Моё меню Общее меню Пользователи Правила форума Все прочитано
Вернуться   uForum.uz > ТЕМАТИЧЕСКИЕ ФОРУМЫ > Образование > Ижод хусусида сўз
Знаете ли Вы, что ...
...нарушения правил форума наказываются. Старайтесь их не нарушать.
<< Предыдущий совет - Случайный совет - Следующий совет >>

Ижод хусусида сўз Ижод аҳли, уларнинг ғояси, ҳаёт қараши, мақсадлари, ютуқлари, орзу ва армонлари.... (Все о творчестве, о людях творчества, их идеях, взглядах, достижениях и целях, мечты…)


Ответить

 
Опции темы Опции просмотра
Старый 17.06.2018 13:34   #11  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Умрида хоббитнинг уясидан бошқа уя кўрмаган, аждар ҳақида оз бўлса ҳам тасаввурга эга бўлмаган Бильбо мавзуга қизиқиб қолди. Хариталарни у жуда яхши кўради. Кулбасининг даҳлизида Теварак-атрофда сайр харитаси осиб қўйилган бўлиб, унда хуш кўрган сўқмоқларини қизил сиёҳ билан ажратиб кўрсатган.

- Менимча бу роса катта уяга ўхшайди, - хитоб қилди у, тилини тийиб ўтиришга аҳд қилганини унутиб. - Шундай катта эшикни қандай қилиб ҳаммадан, айниқса, аждардан сир сақлаб қолиш мумкин?

Бильбо жуда майда хоббит эканини унутмаслик даркор.

- Аниқ кўринадиган нарсани кўринмас қилиб қўйишнинг усуллари кўп, - жавоб берди Гэндальф. - Ҳозирча биз ушбу ҳолатда қандай иш тутилганини, токи Сўққа тоққа етиб, ўз кўзимиз билан кўрмагунча билмаймиз. Харитага қараганда ишончли қулфланган махфий эшик тоғ нишаблиги тусида ниқобланган. Ниқоблашнинг бундай усули эса, адашмасам, гномлар орасида кенг тарқалган, шундайми?

- Шундай, - маъқуллади Торин.

- Бундан ташқари, - давом этди Гэндальф, - мазкур харитага ғайриоддий шаклга эга калит илова қилинганини айтиш ёдимдан кўтарилибди. Мана у! Эҳтиёт қил уни!

Гэндальф Торинга узун ўзакли, тили ғалати йўнилган кумуш калит узатди.

- Кўз қорачиғидай асрайман! - деди Торин мўъжазгина калитни бўйнига осилган занжирга илиб, нимчаси остига яширар экан. - Ана энди аҳволимиз анча яхшиланиб, оз бўлса ҳам умид учқуни пайдо бўлди. Бугунги кунгача ишни нимадан бошлаш кераклигини билмай, бошимиз қотаётган эди. Эҳтиётлик-ла Шарқ томон йўл олиб, Узун кўлгача етиб боришни ният қилган эдик. Кўнгилсизликларнинг бари ўша ерда бошланар эди...

- Ўшанда эмас, анча илгари бошланади, - гапни бўлди Гэндальф. - Шарқ томон олиб борадиган йўл нима эканлигини мен яхши биламан, ишонаверинг.

- У ердан биз Тез оқар дарё бўйлаб юқорига ҳаракат бошлашимиз ва Сўққа тоғ паноҳидаги, Қуриган сойликда қад кўтарган шаҳар – Дейл харобаларига етишимиз мумкин, - давом этди Торин Гэндальфнинг гапига эътибор қилмай. - Тўғрисини айтиш керак, Асосий дарвоза орқали кириб боришни истамаган бўлар эдик. Тез оқар дарё бевосита Асосий дарвоза остидан, Сўққа тоғнинг Жанубий чеккасидаги тик қояни тешиб ўтган туннель орқали ўтади. Агар аждар ўз одатини ўзгартирмаган бўлса, ташқарига айнан мана шу дарвозадан учиб чиқади.

- Тўғри, бирон-бир машҳур жангчи ёки афсонавий баҳодир ҳимоя қилиб турмаса, Сўққа тоғнинг Асосий дарвозасидан кириб бўлмайди, - маъқуллади сеҳргар. - Ундай жангчиларни қидириб топишга уриндим. Бирортасини сафаримиз билан қизиқтириб бўлмади. Ҳозир улар ёт ўлкаларда бир-бирига қарши жанг қилиш билан банд, афсонавий баҳодирлар бўлса бу ерларда анқонинг уруғи. Қисқаси, қиличлар ўтмаслашган, жанговар болталар ўтин ёргани ишлатилмоқда, қалқонлардан осма беланчак ёки қозон қопқоғи сифатида фойдаланилмоқда. Аждарлар тупканинг тагида бўлиб, бу ерлик аҳоли учун том маънода афсонавий махлуқларга айланган. Бинобарин, Сўққа тоғнинг Ёнбош эшиги борлиги эсга тушгач, унинг қулфини бузиб киришга, шу мақсадда сизларга пакана бўйли Бильбо Бэггинсни таклиф қилишга аҳд қилдим. Унга ўз марҳаматингиз-у, илтифотингизни кўрсатинг. Зеро, у, танланган ва сайланган Қулф бузар ўғри бўлади. Шундай экан, энди марҳамат қилиб ишларимизни режалаштиришга киришсак.

- Жуда соз. Ундай бўлса, бизнинг тажрибали қулф бузар ўғримиз ўзининг қимматли фикр-мулоҳазаларини баён этиш ёки бамаъни таклифлар киритишдан бошлар? - деди Торин, Бильбога бўрттирилган назокат-ла таъзим бажо айлаб.

- Дастлаб мен сафар ва ундан кўзланган мақсадлар-у, қилиниши керак бўлган ишлар билан батафсил танишмоқчиман, - деди қорни увушиб, миясидаги хаёллар аралашиб кетган, лекин Тукларнинг муносиб авлоди бўлиб қолишга аҳд қилган хоббит. - Олтин захираси ва аждар ҳақида эшитиб, заргарлик буюмлари қандай қилиб Сўққа тоққа кириб қолгани, хазинанинг асл эгаси кимлигини билмоқчиман.

- Қулоғингга тамбур чертдик-ми биз боядан буён?! - аччиқланди Торин. – Мана бу харитани кўриб, қўшиғимизни эшитиб ҳеч нарсани тушунмадинг-ми? Бир неча соатдан буён нималар ҳақида гаплашиб ўтирибмиз ўзи?

- Тушундим. Шундай бўлса-да, бор гапни бошидан, батафсил ва батартиб эшитишни истайман, - қатъий туриб олди Бильбо, ўзининг ишчанлик қобилияти, ақли, эҳтиёткорлик билан иш тута билиши (одатда, бировга қарз бераётганида шундай қиёфа ясаб олади), Гэндальф берган тавсифни, яъни чиндан ҳам йирик мутахассис эканлигини намоён этишга уриниб. - Шунингдек мен, кутилаётган хавф даражаси, кўзда тутилмаган харажатлар, сафарга ажратиладиган вақт, бажарилган иш учун пул мукофоти ва ҳоказолар ҳақида билмоқчиман.

Бу билан Бильбо режалаштирилаётган сафардан қандай манфаат кўришини, уйга омон қайтиш имкони бор йўқлигини билмоқчи бўлди.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 17.06.2018 13:35   #12  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
- Хўп, яхши. Ундай бўлса эшит, - ҳикоясини бошлади Торин. - Кўп йиллар муқаддам, бобом Трор ҳукм сурган замонларда сулоламизни Узоқ Шимолдаги ўлкалардан сиқиб чиқаришди. Жамики бойлиги ва меҳнат қуролларини кўтарган уруғимиз ортга, мана бу харитада тасвирланган Сўққа тоққа кўчиб ўтишга мажбур бўлди. Бу тоғни бир замонлар бобомнинг бобоси Тўнғич Трейн кашф этган. Уруғимизга мансуб гномлар энди ушбу тоғни жиддий ўзлаштира бошлашди: ичини узунасига-ю, кўндалангига ўйиб, истиқомат масканлари ва устахоналар қуриб, кенгайтиришди. Тоғ қазиш жараёнида улар кўпдан-кўп олтин-у қимматбаҳо тошларни қўлга киритишди. Нима қилган тақдирда ҳам, сулоламиз мисли кўрилмаган даражада бойиб, шуҳрат қозонди, жамики жаҳонга машҳур бўлди, бобом эса Тоғ ости қиролига айланди. Одамлар унга кўп эҳтиром кўрсатишди. Улар Жанубдаги масканларини тарк этиб аста-секин Тез оқар дарёнинг Сўққа тоғ паноҳидаги юқори қисмида ўтроқ ҳаёт кечира бошлашди ва қувноқ шаҳар Дейлни барпо этишди. Дейл қироллари бизнинг темирчи ва заргарларимизга тез-тез мурожаат қилиб, кўрсатган хизматлари учун сахийлик-ла ҳақ тўлаб боришган. Оталар ўз ўғилларини бизга шогирдликка топшириб, ҳунар ўргатганимиз учун яхши ҳақ, айниқса, мўл-кўл егулик беришган. Чунки биз гномлар деҳқончилик, чорвачилик билан ҳеч қачон шуғулланмаганмиз. Уруғимиз учун энг бахтли даври-давронлар келди, ҳаммамиз давлатманд бўлиб, бўш вақтимизда хурсандчилик учунгина ишлаганмиз, ҳайрон қоларли даражада чиройли, нафис буюмлар, бошқа ўлкаларда топилмайдиган сеҳрли ўйинчоқлар ясаганмиз. Бобомнинг ҳашаматли қасри ҳар хил қурол-яроғ турлари, қимматбаҳо тошлар, нақшинкор буюмлар-у пардозланган қадаҳларга тўлиб-тошди. Дейлда ўтадиган ўйинчоқлар ярмаркаси эса Шимол мўжизасига айланди. Табиийки, буларнинг бари аждарнинг эътиборини ўзига тортди. Маълумки, аждарлар имкон туғилиши билан одамлар, эльфлар ва гномларнинг олтин буюмлари, қимматбаҳо тошларини тортиб олиб, қўлга киритган ўлжасини умрининг охиригача кўз қорачиғидай асрашади. Улар эса, агар биров ўлдирмаса, деярли боқий умр кўришади. Бироқ махлуқлар энг арзон узукдан бўлсин, фойдаланишмайди. Ўзлари бирон нарса ясаш, бунёд этиш қобилиятига эга эмас. Ҳатто танасининг зирҳидаги бўшаб қолган тангани ҳам мустаҳкамлаб қўя олмайди. Ўша даврда Шимол ўлкаларида аждарлар урчиб, кўпайиб кетди, олтин эса камайиб бораверди. Чунки гномларнинг бир қисми Жануб ўлкаларга қочиб қутулган бўлса, кўпи аждар чангалида нобуд бўлди. Шундай экан, оммавий хонавайронлик манзараси ва кенг кўлам оладиган қашшоқлик истиқболи тобора аён гавдаланиб борди. Ўша махлуқлар орасида ниҳоятда кучли, фавқулодда очкўзлиги билан ажраб турадиган Қурум лақабли жирканч аждар бўлган. Кунлардан бир кун Шимол томондан довулни эслатадиган кучли шовқин эшитилди. Сўққа тоғдаги қарағайлар шамолдан ғарчиллади. Тоғ ташқарисида, очиқ ҳавода юрган гномлар аъзойи-бадани чўққа айланган аждар тоғимиз чўққисига қўнганини узоқда туриб кўришди (бахтимга, ўша гномлар орасида бўлганим учун омон қолганман). Шундан сўнг Қурум пастга сирпаниб тушиб, олов пуркаганча ўрмонга ўт қўйди. Бу пайтда Дейлнинг барча қўнғироқлари жаранглаб, жангчилар зудлик билан қуролланишга киришишди. Чўчиб кетган гномлар тоғнинг Асосий дарвозаси томон югуришди, аммо Қурум уларни айнан шу ерда кутаётган эди. Тоғ ичидаги гномларнинг ҳеч қайси бири омон қолмади. Тез оқар дарё олов ҳароратидан қайнаб, Дейлни буғ қоплади. Шаҳарни қалин туман қамраган фурсатдан фойдаланган Қурум жангчиларга ҳамла қилиб, деярли битта қолдирмай қириб ташлади – ўша даврда афсуски, тез-тез рўй бериб борган одатий фожиа. Қилмишини қилиб бўлган аждар тоққа қайтиб, Асосий дарвозадан ичкарига кирди. Ички кўчалар, ертўлалар, алоҳида уйлар, бино олдидаги айвонларни гномдан тозалади. Сўққа тоғда бирорта тирик жонзод қолмаганига ишонч ҳосил қилган Қурум жамики хазинани ўзиники қилиб олди. Шубҳа йўқ-ки, Қари Қурум аждарларнинг одатига кўра, хазинани чуқур ғорлардан бирига ташиб ўтиб, устига астойдил жойлашиб олганча хуррак отиб ётибди. Баъзан тунда ташқарига чиқиб, Дейл аҳолисини бир четдан еб тирикчилик қилди. Айтишларича у кўпроқ ёш қизларни тутиб ер экан. Бир неча йил ўтиб Дейл таназзулга юз тутди, аҳолисининг бир қисми ҳалок бўлди, омон қолгани ҳар томон тумтарақай бўлди. Ҳозир у ерда нима бўлаётганидан хабарим йўқ, бироқ биров ўша тоғ яқинида яшашга журъат этганига шубҳа қиламан. Сўққа тоққа яқин яшайдиган аҳоли Узун кўлнинг нариги бошида макон қурган бўлиши мумкин. Аждар келган куни Сўққа тоғдан узоқда бўлиб, омон қолган озгина гномлар нима қилишни билмай, йиғлаб, Қурумга лаънатлар ўқишди. Тоғнинг узоқ қиялигидаги табиий паногоҳда ўтирар эканмиз, кутилмаганда соқол-мўйлови куйган отам билан бобом топилиб келди. Улар камгап, баджаҳл бўлиб, қандай омон қолишганини сўрасам, ҳозирча тилимни тийиб юришим, вақти келса, ҳаммасини билиб олишимни айтишди. Шундан сўнг Сўққа тоғни тарк этдик, дунё кезиб пешана тери ила тирикчилик қилиб юрдик, темирчилик қилдик, кўмир қазидик ва ҳоказо. Аммо ўғирланган хазинамизни унутмадик. Мана ҳозир ҳам, бошимиз қашшоқликдан чиқиб, қора кунга маблағ йиғишга эриша олган бўлсак-да (Торин бўйнига осилган тилла занжирни силаб қўйди), ўз хазинамизни қайтариб олишга, Қари Қурумдан хун олишга қатъий ният қилганмиз, қўлимиздан келса, албатта. Отам билан бобом қандай қилиб омон қолишганига ҳеч ақлим етмаётган эди. Мана энди фаҳмладим. Иккаласининг ихтиёрида биров билмас Ёнбош эшик бўлган. Харитани ҳам ўзлари тузган. Фақат нима учун калит билан харита менга – қонуний валиахдга эмас, Гэндальфнинг қўлига тушди, ҳайронман. Сабабини нима экан бунинг?
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 17.06.2018 13:36   #13  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
- Мен бировдан тортиб олганим йўқ уларни, - жавоб берди сеҳргар. - Бобонг Трор эсингда бўлса керак, Мория конида гоблинлар шоҳи Азогнинг қўлидан ўлим топди...

- Исмига лаънатлар бўлсин! - деди Торин.

- Отанг Трайн эса йигирма биринчи апрель куни – ўтган пайшанбада юз йил бўлди ўша кунга – киши билмас томон чиқиб кетиб, ўшандан буён ҳеч ким уни кўрмади...

- Тўғри, - бош ирғиди Торин.

- Отанг берган эди менга харитани, сени топиб шахсан ўзингга топширишимни илтимос қилиб. Сени излаб топиш эса менга осон бўлмади. Шундай экан, менда ҳеч қандай айб йўқ. Топдим – бердим. Отанг ҳатто исмингни ҳам айтмади менга, чунки у нафақат сенинг исмингни, ўз исмини ҳам унутган эди. Назаримда мен мақтов ва миннатдорликка муносибман! Ма, ол! - деди Гэндальф Торинга харитани узатиб.

- Тушунмадим, - ҳайрон бўлди Торин.

Бильбо ҳам айнан шундай дейишга оғиз жуфтлаган эди. Сеҳргарнинг гапи унга маънисиз, тушунарсиз эшитилди.

- Мория конига йўл олишдан олдин бобонг харитани сақлаши учун ўғлига топширган, - боз тушунтириш беришга киришди сеҳргар, зарда оҳангида шошилмай гапириб, - Бобонг конда ўлим топгач, отанг ўз омадини харита воситасида синаб кўришга аҳд қилди. Оғир мусибатларни бошдан кечирганига қарамай, Сўққа тоққа ета олмади. Мен у билан ёвуз сеҳргар Некромантнинг зиндонида танишдим. У қандай зиндонбанд бўлиб қолганини билмайман.

- Сен-чи, сен нима қилиб юрган эдинг у ерда? - сўради сесканиб тушган Торин.

Қолган гномлар ҳам сесканганидан ўтирган ўринларида бир сапчиб тушишди.

- Мен билан ишинг бўлмасин, - жеркиб берди Гэндальф. - Одатдагидай, айрим нарсаларга ойдинлик киритиб юрган эдим. Нохуш ва хавфли иш эди. Ҳатто мен, Гэндальф бўла туриб, ҳалок бўлишимга сал қолди. Отангни қутқара олмадим: жуда кеч бўлган экан. Ақл-ҳушини йўқотиб, харита билан калитдан ташқари ҳеч нарсани идрок этмас, бирон нимани эслай олмас эди.

- Мориялик орклар қилмишига яраша жазо олишди, - деди Торин. - Энди анави Некромант билан шуғулланиш керак.

- Бемаъни гап! - бақириб берди Гэндальф. - Дунёнинг тўрт томонидаги гномларни бир ерга йиғишга эриша олсанг ҳам, ундай душманни енгиш қўлингдан келмайди. Отанг фақат бир нарсани, у ҳам бўлса, ўғли харита замиридаги сирни фош этиб, калитни амалда қўллай олишини истаган. Шундай экан, Сўққа тоққа етиб, аждарни бир ёқли қила олсангиз ҳам катта гап.

- Диққат, қулоқ солинг! - ёрилиб кетди Бильбо.

- Тинчликми, нима гап? - юзланишди унга гномлар.

- Гапимни диққат билан эшитинг, - хитоб қилди Бильбо, ўзини базўр идора қилиб. - Фикримча сизлар Шарқ томон отланиб, кўзланган манзилга етгач, бор гапни ўша ерда ойдинлаштириб олишингиз керак. Нима қилган тақдирда ҳам, Ёнбош эшик борлиги аниқланди. Аждар ҳам кези келганда уйқуга кетади. Ўша эшик остонасида бироз ўтирсангиз, миянгизга бирон бир маънили фикр келишига шубҳа йўқ. Бугунга эса, назаримда, етар. Эртага эрта туришингиз керак. Эрта туриш учун эса эрта ётиш керак. Йўлга чиқишингиздан олдин мен сизларга тўйимли нонушта тайёрлаб қўяман.

- Йўлга чиқишингиздан олдин эмас, йўлга чиқишимиздан олдин демоқчи бўлдинг чоғи, - тузатиш киритди Торин. - Бош қулфбузар ўғри этиб сен тайинландинг, шекилли? Ўша остонада ўтириб, маънили фикрга бориш бизнинг эмас, сенинг ишинг эмасми энди? Ичкарига кириш масаласини ҳал этиш ҳақида-ю, индамай қўя қолай. Кўрпа-тўшак ва нонуштага доир фикринг эса тўғри. Одатда мен, йўлга чиқишдан олдин, дудланган гўшт ва сариғи билан оқи аралаштирилмай қовурилган олти дона тухум ейман. Такрор айтаман, тухум ўта қовуриб юборилмаган, сариғи бутун сақланган бўлиши шарт.

Бошқа гномларнинг ҳар бири нонуштага доир ўз истагини маълум қилишгач («илтимос» дейиш бирортасининг хаёлига ҳам келмади), ҳамма ўрнидан турди. Хоббитга ҳар бир гномга алоҳида хона ажратиб, диван, кресло ва курсиларга жой солиб беришга тўғри келди. Ўлгудай чарчаган Бильбо ниҳоят ўз каравотчасига ётди-ю, бари-бир ўзини хотиржам сезмади. Аҳд қилган ягона нарсаси – нима қилган тақдирда ҳам, анави текинхўрларнинг қорнини тўйғазиш учун тонг саҳар турмаслик бўлди. Тукларга хос кайфияти тарқади. Тонгда бирон ерга йўл олишига шубҳа ила қаради. Кўрпасида ётган жойида қўшни хонадаги Торин яна қўшиқ бошлаганини эшитди:

Ғуборли тоғлар ортига ўтиб,
Аждодлар юртини излаб, қидириб,
Ғорлар-у, жарлар кезади карвон,
Шўрлик гномларни эзади армон.

Қўшиқни эшитиб, уйқуга кетган Бильбо туни билан алаҳсираб чиқди. Кўзини очганда эса тонг отганига анча бўлганини кўрди.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:04   #14  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
ИККИНЧИ БОБ. ҚЎЙ ГЎШТИДАН ҚОВУРМА

Ўрнидан ирғиб турган Бильбо халатини апил-тапил кийиб, овқатхонага кирди. Нонуштанинг тўкин дастурхони йиғиштирилмаган хонада ҳеч зоғ йўқ! Ошхонада ҳам ҳамма нарса остин-устун бўлиб, ишлатилган коса-товоқлар устма-уст қалашиб ётибди, кастрюлька ва товаларнинг деярли бари ювилмаган. Бутун бошли халойиқ шоша-пиша овқатлангани кўриниб турибди. Кеча оқшомда ўтган зиёфат туш бўлмаганига Бильбо маъюслик-ла яна бир бор ишонч ҳосил қилди-ю, меҳмонлар уни уйғотишга фурсат топмай йўлга чиққанидан руҳи анча енгиллашди. «Раҳмат деб кетишса ҳам бўлар эди» - хаёлдан ўтказди Бильбо. Бироқ ўзини умиди пучга чиққан кишидай ҳис этиб, ушбу ҳолатидан ўзи ҳайрон бўлди. «Аҳмоқлик қилма, Бильбо Бэггинс, - койиб тийган бўлди у, ўзини ўзи. - Аждар билан кечадиган жанг ва шунга ўхшаш афсонавий бемаъниликлар – ёшингга ярашмайдиган орзудир!»

Ўчоққа ўт қалаб сув қайнатган Бильбо фартугини тақиб, жамики идишларни бир пастда ювиб чиқди. Ошхонада ҳузур-ла нонушта қилиб олгач, овқатхонани йиғиштириб, саранжом-саришта қилишга киришди. Баланд кўтарилган қуёш қувноқ ярқирамоқда, кулба эшиги ланг очиқ, ичкарига илиққина баҳор шабадаси кирмоқда. Ҳуштак чалиб ишлаётган хоббит кечаги оқшомни унутишга улгурди. Ишни қўйиб, овқатхонанинг очиқ деразаси ёнида иккинчи нонуштага эндигина ўтирган экан, қаердандир Гэндальф пайдо бўлиб келди.

- Менга қара дўстим, қачон отланмоқчисан ўзи сафарга? - таажжуб-ла сўради сеҳргар. - Йўлга эрта туриб, эрта чиқиш кераклигини кеча ўзинг тайинладинг-ку! Бамайлихотир нонушта қилиб ўтиришини қаранг буни?! Соат ўн ярим бўлди-ю! Меҳмонлар уйғонишингни кутмай, нома қолдириб кетишди сенга.

- Нома? Яна қанақанги нома? - сўради дақиқа сайин ҳаяжони ошиб бораётган бечора мистер Бэггинс.

- Ана холос! - хитоб қилди Гэндальф. - Нима бўляпти ўзи сенга бугун? Камин токчасини кечаги чангдан тозаламадинг-ми?

- Ўн тўрт нафар тўймас хўранданинг эрталабки зиёфатидан қолган бир уюм коса-товоқни эндигина ювиб, тахладим, ҳозирча бўлар. Камин билан кейин шуғулланаман.

- Агар ишни камин токчасини артиб тозалашдан бошлаганингда, соат остига бостириб кетилган мана бу хатни топган бўлар эдинг!

Гэндальф Бильбога, табиийки, ўзининг ёзув қоғозига битилган номани узатди. Хоббит хат ўқишга киришди:

«Торин ва Ширкат Қулфбузар Бильбога алангали салом йўллайди!
Меҳмондорчилигингиз ва таклиф қилинган профессионал ёрдамингиз учун чин қалбдан миннатдорлик изҳор этамиз.
Шартномамиз шартлари қуйидагича:
- ўлжа қўлга киритилганидан сўнг, олинган даромаднинг ўн тўртдан бир қисми миқдорида пул мукофоти тўланади (агар ўлжадан даромад топилса);
- йўл харажатлари ҳар қандай ҳолатда қопланади;
- дафн харажатлари Ширкат ёки унинг вакиллари зиммасига юкланади (агар бошқа чоралар марҳум томонидан олдиндан кўрилмаган бўлса).
Тотли ҳордиғингизни бузишга журъат этмай, сафарга ҳозирлик ишларини амалга ошириш учун бироз эртароқ йўлга чиқдик. Зоти шарифингизни Байуотердаги овқатхонали «Яшил аждар» меҳмонхонасида эрталаб сот ўн бирда кутамиз.
Вақт борасида аниқлигингизга умид қилганча, хизматингизга мунтазир эканимизни изҳор этиб қоламиз.
Эҳтиром ила Торин ва Ширкат».

- Роппа-роса ўн дақиқа қолибди, - эслатди Гэндальф. - Бироз югуришга тўғри келади.

- Бироқ... - оғиз жуфтлади Бильбо.

- Баҳсга вақт йўқ, - гапни кесди сеҳргар.

- Ахир... - яна бир бор уриниб кўрди Бильбо.

- Ҳеч қандай ахир-пахиринг кетмайди. Бўл, югур!
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Реклама и уведомления
Старый 21.06.2018 18:06   #15  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Қандай қилиб кўчага шапкасиз, ҳассасиз, пулсиз, умуман айтганда, кундалик сайрга чиққанда ҳам ёнида олиб юришга одатланган оддий нарсаларсиз чиқиб кетганини Бильбо кейинчалик ҳам эслай олмади. Иккинчи нонуштасини охиригача емай, коса-товоқларни ювмай дастурхонда қолдирган хоббит кулба калитини негадир Гэндальфнинг қўлига ушлатди-да, юнг қоплаган оёғини кучи борича ишга солиб, катта тегирмон ёнидан елдай учганча, кўприк орқали Дарёнинг нариги соҳилига югурди.

Байуотерга роса ўн бирда, соат зарбаси билан бир вақтда ҳарсилллаб, жиққа терга ботиб етди. Оббо, дастрўмоли уйда қолибди-ю!

- Яша, Бильбо! - мақтади меҳмонхонанинг овқатхонаси олдида кутиб олган Балин.

Қолганлар ҳам қишлоққа олиб борадиган йўл муюлиши ортидан чиқиб келди. Гномларнинг ҳаммаси биттадан пони эгарлаган. Жониворларга бўхча, қоп, кўч-кўрон каби ҳар хил юк ортилган. Энг кичкина пони, афтидан, Бильбога ажратилган кўринади.

- Отланинг! - буюрди иккаласига Торин.

- Маъзур сананг, шляпасиз чиқибман, - деди Бильбо. - Дастрўмолим ҳам уйда қолибди, пул олмабман. Тушунсангиз-чи, мана бу номангизни, агар аниқ айтадиган бўлсам, соат ўндан қирқ беш дақиқа ўтгандагина ўқидим, ахир!

- Бу қадар аниқ бўлиш шарт эмас, - маслаҳат берди Двалин. - Сафар охиригача дастрўмол ва шу каби бисотларсиз амал-тақал қилишингга тўғри келади. Шляпа масаласига келсак, кейим-кечакларим орасида қайтарма қалпоқли битта ортиқча плаш топилади.

Шундай қилиб улар апрель ойи охирида, ҳавоси очиқ тонглардан бирида юкларини пониларга ортганча йўлга чиқишди. Эгнига Двалиндан вақтинча олинган қайтарма қалпоқли, тўқ яшил ранги ўнгган плаш кийган хоббит қандайдир ғалати кўринмоқда. Ушбу бесўнақай қиёфасини отаси кўрганида ҳозир нима деган бўлар эди? Лекин нима қилган тақдирда ҳам, соқоли йўқлиги билан гномдан фарқ қилаётгани Бильбога бироз таскин берди.

Оқ от миниб, атрофдагиларга зўр таассурот қолдираётган Гэндальф ҳам овқатхонадан узоқ кетишга улгурмаган гномларни бир пастда қувиб етди. У Бильбонинг уйда қолдириб келган тамакиси, трубкаси ва бир олам дастрўмолини ҳам олиб келибди. Сайёҳларнинг кайфияти шу заҳоти кўтарилди, тамадди қилиб олиш учунгина қисқа вақтга тўхташгани ҳисобга олинмаса, кун бўйи қувноқ қўшиқлари, қизиқарли ҳикоялари ва ҳазил-мутойибаларини қўйишмади. Улар овқатлангани Бильбо хоҳлагандек тез-тез тўхтаб боришмади, лекин бундай ҳаёт завқига аста-секин кўникиб бораётган хоббит саргузашт унчалик қўрқинчли, ёмон нарса эмаслиги ҳақида фикр юрита бошлади.

Улар дастлаб хоббитлар яшайдиган ўлка – Шир ҳудудида йўл юришди. Ушбу кенг, обод юрт йўллари яхши бўлиб, унда андишали, ҳалол меҳнат-ла кун кўрадиган аҳоли яшайди. Йўлда баъзан ўз юмуши билан қаёққадир шошаётган гном ёки фермер дуч келиб қолади. Ширдан чиқиб, аҳолиси қандайдир ғалати, Бильбо муқаддам эшитмаган тилда сўзлашиб, қўшиқ айтадиган ўлкани кесиб ўтишди. Кўп ўтмай йўловчилар бекор ётган Нообод даштга киришди. Бу ҳудудда на аҳоли, на бирон-бир меҳмонхона ёки овқатхона бўлиб, йўллар яроқсиз ҳолатга келган. Олдинда бири кейингисидан баландлашиб, баъзиларини қалин ўрмон қоронғилаштирган тепаликлар пайдо бўлди. Уларнинг айримларида қандайдир ёвуз ниятли қадимий одамлар қурган бўлса керак, кўринишидан мудҳиш қўрғонлар қад кўтарган. Теварак-атроф нохуш манзара касб этди, об-ҳаво бузилиб, май ойи бўлишига қарамай совиб, рутубатли бўлиб қолди. Сайёҳлар Нообод даштда ҳам тўғри келган ерда тўхтаб боришган, албатта, лекин у ер ҳар қалай бунчалик зах бўлмаган эди.

- Ҳадемай июнь бошланади, ҳавонинг аҳволини қаранг! - вайсади Бильбо.

Унинг пониси йўлчилар гуруҳи ортида кўлмак тепалаб ёки туёғини лойдан базўр суғуриб бормоқда. Қош қорайиб, чой ичиш вақти ўтди, шаррос қуйётган ёмғирнинг эса тинишидан дарак йўқ. Хоббитнинг плаши нам тортиб, сув қайтарма қалпоғидан кўзига оқиб ўтмоқда, толиққан пониси юрган йўлида қоқилиб бормоқда. Кийими батамом ивиб, зардаси қайнаётган гномлар индамай кетишмоқда. «Бошимни кундага қўйиб онт ичаман-ки, ёмғир суви қопни сингиб ўтиб, егулик ва қуруқ кийим захирасини жиққа ҳўл қилди, - хаёлдан ўтказди Бильбо. - Ҳа, ўша қулфбузарлиг-у, ўғрилик билан боғлиқ ишларнинг падарига лаънат! Ўз кулбамда, камин оловида қувноқ қўшиқ айтаётгандай қайнаётган чойнагим қаршисида қолсам, ўлармидим!» Ушбу армонли орзу, битмас-туганмас пушаймон мистер Бэггинсни бутун сафар давомида таъқиб қилиб, кўп қийнади.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:07   #16  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Пониларида лўкиллаб бораётган гномлар хоббитни унутиб юборишгандай гўё. Бирортаси Бильбо томон ўгирилиб ҳам қўйгани йўқ. Қорамтир булутлар ортига бекинган қуёш ботган кўринади, эски ўзанида сув шариллаётган чуқур сойликка тушиш чоғида қош қорайди. Энди шамол кўтарилди, қирғоқдаги толлар тебраниб, шитир-шитир товуш чиқармоқда. Хайриятки, кўҳна тош кўприкка шикаст етмаган экан, ёмғир суви тоғ ва тепаликлардан шиддат-ла оқиб тушиб, сатҳи тобора кўтарилиб бораётган қўнғир сойни кечиб ўтишга тўғри келмади.

Сойнинг нариги қирғоғига ўтишганда атрофни қоронғилик қамради. Шамол йиртган қорамтир булут лахтаклари орасидан қир-адирлар узра сузаётган ярим ой кўринди. Ҳамма отдан тушгач, Торин кечки овқат ва тунаш учун қуруқ жой ҳақида кўрсатма берган бўлиб, алланима ғудуллади. Ана шу пайтдагина Гэндальфнинг гум бўлгани билинди. Сеҳргар шу ергача бирга келган бўлса ҳам гномлар сафарида шахсан иштирок этиш-этмаслиги ҳақида ҳали ҳеч нима демади, ҳаммадан кўп овқат еди, баъзан жағи тинмай вайсади, ҳаммадан баланд хандон отди. Энди эса ҳеч кимга сездирмай ғойиб бўлибди!

- Сеҳргарга ишимиз тушганда-я! - инграшди Дори билан Нори.

Шу иккаласи хоббитнинг қарашларини, яъни мунтазам, тез-тез ва имкон қадар кўп овқатланиш даркорлигига доир таклифларини маъқул топишди.

Бироз баҳслашган сайёҳлар шу ерда тунаб қолишга аҳд қилишди. Сафар давомида улар ҳали вақтинчалик истиқоматгоҳ тайёрлашмаган эди. Бундан буён бу ишни тез-тез бажариб боришга тўғри келади. Зеро, улар, Ғуборли тоғларга яқинлашиб, аҳолиси хушхулқ ўлкалардан анча узоқлашишди.

Тун жуда номаъқул, рутубатли бошланди. Гномлар бир тўп бўлиб ўсган дарахтлар гуруҳи панасига жойлашишди. Бу ер нисбатан қуруқ бўлишига қарамай, шамол дарахт баргларидаги ёмғир қатраларини тўкиб, асабга тегмоқда. Боз устига гулхан ҳам ёнмай, инжиқлик қиляпти. Шамол таъсиридан қатъи назар, гномлар, одатда, ҳар қандай шароитда, ҳар қандай нарсадан, ҳар қандай жойда ўт ёқишнинг устаси саналади. Бироқ бу кеча ўт ёқишнинг ҳавосини олган Ойн билан Глойн ҳам гулханнинг уддасидан чиқа олишмаяпти.

Дафъатан ким билсин нимадан, понилардан бири ҳуркиб нари қочди. Ўзини туттирмаган жонивор сойга сакради. Уни сувдан тортиб чиқаришга уринган Фили билан Кили ҳам ғарқ бўлишларига сал қолди. Отни сувдан тортиб чиқаришга чиқаришди-ю, унга ортилган юк оқиб кетди. Ўчакишгандай, егуликнинг асосий захираси айнан ўша қопда эди. Илож қанча, сайёҳларга озгина кечки овқат ва ундан-да камроқ нонуштага қаноатланишга тўғри келадиган кўринади.

Ипидан игнасигача шалаббо бўлган сайёҳлар домангир вайсаб ўтиришди, оғзидан боди кириб, шоди чиқаётган Ойн билан Глойн эса ҳамон гулхан ёқиш билан овора. Бильбо маъюс хаёл суриб, ҳақиқий саргузашт – май ойининг илиқ қуёши остида кечадиган кўнгил очар сайр эмаслигига яна бир бор ишонч ҳосил қилар экан, теварак-атрофни кузатаётган Балин кутилмаганда бақириб юборди:

- Гулхан! Қаранг, ҳу ана, анави томонда!

Сал нарида ўрмони нисбатан қалин ўсган тепалик қорайиб турибди. Дарахтлар орасида чиндан ҳам маҳорат-ла ёқилган гулхан ёки машъаланинг қизғиш олови ярқирамоқда. Бироз тикилиб турган гномлар орасида баҳс бошланди:

- Бу ерда оч-наҳор, жиққа ҳўл ўтиргандан кўра, ўша тепаликка яқинроқ бориб, нима борлигини шунчаки кўрайлик-чи, - даъват этишди баъзилар.

- Бу ерлар нотаниш, Ғуборли тоғ яқин, сайёҳлар бу ўлкалардан камдан-кам ўтишади, эски хариталар алдаши аниқ, ҳамма нарса ёмон томонга ўзгарган, йўлларни ҳеч ким муҳофаза қилмайди, бинобарин, ҳар нарсага бўлса-бўлмаса қизиқавериш одати қанча кам намоён этилса, бирон-бир балога йўлиқиш эҳтимоли шунча паст бўлади, - таъкидлашди қолганлар.

- Биз ахир озчилик эмас, нақ ўн тўрт кишимиз-у, - деди кимдир.

- Анави Гэндальф деганлари қаёққа ғойиб бўлди экан-а? - вайсади яна биров.

Сўнгги саволни ҳамма бир-бирининг оғзидан олиб такрорлашга тушди. Ёмғир жалага, гулхан ўрни кўлмакка айланиб, ўт ёқишнинг уддасидан чиқа олишмаган Ойн билан Глойн аламдан бўлса керак, кутилмаганда ёқалашиб қолишди. Ушбу ҳолат масалани ҳал қилди.

- Гэндальф бўлмаса Қулфбузар ўғримиз бор-у, ҳар қалай, - умумий хулосага келишди ниҳоят гномлар.

Пониларини жиловидан ушлаган сайёҳлар эҳтиёт чораларини кўрганча гулхан томон йўл олишди. Тепаликка етиб, ўрмонга киришгач юқорига кўтарилишди. Бирон-бир уй ёки фермага олиб борадиган сўқмоқ кўринмади. Гномлар чангалзор оралаб қоронғилик ичра одимлашар экан, минг ҳаракат қилишмасин шитирламай, оёқ остидан тарс-турс товуш чиқармай, пояфзалини ғарчиллатмай, домангир жаврамай, жин ва шайтон сўзларини қўллаб сўкинмай юра олишмади.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:09   #17  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Кутилмаганда гулханнинг қизил шуъласи зулматдаги дарахтлар орасидан ёрқин ярқиради.

- Навбат Қулфбузаримизга, - дейишди гномлар, Бильбони назарда тутган ҳолда, албатта.

Торин хоббитни ёнига имлаб, кўрсатма берди:

- Бориб бил Бильбо қанақанги ёруғлик экан у, сеҳр-жоду эмасми, нима вазифа бажаради, тинч ва хавфсиз жойми бу ерлар. Имиллама, тинчлик бўлса, тез қайт. Хавф бўлса ҳам тез қайтишга уриниб кўр. Агар қайтиш имконини топа олмасанг, икки марта япалоққуш, бир марта укки товушини чиқариб қичқирасан. Шунда биз бирон чора кўришга ҳаракат қиламиз.

Хоббитга итоат қилишдан ўзга чора қолмади, япалоққуш товушини умрида эшитмагани, кўршапалак сингари уча олмаганидай, укки товушини ҳам чиқара олмаслигини тушунтиришга имкони бўлмади.

Бильбо ҳар қандай хоббит каби ўрмонда шовқин солмай, тез юра билиши билан ғурурланади. Сафар давомида у «гномча шовқин-сурон» устидан кўп кулиб келди. Биз эса, фикримча, шамол эсаётган ушбу ўрмонда гномларнинг бир тўдаси биздан икки қадам нарида ўтса ҳам, ҳеч нарсани пайқамай ўтираверамиз. Бильбога келсак, гулхан томон писиб борар экан, оддий одам нари турсин, ушбу ўрмоннинг энг эҳтиёткор сассиқкузани ҳам унинг юришини сезмайди. Ҳеч нарсани ҳуркитмай олов ёнаётган жойгача етган Бильбонинг олдида қуйидаги манзара очилди.

Танасининг ўлчамига кўра ҳар бири анави дўнгликдай келадиган учта девқомат махлуқ қора қайин таналаридан ёқилган гулхан атрофида кабоб сихига ўтказилган қўй нимталарини қовуриб, қўлига оқиб тушган гўшт сўлини ялаб ўтирибди. Атрофга киши иштаҳасини қитиқлайдиган ҳид таралган. Гулхан яқинида, афтидан, қандайдир мазали шарбатга тўла бўлса керак, бочка турибди. Девқоматлар гоҳ-гоҳида унга коса ботириб боришмоқда.

Троллар! Шубҳа бўлиши мумкин эмас. Ҳатто Бильбо ҳам, шу ёшгача узлатда ҳаёт кечирганига қарамай, ушбу махлуқларнинг дағал башаралари, девқомат ўлчамлари, йирик харсанг оёқларидан ва энг муҳими – оқсуяклар нутқига мутлақо ўхшамайдиган сўзлашувидан тролль эканини дарҳол фаҳмлади.

- Кеча едик падарига лаънат шу қўй гўштини, бугун ҳам қўй гўшти, афтидан, эртага ҳам еймиз шекилли, жин урсин шу қўй гўштини, - эътироз билдирди кўнгли тўлмаган троллардан бири.

- Сасиб қолган бўлса ҳам майли, одам гўштини егим келяпти! - маъқуллади бошқаси. - Нима учун мана бу қовоқ калла Вильям бизни бошқа жойга ўт кетгандай, айнан шу ерларга бошлаб келди? - деди у, косасини оғзига келтирган Вильямнинг биқинига тирсак ниқтаб.

- Ўчир овозингни! - бақирди пивога тиқилиб, нафасини базўр ростлаган Вильям. - Одамлар Берт иккалангнинг олдига ўзлари, ўз оёғи билан келадими: «Мана марҳамат, паққос туширинг бизни», - деб? Тоғдан тушганимиздан буён анави аҳмоқ Берт иккалангиз кам деганда бир яримта қишлоқ аҳолисини еб битирдингиз. Хўш, қаердан топай сизларга яна одам гўштини? Замон шунақа ҳозир. Семизгина архар еб ўтирганингиз учун «Раҳмат, Билл» десангиз-чи, ундан кўра, нонкўрлик қилмай.

Вильям ўтда қовураётган қўй сонининг каттагина бўлагини тишлаб узди-да, оғзини енгига артди. Таъкидлаб ўтмоқ жоизки, тролларнинг бир бошли зоти ҳам ўзини мана шундай маданиятсиз тутади.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:14   #18  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Махлуқларнинг гапини суҳбатини эшитган Бильбо бор гапни тушуниб, ишни пайсалга солмасликка аҳд қилди. У ҳозир ортга қайтиб, дўстларини огоҳлантириши, мана бу ерда авзойи бузуқ учта улкан тролль йиғилган бўлиб, қовурилган гном ёки ҳеч бўлмаса пони гўшти билан тамадди қилиб олишдан қайтмаслигини маълум қилади. Ёки қуруқ қўл билан қайтмаслик учун тролларнинг бирон нимасини ўмариб боради. Олий тоифали ўғри ушбу ҳолатда айнан шундай қилган, яъни тролларнинг киссасига қўл солган, қовурилган қўй нимтасини чўғдан илиб кетган, камига пиво бочкасини ҳам кўтариб олган бўлар эди. Троллар эса ҳеч нарсани сезмай ўтираверишади. Жиноятчиларнинг у қадар мағрур бўлмаган тоифасига мансуб, нисбатан омилкор бошқа ўғри эса дастлаб мана бу тролларнинг биқинига ханжар тиқиб, туннинг қолган қисмини тўйимли зиёфат-ла ўтказади.

Бильбо буларнинг барини билади. Ҳаётида кўрмаган, қилмаган нарсалар ҳақида у жуда кўп ўқиган. Ҳозир унинг туйғуси туғён урмоқда ва айни вақтда... ўғрилик касбидан жирканмоқда. Қани энди бу ерлардан юзлаб миля нарида, жондан азиз Ширда бўлса... ҳозир эса Торин билан Ширкат олдига қуруқ қўл билан қайтмоқчи эмас. Бинобарин, қоронғига бекинган хоббит бажариладиган иш режасини фикр тарозисидан ўтказди. Ўғриларнинг унга маълум турли-туман кирдикорлари орасида тролль чўнтагини «тозалаш» амали, яъни киссавурлик ҳунари нисбатан осондай туюлди. Ниҳоят бир қарорга келган Бильбо анави Вильям деганларининг орқасидаги дарахт панасига ўтди.

Берт билан Том бочка олдига боришди. Вильям косасини бир кўтаришда симириб бўшатди. Бильбо бу пайтда кичкина қўлини Вильямнинг кенг киссасига киритишга ботинди. Троллнинг ҳамёни Бильбонинг назарида қопдай туюлди. «Ҳа, бошлаш қийин холос, - хаёлдан ўтказди хоббит, янги ҳунарининг мазасига аста тушуна бориб. - Кўз қўрқоқ – қўл ботир, деб шунга айтадилар-да!»

Дарҳақиқат, ҳар қандай ҳунарнинг бошланиши қийин кечадиган кўринади! Тролларнинг ҳамёни ҳамиша ярамас фирибга эга бўлади. Вильямнинг ҳамёни ҳам бундан истисно эмас.

- Ҳой, сен ким бўласан? - баланд қичқирди ҳамён, соҳибининг чўнтагидан чиқиши билан.

Дарахт ортига ўтишга улгурмаган Бильбо Вильямнинг қўлига тушди.

- Ер ютсин мени, Берт! - хитоб қилди Вильям хоббитнинг ёқасидан тутиб. - Мана буни қара, нима ушлаб олдим мен.

- Нима экан? - баравар сўрашди Берт билан Том, Вильямнинг олдига келиб.

- Қаердан билай. Ҳой, нима балосан сен? - сўради у Бильбодан.

- Мен – Бильбо Бэггинс, Қулф... хоббитман, - жавоб берди бутун вужуди титраётган Бильбо, бўғиб қўйишларидан олдин укки товушини қандай ўхшатиш мумкинлигини чамалай бошлаб.

- Қулф-хоббит? - сергакланди троллар.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:15   #19  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Троллар табиатан ҳафтафаҳм, калласи секин ишлайдиган махлуқлар бўлиб, ҳар қандай янги нарсага ўларча бадгумон қарашади.

- Қулф-хоббит нима қилади менинг киссамда? - сўради Вильям.

- Ундан бирон-бир овқат тайёрласа бўлармикан? - қизиқди Том.

- Ҳозир кўрамиз-да, - деди Берт, ерда ётган сихлардан бирини олиб.

- Бир тишлам узсанг, иккинчи тишламга ҳеч вақоси қолмас экан, - тахмин қилди ҳозиргина тўйиб олган Вильям. - Териси шилиниб, суяги ажратиладиган бўлса, ейишга арзийдиган бирон жойи қолмайди.

- Балким шу яқин атрофда шериклари ҳам бордир? Тутсак пирог пиширган бўлармидик, - фикр билдирди Берт. - Ҳой, қўтир қуён, сенга ўхшаганлар кўпми, бу ўрмонда? - сўради у, шўрлик хоббитнинг юнгли оёғидан ушлаганча, енгил силтаб.

- Тиқилиб ётибди, - жавоб берди Бильбо ва дўстларни сотиш яхши эмаслигини ўйлаб, гапни айлантирди. - Ҳеч қанақа шеригим йўқ, бир ўзим яшайман.

- Қандай тушуниш керак бу гапингни? - сўради Берт, энди Бильбони сочидан чангаллаганча баланд кўтариб.

- Қандай айтган бўлсам, шундай тушуниш керак, - ҳаво ютиб жавоб берди Бильбо. - Илтимос, таом тайёрламанг мендан, муҳтарам жаноблар! Мен ўзим уста ошпазман. Ишонтириб айтаман-ки, таом сифатида тайёрлангандан кўра, сифатли таом тайёрлаганим яхшироқ. Тушундингиз-ми гапимни, ўзим сизларга ошпазлик қиламан! Кечки овқатга еб қўймасангиз, зўр нонушта тайёрлаб бераман.

- Жирканч қўқил! - деди тўқ қоринга босиб пиво ичган Вильям. - Берт қўйиб юбор уни!

- Олдин «Тиқилиб ётибди» билан «Бир ўзим яшайман» деганини тушунтириб берсин, - эътироз билдирди Берт. - Биров мени тунда бўғизлаб кетишларини истамайман. Оёғини чўққа боссам тез тилга киради!

- Мен бунга йўл қўймайман, - деди Вильям. - Уни сен эмас, мен тутиб олдим.

- Вильям, сенга илгари ҳам айтганман, ҳозир ҳам айтаман, сен қорин солган аҳмоқсан, - бақирди Берт.

- Сен эса сурбетсан!

- Бу гапинг учун жавоб берасан, Билл Хаггинс! - овози борича ўкирди Берт, қулочкашлаганча Вильямнинг кўзига мушт солиб.

Ваҳшийларнинг муштлашуви бошланди. Берт хоббитни қўлдан чиқариб юборди. Бильбо оёқ остида эзилиб кетмаслик учун тез четга қочди. Махлуқлар бир-бирини баланд овозда ҳар хил, таъкидлаб ўтмоқ жоизки, жисмига мос келадиган лақаблар ила ҳақорат қилишди. Бироздан сўнг Берт билан Вильям ерга қулаб, бир-бирига калла қўйиб, тепиб, ёқасидан маҳкам ушлаганча гулхан томон юмалади. Том эса иккаласига ақл киргизиш ниятида бўлса керак, қўлга кирган энг катта хода билан шерикларини кучи борича дўппослай кетди. Бу эса, табиийки, жони оғриган анави иккала троллни баттар қутуртирди.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Старый 21.06.2018 18:17   #20  
Real ID Group uParty Member Ultimate
Аватар для Shokir Dolimov
Оффлайн
Ҳарбий пенсионер
Сообщений: 3,959
+ 6,220  7,278/2,050
– 77  332/176

UzbekistanFacebook
Хоббит ҳеч кимга билдирмай қочиб қолиши мумкин эди-ю, тролль эзғилаган пахмоқ оёғи итоат қилмай, гулхан шуъласи тушмаётган кўланкада боши айланиб, инграганча дармонсиз ётди. Муштлашув авжига чиққан фурсатда кутилмаганда Балин пайдо бўлди. Узоқда шовқин кўтарилганини эшитган гномлар Бильбони кўришмагани, унинг қичқириғи ёки укки товушини эшитмагач, гулхан томон битта-битта эмаклашди. Оловнинг шуъласи ёритган Балинни кўрган Том мудҳиш овоз-ла баланд ўкирди. Троллар гномларни кўргани кўзи, отгани ўқи йўқ, пиширилмаган ҳолатда, ҳар қалай. Берт билан Вильям шу заҳоти муштлашишни бас қилиб, вишиллашди:

- Қоп, Том! Қоп топиб кел, тезроқ!

Ушбу югур-югурда Бильбони қаерда излашни билмай, талмовсираган Балин тролларнинг қопига тушди.

- Ё мен қаттиқ янглишяпман, ё бу ҳали ҳаммаси эмас, - фикр билдирди Том. - Қулф-хоббитнинг «Тиқилиб ётибди»си билан «Бир ўзим яшайман»ининг маъносини энди фаҳмладим. Бу ерда гномлар тиқилиб ётган бўлса, қулф-хоббит ёлғиз ўзи яшайди.

- Гапинг тўғрига ўхшайди, - маъқуллади Берт. - Қани қоронғига ўтайлик-чи.

Троллар, одатда, қўй ёки бошқа турдаги ўлжаларини солиб ташийдиган пайпоқларини ушлаганча, кўланкага бекинишди.

Навбат билан ёруққа чиқаётган ҳар бир гном иссиққина гулхан, онтарилган косалар, қўй гўштидан тайёрланиб, охиригача еб тугатилмаган қовурдоққа бақрайиб қолар экан, бадбўй қопга тушиб, тролль ўлжасига айланаверди. Балиннинг ёнига Двалин ва бир қопга солинган Фили билан Кили тушди. Уларнинг устига Дори, Нори, Ори ташланди. Ойн, Глойн, Бифур, Бофур, Бомбурни эса тўғри келганча гулхан ёнига улоқтиришди.

- Қилмиш қидирмиш, - ҳикмат қилган бўлди Том.

Жони кўзига кўриниб қолган фурсатда гномлар қутуриб кетгандай қаршилик кўрсатишади. Шундай экан, Бифур билан Бомбур тролларни бироз сарсон қилишди. Охирги бўлиб Торин пайдо бўлди. Бироқ троллар уни ғафлатда қолдира олишмади.

Нохуш вазиятга шай Торин аҳвол чатоқ эканлигини дарҳол фаҳмлади. Бунинг учун унга шерикларининг қопдан чиқиб турган оёқларини кўриш шарт бўлмади. Сал нарида, ярим қоронғи жойда турганча, баланд овозда сўради:

- Нима гап бу ерда? Ким бир ёқли қилди одамларимни?

- Троллар! - бақирди ҳамманинг эсидан чиққан Бильбо дарахт ортидан. - Улар чангалзорда, қўлида қоп билан бекиниб олишган.

- Шунақа денг! - деди Торин гулхан олдига тез югуриб бориб.

Троллар унинг устига қоп ташлагани улгурмай қолишди. Торин ёнаётган ходалардан бирини гулхандан суғуриб чиқариб, Бертнинг кўзига суқиб юборди. Дод-вой солган тролль бирмунча вақтга сафдан чиқди. Бильбо ҳам тек турмай Томнинг дарахт танасидай келадиган оёғидан маҳкам ушлади. Том ушбу оёғи билан Торин томон чўғ тепгани боис Бильбо махлуқнинг оёғидан нари учиб, ерда умбалоқ ошди. Оғзига ғўла еган Том олд тишларидан бири синиб, ўрмонни бошига кўтарганча дод солди. Орқадан писиб келган Вильям Ториннинг устига қоп ташлади. Шу билан жанг тугади.
__________________
Тилга эътибор - элга эътибор! http://dolimov.zn.uz/ - ЧҚБТ фани ўқитувчисига
Ответить 
Ответить
Опции темы
Опции просмотра




Powered by vBulletin® Version 3.8.5
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd. Перевод: zCarot
Advertisement System V2.5 By Branden
OOO «Единый интегратор UZINFOCOM»


Новые 24 часа Кто на форуме Новички Поиск Кабинет Все прочитано Вверх