PDA

Просмотр полной версии : O'zbek tilida ish yuritish Idora mavqeini tushiradimi?


Nozima Tashpulatova
25.02.2008, 15:30
O'zbek tiliga Davlat tili maqomi berilganiga salkam 20 yil bo'lay deyapti. Lekin haligacha unga idoralarda munosabat o'zgarmagan. Buning sababi nimada?

Agzam Abdullaev
25.02.2008, 16:41
Ўзбек тилига Давлат тили мақоми берилганига 20 йил бўлган бўлса, бу муддатни тўлиқлигича ўзбек тилида иш юритишга камроқ муддат деб ўйлайман.

Nozima Tashpulatova
25.02.2008, 16:52
Ўзбек тилига Давлат тили мақоми берилганига 20 йил бўлган бўлса, бу муддатни тўлиқлигича ўзбек тилида иш юритишга камроқ муддат деб ўйлайман.

Sizga yana qancha vaqt kerak? Nega kam deb o'ylaysiz? Axir o'zbek tilining paydo bo'lganiga 20 yil deyilmayaptiku.

Agzam Abdullaev
25.02.2008, 17:12
Sizga yana qancha vaqt kerak? Nega kam deb o'ylaysiz? Axir o'zbek tilining paydo bo'lganiga 20 yil deyilmayaptiku.

Ҳозирда ташкилот ва идораларда йўлга қўйилган "электрон ҳужжат алмашинивуни" рус тилида йўлга қўйилган, буларни хаммасини ўзбек тилига ўтказиш учун анча вақт керак бўлади. :rtfm:

Akbar Nurmatov
26.02.2008, 11:05
O'zbek tiliga Davlat tili maqomi berilganiga salkam 20 yil bo'lay deyapti. Lekin haligacha unga idoralarda munosabat o'zgarmagan. Buning sababi nimada?
Менимча бизда сиёсий ирода етишмаяпти. Тилимизни ўзимиз ҳурмат қилмасак, биров келиб унинг мақомини жойига қуймайди. Ахир яҳудийлар ўзларининг ўлик иброний тилини тирилтиришди. Бизнинг эса қандай жонли, бой ва ажойиб тилимиз бор.

Nozima Tashpulatova
26.02.2008, 11:47
Менимча бизда сиёсий ирода етишмаяпти. Тилимизни ўзимиз ҳурмат қилмасак, биров келиб унинг мақомини жойига қуймайди. Ахир яҳудийлар ўзларининг ўлик иброний тилини тирилтиришди. Бизнинг эса қандай жонли, бой ва ажойиб тилимиз бор.

Afsuski hamma ziyolilar ham siz kabi fikrda emas. Xatto ba'zida ilmiy ishlarni rus tilida yoqlashadi.Emishki, o'zbek tilida ilmiy tafakkur saviyasi tushib ketarmish.

Behzod Saidov
26.02.2008, 18:17
Emishki, o'zbek tilida ilmiy tafakkur saviyasi tushib ketarmish.

Bu narsa A.Navoiy davrini eslatadi. O'shnda ko'pchilik turkiy tilda Xamsa yozish mumkin emas deb hisoblagan.... :(

G'olib Nishonboyev
26.02.2008, 18:21
Bu narsa A.Navoiy davrini eslatadi. O'shnda ko'pchilik turkiy tilda Xamsa yozish mumkin emas deb hisoblagan.... :(



:clapping:

Nigora Umarova
27.02.2008, 15:14
Emishki, o'zbek tilida ilmiy tafakkur saviyasi tushib ketarmish.

Bu narsa A.Navoiy davrini eslatadi. O'shnda ko'pchilik turkiy tilda Xamsa yozish mumkin emas deb hisoblagan.... :(

Alisher Navoiyga o'xshash shaxslarni bugun kunduzi chiroq yoqib ham topib bo'lmaydi. Uning buyukligi ham shunda, jasoratida.

Nigora Umarova
27.02.2008, 15:27
Bu borada davlat tilida ish yuritish bo'yicha qo'llanmalar ko'paytirilsa yaxshi bo'lardi. Chunki bugungi kunda professor Nizomiddin Mahmudovning "Davlat tilida ish yuritish" asaridan o'zga qo'llanma yo'q

Alisher Navoiy o'z davrida davlat hujjatlari, ish qog'ozlarini yuritish haqida "Munshoat", forsiy va turkiy tilni qiyoslab "Muhokamat ul lug'atayn" asarlarini yozgan.
Xohlardimki, tilshunos olimlar rus, ingliz, o'zbek tilida hujjat yuritishni qiyoslab o'rganishsa va qo'llanma yaratishsa

JUS
04.03.2008, 13:32
O'zbek tiliga Davlat tili maqomi berilganiga salkam 20 yil bo'lay deyapti. Lekin haligacha unga idoralarda munosabat o'zgarmagan. Buning sababi nimada?

Bunga yana bir sabab qilib o'sha davlat idoralaridagi ishchi xodimlarni o'zini misol qilib ko'rsatish mumkin. Demoqchi bo'lganim, o'sha idoralardagi o'z ishini ustasi bo'lgan, idoraning kattalari rus maktabida o'qishgan yoki o'zbek millatida bo'lmagan shaxslar bo'lishadi, natijada "toshbaqa uchadimi" degan savolga "uchadi, lekin past-past uchadi" degan javob kelib chiqadi.:187:

olimbek
07.03.2008, 10:21
Afsuski hamma ziyolilar ham siz kabi fikrda emas. Xatto ba'zida ilmiy ishlarni rus tilida yoqlashadi.Emishki, o'zbek tilida ilmiy tafakkur saviyasi tushib ketarmish.
Мен бу гапга қўшиламан. Лекин баъзи бир эътирозлар хам йўқ эмас. Масалан мен диссертациямни ўзбек тилида ёзмоқчи бўлдим. Бу темада ўзбек тилида химоя қилинган диссертациялар йўқ экан. Лекин и бизда техник ибораларнинг таржимаси йўқ. Охири рус тилида ёзишга мажбур бўлдим

olimbek
07.03.2008, 10:38
Умуман мавзу жуда долзарб. Бугунки кунда ўзбек тилининг мақоми олдинги йилларга нисбатан анча тушиб кетди деган фикрдаман. Сабаби қайси бир ахборот манбаларини кўрмайлик шунақа холки, ундаги тилни на ўзбек на рус тили деб ўйлаш мумкин. Шева ва қуралай тил (тиллар аралашмаси) хамма сохага кириб келди. Хатто маданият ва саънат сохаси хам бундан истисно эмас. Халқ севган санъаткорларнинг сўзлашини кўриб баъзан пешонанг тиришиб кетади. Буларни хеч ким назорат қилмаяпти. Хеч бўлмаганда ОАВ ларида ўзбек тилида гапиришни ўзганайлик. Бугунги авлод шу холатда катта бўляпти. Унда келажакда бизни қандай натижа кўтади, ўйлашга хам қўрқасан. Менинг фикримча боболаримиз ундай қилган, бундай қилган деган сўзлардан кўра мен нима қилдим ва нима қила оламан деган саволни кўтариш керак.
Навоий 500 йил олдин ўзбек тилини кўтариб кетди. Навоийнинг авлодлари уни ерга урмайлик!!

Nozima Tashpulatova
11.03.2008, 11:35
Масалан мен диссертациямни ўзбек тилида ёзмоқчи бўлдим. Бу темада ўзбек тилида химоя қилинган диссертациялар йўқ экан. Лекин и бизда техник ибораларнинг таржимаси йўқ. Охири рус тилида ёзишга мажбур бўлдим

Demak, sizning dissertatsiyangizning amaliy ahamiyati juda katta emas ekanda? Chunki uni o'zbek tilida o'qiyotgan talaba tushunmaydi. Bu mavzuni rus tilida himoya qilingan variantlari ko'p ekan talaba Rossiya yoki boshqa MDH davlatrlarida chop etilgan kitoblarning elektron variantlaridan foydalanib qoya qoladi. Yaqinda Texnika universitetini bitirgan taksi haydovchisi bilan suhbatlashib qoldim. U nega oz kasbi bo'yicha ishlamasligini so'raganimda, -"O'z yo'nalishimni o'zi arang bitirib oldim, rus tilini bilmasdim, darsliklar esa rus tilida edi" degan javobni berdi. Bizning olimlarimiz esa texnik iboralarning ruschadan o'zbekchaga tarjimasi yo'q degan bahona bilan osongina ruschada dissertatsiya yoqlashda davom etaverishadi. Vaholanki o'sha iboralarning aksariyati ruscha ibora emas balki internatsional so'zlar hisoblanadi. Agar tilshunoslar oramizda bo'lishsa yozishsin internatsional so'zlarning tarjima qilinishiga hojat yo'qligi haqidagi qoidalarini.

olimbek
11.03.2008, 12:29
Demak, sizning dissertatsiyangizning amaliy ahamiyati juda katta emas ekanda?

Диссертацияни амалий аҳамияти катта кичиклиги билмадим -у , диссертация электрон дарслик платформаларини яратиш буйича булиб, 2004 йилда бу хакда гап хам булиши мумкин эмас эди.

olimbek
11.03.2008, 12:38
Bizning olimlarimiz esa texnik iboralarning ruschadan o'zbekchaga tarjimasi yo'q degan bahona bilan osongina ruschada dissertatsiya yoqlashda davom etaverishadi.
Шунинг учун хам техник атамаларнинг узбекча вариантлари йук. Менга хам компьютер буйича узбекча гапиргандан кура русча тушунтириш осон булади. Оддий мисол. Сканер нима деб аталади. Принтерни когозга чиқариш курилмаси деб атаймизми? Модемничи? Биз бу сузларни хар куни ишлатамиз. Электрон почтачи? Клавиатурачи? У нима деб таржима килинади. Компьютернинг маълумотлар киритиш курилмасими? Балки бошқалар учун кулгили туюлар, бу оддий иборалар хозирги иш юритишни асосини ташкил этади-ку. Бу форумда бир караб курингчи? Биронта узбекча термин топа оласизми?. Вахоланки, биз русча форумда узбек тилида иш юритиш хакида гаплашяпмиз. БУНИ ПАРАДОКС дейишса керак!

Nozima Tashpulatova
14.03.2008, 17:00
Менга хам компьютер буйича узбекча гапиргандан кура русча тушунтириш осон булади. Оддий мисол. Сканер нима деб аталади. Принтерни когозга чиқариш курилмаси деб атаймизми? Модемничи? Биз бу сузларни хар куни ишлатамиз. Электрон почтачи? Клавиатурачи?

Siz ishlatayotgan bironta so'z ruscha emas. Skaner,Printer, yoki modem so'zlarinig ruscha asosini ko'rmayapman. shunchaki bizning tilshunoslarimiz hammasini murakkablashtirishgan. Internatsional so'zlarga qarshi chiquvchilar bularni sun'iy tarjimasini amaliyotga kiritilishi sof o'zbek tilini saqlab qolsihga xizmat qiladi degan fikrda bo'lishsa kerak. Vaholanki hamma so'zlarni ham tarjima qilish shart emas. Bunda siz aytgandek muammolar vujudga keladi.

Maestro
14.03.2008, 18:39
Хизматда хар куни куплаб хатларни тайёрлашга ёки тахрир килишга тугри келади. Фикримча, узбек тилида иш юритишга асосий тусик булаётган нарса - замона зайлига жавоб берувчи лугат (шу жумладан изохли лугатларнинг) йуклигидир. Хозиргина ёзган хужжатимни олайлик. Жумлаларга эътибор беринг: "предварительный конкурентный лист", "средневзвешенная прогнозная стоимость", "предварительное формирование пакета документов, включая упаковочные листы". Дастлаб хатни узбек тилида ёзмокчи эдим, бирок юкоридаги жумлаларнинг узбекча шаклини топиш нихоятда кийин булди. Ахир "средневзвешенная прогнозная стоимость" жумласини узбек тилида кандай ёзиш мумкин? Вахоланки, "средняя стоимость" жумласи маъноси билан "средневзвешенная стоимость" маъноси уртасида ер билан осмонча фарк бор, шунинг учун "уртача нархлар" деб булмайди. Куп холларда "прогноз" сузи "истикбол" куринишида кулланилмокда, бирок буни хар доим хам куллаб булмайди. Тугри, юкоридаги жумлаларни маъно жихатидан узбек тилида тушунарли ёритиб утиш мумкин, аммо бир хатбошидан иборат хатни салкам бир варокка чузилиб кетишига сабаб булади... Агар ичимизда тилшунослар булса, бу борадаги фикрлари учун миннатдор булардим.

Masud Mahsudov
26.03.2008, 13:19
Assalomu alaykum

Hozirgi kunda bizda o'zbek tilida ish yuritish to'la yo'l qo'yilmaganiga sabablar sifatida quyidagilarni aytib o'tmoqchiman:

1. O'zbek tilini o'rgatishga maktablarda e'tibor sezilarli darajada kamayganligi;

2. O'zek tilida badiiy asarlarning kamayib ketganligi, shuningdek yoshlar tomonidan bor asarlarning ham o'qilmayotgnligi... :(

3. Boshqa sharqiy tillarni (masalan, turk, fors, arab tillari) o'rganishga bo'lgan qiziqishlarning umuman pasayib ketganligi;

4. Yoshlarda tilga bo'lgan hurmat hissining yetarlicha yo'qligi;

4. Respublikamizning ko'p millatli ekanligi (bu albatta sub'ektiv sabab, lekin ma'lum darajada "taqlid" omili asosida, o'zbek ish yuritish tiliga ham salbiy ta'sir bo'lmoqda).

Bunday sabablar albatta ko'p... lekin asosiylarini yozishga harakat qildim...




"предварительный конкурентный лист"

дастлабки рақобат ҳужжати (адашмасам)

"средневзвешенная прогнозная стоимость"

Тахмин қилинган ўртача тортилган баҳо

"предварительное формирование пакета документов, включая упаковочные листы"

ўраладиган қоғозларни ўз ичига олувчи ҳужжатлар тўпламининг дастлабки шаклланиши

Ахир "средневзвешенная прогнозная стоимость" жумласини узбек тилида кандай ёзиш мумкин? Вахоланки, "средняя стоимость" жумласи маъноси билан "средневзвешенная стоимость" маъноси уртасида ер билан осмонча фарк бор, шунинг учун "уртача нархлар" деб булмайди

Шунинг учун ҳам "тортилган" (ўртача) деган жумла ишлатилади


Яна қайтариб айтмоқчиман, ҳар қандай сўзни, агар яхшилаб қидирсак, таржимасини топамиз. Байналминал сўзлар эса, одатда қандай бўлса, шундай ишлатилади.

olimbek
26.03.2008, 14:00
3. Boshqa sharqiy tillarni (masalan, turk, fors, arab tillari) o'rganishga bo'lgan qiziqishlarning umuman pasayib ketganligi;

агар бу сабаб булса унда ёшлар орасида инглиз ва бошқа ғарб давлатларини тилини урганишга булган катта интилиш бунга сабаб булаётган эканда.
Мен билан қушни хонада Япониялик ходимлар ишлашади. Хамма хужжатлари хатто компьютер программалари хам япон тилида. Улар билан ёки инглиз тилида ёки япон тилида гаплашиш мумкин. Хатто рус тилини хам билишмайди. Агар хар икки японияликдан бирини инглиз тилини билишини хисобга олсак унда япон тили аллақачон улик тиллар руйхатида турган буларди.

Yoshlarda tilga bo'lgan hurmat hissining yetarlicha yo'qligi;

Бу хисни ким уйғотади. Мен яқинда бир курсатувни кўриб хайратда колдим. Бир эстрада хонандаси билан сухбат уюштириляпти. Сухбат русча булди. Бошловчи хонандадан қўшик сураганди, у ўзбекча айтиб берди. Қойил қолдим аммо биронта сўзига хам тушунмадим. Аммо шу хонанда ёшларимизни энг севимли хонандаларидан бири. Ёшлар кимлардан урнак оляпти?

1. O'zbek tilini o'rgatishga maktablarda e'tibor sezilarli darajada kamayganligi;

Мактабда узбек тилига булган эътибор камайгани йук. Факат бизда жаргонда (шевада эмас) гапириш урф булиб боряпти холос.

olimbek
26.03.2008, 14:04
Цитата:


Ахир "средневзвешенная прогнозная стоимость" жумласини узбек тилида кандай ёзиш мумкин? Вахоланки, "средняя стоимость" жумласи маъноси билан "средневзвешенная стоимость" маъноси уртасида ер билан осмонча фарк бор, шунинг учун "уртача нархлар" деб булмайди


Шунинг учун ҳам "тортилган" (ўртача) деган жумла ишлатилади

Умуман "тортилган" жумласини "Ўртача" жумласи билан тенглаштириб булмаса керак. Улар маънолари ораси ер билан осмонча фарқ бор.

Masud Mahsudov
26.03.2008, 14:40
Умуман "тортилган" жумласини "Ўртача" жумласи билан тенглаштириб булмаса керак. Улар маънолари ораси ер билан осмонча фарқ бор.

Assalomu alaykum

Tuzatish uchun rahmat. Lekin aynan "tortilgan" degan so'z "o'rtacha" so'zi bilan ishlatiladi. Iqtisodiyot yo'nalishi bo'yicha oliy o'quv yurtida statistika fanini o'qigan forumdoshlar buni tasdiqlashi mumkin... Bu atama yangi chiqqan ham emas, ancha yillardan beri aynan shu ko'rinishda ishlatilib kelinadi. Agar ishonmasangiz, kutubxonadan Iqtisodiy statistikaga oid o'zbekcha kitoblarni topib, ko'rishingiz mumkin.

P.S. Allohga shukrki, iqtisodiy tarjimada yetarlicha tajribam bor, shuning uchun yozdim...

Masud Mahsudov
26.03.2008, 15:02
агар бу сабаб булса унда ёшлар орасида инглиз ва бошқа ғарб давлатларини тилини урганишга булган катта интилиш бунга сабаб булаётган эканда.
Мен билан қушни хонада Япониялик ходимлар ишлашади. Хамма хужжатлари хатто компьютер программалари хам япон тилида. Улар билан ёки инглиз тилида ёки япон тилида гаплашиш мумкин. Хатто рус тилини хам билишмайди. Агар хар икки японияликдан бирини инглиз тилини билишини хисобга олсак унда япон тили аллақачон улик тиллар руйхатида турган буларди.

O'z tilini mukammal bilmagan insondan boshqa tilni o'rganishdan kutish mantiqa to'g'ri kelmaydigan narsa...
Men yaponlarni hurmat qilaman. Chunki ular o'z tillarini hurmat qilishadi. Boshqalarga ham yapon tilining jozibadorligi haqida ko'p gapirishadi. Yapon gruppadoshlarim bilan gaplashganda buning ko'p marta guvohi bo'lganman. Biznikilar-chi?... Biznikilar, o'z tilimizni yahshiroq bilmaydi-yu, uning jozibadorligini qayoqdan bilsin?... Biz ham har qanday komp'yuter dasturlarini o'zbekchalashtiishimiz mumkin. Buning uchun esa, yetarlicha bilimga ega mutaxassislar bo'lishi kerak...va aynan o'zbek tilini mukammal biladigan... Bunday mutaxassislarni esa, kunduzi chiroq yoqib topa olmaysiz...

Бу хисни ким уйғотади. Мен яқинда бир курсатувни кўриб хайратда колдим. Бир эстрада хонандаси билан сухбат уюштириляпти. Сухбат русча булди. Бошловчи хонандадан қўшик сураганди, у ўзбекча айтиб берди. Қойил қолдим аммо биронта сўзига хам тушунмадим. Аммо шу хонанда ёшларимизни энг севимли хонандаларидан бири. Ёшлар кимлардан урнак оляпти?


Bu xisni Siz uyg'otasiz, men uyg'otaman, atrofdagi insonlar uyg'otadi...chet eldan bitta yapon yoki ingliz kelib, uyg'otnmaydi...
Bu xisni uyg'otish uchun yetarlicha adaboyot bo'lishi kerak va uni yoshlar o'qishlari uchun undashimiz kerak... Uning o'rniga esa, yoshlar qayoqdagi o'yin klublari-da-yu, internet kafelarda o'zlarining qimmatli vaqtini yo'qotishmoqda...To'g'ri, internetdan samarali foydalanayotgan yoshlarimiz bundan mustasno, albatta...
Xonanda masalasiga kelsak, u bizdagi jamoatchilikning aybi... Ommaviy ahborot vositalarida davlat tiliga yetarlicha e'tibor qaratmayotganligida, deb o'ylayman... Aks holda, bunaqa sayoz ma'noli qo'shiq yoki shu kabi narsalarni nazorat ostiga olishlari kerak edi.
Misol keltiraman: Bir kuni ertalab radoi eshitayotgandim. Poytaxt radiostanciyalarining biridagi boshlovchi o'yin o'tkazayotgan ekan... eshitib turdim... Savol juda oddiy bo'lsa-da, hech kim topa olmadi...Keyin o'sha radioboshlovchining o'zi javobni aytishga qaror qildi. Aynan uning so'zini keltiraman:

"Afsuski, tinglovchilarimiz bu savolimga javob topisha olmadi. Bu asarning nomi Lev Nilolaevich Tol'stoyning "Urush va Dunyo" (!) asari edi"...:shok:

(fikrimcha, ruschasi "Война и мир" ekanligiga u boshlovchi so'zma so'z tarjima qilgan...:))
Qarang, boshlovchining o'zi o'sha asarning nomini bilmas ekan (aslida "Urush va Tinchlik"asari)... To'g'rirog'i esa, o'qimagan o'sha asarni...


Мактабда узбек тилига булган эътибор камайгани йук. Факат бизда жаргонда (шевада эмас) гапириш урф булиб боряпти холос.

Nimaga asoslanib kamaymaganligini aniq ta'kidlayapsiz, birodar?
Men, 3-4 oy oldin viloyatlardagi 2-3 maktabga kirib o'quvchilar bilan suhbatlashdim...Shunga asosan e'tiborning kamayganligini aytgandim... Ular bilan suhbatda, sinfdagi eng faol deb tanlangan o'quvchi o'z o'quv dasturidagi oddiy narsalarni bilmaganligiga juda hayron qoldim...(ona tili va adabiyot fanidan)

olimbek
26.03.2008, 18:04
Men, 3-4 oy oldin viloyatlardagi 2-3 maktabga kirib o'quvchilar bilan suhbatlashdim...Shunga asosan e'tiborning kamayganligini aytgandim... Ular bilan suhbatda, sinfdagi eng faol deb tanlangan o'quvchi o'z o'quv dasturidagi oddiy narsalarni bilmaganligiga juda hayron qoldim.

Сиз укитувчилар билан гаплашдингизми?. Менга айтингчи хозирда неча фоиз адабиёт укитувчиси Навоийнинг канча газалини ёддан айтиб бера олади?. Узокка бормайлик, Эркин Вохидов, Абдулла Орипов, Мухаммад Юсуфнинг канча шеърини ёддан билади?. Бировга бериш учун аввало узингда булиши керак. Институтнинг 4 курсида бизга педагогика фани утишган. Дарс соат 4 да бошланади. Сохамизга оид эмас, битирувчи курс, анча нарсани курганмиз. Нима дейсиз группа буйича (17 бола) нечтаси дарсга катнашган деб уйлайсиз?. Купчилликда жавоб битта. Булса битта ёки иккита талаба. Аммо шу дарсга бутун группа катнашарди. Хатто махсус фандан кочадиганлар хам шу дарсга кирарди. Бу домланинг ёмонлигидан эмас. Мавзуни шундай тушунтириб берардики, вакт кандай утгани билмасдик. Булмаса йуклама килмасди. Биринчи дарсда истамаганлар дарсга катнашмаса хам булади деб огохлантирган эди.
Мактаб укитувчилари билан гаплашсангиз хаммаси бир хил гап. Болалар ёмон булиб кетган. Дарсда жим утирмайди. Дарс килмайди. в.х.к лекин бир мард сурамайдики, балки узинг айбдордирсан.

Бизда энг кам соатли фан Информатика. Адашмасам хафтасида 2 соат у хам 8 синфда. Аммо болалар ёшлиган компьютерга кизикиб урганяпти. Сабаби унда шунга кизикиш бор. Адабиётга кизикиш уйготинг. Она тилга хам хурмат уйготинг. Унда бизнинг тилга нима булди деб бош котиришни хожати колмасди! Биз эса айбни бировдан кидиришга урганиб колганмиз.

olimbek
26.03.2008, 18:10
Сообщение от Masud Mahsudov

Мен бир нарса хайронман. Биз узбек тили хақида фикр юритяпмиз. Лекин биронта хам филолог йук. Укитувчи хам йук. Мактабга якинрок факат Нигорахоним борлар. Бошкалар учун узр. Мен иш жойидан келиб чикдим. Демак бу гаплар укитувчиларга етиб бормайди. Мана шу менимча бу тема энг яхши жавоб булса керак. Яна хам ким билади. Омон булсак курармиз.

Masud Mahsudov
26.03.2008, 18:24
Сиз укитувчилар билан гаплашдингизми?. Менга айтингчи хозирда неча фоиз адабиёт укитувчиси Навоийнинг канча газалини ёддан айтиб бера олади?. Узокка бормайлик, Эркин Вохидов, Абдулла Орипов, Мухаммад Юсуфнинг канча шеърини ёддан билади?. Бировга бериш учун аввало узингда булиши керак. Институтнинг 4 курсида бизга педагогика фани утишган. Дарс соат 4 да бошланади. Сохамизга оид эмас, битирувчи курс, анча нарсани курганмиз. Нима дейсиз группа буйича (17 бола) нечтаси дарсга катнашган деб уйлайсиз?. Купчилликда жавоб битта. Булса битта ёки иккита талаба. Аммо шу дарсга бутун группа катнашарди. Хатто махсус фандан кочадиганлар хам шу дарсга кирарди. Бу домланинг ёмонлигидан эмас. Мавзуни шундай тушунтириб берардики, вакт кандай утгани билмасдик. Булмаса йуклама килмасди. Биринчи дарсда истамаганлар дарсга катнашмаса хам булади деб огохлантирган эди.
Мактаб укитувчилари билан гаплашсангиз хаммаси бир хил гап. Болалар ёмон булиб кетган. Дарсда жим утирмайди. Дарс килмайди. в.х.к лекин бир мард сурамайдики, балки узинг айбдордирсан.

Бизда энг кам соатли фан Информатика. Адашмасам хафтасида 2 соат у хам 8 синфда. Аммо болалар ёшлиган компьютерга кизикиб урганяпти. Сабаби унда шунга кизикиш бор. Адабиётга кизикиш уйготинг. Она тилга хам хурмат уйготинг. Унда бизнинг тилга нима булди деб бош котиришни хожати колмасди! Биз эса айбни бировдан кидиришга урганиб колганмиз.


O'sha "maktablardagi o'quvchilar bilan gaplashdim, bilimi talab darajasida emas" degan fikrimning tagida aynan viloyatlardagi pedagog hodimlar o'z ustida yetarlicha ishlamayotganidan darak berishi tabiiy hol-ku... albatta o'qituvchilar bilan gaplashdim... Siz o'ylaganingizdek, ularning bilim darajalari, yuqori emas... Men yuqorida aytgan gapum - ya'ni o'quvchilarda tilga bo'lgan muhabbat xissini uyg'otish fkri, bevosita o'qituvchilarga borib taqaladi... bu esa, o'z-o'zidan oliy ta'lim sohasida yetishtirilayotgan kadrlarga yetarlicha bilim berilmayotganiga olib keladi... zanjir qoidasi... bittasi uzildimi, tamom... ta'lim sohasining barcha tizimi tanazzulga qarab ketadi...

Pedagogika fani hamma oliy o'quv yurtlarida o'tiladi...(fikrimcha)..Men unga "mening soham emas" deb qaramaganman..chunki, qachondir hammamizga kimlargadir dars o'tishga to'g'ri kelishi mumkin... Albatta bu fan kerakli...

Maktab o'qituvchilar haqidagi fikringizga to'liq qo'shilaman... albatta, "Tarbiyachi bolalarni tarbiyalashdan oldin o'zi tarbiyalangan bo'lishi kerak" (Aristotel')

Adfabiyotga qiziqishni o'qituvchilar bilan bir qatorda ota-onalar ham uyg'otishi mumkin. Har xil she'rlar, hikoyalar o'qib berib... taassufkim, bunday ota-onalar ham hozirda kamayib ketgan...

Mening kasbim pedagog emas... Lekin dars berish - kelajakda albatta boshimda bor (inshallah)... Shuning uchun ham bu sohaga, ya'ni ta'lim sohasiga bo'lgan qiziqishim baland...

Komil Eriev
27.03.2008, 10:47
...мен диссертациямни ўзбек тилида ёзмоқчи бўлдим. Бу темада ўзбек тилида химоя қилинган диссертациялар йўқ экан. Лекин и бизда техник ибораларнинг таржимаси йўқ...

Шу мавзуда кимдир биринчи бўлиб ёзиши керак-ку. Диссертация ёзувчиларнинг хаммаси сиз каби қарор қабул қилишаверса, ўзбек тилидаги қўлланмалар қанақасига кўпайиши мумкин.
Қолаверса, сал кам 20 йил мобайнида тилшунослар "лайлак хайдаб" юришмагандир. Хар бир соҳага тегишли луғатларни хам топиш мушкулмас. 2004 йилда Арипов А.Н. ва бошқалар хаммуаллифлигида "Ахборот коммуникация технологиялари" изоҳли луғати чоп этилганди. Мазкур луғат 500 саҳифадан иборат бўлиб, 3000 дан ортиқ терминларни ўз ичига олган.

olimbek
27.03.2008, 11:13
канасига
бу жумла узбекча кандай маъно беришини айтиб бероласизми?
Шу мавзуда кимдир биринчи бўлиб ёзиши керак-ку

Албатта. Балки шу форумни узбек тилидаги вариантидан бошлармиз. Бу ерда мураккаб техник терминлар йук шекилли

Dilya Hasanova
27.03.2008, 11:33
бу жумла узбекча кандай маъно беришини айтиб беролайсизми?
Сиз бу хабарни қолдиргунингизча, модератор томонидан хато тўғирлаб қўйилди. Чунки гап тўлиқ ўқилганда сўзнинг маъносини аниқ кўриниб турибди. Бошқаларнинг имло хатоларига эътибор қаратадиган бўлсангиз, илтимос аввало ўзингиз қолдираётган хабарларда хеч бўлмаса тиниш белгиларини тўғри қўйинг.

Албатта. Балки шу форумни узбек тилидаги вариантидан бошлармиз. Бу ерда мураккаб техник терминлар йук шекилли

Бу мавзу форумда аллақачон муҳокама қилиб бўлинган, таржима (http://www.uforum.uz/showthread.php?t=697&highlight=%F3%E7%E1%E5%EA%F1%EA%E8%E9) масаласида ҳам, форумчилар ўртасида овоз бериш (http://www.uforum.uz/showthread.php?p=50634#post50634) йўли билан ҳам. Бир мавзуни кўтаришдан олдин форумдаги бошқа мавзулар билан танишиб чиқишингизни сўрардик.

olimbek
27.03.2008, 12:02
Мен имло хатони тушунтиришни сурамадим. Мен маъносини сурадим. "Канаси" билан "Қанақаси" деган сўзлар орасида қандай имло тузатиш мумкин, буни тилшунослар ҳам тушунтириб бера олмаса керак.
Аммо "тўғирлаб" сўзи "тўғрилаб" шаклида ёзилишини ҳамма билади!

Maestro
27.03.2008, 15:26
"предварительное формирование пакета документов, включая упаковочные листы"


ўраладиган қоғозларни ўз ичига олувчи ҳужжатлар тўпламининг дастлабки шаклланиши

Фикрларингиз учун рахмат. Бирок бу тугридан-тугри таржима. Афсуски, мен ёзаётган номада буларни куллаб булмайди, чунки номада ёритилиши керак булган масала уз мазмун-мохиятини йукотиб куяди.
Мен юкорида келтирган жумлаларни асосан мисол тарикасида келтирган эдим. Узингиз гувохи булиб турибсиз, рус тилидаги шу учта суз узбек тилида анча тортишувларга сабаб булмокда (гарчи рус тилидаги маъносини хамма тушинган булсада)... Демокчиманки, балки Сиз келтирган шаклда хам кулласа булар, бирок унда номамни шахсан Сизга юборишим керак, чунки бошкалар тушуниши амри-маҳол. Умуман олганда, бунака таржимага мухтож жумлалар тулиб-тошиб ётибди (бошимни котирган бугунгисини олайлик - "Рамочное Соглашения по преференциям).

Masud Mahsudov
27.03.2008, 18:19
Фикрларингиз учун рахмат. Бирок бу тугридан-тугри таржима. Афсуски, мен ёзаётган номада буларни куллаб булмайди, чунки номада ёритилиши керак булган масала уз мазмун-мохиятини йукотиб куяди.
Мен юкорида келтирган жумлаларни асосан мисол тарикасида келтирган эдим. Узингиз гувохи булиб турибсиз, рус тилидаги шу учта суз узбек тилида анча тортишувларга сабаб булмокда (гарчи рус тилидаги маъносини хамма тушинган булсада)... Демокчиманки, балки Сиз келтирган шаклда хам кулласа булар, бирок унда номамни шахсан Сизга юборишим керак, чунки бошкалар тушуниши амри-маҳол. Умуман олганда, бунака таржимага мухтож жумлалар тулиб-тошиб ётибди (бошимни котирган бугунгисини олайлик - "Рамочное Соглашения по преференциям).

aha, gaplaringizda jon bor... Bunday jumlalar juda ko'p... Lekin sekin-asta bunday jumlalarni tarjima qilib, uni amalda qo'llashni ommalshtirishimiz kerak, deb o'ylayman. Aynan mana shunday qilib 50 yildan keyingi avlodga sof o'zbek tilini yetkaza olamiz...

Nozima Tashpulatova
03.04.2008, 11:26
Kecha bir idora hujjatiga duch keldim. O'zbek tilida yozilgan.
"Rasim uchun joy", "qaerda ishlagansz" xullas bu savolnomani deyarli har qatorida imloviy xatolarga duch kelasiz. Uni to'ldirgan odam ham "qiluvdim","boruvdim" deb yozgan. Bu haqda idora rahbariga aytgan edim, u hujjatni qaytardi va ustiga "qayta ko'rip chiqilsin" deb yozib qo'ydi. O'zini rus maktabda o'qiganini va o'zbekcha so'zlarni tog'ri yozilishiga unchalik ham e'tibor bermaganligini aytdi. Lekin uning rus tilidagi matni ham savodli yozilmagandi. Bundan shunday xulosaga keldim: Ma'lum bir idoralarda ishlayotgan insonlar o'zbek tilida matn yozishni istamaydi va anchagacha bu jarayon davom etadi. Sababi agar ona tilida xato bilan yozsa tanqid qilinadi. Undan ko'ra rus tilida yoza qoladi. Chunki ularning fikricha rus tili ona tili emas unda xato bilan yozish esa katta ayb emas.