Ижтимоий ахлоқ (одоб)

[мафтун]

Сообщение от Alouddin

Qush inida ko‘rganini qiladi-da. Bola ona qornidayoq axloqiy jihatdan shakklana boshlaydi. Shuning uchun, bir ilmli kishidan farzand tarbiyasini nimadan boshlay, deb so‘rashganda, "Uning uchun tarbiyali ona tanlashdan",- deb javob bergan ekan.
Ota-ona bolaga "uni qil-buni qilma" deb tarbiya berishlaridan tashqari, ularning o‘zlarini tutishlari ham bola uchun katta dars, namuna bo‘ladi. Balki mana shunisi kuchliroq singadi, bola ongiga.
Sut bilan kirgani jon bilan chiqadi.

Фикрингизни инкор қилмаган ҳолда, шуни айтишим мумкин.

Дарахт кўкариши учун ер, сув, қуёш керак бўлгани каби,

Фарзанд тарбиясига қуйидаги омиллар таъсир қўрсатади, менимча.

Оилавий муҳит. (ота-она ибрати.)
Ота-онанинг ҳалол пул орқали рўзғор тебратиши.
Жамият.
Қайсисининг фоизи қанча, бу - алоҳида масала.

[Shokir Dolimov]

Сообщение от AbuMuslim

Ижтимоий ахлоќ, ижтимоий одобнинг манбалари нималардан иборат?

Балиќ бошидан сасийди, деган наќл бор халќимизда.
Муайян ижтимоий гурућга раћбарлик ќиладиган етакчилар таркибининг хушахлоќ бўлиши, соѓлом турмуш кечириш, амалдаги ќонун-ќоидаларга амал ќилишда шахсан ибрат кўрсатиб бориши – соѓлом ижтимоий одоб-ахлоќ шаклланиши, саќланиши ва оммалашиб боришининг асосий манбаларидан биридир.

[DURIAN]

Сообщение от Dolimov

Балиќ бошидан сасийди, деган наќл бор халќимизда. Муайян ижтимоий гурућга раћбарлик ќиладиган етакчилар таркибининг хушахлоќ бўлиши, соѓлом турмуш кечириш, амалдаги ќонун-ќоидаларга амал ќилишда шахсан ибрат кўрсатиб бориши – соѓлом ижтимоий одоб-ахлоќ шаклланиши, саќланиши ва оммалашиб боришининг асосий манбаларидан биридир.

"Baliq boshidan" deb huddiyki bizani rahbarlarga namyok qigandey bo'ldizmi? Bilib qo'ying man bunday gaplarni ko'taraolmayman, chundizmi. Daf'atan yonizda paydo bo'p qosam mazaeyz qochib qolishi mumkin.(O'rtoq Dolimov stilida yozildi)

[AbuMuslim]

Бошқа (боши берк) кўчага қараб кетяпсизлар...

Савол: Ижтимоий ахлоқ, ижтимоий одобнинг манбалари нималардан иборат?

яъни манбаси... жамиятдаги ижтимоий ахлоқ нимага асосланади...
Мана ҳозирги даврдаги ёшларнинг одоб-ахлоқлари "оммавий маданият" (поп-культура) таъсири асосида шаклланмоқда... аммо мавзу бу ҳақида эмас... балки минг йиллардан бери халқимизни буюк қилиб келган маданият, одоб-ахлоқ... қайси нормаларга асосланган эди... нимада озуқа олаётган эди... нимага асосланган эди...? Шу асос ҳозир борми?

[Bahrom]

Сообщение от Shomurodov Shohruh

Мамбанинг узбекчалаштирилган движоки булса керак.

Bunaqa narsalarni o'zbekchalashtirish kerakmas. Balki kimlargadir odob doirasidadir, lekin o'zbekcha odobga umuman to'g'ri kelmaydi.

[AbuMuslim]

Сообщение от AbuMuslim

Ижтимоий ахлоқ, ижтимоий одобнинг манбалари нималардан иборат?

Агар инсоф билан хулоса қиладиган бўлсак, ижтимоий ҳаётда одамлар орасида ҳукм сурадиган ахлоқий хислатлар ҳам, инсонларнинг оила аъзолари, ватани, ватандошлари, ҳукумати, давлатига қиладиган яхшиликлари ҳам битта муқаддас манбадан келиб чиқади. Бу манба Аллоҳ таоло бандаларини унга мойил қилиб яратган, яратган Холиқни танишга ҳидоят қилувчи диндир. Яхши ишлари учун бериладиган мукофотлардан умидворлик ва ёмон ишлари учун бериладиган жазодан хавф кутишдир.
Ҳеч бўлмаганда бу туйғулар инсоннинг ич-ичидан, ўзини яратган Холиқини инкор этишдан бош тортувчи виждонидан келиб чиқади...

[Mahmud Jurat]

Сообщение от AbuMuslim

Ижтимоий ахлоқ, ижтимоий одобнинг манбалари нималардан иборат?

Сообщение от AbuMuslim

Бу манба Аллоҳ таоло бандаларини унга мойил қилиб яратган, яратган Холиқни танишга ҳидоят қилувчи диндир. Яхши ишлари учун бериладиган мукофотлардан умидворлик ва ёмон ишлари учун бериладиган жазодан хавф кутишдир.

Инсондаги ижтимоий ахлоқ ва одобнинг асл манбаи унинг онги, жамиятда яшагандан кеийн бу жамият қабул қилган қонун қоидалар доирасида яшашга интилиш ва ушбу жамиятдаги мукофотга интилиш ва жазодан қочиш. Дунёда миллионлаб одамлар турли хилдаги динларга тобелик қилади ва шу тобелар ўзларини мачит ва бошқа эҳромларда портлатишмоқда, миллий ва диний тобеликларига қараб бир бирларини ўлдиришмоқда. Бошқа томондан олганда, миллионлаб одамлар умуман ҳеч бир динга тобелик қилмайди. Оврупо давлатлари орасида ўтказилган сўровларга қараганда ўртача юз давлатдан қиқтасининг аҳолиси умуман ҳеч бир дин тўғрисида бутунлай бош қотирмас экан. Бу ушбу давлатларда ижтимоий ахлоқнинг йўлдан чиқиб кетганини кўрсатмаяпти, аксинча, улардаги тартиб қоидаларнинг кўплаб бошқа давлатлардагига қараганда юқорилигини кўрмоқдамиз. Бу ўринда Гётенинг фикри ўта ўринли кўринади. У шундай деган эди: "Билимли одамда динга эҳтиёж бўлмайди".

[abdurahmonaka]

Сообщение от AbuMuslim

Шу асос ҳозир борми? __________________

ечим шу АСОСда қолган

[abdurahmonaka]

Сообщение от Alouddin

bir ilmli kishidan farzand tarbiyasini nimadan boshlay, deb so‘rashganda, "Uning uchun tarbiyali ona tanlashdan",- deb javob bergan ekan.

демак,она танлашда ва келин танлашда сергак бўлишимиз керак экан!!!

[Sparc]

Сообщение от AbuMuslim

Агар инсоф билан хулоса қиладиган бўлсак, ижтимоий ҳаётда одамлар орасида ҳукм сурадиган ахлоқий хислатлар ҳам, инсонларнинг оила аъзолари, ватани, ватандошлари, ҳукумати, давлатига қиладиган яхшиликлари ҳам битта муқаддас манбадан келиб чиқади. Бу манба Аллоҳ таоло бандаларини унга мойил қилиб яратган, яратган Холиқни танишга ҳидоят қилувчи диндир. Яхши ишлари учун бериладиган мукофотлардан умидворлик ва ёмон ишлари учун бериладиган жазодан хавф кутишдир.
Ҳеч бўлмаганда бу туйғулар инсоннинг ич-ичидан, ўзини яратган Холиқини инкор этишдан бош тортувчи виждонидан келиб чиқади...

Мавзуни бошидан гап қаерга қараб кетиши аниқ эди. Ўзи бу форумда "Маърифат", "маданият" ва шунга ўхшаш бўлимларда мавзу очиб, гапни охир оқибатда динга буриш, ҳаётимиз, жамиятимиздаги барча муаммоларни дин, шариат қоидалари асосида ечиш мумкинлиги ғояси секин аста форумчиларга уқдирилиб келмоқда.
Бу ғояни тасдиқлаш учун турли хадислар, хикоятлар келтирилади. Лекин ҳаёт ҳар доим ҳам буни тасдиқламайди. Ўзимизнинг яқин тарихимизда дину, шариатга асосланган хонлик ва амирликлар на ижтимоий тараққиёт, на маърифатпарварликни таъминлаб бера олмади. Таъминланган нарсалар - биродаркушлик, жаҳолат, ижтимоий бузуқлик (исловот, баччабозлик, гиёхвандлик).
20 аср бошидаги маърифатпарвар Фитрат, Бехбудийлар асарларига мурожаат қилиш мумкин, улар юртимиздаги мавжуд иллатларни фош этиб, Европа фани, маданияти, медицинаси, ижтимоий ҳаётидан ўрнак олиш кераклиги, яхши томонларини тадбиқ қилиш лозимлигини кўрсатиб ўтишган.
Бугунга келиб эса, янги авлод вакиллари "руслардан олдин мусулмонобод даври бўлган эди" деб, эски даврни идеаллаштириш харакатига тушишган кўринади.