PDA

Просмотр полной версии : "Ошиқона" шеърият ёхуд ёлғон муҳаббат


AbuMuslim
24.05.2011, 22:38
Ассалому алайкум...

Шеъриятдаги бир мавзу бўйича барчангизни бахсга чақираман... :biggrin:бахсдан мақсад ҳақиқатга етиш...

Бизга маълумки, шеъриятнинг асосий мавзуси муҳаббат... (ўзга жинсга, табиатга, ватанга ва ҳк.)

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?

Кўп шеърлар қўшиқларга кўчган бўлади... Бир қўшиқчи бир қўшиғида Наргиз исмлик қизга муҳаббатини изҳор қилиб "беш минутдан" кейин Диларом учун дардини тўкади... кейин эса Раъно... кейин эса боршқаси...

қани ВАФО, қани соф муҳаббат...

AbuMuslim
25.05.2011, 11:53
Masud Mahsudov (http://uforum.uz/member.php?u=2422) гапимнинг нимаси сизга ёқмади.... ?

gofurov
25.05.2011, 12:18
Masud Mahsudov гапимнинг нимаси сизга ёқмади.... ?

Кўп шеърлар қўшиқларга кўчган бўлади... Бир қўшиқчи бир қўшиғида Наргиз исмлик қизга муҳаббатини изҳор қилиб "беш минутдан" кейин Диларом учун дардини тўкади... кейин эса Раъно... кейин эса боршқаси...

Шу гапингиз манга хам унчалик ёкмади! Лекин мавзуни узи ёкди.
Эхтимол бу кизларга багишлаб ёзилган шеърлар шоирни хаёлидаги биргина мухаббати учундир. Факат кофияга келтиришда турли кизларни исмини ишлатар.

Nigora Umarova
25.05.2011, 12:35
...бахсдан мақсад ҳақиқатга етиш...

Бизга маълумки, шеъриятнинг асосий мавзуси муҳаббат... (ўзга жинсга, табиатга, ватанга ва ҳк.)

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?

Кўп шеърлар қўшиқларга кўчган бўлади... Бир қўшиқчи бир қўшиғида Наргиз исмлик қизга муҳаббатини изҳор қилиб "беш минутдан" кейин Диларом учун дардини тўкади... кейин эса Раъно... кейин эса боршқаси...

қани ВАФО, қани соф муҳаббат...

Adabiyotdagi muhabbat uch xil yo'nalishda,
1. Ishqi Haq;
2. Ishqi ma'joz;
3. Ishqi avom
ga ifodalanishini unutmasligimiz kerak.
Sof muhabbat esa faqat ishqi Haqqa nisbatan bo'ladi. Qizlarning ismini keltirib she'r yozish esa ishqi avomga tegishlidir.

albatros
25.05.2011, 12:59
Ассалому алайкум...

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?

қани ВАФО, қани соф муҳаббат...

Avvalo ijod ahli she'r yozish uchun yuragida ilhom bo'lishi kerak.Muhabbatni she'r qilib yozish uchun ham ilhom bo'lmasa yozib bo'lmaydi.U qanday ijodkorki istagan vaqtda istalgan mavzuda she'r yoza olsa...Nahot ilhomsiz she'r bitilsa...Muhabbatga keladigan bo'lsak haqiqiy muhabbat faqat Ollohga bo'lishi kerak.Har bir inson qiladigan savob ishlari-yu, gunohidan qo'rqib qilmagan yomon ishlarini Ollohga bo'lgan Muhabbati uchun, Olloh uchun qilishi zarur.Bu esa uning insoniy xislarini yuzaga chiqarishga o'sha muhabbatning o'rni qay darajada ekanligini ko'rsatib beradi.

Masud Mahsudov
25.05.2011, 13:01
Ассалому алайкум...

Шеъриятдаги бир мавзу бўйича барчангизни бахсга чақираман... :biggrin:бахсдан мақсад ҳақиқатга етиш...

Бизга маълумки, шеъриятнинг асосий мавзуси муҳаббат... (ўзга жинсга, табиатга, ватанга ва ҳк.)

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?

Кўп шеърлар қўшиқларга кўчган бўлади... Бир қўшиқчи бир қўшиғида Наргиз исмлик қизга муҳаббатини изҳор қилиб "беш минутдан" кейин Диларом учун дардини тўкади... кейин эса Раъно... кейин эса боршқаси...

қани ВАФО, қани соф муҳаббат...

She'rni chiroyli chiqishi uchun mubolag'a ishlatilar, lekin undagi his-tuyg'ularning soxtaligini Siz qayerdan bilasiz? Agar Siz chindan ham she'riyatni yaxshi tushunib, she'r yoza olganingizda, bu mavzuda Siz bilan istaganingizcha baxslashgan bo'lar edim...

She'rda qanday ishqni kuylanayotgani atrofdagilardan ko'ra muallifga aniqroq bo'ladi... Oldi-qochdi, she'r, deb atab bo'lmaydigan bir nimalar haqida yozayotgan bo'lsangiz bilmadim-ku, She'r deb atalmish har qanday asar ustidan bu qadar yengil fikr yuritishingiz uchun ko'proq mulohaza qilishingiz kerak... Chin she'r muallifning o'zida yo'q narsani bor qilib ko'rsatmaydi, nima bo'lsa, shuni satrga chiqarib yozadi...

AbuMuslim
25.05.2011, 13:30
Agar Siz chindan ham she'riyatni yaxshi tushunib, she'r yoza olganingizda, bu mavzuda Siz bilan istaganingizcha baxslashgan bo'lar edim...

Қойил... (негрлар ҳақида гаплашиш учун негр бўлиш керак эканда - мисол)

AbuMuslim
25.05.2011, 13:49
she'r yoza olganingizda,

Менинг шеърларим йўқ деб сизга ким айтди... менинг кўп шеърларим бор...

AbuMuslim
25.05.2011, 13:53
Шу гапингиз манга хам унчалик ёкмади! Лекин мавзуни узи ёкди. Эхтимол бу кизларга багишлаб ёзилган шеърлар шоирни хаёлидаги биргина мухаббати учундир. Факат кофияга келтиришда турли кизларни исмини ишлатар.

Гап битта шеър ҳақида эмасда... қофия учун ВАФОни қурбон қиладиган...
бир шоирнинг турли хил қизларга бўлган муҳаббати ҳақидадиги гап...

баъзилари уялмасдан бировларнинг хотинларига бўлган муҳаббатини изҳор қилганликларини ҳам эшитганмиз...

AbuMuslim
25.05.2011, 14:00
баъзилари уялмасдан бировларнинг хотинларига бўлган муҳаббатини изҳор қилганликларини ҳам эшитганмиз...

Бировнинг оиласини бузадиган бузғунчи отошнафас шоирлар иии узр "ошиқ-у мажнунлар" тарихи ҳақида билиб қўйсак ёмон бўлмасди...

...Йигирманчи йилларда соҳибжамол қизнинг қандайдир чолгами, бойгами, «ёт унсур»гами тегиб қўйганидан ўкиниш, келинчакни бул эрдан айнитиш, ёвуз чангалдан қутқариш, озод турмуш фаолига айлантиришга ҳаракат тасвири сиёсий поэтик мажбурият тусини олди. Шарқ қизида жаҳолат қаъридан илму моърифатга, ижтимоий илғорликка талпиниш ва жамиятда бундай тамойилга маълум эҳтиёжлар сезилганлиги ёлғон эмас. Лекин шу мавзуда битилган қатор асарларда «тутқин» аёлнинг эрига, эринг хотинга номуносиблиги сира ҳис этилмайди. Шариат ва одамгарчилик қоидаларига хилоф равишда, «бегона» оила вазиятини етарли ёритмай туриб, лирик қаҳрамонлар оилаларни «бузишга» чоғланади. Айтайлик, келинчакнинг чечаклар дасталаб кимнидир кутиши психологик жиҳатдан наҳотки унинг эри чол эканидан, нозик қалби қонга тўлганидан далолат берса? Шоирнинг «нотаниш» жувонни «бебаҳо гўзалим» дея алқашга. шаръий ҳуқуқи бормиди? Йўқ жойдан аёлнинг эри «ёмон»га чиқарилади. Бировнинг маҳрами-келинчак янги турмушга, кўплик сафида ўйнаб-кулишга чақирилади:

Гул бермоқ истаган «ошиғинг» сенинг
Чол эмасми, эркам, ялқов, эринчак?..
Кел бери, барчамиз ўйнаб куламиз!..

(с (http://e-adabiyot.uz/adabiyotshunoslik/adabiy-suhbatlar/543-oshiqona-muhabbat-botil-muhabbat.html))

AbuMuslim
25.05.2011, 14:06
Avvalo ijod ahli she'r yozish uchun yuragida ilhom bo'lishi kerak.Muhabbatni she'r qilib yozish uchun ham ilhom bo'lmasa yozib bo'lmaydi.U qanday ijodkorki istagan vaqtda istalgan mavzuda she'r yoza olsa...Nahot ilhomsiz she'r bitilsa...

Илҳом ҳам хар хил бўладида...
Илҳом билан битилган шеър исмат даражасига етади дейиш... ёки шундай тушунчага эга бўлиш тўғри эмас...

Nigora Umarova
25.05.2011, 16:32
баъзилари уялмасдан бировларнинг хотинларига бўлган муҳаббатини изҳор қилганликларини ҳам эшитганмиз...

Muhtaram Abu Muslim, aynan mana bu shoirning mana bu she'rida ushbu satrlar bor deb misol keltirsangiz yaxshi bo'lardi.

To'g'ri, o'zgalarning yoriga sevgi izhor qilish zamonaviy qo'shiqchilikda juda "urchib" ketgan. Biroq ushbu qo'shiqlarning she'rlari buyurtma asosida yozilgan deb o'ylayman.

Nigora Umarova
25.05.2011, 16:42
(с (http://e-adabiyot.uz/adabiyotshunoslik/adabiy-suhbatlar/543-oshiqona-muhabbat-botil-muhabbat.html))

«Ўзбекистон адабиёти ва санъати» газетаси, 1998 йил 16 январь.

Maqola muallifi kim ekan?

Masud Mahsudov
25.05.2011, 16:45
Abu Muslim aka, iltimos, hamma she'rlarni bitta qozonga solib, tahlil qilmang. Siz nazarda tutgan she'rlar hech qachon o'zbek she'riyatiga misol bo'la olmaydi. To'g'ri, kimlardir qo'shiq qilayotgandir, lekin bu degani uning matni namuna tarzdagi she'r, degani emas-ku...

She'r yozar ekansiz, ko'rsating, o'qiylik, baho beraylik... Keyin Siz bilan bu mavzuda baxslashamiz. Fitna bo'lib qolmasin, har qanday fikrimizni asos bilan gapiraylik... Shu bilan birga o'zini shoir, deb tan olgan, lekin o'zidan boshqa hech kim bilmaydigan, she'riyatdan deyarli xabari yo'q kishilarning she'rlarini bizga namuna qilib ko'rsatmang...

Masud Mahsudov
25.05.2011, 16:51
Agar Siz chindan ham she'riyatni yaxshi tushunib, she'r yoza olganingizda, bu mavzuda Siz bilan istaganingizcha baxslashgan bo'lar edim...

Қойил... (негрлар ҳақида гаплашиш учун негр бўлиш керак эканда - мисол)

She'rni, adabiyotni tubdan tushunmasangiz, tabiiy, she'r, adabiyot haqida Siz bilan baxs yurita olmayman. Masalan, shaxmatni yaxshi o'ynay olmaydigan odam bilan o'ynasangiz, ko'nglingiz to'ladimi? Shaxsan men, yo'q, yuragim siqilib ketadi; 12-13 yurishda mot qilaman-da, keyin umuman o'ynamay qo'yaqolaman... :)

Yuqoridagi misolingiz juda qo'pol chiqibdi, Sizdek insonga bunday o'xshatishlar qilish yarashmaydi...

Nigora Umarova
25.05.2011, 17:14
She'r yozish jarayonida ma'naviy va lafziy san'atlardan foydalaniladi. Bu oddiy o'quvchiga "yolg'on so'zlar" bo'lib tuyulishi mumkin, biroq ijodkor ijod qilish jarayonida biror bir so'zni yoki fikrni "kashf etishi" darkor. She'rning botiniy va zohiriy san'ati o'quvchilarni, she'r ixlosmandlarini tortgani uchun ham u she'r-ijod mahsuli hisoblanadi.
O'zbekiston xalq shoiri Erkin Vohidov bilan bo'lib o'tgan suhbatda quyidagi narsalarni aytib bergandilar: "Uchta ayol gaplashib ketishyapti:
-Mening o'g'lim doktor bo'lsa kerak,-deydi birinchisi,-nega desangiz, hozirdan qaysi kasalga nima doriligini aytib beradi.
-Mening o'glim hisobchi bo'lsa kerak,-deydi ikkinchisi,-nega desangiz, hozirdan hisob-kitobni yaxshi ko'radi.
-Mening o'g'lim shoir bo'lsa kerak,-deydi uchinchisi,-nega desangiz, hozirdan yolg'on gapiradi.
Ikki ayolning gapida haqiqat bormi-yo'qmi bilmadim, lekin uchinchi ayolning gapida juda nozik haqiqat bor.

Gar desa Fuzuliy, ki go'zallarda vafo vor,
aldanmaki, shoir so'zi albatta yolondur.

Ha, shoir so'zi yolg'ondur degan gap juda qadimdan qolgan. Rivoyat qiladilarki, Nushirvoni odil shoirlarni huzuriga chaqirib aytibdi: ''Bu ne betavfiqlikki, siz shoirlar mendek odil shoh davronida yolg'on she'rlar yozasizlar? Hech zamonda oshiqning ohu fig'oni sahroga o't qo'yadimi? Qiz bolaning kiprigi o'q bo'lib oshiq yigitning ko'kragiga sanchilarmish. Bu gapga kim ishonadi? Xullas, shu bugundan boshlab kim yolg'on she'r yozsa boshi dorda, mulki talonda".
Shu farmondan keyin uzoq vaqt hech kim she'r yozmay qo'yibdi. nihoyat bir shoir shunday she'r yozibdi:

Tong otsa yulduzlar so'nar osmonda,
Xo'rozlar qichqirar mozandaronda.
Xalafda kechqurun quyosh botadi,
Kechasi odamlar uxlab yotadi.

Nushirvoni odil hech bir yolg'oni yo'q, boshidan-oxirigacha haqiqat bo'lgan ushbu she'rni o'qib yelkasini qisibdi, boshini qashlabdi va yana farmon beribdi: "Shoirlar o'sha o'zining yolg'onini yozaversin".
Shundan, "shoir so'zi yolg'ondur" degan gap qolgan, shundan Fuzuliy: "Aldanmaki, shoir so'zi albatta yolondur",-deya lutf qilgan.
She'riyatning ana shu ''yolg'onida" juda chuqur haqiqat, sehrli haqiqat bor, buyuk ishontirish kuchi bor. Aql bovar qilmas bir qonuniyatga ko'ra kishilar jo'n aytilgan rost so'zga emas, o'sha "yolg'on"ga ishonadi".

AbuMuslim
25.05.2011, 17:20
She'r yozar ekansiz, ko'rsating, o'qiylik, baho beraylik... Менинг шеърларим... қалб дафтаримда битилган, улар мунгли оҳангда бўлиб, баҳо бермоқчи бўлганлар оҳу-зоримга бардош бера олмаслигидан қўрқаман...


Biroq ushbu qo'shiqlarning she'rlari buyurtma asosida yozilgan deb o'ylayman.

Мен ҳам шу buyurtma asosida yozilgan шеърлар ҳақида айтяпманда... улар ниҳоятда кўпайиб кетди... buyurtma asosida yozilgan шеърларда холислик, самимият бўладими, сохта-ку ҳаммаси...


Maqola muallifi kim ekan?

Адабиётшунос Тоҳир ака Шермуродов


Abu Muslim aka, iltimos, hamma she'rlarni bitta qozonga solib, tahlil qilmang. Siz nazarda tutgan she'rlar hech qachon o'zbek she'riyatiga misol bo'la olmaydi. To'g'ri, kimlardir qo'shiq qilayotgandir, lekin bu degani uning matni namuna tarzdagi she'r, degani emas-ku...

Албатта, ҳамма шеърларни "текис" танқид қилаётганим йўқ... Гап сохта шеърлар ва соҳта шоирлар ҳақида...

She'rni, adabiyotni tubdan tushunmasangiz, tabiiy, she'r, adabiyot haqida Siz bilan baxs yurita olmayman.

Сиз қўллаётган услуб маълум ва машхур, опонент тарафни пастга уриб, сизлар билмайсизлар, тушунмайсизлар, етилмагансизлар, лойиқ эмассизлар бизлар билан гаплашишга, хатто олдимизда ҳам туришга, деганга ўхшаш гап қилиб, ғолиб бўлиш... (бахсда)

Майли ўз фикр-мулоҳазаларингиз билан мухлислар билан баҳам кўрмоқчи эмас экансиз, нима ҳам дердик... : ))
зоримиз бор-у, зўримиз йўқ...

Nigora Umarova
25.05.2011, 17:28
Bilmadim, bu she'r mavzuga naqadar to'g'ri keladimi yoki yo'qmi keltirishni joiz deb bildim. Ma'qul kelmasa oldindan uzr so'rayman:

Rost gap

Tuqqaningga rost gap yoqmasa,
Xotinni-ku gapirmayoq qo'y.
Ro'stgo'y erning har kuni-aza,
Yolg'onchining butun umri to'y.

Sen yoringga to'qib tashla bayt,
Parivash de, ata sarvinoz.
Rost gapingni majlislarda ayt,
To'g'ri so'zni gazetaga yoz.

Pista ko'mir qovursa yoring,
Sen o'shani oh-oh deb yegin.
Tashakkur ayt sovursa boring,
Zahar sochsa "asalim" degin.

To'lib ketsang tog'larga baqir,
Sado bersin nolalaringga.
Xotiningni "jonim" deb chaqir,
U onadir bolalaringga.

U jonfido, umringga hamdam,
Faqatgina bir aybi bordir.
Aybi shuki, yolg'on bo'lsa ham
Bitta shirin so'zingga zordir.

Aslida-ku gunoh yolg'on gap,
lekin gunoh to'la dunyoda
Yolg'on gapir ayolni maqtab,
Rost gap yo'qdir bundan ziyoda.

Erkin Vohidov, 2009-yil


Albatta, bu kabi yolg'onni o'z ayolingizga nisbatan ishlating.

Masud Mahsudov
25.05.2011, 17:34
Aka, men Sizni pastga urib, yoki kamsitayotganim yo'q, o'zingiz she'r yozishingiz haqida aytdingiz, o'shanga asosan men o'z fikrimni yozdim... Bu gapim bilan men yaxshi she'r yozaman, deganim yo'q. Men shu sohadan xabarim bor ozmi-ko'pmi, shu sabab, xabari bor odam bilan o'sha narsada gaplashilsa, munozara chiroyliroq bo'lishini eslatib o'tdim.

Siz aytayotgan soxta she'rlar yoki "dordan qochgan" shoirlar haqida baxslashishini esa o'zimga ep ko'rmayman... Unga ketkazilgan vaqtimni boshqa yaxshiroq ishga sarflasam, o'zimga yaxshi... Kechirasiz

мафтун
25.05.2011, 22:51
Gar desa Fuzuliy, ki go'zallarda vafo vor, aldanmaki, shoir so'zi albatta yolondur.

нигора хоним, мархамат килиб Фузулий хазратларига тухмат килмасангиз. Хар тугул рахматли булганига куп булган. тушунмасангиз шоир ва шоира танишларингиз куп, сурамабсиз-да. юкоридаги байтда хазрат Фузулий гузалларда вафо бор деса Фузулий, алданма шоирнинг бу сузлари ёлгондир, деганлар. яъни гузалларда вафо бор деган шоирнинг сузи ёлгондир...
кейинги ривоят хам нихоятда шубхали. мумкин булса, кайдан олагнингизни билдирсангиз.
кейин шеъриятда муболага санъати кулланади. буни Навоийнинг энг машхур байти оркали тушунтирсам, кифоя килар...

Кўзларингдан неча су келгай, деб ўттирманг мени,
Ким бори кон эрди келган бу кеча су келмади.

Дарвоке, Фузулийнинг юкоридаги байтларини Узбекистон халк шоири Икбол мирзо шундай эслатади.

Фузулий лутф этиб кетган бир замон,
Гузаллар вафосиз, алдокчи дедим.
ёнингда колишга йук эди имкон,
Мен сенинг ёнингда колмокчи эдим...

халк орасидаям бунака гаплар юради:
Бировни куп кутса:
кузим турт булди.

AbuMuslim
26.05.2011, 00:49
Таниқли тилшунос олим Алибек Рустамов ўзининг «Сўз хусусида сўз» китобидаги «Сўз далолати» бобида ўнлаб сўз ва сўз бирикмаларининг маънолари, уларни тўғри қўллаш нозикликлари ҳақида фикр юритар экан, «шоир» сўзига муносабатда мавзунинг турли қирраларини донишона талқин қилади:

«Шоир» сўзининг луғавий маъноси «туйғучи» бўлиб, урфий маъноси шеърчидир. «Шеър»нинг луғавий маъноси «туйғу» бўлиб, урфда, асосан, ҳиссиёт ва қисман тафаккур, қисқача қилиб айтганда, завқ натижасида вужудга келган бадиий сўзламни билдиради. Аммо шоир сўзи ўзининг билдирмиши нуқтаи назаридан теран мазмунга эга бўлиб, махсус фазилатга эга бўлган кишини билдиради. Бундай киши биринчи навбатда инсон даражасига эришишга ҳаракат қилиши шарт. Бу фақат шоирга эмас, ҳамма учун керак. Лекин бу бўлмаса, шоирликнинг пойдевори, содда қилиб айтганда, таги бўш бўлади. Пойдевори бўш иморат тез емирилганидек, инсоний асоси суст бўлган шоирнинг шеъри ҳам, ўзи ҳам тез шикаст ейди».

Nigora Umarova
26.05.2011, 09:22
нигора хоним, мархамат килиб Фузулий хазратларига тухмат килмасангиз. Хар тугул рахматли булганига куп булган. тушунмасангиз шоир ва шоира танишларингиз куп, сурамабсиз-да. юкоридаги байтда хазрат Фузулий гузалларда вафо бор деса Фузулий, алданма шоирнинг бу сузлари ёлгондир, деганлар. яъни гузалларда вафо бор деган шоирнинг сузи ёлгондир...

Fuzuliy hazrtlariga aslo tuhmat qilganim yo'q. Ushbu fikrlar O'zbekiston xalq shoiri Erkin Vohidovga tegishli. Manba: "Shoiru, she'ru, shuur" kitobi. Toshkent, 1987 - yil, 34-35-betlar. Javobim qoniqarlidir, deb o'ylayman.

She'rni har kim har xil talqin qiladi. Bu uning dunyoqarashiga va qanday ohang bilan o'qishiga, kayfiyatiga ham bog'liq jarayon. Hamma gap she'rni o'qish jarayonida so'z urg'usini tog'ri qo'ya bilishda va lafziy hamda ma'naviy she'riy san'atlarni bilishdadir.

Nigora Umarova
26.05.2011, 10:08
кейин шеъриятда муболага санъати кулланади. буни Навоийнинг энг машхур байти оркали тушунтирсам, кифоя килар...

Кўзларингдан неча су келгай, деб ўттирманг мени,[I][COLOR=black][FONT=Verdana][B]

Албатта, шеъриятда муболаға санъати борлигини ҳеч ким инкор қилмайди.
Муболаға араб тилида "катталаштириш", "кучайтириш" маъносини билдириб, адабий асарда тасвирланаётган бадиий тимсол ҳолати ёки ҳаракатини бўрттириб, кучайтириб ифодалаш санъати демакдир.
Муболағанинг ўзи таблиғ, иғроқ, ғулувв деб аталган уч турга бўлинади.
Таблиғ ақлан ишониш мумкин бўлган, ҳаётда ҳам юз бериши мумкин бўлган муболағадир. Юқорида сиз келтирган муболаға иғроқга мисол бўла олади.
ёки
Кеча келгумдир дебон ул сарви гулрғ келмади,
Кўзларимга кеча тонг отқунча уйқу келмади
байтининг иккинчи мисрасида ҳам шу хилдаги муболаға қўлланилган.

Муболағанинг иккинчи даражаси иғроқ деб аталади.
Иғроқ белги ёки ҳаракатни ақлан ишониш мумкин бўлса-да, ҳаётда юз бериши мумкин бўлаган тарзда кучайтириб тасвирлаш демакдир. Навоийнинг "Фарҳод ва Ширин" достонида Шириннинг оти туёқлари чирмашиб йиқилай деганда, Фарҳод бориб отни кўтариб олиши воқеаси тасвирланади:
Чу ошиқ онглади қилғоч тааммул,
Ки елдин тушкедукдур ер уза гул.
Ер ўпмакликка мажнундек ҳам ўлди,
Қуёш остида гардундек хам ўлди.
Кўтарди орқасига бодпони,
Нечукким бодпо ул дилрабони.
...Чу икки-уч йиғоч том урди шайдо,
Бўлуб олинда қасру ҳавз пайдо,
Қадамни қўйди қаср айвони сори,
Саломат рахши бирла шаҳсувори.
Фарҳоднинг 1,5-2 км йўлни от ва Ширинни кўтарган ҳолда босиб ўтишини ақлан қабул қилиш мумкин бўлса ҳам, бундай воқеанинг юз бериши мумкин эмаслигини ҳаммамиз ҳам яхши биламиз.

Муболағанинг учинчи даражаси ғулувв деб аталади. Ақл ҳам бовар қилмайдиган, ҳаётда ҳам юз бериши мумкин бўлмайдиган тарзда тасвирлаш муболағанинг ушбу турига киради.
Алишер Навоийнинг
Ҳар қизил гулким, юзинг шавқида олиб исладим,
Еткач оҳим шуъласи они сариғ гул айладим
байтини таҳлил қиладиган бўлсак, унда ғулуввнинг қўлланганлигига ишонч ҳосил қиламиз. Шоир тасвирлашича, ошиқ ёрининг қизил юзини соғиниб қизил гулни олиб ҳидлаган экан, оҳидан қизил гул сариғга айланиб қолибди. Бу ҳодиса ҳаётда юз бериши мумкин эмас, шунинг учун ҳам муболағанинг ўта бўрттирилган шаклига киради.

Nigora Umarova
26.05.2011, 10:15
нигора хоним, мархамат килиб Фузулий хазратларига тухмат килмасангиз. Хар тугул рахматли булганига куп булган. тушунмасангиз шоир ва шоира танишларингиз куп, сурамабсиз-да.

Адабиёт ўқитувчиси бўлганлигим учун ҳам ўқувчиларимга ҳар бир тушунтираётган мавзудаги фикримни доимо асос асосида тушунтириб беришим даркор. Баҳс-мунозарага сабаб бўладиган мавзудаги фикрларни нафақат ижодкорлар билан, балки адабиётшунос олимлар билан ҳам юзма-юз мулоқот қилиб таҳлил қилишни яхши кўраман.
Шеър илми санъати бўйича раҳматли устоз Тўхта Бобоев институтда дарс бергандилар. Улар ушбу илм юзасидан "Шеъ р илми санъатлари" китобини ҳам ёзганлар.
Бугунги кунда эса шеърият илми бўйича билмаган саволларим юзасидан Анвар Ҳожиаҳмедовдан керакли жавобларни оламан. У киши аруз илми бўйича ва шеърий санъатлар бўйича профессор олимдирлар.

AbuMuslim
26.05.2011, 11:55
Шоирликнинг шартлари (ёш қаламқашларга)

http://e-adabiyot.uz/adabiyotshunoslik/sheriyat/552-2011-05-26-06-44-27.html

Alisher Asror
26.05.2011, 14:19
Бизга маълумки, шеъриятнинг асосий мавзуси муҳаббат... (ўзга жинсга, табиатга, ватанга ва ҳк.)

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?


Муҳаббат инсонда ё бўлади ёки бўлмайди, у ундан ташқарида эмас. Энди, муҳаббатни бирор аниқ объектга қаратилиши таъмагирликдан бошқа нарса эмас. бу ҳақида гапиришга ҳам эҳтиёж йўқ.

Sanjar Nazarov
26.05.2011, 15:34
... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими?


Ассалому алайкум!
Нега энди “ўзида йўқ нарсани бор қилиб”, деб ўйлайсиз?! Балки ўзида бордир-ку, лекин бориям шунақа сохтадир?! Шеър ва машқлар бошқа-бошқа нарсалар, аслида. Ҳатто бундай машқлар шеър деб аталаётган бўлса ҳам.
Бу танқиддан тубан мавзу. Унинг атрофида фикрлаб, баҳслашиб ҳақиқатга етиш қийин бўлса керак деб ўйлайман. Шунинг учун баҳсимизда “муболаға” билан “ёлғон” маънодош “бўлиб қолаяпти”.
Хабарингиз бор, масжидда шеър ўқиш макруҳ ҳисобланади, магарам унда ёмонликдан қайтариш ва яхшиликка ундаш бўлмаса. Масала шундай қўйилганки, баҳсимиз “магарам”дан нарига ўтмаяпти. Биз шеър ҳақида “зиддишеър” (узр, агар шундай дейиш мумкин бўлса) мисолида гапираяпмиз. Бундай машқларни ўқимаслик керак, тамом. Мабодо ўқиганимизда ҳам уларга тўхталмаслигимиз лозим.
Биздаги ясама туйғуларга бўлган талаб(!) туфайли, бугунги кун адабиётида шундай “таклифлар” урчимаятимикан?
Шеърда “ҳаром” ҳам бор (фаҳш, бузғунчилик ва ҳ.к.), “макруҳ” ҳам бор (лаҳв, бекорчи гаплар) ва “ҳалол” ҳам бор (ёмонликдан қайтариш, яхшиликка ундаш). Олдинги иккитаси ҳақида қатъий хулосага эга бўлган ҳолатда кейингиси ҳақида фикрлашиш ҳам фойдали, ҳам ёқимли туйилади менга.

OmoN
26.05.2011, 16:09
Шеърда “ҳаром” ҳам бор (фаҳш, бузғунчилик ва ҳ.к.), “макруҳ” ҳам бор (лаҳв, бекорчи гаплар) ва “ҳалол” ҳам бор (ёмонликдан қайтариш, яхшиликка ундаш). Олдинги иккитаси ҳақида қатъий хулосага эга бўлган ҳолатда кейингиси ҳақида фикрлашиш ҳам фойдали, ҳам ёқимли туйилади менга. Мавзудаги ягона "тузли"/маъноли хабар шу бўлибди.
Қолганлари (ҳаммасияммас (http://uforum.uz/showthread.php?p=559237&postcount=23)) "мен ёзаман сен ёзасанму" билан "шоир мени айлабон харип гап кийдириб кетди жимгина" қабилидаги гаплар...

JUS
26.05.2011, 17:34
Узр, шеъриятни тушунмайман-у, лирик чекиниш:

Мактабни янги битириб, институтга кирган вақтим бир қизни севиб қолгандим. ;) Тўғриси, бошқача севиб қолгандим... (Ҳали ҳам унутмаганман). Шеър нима, шеър ёзиш нималагини мендек тўпори қаердан билсин. Хуллас қизни 2 йилдан сўнг турмушга беришадиган бўлишди. Менга эса беришмади, аниқроғи у вақтда уйланадиган ҳолатда ҳам эмасдим, ҳали уйланиш ниятим ҳам йўқ эди. (Ёш бола эдимда). Хуллас шеъриятни дабдаласини чиқариб, қизнинг ота-онасига қарата бир шеър ёздим. (Ўзимча дардимни қаерга муҳрлашни билмагандимда :)) Ўша-ўша бирорта қиз учун шеър ёзишга ҳаракат ҳам қилмаганман.

Демоқчи бўлганим, менинг фикримча шоирлар барибир ниманидир ҳис қилган ҳолда илҳомни чақиришади, орқасидан ҳар хил қизларни чақиришади, табиат қўйнига чиқишади, тоғу-тошларга талпинишади ва шу аснода асар яратишади-да. ;)

Ўша шеърни биииир ўқиб, мириқиб қотишингиз учун илова қиляпман.

Майли мени хароб айланг, жудо қилинг,
Лек севгилим бахтли бўлсин, дуо қилинг.

Барча нарса ўткинчидир, ҳойи-ҳавасдир,
Тўй-томоша ўйин-кулгу, орзу-ҳавасдир,
Мен севгимга етолмадим, балки норостдир,
Майли мени хароб айланг, жудо қилинг,
Лек севгилим бахтли бўлсин, дуо қилинг.

Бироқ сиз ҳам тушунарсиз, ўйларсиз шу дам,
Аммо кейин кеч бўлмасин, ҳеч кўрмасин ғам,
Мендан ортиқ бўлса бўлсин, ҳеч бўлмасин кам,
Майли мени хароб айланг, жудо қилинг,
Лек севгилим бахтли бўлсин, дуо қилинг.


Мен ҳам бир кун ўз бахтимни топа оларман,
Балки пулдор бўлганимда сотиб оларман,
Балки шундай, шундайликча бўйдоқ қоларман,
Майли мени хароб айланг, жудо қилинг,
Лек севгилим бахтли бўлсин, дуо қилинг.

Инсон бўлиб бу дунёда нима кўрдим,
На зўр бўлиб, на пулдордек даврим сурдим,
Ҳўп баридан, барчасидан юзим бурдим,
Майли мени хароб айланг, жудо қилинг,
Лек севгилим бахтли бўлсин, дуо қилинг.

(с) 24.04.2003 йил

Shomurodov Shohruh
26.05.2011, 18:00
Ўша шеърни биииир ўқиб, мириқиб қотишингиз учун илова қиляпман.
Ака, котиш эмас, таъсирли ёзилган, уша пайтдаги холатингиз шеърдан сезилиб турибди. Уз туйгусини шеърга бериш эса осон иш эмас. Яшанг!

Alisher Asror
26.05.2011, 20:13
Мактабни янги битириб, институтга кирган вақтим бир қизни севиб қолгандим. Тўғриси, бошқача севиб қолгандим... (Ҳали ҳам унутмаганман). Шеър нима, шеър ёзиш нималагини мендек тўпори қаердан билсин. Хуллас қизни 2 йилдан сўнг турмушга беришадиган бўлишди. Менга эса беришмади, аниқроғи у вақтда уйланадиган ҳолатда ҳам эмасдим, ҳали уйланиш ниятим ҳам йўқ эди. (Ёш бола эдимда). Хуллас шеъриятни дабдаласини чиқариб, қизнинг ота-онасига қарата бир шеър ёздим. (Ўзимча дардимни қаерга муҳрлашни билмагандимда ) Ўша-ўша бирорта қиз учун шеър ёзишга ҳаракат ҳам қилмаганман.

Балки ҳеч кимга айта олмайдиган гапларни ёзиш учун шеър пайдо бўлгандир...

Husen
27.05.2011, 09:13
Балки шундай, шундайликча бўйдоқ қоларман,

Ана шуда ёлғон мухаббат! Бўйдоқ қолармишлар.... Уйланганига 3 йил бўляпти-ю... ;) :)

JUS
27.05.2011, 19:04
Ана шуда ёлғон мухаббат! Бўйдоқ қолармишлар.... Уйланганига 3 йил бўляпти-ю... ;) :)

Бутун бир бошли жумладан бир-икки сўзни олиб цитата қилиш ёки асосий маънони ўша сўзга қаратиш бу - МУнинг журналистика факультети устозлари ва талабаларига (собиқ бўлса ҳам) хос ҳаракатлигини яна бир бор фаҳмладим. :) "Балки" қаерда қолди? ;)

Инсон ҳаётда ҳамма нарсага кўникаркан...!

OmoN
27.05.2011, 19:12
журналистикаИнтернет журналистикаси бугунги кунда оммалашиб бормоқда!!!

Masud Mahsudov
28.05.2011, 07:45
Бутун бир бошли жумладан бир-икки сўзни олиб цитата қилиш ёки асосий маънони ўша сўзга қаратиш бу - МУнинг журналистика факультети устозлари ва талабаларига (собиқ бўлса ҳам) хос ҳаракатлигини яна бир бор фаҳмладим. :) "Балки" қаерда қолди? ;)

Инсон ҳаётда ҳамма нарсага кўникаркан...!


Husen ustozlari yo'lidan shahdam qadam tashlamoqda :)

Hapa bo'lgan o'ris )))))))

мафтун
28.05.2011, 10:12
Менимча, чойхонада гаплашадиган гапларни форумга олиб чикиш тугримас. Шунчалик кадрдон булганларингга хавас килдим, аммо вактимга ачиндим.
Кунгилларинга олманглар яна........
шу гаплар урнига мавзу юзасидан оргинал фикрларингни укисам, дегандим.

Behzod Sulaymonov
28.05.2011, 13:24
чойхонада

Choyxonada odamlar asosan birgalikda dam olish maqsadida o'tirishadi va qo'y yog'idan damlangan osh yeyishadi! Hozirda Toshkentda "Yetti terak", "Sharshara", "Qorasaroy" dagi choyxonalar eng mashhur choyxonalrdan hisoblanadi!

AbuMuslim
28.05.2011, 15:25
Choyxonada odamlar asosan birgalikda dam olish maqsadida o'tirishadi va qo'y yog'idan damlangan osh yeyishadi! Hozirda Toshkentda "Yetti terak", "Sharshara", "Qorasaroy" dagi choyxonalar eng mashhur choyxonalrdan hisoblanadi!


ОҒРИҚЛИ САВОЛЛАР

Чойхонада ошхўрликни бахт деб
билган оғайни,
Шу бир кунлик ҳаловатни нақд деб
билган оғайни,
Қумурсқадек тирикликдан ўзга ғами
бўлмаган,
Дил олами, ишқ олами, руҳ олами
бўлмаган,
Имонни ҳам, виждонни ҳам курбон
қилган халқум деб,
Сени хаёл қилдимми мен куйганимда
халқим деб?
Эл мулкини бир чеккада тинч кемириб
ётган зот,
Беш тийинга қадрини ҳам, халқини
ҳам сотган зот,
Кўкрагида на ҳиммату на ғайратдан
асар бор,
Юрагида на орият, на шавқ бор,
на кадар бор,
Умрида ҳеч қилган эмас мулкдан ўзга
бир ният,
Сени дея тиладимми юракларга ҳуррият

Эй, кўнгилда можаролар орзу килиб
ётган жон,
Тангринг — амал, мартабадир,
пайғамбаринг — шуҳрат, шон.
Бу давлатга ўт қўясан, йўқотасан
хилқатдан,
Гар ҳокимлик тегар бўлса сенга янги
давлатдан.
Қуруқ гапдир сенга Ватан, халқу озод
истиқбол,
Сенинг учун истадимми юртимга мен
истиқлол ?
Мудом кураш азобини фидойилар
кўрганлар,
Инқилоблар ҳосилини муттаҳамлар
ўрганлар.
Сиз ҳам бугун панадасиз, жангга бизни
қайрайсиз,
Биз бу жангда шаҳид бўлсак, аввало сиз
яйрайсиз.
Ғофил халқим! Тингларманми сенинг
наъра — унингни,
Кўрарманми зулуклардан озод бўлган
кунингни?

Эркин Воҳидов

Alisher Asror
28.05.2011, 21:11
Чойхонада ошхўрликни бахт деб
билган оғайни

Чойхонада ошхўрлик қилмайдиган бўлсак, тўртта улфат тўпланиб дардлашмайдиган бўлсак чойхонада ... савдогарларга айтайлик рўмол сотишни кўпайтиришсин. Ҳар куни хотинни пешонасида парвона эркакни бурди қоладими!?
Фақат ош еб қорин қашлагани қайси аҳмоқ боради? Чойхона маданиятимизнинг бир бўлаги!

Ҳар қандай нарсани ҳаддидан ошгани ҳар ерда ёмон, уни бошқача қилиб ёзса бўлар эди...

Шуни ростдан Э. Воҳидов ёзганми?

AbuMuslim
28.05.2011, 21:19
Чойхонада ошхўрлик қилмайдиган бўлсак, тўртта улфат тўпланиб дардлашмайдиган бўлсак чойхонада ... савдогарларга айтайлик рўмол сотишни кўпайтиришсин. Ҳар куни хотинни пешонасида парвона эркакни бурди қоладими!?

Сирожиддин Саййид бир шеърида "Лагандан лаганга ошиб яшаймиз" деган эди... яъни дардимиз шу ош, чойхона ва хк. бўлиб қолди...
Ҳа рост, чойхонада жуда кўп ўтириб қолдик...

AbuMuslim
28.05.2011, 21:23
Мавзуга қайтсак...

Баъзи шоирлар маҳорат билан бирон нарсага бўлган муҳаббатини шеърларида изҳор қилишади, аммо реал ҳаётда эса ўша нарсага муҳаббатдан асар ҳам йўқ... Шеъри чиройлик "чиқиши" учун муболаға ҳаддан зиёд ишлатилади, ёлғон хис-туйғуларини, сохта муҳаббатини оламга достон қилади... Шу тўғрими? Ўзида йўқ нарсани бор қилиб кўрсатиш... Сохталик яхшими? Кўнгилдан сохта нарсалар чиқиб турса бундай кўнгил қандай кўнгил ҳисобланади?

Шоирлар шеърни нима учун ёзадилар...? Нима уларни мажбур қилади?
(шу саволга жавоб топсак масала ойдинлашиши мумкин...)

Alisher Asror
28.05.2011, 22:07
Шоирлар шеърни нима учун ёзадилар...? Нима уларни мажбур қилади?
(шу саволга жавоб топсак масала ойдинлашиши мумкин...)

Бугун Ҳусниддин ака Шарипов билан шеър ва шеърият хусусида суҳбатлашдик. У киши шоир ҳар доим навқирон, кучга тўлган йигит бўлиши кераклиги ҳақида уқтирдилар: қариганда ҳам, хатто аёл бўлса ҳам. Менимча ҳақ гапни айта олиш учун бўлса керак...

Усмон Азим бўлса , 1-2 кун аввал , шеър бировга айта олмайдиган гапларни ёзиш учун чиқарилган, деган фикрни билдиришган эди...

AbuMuslim
23.09.2011, 21:49
...Юксак умуминсоний миқёслар кўзланмаса, шартлилик ва рамзийлик сарҳадлари тўғри илғанмаса, ҳиссиёт ҳамиятли бошқарилмаса, вақтинчалик телбавор ҳислар ижодни номақбул кўчаларга етаклайди. Эҳтирос шўхлик, эркалик қилади, саробга талпинади, адашади, туғёнга кетади. Лирик ошиқоналик оламида шу боис қаҳрамонларнинг беқарори ва нотовони, бешарми ва беҳаёси, алдамчиси ва ҳардамхаёли кўп. Улар ҳирсу ҳавас билан ишқу ошиқликнинг меъёрини, чегарасини фарқламай қоладилар. Вужудий интиқлик, нафсоний талаблар изҳорлари уларга назмий топқирлик бўлиб туюлади. Бундай лирик тимсолларнинг хилма-хил ботил хусусиятлари бор. Баъзиларига диққат қилайлик:

давоми: http://e-adabiyot.uz/adabiyotshunoslik/578-maqola.html

Pfefferminze
25.09.2011, 19:32
:-)) Aka, ilhomparisi kelganida, hayoliga kelgan narsani yozadi shoirlar. She'r yozdimi, bu degani, albatta, hamma vaqt ham o'zidagi narsani yozishi kerak degani emas.:-)) Shunisi bilan shoirlar shoir bo'lmagan insonlardan farq qiladi...:-) men biron shoir yoiki shoiraning she'rini o'qisam bu degani ha demak, uzida shunaqa ekan deb hamma vaqt ham aytolmayman. Chunki, u muhlislariga yozadi...o'sha she'rni keyin inson o'zi tanlaydi, o'zini dardiga qarab yoqtiradi o'sha she'rni, xuddi, meni holatimni yozibdi ekan deydi muxlislari...tushundingizmi :-) Chunki, hamma ham qalbidagi hasratini aytolmaydi , yozolmaydi she'r qilib, ammo she'r o'qisa dardi to'kilib, she'r chiqqanini ko'radi...nimasi yomon...:-))

She'rning mavzusi ko'p-ku...riyo haqida bor,xiyonat haqida bor, yolg'on haqida, bor...nima Sizni hech kim aldamaganmi...aldov haqida she'r o'qimaganmisiz....

Agar-da dunyoda hammani ham yozgan asari, she'riga qarab baholasak, unda na asar o'qiymiz na she'r....Shunki, yozuvchilarning, shoirlarning hayotini ko'rsangiz, unchalik ham quvonarli, ibratona tarzda o'tmagan...Masalan, M. Blgakovni olaylik...men uning tarjimai holini o'qiganinimdan keyin, afsus, chekdim asarlarini o'qiganimga...Chunki 3 marta uylangan, 3 tasida ham xiyonatni uchiga chiqqan tarzda bajargan..O'lim to'shagida, pulsiz, nonsiz qolganida birinchi ayoli, onasidan bulgan yagona esdalikni, medal'onni shu Bulgakov uchun, o'lmasligi uchun chiqib sotadi, uni o'limdan qutqaradi...evaziga esa xiyonatni rahmat tarzda ko'radi. Bulgakov birinchi ayolining eng yaqin dugonasi bilan yurib ketib, ushanga uylanadi...v.h.k...tarixi uzoq, eslagim ham kelmaydi bu riyo, xiyonatni...

Lekiin, qanaqa asarlar yozgan...

Bilmadim....biroz demokrat bo'lish kerak....Xuddi Hazrat Bahouddin Naqshbandiy atganlariday..

Mo inkor namekunem,
Mo in kor namekunem....ya'ni, biz buni inkor, rad qilmaymiz, ammo bu ishni o'zimiz ham qilmaymiz...



R

мафтун
08.10.2011, 22:17
Шоирлар шеърни нима учун ёзадилар...? Нима уларни мажбур қилади?
(шу саволга жавоб топсак масала ойдинлашиши мумкин...)

гарб шоирларидан бирининг шундай мазмундаги туртлиги бор эди:
дардимни айтсам, устимдан кулишди,
уни шеър килиб ёзгандим,
хамма менга хамдардлик килишга тушди...

Адабиёт(шеърият) -- суз санъати.
шеър ёзиш оркали мен ичимдаги дардимдан, тугрироги, тушкун кайфиятдан кутуламан. кимдир илхом дейдиган холат менда кайфиятсизлик, рухсизлик, тушкунлик билан кечади. шеър ёзсам, чукур тин оламан. ёзмасам агар бу холат мени адо килади... аммо бу шахсан узимга боглик жараён деб уйламайман.
Шу билан бирга шоирлкини илохийлаштиришга (бу борадаги обкочишларга) мутлако хушим йук.

дарвоке, якинда ишхонамизда утган йигилишларнинг бирида бир гурух хамкасблар менга тухмат килишди. Чидолмадим. (тухмат деганим хеч кандай гумонга боглик эмас). Эртасига битта шеър ёзиб, битта битта укиб бердим, айримлар телефонларига ёзиб олишди. оркаваротдан эшитган уша тухматкашлар дарров узгариб колишди. яъни хатоларини тан олишди...
бунда хам бир гап бор менимча...

Pfefferminze
11.10.2011, 13:21
Abu Muslim Aka, Cho'lpon she'riyatiga qanday qaraysiz?

SIRLARDAN...

I

Bir tutam sochlaring mening qo'limda,
G'ijimlab o'paymi,yo tarab ochay?
'Sir' deb saqlaganing mening qo'ynimda,
'Sir' deb saqlayinmi,yo elga sochay?

Sochilgan sochingday sochilsa siring,
Anor yuzlaringni kimga tutasan?
O'zing-ku: 'Alarda vafo yo'q!' - deding,
Nimaga ularni tag'in kutasan?

II

Ochilgan qo'ynimda to'lg'ongan taning,
Ko'nglingdan qilcha ham hid etkazmasa, -
Menga yaqinlashma,ay tirik bo'sa! -
'Sevdim' deganlaring yolg'ondir sening!..


R

AbuMuslim
13.10.2011, 19:12
Abu Muslim Aka, Cho'lpon she'riyatiga qanday qaraysiz?

Чўлпон улуғ шоир... мен бу шоирни яхши кўраман...
У бизнинг ёлғончи шоирларга ўхшамаган...

OmoN
14.10.2011, 00:32
Чўлпон улуғ шоир... мен бу шоирни яхши кўраман...А так мениям клавиатурам чаққон қаламими ўткир :)
Муҳаббатнинг келмоғи азоб
Севарми деб ўйга толаман
Қайсар қиздан кутгунча жавоб
Онам топган қизни оламан

Қишлоғимда қизлар кўп бироқ
Ким қанақа қайдан биламан
Кўнгли менга бўлса ҳам йироқ
Онам топган қизни оламан
(с)авторини билмайман. 10 йиллар олдин радиода эшитгандим.

Ҳаммасини бир-бир саралаб
Юрибдилар менга қиз танлаб
Меҳрибоним кўнглига қараб
Онам топган қизни оламан

Топган қизим унга ёқмаса
Хамир қориб нонлар ёпмаса
Бошқа қизга кўнглим чопмаса
Онам топган қизни оламан
(с) Булғағоний

Pfefferminze
14.10.2011, 12:12
Чўлпон улуғ шоир... мен бу шоирни яхши кўраман...
У бизнинг ёлғончи шоирларга ўхшамаган...

:-) Xafa bo'lmang sira unaqa shoirlardan...Xomsut emgan banda hamma....

R

Pfefferminze
14.10.2011, 12:15
Ҳаммасини бир-бир саралаб
Юрибдилар менга қиз танлаб
Меҳрибоним кўнглига қараб
Онам топган қизни оламан

Топган қизим унга ёқмаса
Хамир қориб нонлар ёпмаса
Бошқа қизга кўнглим чопмаса
Онам топган қизни оламан
(с) Булғағоний


Bulg'ag'oniyni ham yaxshi qalam tebratib quygan paytlari bo'lgan ekan-da...:-)


R

OmoN
14.10.2011, 12:20
Bulg'ag'oniyni ham yaxshi qalam tebratib quygan paytlari bo'lgan ekan-da...:-)Булғағоний қалаб тебратмайди. Клавиатура чиқиллатади...

Nigora Umarova
14.10.2011, 13:24
Булғағоний қалаб тебратмайди. Клавиатура чиқиллатади...

Vaqt o'tishi bilan shoirlarning ish qurollari ham o'zgarmoqda. Avval patli qalam, keyin avtomat ruchka, keyin harf teriladigan mashinka, keyin esa kompyuter klaviaturasi. Ish quroli o'zgarsa ham so'z ishlatilishiga bo'lgan mas'uliyat o'zgarmasa bo'ldi ;)

Pfefferminze
15.10.2011, 19:24
Abu Muslim aka, Siz aytayotgan "yolg'onchi" she'r bo'lmaganida, balki adabiyot ham asrlar davomida yashamagan bo'lar edi...

Usmon Nosirdan
MONOLOG

Sevgi! Sening shirin tilingdan
Kim o'pmagan, kim tishlamagan?
Darding yoyday tilib ko'ksudan,
Kim qalbida qonlar to'kmagan?

Seni yaxshi bilaman, go'zal
Petrarkani o'qiganim bor,
Buyuk Rimning Samfosi azal
Xayolimni oshiqday tortar.

Bilamanki, Tasso bechora
Rohat ko'rmay o'tgan bir umr.
Ey,makkora qiz, Leonora,
Nomi qora bilan yozilgur!..

Balki, guldan yaralgan pari,
Tosh ko'ngilli Biatrichi -
'Gadosan!' deb qochmasa nari
Dante baxtli bo'lardi pichi?!

Balki Hamlet oydin tunlarda
Ofeliyani erkalatardi,
Balki uzun sochini silab
Azongacha ertak aytardi.

Agar xiyonatni bilmasa,
Ezmasa fojia yuragin!
Yo'q,yo'q,shoir! Gar shunday bo'lsa
Shekspirning yo'qdi keragi!

Dezdemona, gunohsiz dilbar,
Jigar qonlaringni ichgan kim?
Bilaman - Otello, bilaman...
Otello haqlimi?.. Shoir jim!..

Jim!.. Ufqdan botar quyoshni
Shart kesilgan boshga o'xshatdim.
Parcha-parcha kuygan shafaqlar
Tirqiragan qonni eslatdi!

Qanday qo'rqinch! Qanday qabohat!
Mumkin emas hech qiynalmasdan!
Aqlidan ozganmi muhabbat?
Mumkin emas,qarshi turmasdan!

Mumkin emas, ey oily janob,
Necha yurakni aylab xarob,
Shohona toj kiygan muhabbat,
Mumkin emas! Qanday qabohat,

Ki, odamning o'zinginamas,
Hissini ham xarob qilsa davr!
Qiynalaman!.. Yuragimda havr -
Bu qarshilik! Yon! Gina emas.

Bu qarshilik! Ko'ring tarixni -
Parvonadek qanoti kuygan.
Bu qarshilik! Ko'ring tarixni -
Umr tepasida musht tuygan...

Qiynalaman vijdon bilan man -
Mumkin emas qarshi turmasdan
O'z zimmamga katta ish oldim;
Ehtimolki,tamom qilmasdan -

Umrim tugar.Ammo bo'lmaydi
(Ko'nglim o'rniga hech tushmaydi!)
Senga qarshi bosh ko'tarmasdan,
Asrlarni yig'latgan sevgi!