто считает что у людей привыкших к кириллице много трудностей при чтении латиницы, или же наоборот, у людей которые привыкнут к латинице будут трудности при чтении узбекской литературы на кириллице?
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)

Вопросы поднимались выше в теме, на счёт развития безграмотного поколения в связи с переходом на новый алфавит. Мол, как быть с поколением которое когда вырастет не сможет читать узбекские книги напечатанные кириллицей.

Если не 5-6 часов, то уделите 5-6 дней вашего времени чтобы сесть и выучить узбекский вариант. У меня не возникает, практически, ни каких проблем при чтении текста на узбекском языке на любом из вышеуказанных алфавитов. Алфавит в процессе стандартизации, учитываются и всякие неувязки, и они в процессе постоянного пересмотра.

ТимурС
06.10.2010, 23:23
Вы, казалось бы, решили проблему тех кто считает что у людей привыкших к кириллице много трудностей при чтении латиницы, или же наоборот, у людей которые привыкнут к латинице будут трудности при чтении узбекской литературы на кириллице?
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)

Вы не пробововали читать по-фински? По-исландски? :) Вроде кириллицей..
В городе Хамина я видел название улицы, состоящее из 32 букв (не поленился, посчитал). Прочитать можно с десятого раза. Но для носителей языка не вызывает никакого затруднения..

Мой родной язык - русский. В семье общаемся по-русски. Дочь закончила русскую школу. В школе изучала узбекский, на латинице. Узбекским владеет в необходимом для работы объеме (она оператор в сотовой компании, где процентов 80 абонентов узбекоговорящие.).
Так это я к чему? Парадокс, но моя дочь, практически владеющая узбекским, с трудом читает узбекский текст на кириллице! :) По слогам.. :) На латинице легко и свободно..

Abdulaziz Muhammad
07.10.2010, 03:09
Вы, казалось бы, решили проблему тех кто считает что у людей привыкших к кириллице много трудностей при чтении латиницы, или же наоборот, у людей которые привыкнут к латинице будут трудности при чтении узбекской литературы на кириллице?
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)


Так Вы на свои вопросы сами, вроде бы, и ответили. Во первых, если оба алфавита пошли из одного греческого и при этом у Вас нет трудностей в различении той или иной буквы (одной формы, разных звучаний) встречающихся в этих алфавитах, то я считаю что это вопрос привычки. Можно с лёгкостью привыкнуть, главное чтоб желание было. И ещё, считаю что буква Х как Ха а не ИКС, в узбекском (лат.) алфавите, это компромис. Во вторых, почему же, Вы считаете, появились такие алфавиты как латиница и кириллица, если можно было придерживаться греческой графики? В третьих, если смотреть на оба алфавита как имеющих один и тот же корень двух разновидностей письменности, то может не всё так уж и страшно (я на счёт дружбы, не дружбы)!?

Fidel Kastro
07.10.2010, 08:57
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)
Могу поспорить, что кирилица не пошла от греческого,а наоборот, это историческое заблуждение последних 1000 лет, связаное с периодом "христинизации".

Timur Salikhov
07.10.2010, 09:28
Ни хрена не понял... а что есть какая-то проблема между кириллицей и латиницей (Оба алфавита пошли из греческого, если кто не знает)? На английском спокойно читаю. А вот узбекскую латиницу, пошедшую по своей, "узбекской" модели развития читаю как-то беспокойно =)
Могу поспорить, что кирилица не пошла от греческого,а наоборот, это историческое заблуждение последних 1000 лет, связаное с периодом "христинизации".
Лучше не нужно. Давайте о женщинах лучше поспорим.

Abdulaziz Muhammad
24.12.2011, 04:22
Лотин алфибосинининг хам узига хос жихатлари бор. лекегин, Ц харфини ифодаловчи, яъни лотинча C харфини жорий килсак ёмон булмасди. хар калай цирк - sirk мас, cirk деб аталарди. Узим мактабда кирил алифбосида хат-соводни таниганим учун кирилчада укиш ва ёзиш кулайрок тугилади (албатта бу каминанинг шахсий фикри)

Salom uForumdosh! :) Quyidagi yangilikni Prezident Matbuot Xizmati veb-sahifasidan oldim. Qiziq...

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov Evelin Vidmer-Shlumpfni uning Shveycariya Konfederaciyasi Federal prezidenti etib saylangani munosabati bilan muborakbod etdi.

Mamlakatimiz rahbari o‘z maktubida Evelin Vidmer-Shlumpfning ushbu yuksak lavozimdagi faoliyati O‘zbekiston Respublikasi bilan Shveycariya Konfederaciyasi o‘rtasidagi o‘zaro manfaatli va konstruktiv hamkorlikni yanada rivojlantirishga xizmat qilishiga ishonch bildirdi.

http://www.press-service.uz/uz/news/show/main/pozdravlenie_prezidenta/

Tulqin Eshbekov
24.12.2011, 06:41
Qiziq...

Ёзув масаласидаги "ўтиш даври"да бундай ҳолатлар учраб туриши у қадар ажабланарли эмас. Муҳими, дўст дўстга ойна бўлиб, хато-камчиликларимизни дўстона кўрсатиб борсак мақсадга мувофик буларди. :)

abdurahmonaka
24.12.2011, 12:15
Ёзув масаласидаги "ўтиш даври"да бундай ҳолатлар учраб туриши у қадар ажабланарли эмас. Муҳими, дўст дўстга ойна бўлиб, хато-камчиликларимизни дўстона кўрсатиб борсак мақсадга мувофик буларди.
Шу "ўтиш даври" тезрок тугалланса яхши буларди!!!

Bobir Samadov
24.12.2011, 15:10
Salom uForumdosh! Quyidagi yangilikni Prezident Matbuot Xizmati veb-sahifasidan oldim. Qiziq... Iye, alifbomizga "C" qachon joriy etildi? Haqiqatdan ham qiziq...

Behzod Saidov
24.12.2011, 15:45
Iye, alifbomizga "C" qachon joriy etildi? Haqiqatdan ham qiziq...

Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi. Shunda "Ch" harf birikmasi qaysi harflarning birikishi hisobiga hosil bo‘lganligi ham aniq bo‘lardi. :)

Shokir Dolimov
24.12.2011, 15:48
Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi.
Юмшатиш белгисини «ь» ҳам қайтариб беришса роса хурсанд бўлар эдим :)

Behzod Saidov
24.12.2011, 16:15
Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi.
Юмшатиш белгисини «ь» ҳам қайтариб беришса роса хурсанд бўлар эдим :)

Yumshatish belgisi menga unchalik shart emas. Lekin, sentabr, oktabrlarni sentyabr, oktyabr qilishsa rosa xursand bo‘laman. :)

Bekmirzo
24.12.2011, 18:04
Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi.
Юмшатиш белгисини «ь» ҳам қайтариб беришса роса хурсанд бўлар эдим :) Men esa aksincha, «ь» belsigini hattoki o'zbekcha-kirillchadan ham badarg'a qilishni taklif qilgan bo'lardim. ;)

Shokir Dolimov
24.12.2011, 18:30
Men esa aksincha, «ь» belsigini hattoki o'zbekcha-kirillchadan ham badarg'a qilishni taklif qilgan bo'lardim.
Бекмирзо ака, «Мотоўқчи батальон» сўзини Сиз бадарға қилишни таклиф этаётган белгисиз талаффуз этиб кўринг-чи. Фақат илтимос, «Баталён» деб ёзишни таклиф қилманг :)

Bekmirzo
24.12.2011, 20:15
Men esa aksincha, «ь» belsigini hattoki o'zbekcha-kirillchadan ham badarg'a qilishni taklif qilgan bo'lardim.
Бекмирзо ака, «Мотоўқчи батальон» сўзини Сиз бадарға қилишни таклиф этаётган белгисиз талаффуз этиб кўринг-чи. Фақат илтимос, «Баталён» деб ёзишни таклиф қилманг :)
"Баталён" ёки "Баталион".

Долимов жаноблари, бизга нима етишмайди, биласизми?
Менимча, бизга ўз она тилимизнинг (гап фақат Ўзбек тили ҳақида кетмоқда) мавжуд хусусиятлари ва имкониятларидан ғурурланиб фойдаланиш етишмайди.
Шахсан мен "Баталён" деб ёзишда ҳеч бир ғализлик ёки бирор бир ёмон нарса кўрмаяпман. Сўзни қандай талаффуз этсак, шу тарзда ёзяпмиз.
Қаранг, бирорта бир русийзабон „Қашқадарё“ сўзини биз каби ёзмайди. Аксинча, ўз талаффуз имконияти ва хусусиятидан келиб чиқиб, „Кашкадарья“ деб ёзади. Руслар ўзимиздаги Гулнора исмини Гулнора деб ёзишмайди, балки айни юқоридаги сабаб „Гульнара“ деб ёзишади. Улар чет тиллардаги бирор сўзни айни ўша тилдаги каби талаффуз қила олмасликдан уялишмайди ҳам, ва уни ўз талаффуз имкониятларидан келиб чиқиб, худди шундай тарзда ёзишдан қайтишмайди ҳам.
Нега биз энди «Батальон» сўзини „Баталён“ деб талаффуз қила ва шундай тарзда ёза олиш имкониятига эга бўлиб, бундай қилишдан қайтишимиз керак?
Ўзбек тилининг талаффуз жиҳатидан масалан рус тилига қараганда афзаллик томонлари бор. Айнан юқоридаги мисолда ҳам кўринади бу. Яъни, биз „Баталён“ сўзини „ь“ белгисисиз ҳам худди руслар каби талаффуз қила оламиз.

Shokir Dolimov
24.12.2011, 20:32
Қаранг, бирорта бир русийзабон „Қашқадарё“ сўзини биз каби ёзмайди. Аксинча, ўз талаффуз имконияти ва хусусиятидан келиб чиқиб, „Кашкадарья“ деб ёзади. Руслар ўзимиздаги Гулнора исмини Гулнора деб ёзишмайди, балки айни юқоридаги сабаб „Гульнара“ деб ёзишади. Улар чет тиллардаги бирор сўзни айни ўша тилдаги каби талаффуз қила олмасликдан уялишмайди ҳам, ва уни ўз талаффуз имкониятларидан келиб чиқиб, худди шундай тарзда ёзишдан қайтишмайди ҳам. Нега биз энди «Батальон» сўзини „Баталён“ деб талаффуз қила ва шундай тарзда ёза олиш имкониятига эга бўлиб, бундай қилишдан қайтишимиз керак?
Миллатпарварлигингиз, тилпарварлигингиз учун ҳам ҳурмат қиламан-да, Сизни.

мафтун
24.12.2011, 23:03
Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi. Shunda "Ch" harf birikmasi qaysi harflarning birikishi hisobiga hosil bo‘lganligi ham aniq bo‘lardi.

Лотинча ёзувимизда айрим ўзгаришлар бўлишини жуда-жуда истардим.
Ш харфи sh эмас, балки w.
Ч харфи эса сh ўрнига c.

Ахир ўз номи билан лотин тилига асосланган ўзбек тили-ку!
ёзишга жуда қулай бўлармиди, дейман-да.

Bekmirzo
25.12.2011, 08:43
...

Ахир ўз номи билан лотин тилига асосланган ўзбек тили-ку! ...Biroz adashdingiz. Lotin tiliga emas, balki alifbosiga asoslangan O'zbek tili deyiladi. ;)

мафтун
25.12.2011, 09:27
Оффтоп:
Biroz adashdingiz. Lotin tiliga emas, balki alifbosiga asoslangan O'zbek tili deyiladi.

Ишдан кеч қайтгандим, чарчаганим боис хато қилибман. Сизга раҳмат, аммо асосий фикрга ҳам бир оғиз муносабатингизни билдириб кетсангиз, бўлаверарди.
Ўзи мана шунақа йўл тутиш бутун юфорумга теккан касаллик-ку аслида! Асосий гап бир ёқда қолиб, битта учраб қолган хатога ёпишишиш, айтишади-ку, йўргакда теккан деб...

Masud Mahsudov
25.12.2011, 10:23
Haqiqatdan ham joriy qilinsa yaxshi bo‘lardi. Shunda "Ch" harf birikmasi qaysi harflarning birikishi hisobiga hosil bo‘lganligi ham aniq bo‘lardi.

Лотинча ёзувимизда айрим ўзгаришлар бўлишини жуда-жуда истардим.
Ш харфи sh эмас, балки w.
Ч харфи эса сh ўрнига c.

Ахир ўз номи билан лотин тилига асосланган ўзбек тили-ку!
ёзишга жуда қулай бўлармиди, дейман-да.

Ш харфига sh эмас ş, сh га ç мақбулроқ (Худди лотин алифбомизнинг биринчи қабул қилинган шаклида амал қилганидек...). W харфининг шакли Ш га ўхшаш, деб уни алифбога киритиш яхши эмас.

OmoN
25.12.2011, 17:15
Ш харфи sh эмас, балки w.
Ч харфи эса сh ўрнига c."Ч" ҳарфи ўрнига "4" ни киритиб қўяқолсак4и :)

Bekmirzo
25.12.2011, 18:41
Оффтоп:
Biroz adashdingiz. Lotin tiliga emas, balki alifbosiga asoslangan O'zbek tili deyiladi.

Ишдан кеч қайтгандим, чарчаганим боис хато қилибман. Сизга раҳмат, аммо асосий фикрга ҳам бир оғиз муносабатингизни билдириб кетсангиз, бўлаверарди.
Ўзи мана шунақа йўл тутиш бутун юфорумга теккан касаллик-ку аслида! Асосий гап бир ёқда қолиб, битта учраб қолган хатога ёпишишиш, айтишади-ку, йўргакда теккан деб... Sizga yo'rgakda shunaqa kasallik tekkanmi? Nima keragi bor bunaqa mag'zava gapni?

Alifbo borasidagi taklifingizga esa qo'shilmayman. Shaxsan men "C" harfidan kirillchadagi "Ц" harfiga muqobil tarzda foydalanishni taklif qilardim.

мафтун
25.12.2011, 19:25
Оффтоп:
Sizga yo'rgakda shunaqa kasallik tekkanmi? Nima keragi bor bunaqa mag'zava gapni?

Биринчисияммассиз, ўйлайманки, охиргисиям эмас. чидашдан бошқа чора йўқ.

Alifbo borasidagi taklifingizga esa qo'shilmayman. Shaxsan men "C" harfidan kirillchadagi "Ц" harfiga muqobil tarzda foydalanishni taklif qilardim.


"С" барибир бўш турибди, "Ч" ўрнида қабул қилинса, нима ёмон жойи бор?

"Ц" бизнинг тилимизда йўқ. Кириллча ёзувда бор, аммо истеъмолда барибир ишлатилмайди. ишлатилсаям ниҳоятда тансиқ. Масалан, ЦИРКни ТСИРК эмас. СИРК деб айтамизку!?
Рус тилидан тиқиштирилгани яққол билиниб туради.

Ш харфига sh эмас ş, сh га ç мақбулроқ (Худди лотин алифбомизнинг биринчи қабул қилинган шаклида амал қилганидек...). W харфининг шакли Ш га ўхшаш, деб уни алифбога киритиш яхши эмас.

Нима учун яхшимас, шу очиқ қолибди.

Сиз келтирган вариантлардаги шрифтлар ҳам оммавий эмас, яъни ҳамма клавятураларда мавжуд эмаслигини назарда тутяпман. мақсад қулайлаштириш бўлгандан кейин ўша томонга юришимиз керак менимча.

Masud Mahsudov
26.12.2011, 00:31
Нима учун яхшимас, шу очиқ қолибди.

Сиз келтирган вариантлардаги шрифтлар ҳам оммавий эмас, яъни ҳамма клавятураларда мавжуд эмаслигини назарда тутяпман. мақсад қулайлаштириш бўлгандан кейин ўша томонга юришимиз керак менимча.

Men keltirgan variantlarning ommaviy emasligi bahona emas, kompyuteringizning imkoniyatlarini ishga solsangiz, 2 minutlik ish xolos u...

Umuman olganda, kirilcha alifbomizdagi "ў, қ, ғ, ҳ" lar ham hech ommaviy emas, ammo yozishda qiyinchilik bo'lmayapti-ku?

Modomiki, bizning alifboga ц harfi begona ekan, C ni ch o'rnida qabul qilish fikri yomon emas, uni qo'llab quvvatlasa bo'ladi,

Tulqin Eshbekov
26.12.2011, 06:45
яхши буларди!!!

Бу барча зиёлиларнинг ҳамфикр бўлиб, қалбларида Ватан, миллат туйғуси қанчалик жўш уришига боғлиқ!

Tulqin Eshbekov
27.12.2011, 08:07
яхши буларди!!!

Маънавият соҳасида бу анча узоқ вақт давом этадиган жараёндир. Бу жараён қанчалик яхши ва самарали бўлиши зиёлиларнинг фаол фуқаролик позициясида собит туриб интилишларига боғлиқ! :)

Feruza Rahmatova
17.01.2013, 17:33
"... қалбларда Ватан, миллат туйғуси қанчалик жўш уришига боғлиқ" (Тўлқин Эшбек).

Кўп йил аввал "Mein Kampf" да ҳам шундай сўзларни учратиш мумкин эди... Тарих чархпалак мисоли, фақат инсоннинг ундан сабоқ олишига нимадир етишмайди, вақтми, уқувми, босиқликми, чидамми... Умр эса ўтиб кетаверади, кетаверади, бир авлод алмашиб бошқаси келаверади... Яна ўша хониш... Нима ўзгаради...

Ustoz
17.01.2013, 18:52
Нима ўзгаради...
Hayot bu sahna, odamlar esa aktyo`rlardir. Sahna turaveradi aktyo`rlar o`zgaradi.

myu
18.01.2013, 09:06
"... қалбларда Ватан, миллат туйғуси қанчалик жўш уришига боғлиқ" (Тўлқин Эшбек).

Кўп йил аввал "Mein Kampf" да ҳам шундай сўзларни учратиш мумкин эди...
"Mein Kampf" ни авторини кимлигни ҳам кўрсатиб ўтмабсиз ;)

Bobir Samadov
25.01.2013, 07:52
Менимча кириллда қолиш ёки лотин алифбосига бутунлай ўтишнинг айни пайти келди.

Colorado
25.01.2013, 08:59
Менимча кириллда қолиш ёки лотин алифбосига бутунлай ўтишнинг айни пайти келди.
Ие, нима девсиз, Бобир бек :) (узимча тошкентликларни мазах қилияпман)

1993 йилда қабул қилинган қарорга асосан лотин алифбосига ўтиш муддати 2005 йил эди. Яна беш йилга кучирилди.
Демак, 2010 йилда бутунлай лотин графикасига ўтиш лозим топилган эди.
Уч йил ўтди кетди. Худди бу қонун қабул қилинмагандай, газета журналлар, китоблар кирилл графикасида чоп этилияпти.

Шахсан мени фикрим, лотин ва кирилл графика қолса яхши бўларди.

Shahodat
25.01.2013, 22:31
2010 йилда бутунлай лотин графикасига ўтиш лозим топилган эди. Менга лотинда ёзиш қулайроқ бўлгани учун хужжатларни ҳам шунда ёзаман. Бир хафта олдин 25 та вароқда ҳисоботни юқори ташкилотга топширдим. Ҳаммасини қайтариб беришди - кириллда ёзиш керак экан.
Худди бу қонун қабул қилинмагандай

Feruza Rahmatova
26.01.2013, 00:26
myu:
"Mein Kampf" ни авторини кимлигни ҳам кўрсатиб ўтмабсиз .
Muallifi ko'p xalqlar boshiga tashvish keltirgan havaskor rassom va dramaturg
A.Sheklgruber. Uning taxallusini pista sotuvchilar ham bilishadi.

Bobir Samadov
26.01.2013, 02:16
Шахсан мени фикрим, лотин ва кирилл графика қолса яхши бўларди. Кимга қандай билмадим-ку, аммо шахсан мен кириллда ўзимни қулайроқ сезаман. Қолаверса, лотинда хат-саодни чиқарган аксари ёшлар (ҳаммаси ҳам эмас) чалкаштириб, хато билан ёзишади...

Bobir Samadov
26.01.2013, 02:18
Muallifi ko'p xalqlar boshiga tashvish keltirgan havaskor rassom va dramaturg
A.Sheklgruber. Uning taxallusini pista sotuvchilar ham bilishadi. Очиғи Адольфнинг асл фамилияси бунақа эканлигини энди билишим!

myu
27.01.2013, 11:15
myu:
"Mein Kampf" ни авторини кимлигни ҳам кўрсатиб ўтмабсиз .
Muallifi ko'p xalqlar boshiga tashvish keltirgan havaskor rassom va dramaturg
A.Sheklgruber. Uning taxallusini pista sotuvchilar ham bilishadi.
Афсус, писта сотмайманда A.Sheklgruber эканлигини билганимда авторини ёзинг демаган бўлардим. :)
Сизга мана буни ўқиб кўришни маслахат берган бўлардим автори кимлигини сиз ҳам билиб олардингиз
http://ru.wikipedia.org/wiki/Моя_борьба

Мухаммад Сохиб
27.01.2013, 22:10
Мен эса бунақа исмниям, памиланиям биринчи марта кўриб турибман :) Кейин шуни қўшимча қилмоқчиман-ки, бир-иккита пистасотардан сўрасам, "ука қоғозни курсини сўранг, семичкани нархини сўранг, Барса нима қилди денг, Мессидан гапиринг, ҳозир пистани ууу 5-4 йил олдигидек китобларни варағига солиб бермаётганмиз" деб дўқ қиберди :)

Кейин билдим бу гапни маъносини... Нимага олий маълумотлилар бехабар нарсадан пистасотарлар хабардор бўлиб юрганини... Лекин энди шуям эсиз бўпти. Пистасотарлар ҳам салафан халталардан пойдаланиб, бекорчилида ойпон ўйнайдиган бўлиб олибди :)

Bobir Samadov
28.01.2013, 01:02
вой буууу... тамом пистахона бўб кетди-ю, энди жа унчалик майдалашмайлик...

Feruza Rahmatova
01.02.2013, 19:39
"Mein kamf"нинг муллифини сўрадингиз, мен жавоб бердим. Тахаллусини кўрсатмаганим учун узр.Бу сайтга жуда кўп тил ва адабиёт иштиёқмандлари киришади. А.Шекльгрубернинг ёнида юрганлардан биттаси "Немис драматургиясида романтизм"
мавзусида докторлик диссертациясини ҳам ёзган.
Миллат ва маданият ҳақида қайғуришдан олдин балким жиддий ўқиш керакдир.Шу жумладан, бегона тилларда...

Bekmirzo
01.02.2013, 20:35
myu:
"Mein Kampf" ни авторини кимлигни ҳам кўрсатиб ўтмабсиз .
Muallifi ko'p xalqlar boshiga tashvish keltirgan havaskor rassom va dramaturg
A.Sheklgruber. Uning taxallusini pista sotuvchilar ham bilishadi.Hurmatli Feruza Rahmatova,
"Mein Kampf" asarining muallifi haqida pista sotuvchilardan eshitgandek gap qilibsiz lekin...
Ushbu asarning muallifi Adolf Shiklgruber ekanligi haqida tosh bosadigan biror bir manba keltira olasizmi?
Kim aytdi sizlarga "Hitler" taxallus deb?

Feruza Rahmatova
01.02.2013, 20:41
Эсизгина таълим... Манбаларни топа оларсиз?..

Bekmirzo
01.02.2013, 21:40
Эсизгина таълим... Манбаларни топа оларсиз?..Siz topib bering, kuchli ta'lim olvorganingiz ko'rinib turibdi.

Masud Mahsudov
02.02.2013, 07:58
Эсизгина таълим... Манбаларни топа оларсиз?..

Feruza Rahmatova, menimcha, Siz yuqorida keltirilgan shaxsning otasi va o'zining familiyalarini adashtirib yubordingiz. Hitlerning otasi, chindan ham, 39 yoshgacha Siz aytgan familiyada bo'lgan, biroq u 39 yoshida o'z familiyasini Hitler familiyasiga, 3 kishining guvohligida, o'zgartirgan. Ona familiyasida bo'lishiga sabab u valadi zino bo'lgani uchun o'z onasining familiyasida qolgan, chunki noqonuniy tug'ilgan bolalarga onasining familiyasi beriladi.

Siz aytgandek, Hitler - taxallus emas, bu Adolfga otasi - Alois Hitlerdan qolgan familiya. U oilada 6 farzanfdning 4-si bo'lib otasi Alois Hitler, onasi Klara Polzi bo'lgan.

Bilmaslik ayb emas, uni o'rganishga harakat qilmaslik ayb. Men yuqorida keltirgan ma'lumotni, menimcha, xohlagan manbadan topishingiz mumkin. Bu haqda qanchadan qancha fil'mlarda ham aytilgan-ku.

Bahrom
02.02.2013, 10:35
Bu mavzuni yopiq deb e'lon qilinsa ham bo'laversa kerak, chunki so'rov natijasiga ko'ra, foydalanuvchilarning ko'proq qismi kirill alifbosini tanlashgan. Bu ularning kirill aslifbosida o'qishgani bilan bog'liq bo'lsa kerak. Demak hozircha, kirill alifbosida o'qiganlar nafaqaga chiqishguncha ikkalasidan ham foydalanilish davom etar ekan.

JH
02.02.2013, 10:53
Масъуд, Бекмирзо, сизларга рахмат. Адольфнинг фамилияси тугрисидаги маълумотни билмас эканман (семичкапурушлардан сурамаганман, узим укишга хеч кул тегмабди). Аммо энди эсдан чикмайди.

Shokir Dolimov
02.02.2013, 10:56
Demak hozircha, kirill alifbosida o'qiganlar nafaqaga chiqishguncha ikkalasidan ham foydalanilish davom etar ekan.
Кейин-чи? Кирил алифбосида ўқиганлар ўтиб кетгач, улар қолдирган меросни нима қиласиз?

Bahrom
02.02.2013, 12:10
Kirill alifbosida o'qiganlar nafaqaga chiqishguncha, hujjatlar kiril va lotin alifbosida bo'lsin demoqchiman.
Yoshi katta kishilar qanchalik kirilla alifbosida o'zlarini "yaxshi" xis qilishsa, hozirgi masalan 90 yildan kichiklar lotin alifbosida o'zlarini shunchalik yaxshi xis qilishadi.
Ikki avlodni ham noqulay holatdan chiqarish uchun hujjat ikki nusxada bo'lsa muammo bo'lmaydi.
Lekin kirill alifbosida o'qiganlar qachondir nafaqaga chiqishguncha bu holat davom etishi kerak. CHunki lotin alifbosida o'qiganlarga kirill alifbosidagi yozuv kerak emas.
Bu yerda deyyarli 90% foydalanuvchi kiril yozuvida o'qigan, shuning uchun bu so'rovda katta ovoz to'plangan.
~90 yillarda tug'ilganlarning deyarli barchasi, ya'ni lotin alifbosini o'qiganlar bu forumga deyyarli kirishmaydi. Agar hamma qatlamdan so'rov o'tkazsilsa haqiqiy holatni ko'rish mumkin.
Ikki tomonni ham huquqlarini himoya qilish kerak menimcha, katta yoshliklarga kirill alifbosi qulay deb, yoshlarni sargardon qilish ham, umr bo'yi kirill alifbosida o'qigan, yozganlarni lotin alifbosida yozishlarini so'rash ham juda bir to'g'ri emas.
Bor gap shu.

Bobir Samadov
22.02.2013, 21:35
"кирил"ни кайтаринглар :))

Feruza Rahmatova
25.02.2013, 01:15
ўзбек ёзуви ва имлосини ислоҳ қилиш ёки алмаштириш билан боғлиқ тадбирлар 1922, 1929, 1934,1940, 1956, 1993, 1995 йилларда амалга оширилиб ёзма ўзбек тилини сурункали беқарорликка дучор этди. У ёки бу ёзув атрофида тарафма тараф бўлиб тортишиш маънисиз эканлиги мутахассислар учун маълум эди. Ечим эса ўзбек тилли маданият доирасида турли ёзувларнинг ёнма ён яшашини таъминлаш, кўп ёзувли маданиятни қабул қилиш билан боғлиқдир.

Botirbek Samandarov
06.07.2013, 12:11
Саволни бу ерда беришим уринлими ёки йукми билмади.
Хозирги кунда Олий таълим муассасаларида абитуриентлардан хужжатлар кабулланмокда ва хар йили бир муаммога учрашамиз, яни абитуриент тест топширишда ёзув шаклини танлайди (кирилл ёки лотин)
Абитуриент кайси ёзув шаклида укишидан катий назар бошка бир ёзув шаклини танлаш муаммоси. Масалан Кирил укиган абитуриент мен лотинча топшираман деса ёки аксинча - бунга абитуриент хаклими.
Олий таълим муассасалари бакалавриатига талабаларни кабул килиш тартиби тугрисида низомда бу нарса ёзилмаган.
Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасаларининг бакалавриатига талабаларни қабул қилишда тест синовларини ўтказиш тартиби тўғрисидаги низомга 4-илова, 1 шаклида куйидагича ёзув изох килинган
"*кирил алифбосида тест имтихонларини топшириш учун гуруҳлар шакллантирилишида таълим муассасасида фақат кирил алифбосида ўқиган абитуриентлар киритилиши лозим ҳамда жадвалнинг “Ёзув шакли” қисмида “кирил” деб киритилиши мумкин."
Лекин айрим абитуриентлар буни тан олмайди, яни мен хохлаган ёзув шаклида тест топширишга хаклиман деб туриб олади.
Ушбу масалада ким кандай фикрда
Мактаб/коллеж/лицей диплом ёки гувохномаларида укувчининг кандай ёзув шаклида укиганлиги курсатилмаган
Абитуриентлар орасида мен рус гурухда укиганман деб туриб оладиганлар хам топилади

Shokir Dolimov
06.07.2013, 21:26
Ушбу масалада ким кандай фикрда

мен хохлаган ёзув шаклида тест топширишга хаклиман
деганлар ҳақ.
кирил алифбосида тест имтихонларини топшириш учун гуруҳлар шакллантирилишида таълим муассасасида фақат кирил алифбосида ўқиган абитуриентлар киритилиши лозим
дегани эса инсон ҳуқуқи поймол этилишини англатади.

Fidel Kastro
30.11.2016, 01:17
Почему предвыборные плакаты кандидатов на кириллице?

Shuravi
02.12.2016, 23:37
Почему предвыборные плакаты кандидатов на кириллице?
потому что-те,кто понимает только на латинице,не доросли еще до голосовательного возраста )

Darkomaster
02.12.2016, 23:40
Почему предвыборные плакаты кандидатов на кириллице?
потому что-те,кто понимает только на латинице,не доросли еще до голосовательного возраста )
И при этом один из кандидатов грозится довести "латинизацию" до конца)))

Sparc
03.12.2016, 13:51
Почему предвыборные плакаты кандидатов на кириллице?
потому что-те,кто понимает только на латинице,не доросли еще до голосовательного возраста )

Еще как доросли. Закон-то приняли, а что дальше? Организовать в школах обучение на латинице это оказалось самое простое, а книги, журналы, сми что? Книг на латинице печатают значительно меньше чем на кирилице, все остальное также в основном печатается на кирилице. Документооборот на гос.уровне также на кирилице. В результате дети заканчивают школу, если удастся вуз, проучившись на латинице, затем поступая на работу в госорганы или госучреждения вынуждены переучиваться на ходу с тем чтобы писать на кирилице.

В целом, те, кто принимал решение о латинизации не просчитали все этапы этой работы и такое впечатление, что остановились на полдороге, не решив что делать дальше.

По моему, этот эксперимент надо пока отложить. Возможно в школах надо паралельно преподавать на кирилице, и более того обучать узбекский алфавит на арабской письменности.

MichaelR
03.12.2016, 19:54
надо паралельно преподавать на кирилице, и более того обучать узбекский алфавит на арабской письменности. так и сейчас преподают на кириллице в русских классах, а в узбекских классах есть урок русского языка (и соответственно в русских - урок узбекского). т.е. узбекские классы изучают кириллицу, а русские - узбекскую латиницу, по-любому. всё вроде своим путём тут. а вот на арабскую вязь переходить зачем? цель какая?

Sparc
03.12.2016, 20:50
надо паралельно преподавать на кирилице, и более того обучать узбекский алфавит на арабской письменности. так и сейчас преподают на кириллице в русских классах, а в узбекских классах есть урок русского языка (и соответственно в русских - урок узбекского). т.е. узбекские классы изучают кириллицу, а русские - узбекскую латиницу, по-любому. всё вроде своим путём тут. а вот на арабскую вязь переходить зачем? цель какая?

Я не предлагаю "переходить" на арабскую вязь. Просто значительная часть культурного наследия узбекского народа написана арабской графикой. В начальных классах когда восприимчивость очень высокая можно научить кроме прочего читать и писать на Узбекском языке в арабской графике (арабская графика это не значит арабский язык). Затем в старших классах можно факультативом изучать чтобы закрепить знания.

JH
03.12.2016, 21:34
Sparc, во времена Шекспира английский алфавит выглядел странно для современного читателя. То же самое можно сказать про русский во времена Пушкина. И русские, и англичане читают свое культурное наследие напечатанным на современном алфавите. Наше культурное наследие и на слух-то непонятно из-за сильного отличия языка того же Навои от современного узбекского, так еще и в оригинальной записи если его потреблять - ничего не поймут.

MichaelR
03.12.2016, 22:05
надо паралельно преподавать на кирилице, и более того обучать узбекский алфавит на арабской письменности. так и сейчас преподают на кириллице в русских классах, а в узбекских классах есть урок русского языка (и соответственно в русских - урок узбекского). т.е. узбекские классы изучают кириллицу, а русские - узбекскую латиницу, по-любому. всё вроде своим путём тут. а вот на арабскую вязь переходить зачем? цель какая?

Я не предлагаю "переходить" на арабскую вязь. Просто значительная часть культурного наследия узбекского народа написана арабской графикой. В начальных классах когда восприимчивость очень высокая можно научить кроме прочего читать и писать на Узбекском языке в арабской графике (арабская графика это не значит арабский язык). Затем в старших классах можно факультативом изучать чтобы закрепить знания.

а, ну если только для популяризации нашего культурного наследия ;) но только в факультативном порядке, плиз! обязательные уроки наши дети просто не выдержат (((..да и не поймут позже. когда вырастут.... учили, учили..а что и где читать?!

Sparc
03.12.2016, 22:25
Sparc, во времена Шекспира английский алфавит выглядел странно для современного читателя. То же самое можно сказать про русский во времена Пушкина. И русские, и англичане читают свое культурное наследие напечатанным на современном алфавите. Наше культурное наследие и на слух-то непонятно из-за сильного отличия языка того же Навои от современного узбекского, так еще и в оригинальной записи если его потреблять - ничего не поймут.

Это понятно.

Однако в нашем случае на кириллицу перешли совсем недавно. У нас, не говоря уже о Навои, и даже Абдуллы Кадыри, Фитрата и др. представителей жадидской литературы, следующее поколение - Гафур Гулям и Айбек, у них все рукописи на арабском алфавите.

Я думаю, если будет возможность изучения узб. языка в арабской графике, это никак не будет лишним.

RINAT
03.12.2016, 23:15
из-за сильного отличия языка того же Навои от современного узбекского,
Временами слушаю одну радиостанцию вещающую из Праги для наших сограждан и когда они иногда включают в программу интервью с узбеками проживающими в Афганистане я ловлю себя на мысли, что понимаю их лишь на25-35% Наших казахов или киргизов понимаю и то лучше 60-70%

Fidel Kastro
04.12.2016, 01:17
Временами слушаю одну радиостанцию вещающую из Праги для наших сограждан и когда они иногда включают в программу интервью с узбеками проживающими в Афганистане я ловлю себя на мысли, что понимаю их лишь на25-35% Наших казахов или киргизов понимаю и то лучше 60-70%А за основу современного Узбекского языка взяли Кокандское наречие.