Моё меню Общее меню Пользователи Правила форума Все прочитано
Вернуться   uForum.uz > ТЕМАТИЧЕСКИЕ ФОРУМЫ > Образование > Ижод хусусида сўз
Знаете ли Вы, что ...
...до того как открыть новую тему, стоит использовать поиск: такая тема уже может существовать.
<< Предыдущий совет - Случайный совет - Следующий совет >>

Ижод хусусида сўз Ижод аҳли, уларнинг ғояси, ҳаёт қараши, мақсадлари, ютуқлари, орзу ва армонлари.... (Все о творчестве, о людях творчества, их идеях, взглядах, достижениях и целях, мечты…)


Результаты опроса: Teatrga borib turasizmi?
Ha, yangi chiqqan spektakllarni qoldirmay korgani boraman. 9 8.26%
Ba'zan-ba'zan borib turaman. 64 58.72%
Televizorda ko'rsatilayotgan yoki video lavhalarga yozilganini ko'raman. 21 19.27%
Teatr ko'rishni yoqtirmayman. 15 13.76%
Голосовавшие: 109. Вы ещё не голосовали в этом опросе

Ответить

 
Опции темы Опции просмотра
Старый 18.04.2016 06:00   #651  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Баҳодир Йўлдошев: “Ютуқ ҳам, мағлубият ҳам бирдек олға бошлайди...”

Цитата:
Чегарасиз ижод

Сиз доим, мана кўп йиллар мобайнида Мустақиллик байрами, Наврўз, бошқа байрамлар муносабати билан ўтказиладиган тантаналарда, “Шарқ тароналари”да театрлаштирилган томошаларни саҳналаштириб келмоқдасиз. Бу лойиҳалардаги янгиликларга муносабатингиз қандай? Йиллар ўтгани сайин нима ўзгаряпти, нималар анъана бўлиб қоляпти?

– Сиз, ўтган йилги «Шарк тароналари»да бўлгансиз, менимча, 3D-мэппингни– катта, қимматбаҳо ва ниҳоятда завқли лойиҳани кўрдингиз. Томошабинларнинг муносабати мени тараққиёт янгиликлари ва технологияларидан фойдаланиш мумкин ва кераклигига қаттиқ ишонтирди. Улар дунё билан замонавий, барчага тушунарли тилга сўзлашиш учун зарур. 3D-мэппинг бизга етти дақиқада мамлакатимизнинг буюк тарихи тўғрисида ёрқин ва чиройли шоу орқали ҳикоя қилиш имконини берди.

Бу лойиҳа устидаги ишда нима ёдингизда қолди?

– Германиялик ҳамкорлар билан ишлаш. Уларга бундай қил дейсан, улар эса сенга “бу мумкин эмас”, деб жавоб қайтаришади, оқибатда бошқа нарсани бирга қидирамиз. Бу муроса йўлини ва бирмунча фойдалироқ ечимлар топишнинг табиий ижодий жараёни ҳисобланади. Лойиҳа устида ёш мутахассислар жамоаси билан биргаликда жуда тажрибали профессионаллар ишлашди, таниқли олимлар жалб этилди. Умуман жуда яхши ишладик. Ниҳоятда қизиқарли лойиҳа.

«Шарк тароналари» мавзусини давом эттирмоқчиман. Кўпчилик чет эллик меҳмонлар фестиваль туристик жиҳатдан имкониятлироқ бўлишини орзу қилишади. Бутун дунёда фестиваллар - индустрияга айланган. Бизнинг фестивалимиз дастурини концептуал оптималлаштириш режалаштирилмаяптими? Бунинг учун маркетинг усулларидан фойдаланиш?

– Бирдан эмас, бироқ бу йўналишда ишлар олиб бориляпти, уларнинг натижасини яқин вақт ичида ҳамма ўз кўзи билан кўриши мумкин бўлади.

Агар лойиҳалар ва театрдан бирини танлашга тўғри келса, Сиз...

– Театрда қолардим. Театр ажойиб. У кичик саҳнада, унча кўп бўлмаган томошабинлар билан бирга мўъжизалар яратиш имконини беради. Мен ҳамиша юракдан ишлашга ҳаракат қиламан. Аммо театр мен учун ҳар қандай ишдан кўра каттароқ, муҳимроқ ва азизроқ.

Uzbekistan Today, Олег Гаевой суҳбатлашди, Валерий Харитонов фотоси
Ответить 
"+" от:
Реклама и уведомления
Старый 18.04.2016 12:08   #652  
Аватар для Sparc
Оффлайн
Сообщений: 1,096
+ 1,249  922/478
– 100  32/25

Uzbekistan
Суҳбатнинг асл варианти

Ўзбекча вариантидаги ушбу парчани ўқиб, ҳайрон бўлдим, наҳотки Баҳодир Йўлдошев шундай деган бўлса деб
Цитата:
Сообщение от Nigora Umarova Посмотреть сообщение
«Пушкалар ишга тушганда музейлар жим қолади».
, аслида тўғри экан, ҳайрият
Цитата:
«Когда пушки говорят, музы - молчат».
Ответить 
"+" от:
Старый 18.04.2016 15:35   #653  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Цитата:
Сообщение от Sparc Посмотреть сообщение
Суҳбатнинг асл варианти

Ўзбекча вариантидаги ушбу парчани ўқиб, ҳайрон бўлдим, наҳотки Баҳодир Йўлдошев шундай деган бўлса деб
Цитата:
Сообщение от Nigora Umarova Посмотреть сообщение
«Пушкалар ишга тушганда музейлар жим қолади».
, аслида тўғри экан, ҳайрият
Цитата:
«Когда пушки говорят, музы - молчат».
Таржима маники эмас.
Ответить 
Старый 20.05.2016 23:58   #654  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Цитата:
Дийдорчилар нигоҳида кулгили маҳзун “Бизнинг Чарли”



“Дийдор” театр-студиясида саҳналаштирилган “Бизнинг Чарли” спектаклининг бош қаҳрамони Чарльз Спенсер Чаплин, “Ҳаёт йирик планда нигоҳ ташлайдиган бўлсанг – фожеалардан иборат, узоқдан нигоҳ ташлаганда эса комедиядир” – деган эди. Ҳозирги кунда биз учун унчалик “чуқур” бўлмаган, ранг-барангликка чулғанган турмуш тарзимизда “оқ-қора тасвирга муҳрланган” Чарлининг бизга яқинлигининг сабаби нимада экан-а?!..
Чаплинга нисбатан илиқ муносабатнинг томошабинда шаклланишининг бош мезони, эҳтимол ҳаёт қийинчиликларига қарамай ўзининг кулгили тутиши ҳамда рўдапо пиджаги-ю, улкан пойафзали орқали; гарчанд ўзи мураккаб ва қийин шароитда бўлса-да, атрофидаги инсонларга қўлидан келганча яхшиликни сахийлик даражасида эмас, ахийлик даражасига етказиб кўрсата оладиган одамлар ҳам мавжудлигини маромига етказиб ўйнай олган актёр Чарльз Спенсер Чаплиннинг маҳоратида бўлса керак. Шу сабабли, қарийб юз йилдан ортиқ вақт ўтибдики, унга нисбатан илиқ, самимий муносабат ҳали-ҳануз ўзгаргани йўқ.
“Дийдор” театр-студиясининг ёш актёрлари студиянинг бадиий раҳбари Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошев бадиий раҳбарлигида талқин қилишган “Бизнинг Чарли” спектаклида “Чарли, сен бетакрор” қўшиғининг сўзларидан ўзга сўзлар иштирок этмайди, мазмун ҳатти-ҳаракат, мимика, пантомимика, мусиқа орқали ифодаланган. Барча актёрлар спектакль бошланишидан аввал ташқи қиёфаларини Чаплин қиёфасига ўхшашлари учун грим қилиб чиқишларидан ташқари, ҳар спектаклдан аввал кечинишга даъват этилган “инсоннинг руҳий ҳаётини” яратиш учун ўз юракларини ҳам тайёрлаганликлари яққол кўриниб турибди. Барчаси буюк актёрнинг ҳаёти ва ижодини ўрганиш жараёнидан бошланиб, у ўйнаган, суратга олган фильмлар билан танишилганлик ва алалхусус, 16 апрель куни “Буюк Чарли”нинг таваллудига бағишланган томоша қўйиш режаси ишлаб чиқилганликдан бошланганди. Тонг саҳардан, кечгача бўлган машқлар, эгалланган билимлар сарҳисоби ўлароқ, янги спектакль томошабин эътиборига ҳавола қилинди.
Спектакль гўё ҳаёт кинолентаси ўтаётгандек, Чарли Чаплин ўйнаган фильмларнинг фрагменти мужассамлашган оқ-қора тасвирларнинг бир маромда актёрлар томонидан кинолентадек намойиш этилиши билан намоён бўлди. Ҳамма актёрлар Чаплин қиёфасида, уларнинг ҳар бирининг қалбида ўз Чаплини бор, уни ўзича мужассам қилишга ҳаракат қилишган.
Буюк актёр ҳақида шундай бир ривоят юради: “Кунлардан бир кун Эйнштейн ва Чаплинни америкаликлар қарсаклар билан кутиб олишибди. Шунда буюк актёр, “Сизни кашф этган нисбийлик назариянгизни тушунмаганликлари учун олқишлашмоқда, мен эса ижро этган ролларим тушунарли бўлганлиги сабаб қарсакларга сазаворман”,- деган экан”. Балки ёш актёрларнинг эътиборини Чаплин миллион-миллион томошабинга соддалиги, самимийлиги, ишонувчанлиги, боладек беғуборлиги орқали бирдек “тушунарли” бўлганлиги учун тортгандир?!..
Замон эврилишлари инсоннинг ички, руҳий эҳтиёжларида намоён бўлади. Ғалвир билан сув ташиб, бўлмайди, сув ташишга челак керак ёхуд шамолни жиловлашга, ҳуштакка тугма қадашга уринишда ҳеч мантиқ йўқ.
Воқеликка кўчмаган ботинни, воқеликда ифодаланмаган ҳиссиёт бўронларини инсонларни ўзига жалб этгувчи саҳна асарига айланиши қийин. Бугунги кунда саҳна асаридаги воқеаларни, ҳолатни, нозик руҳий жиҳатларни кўнгил призмасидан ўтказиб томоша қилишни “ботир” томошабин жуда истайди. “Саҳна алифбоси”ни ўрганиб-ўрганмай, ўзини кенг майдонга ураётганларни киши кузатар экан; бу ҳолат фожиа эмаслигига, вақтнинг ўзи уларни саралаб, нокерагини саҳнадан суриб ташлашига кишилар кўп марта амин бўлишган. Томошабин савияси паст спектаклни бир “тотиб” кўриб, секингина бир четга “чиқариб” қўяди. “Чиқинди” барибир чиқинди-да, ундан қандай янгилик кутиш мумкин? Чарли Чаплин ўйнаган фильмлар ҳали-ҳануз яшаб келмоқда. Бунинг сири нимада? Санъатнинг вазифаси “кўнгил розининг чекканини роз айлаш” экан, санъаткор уни қай даражада ифода этиб беришида эмасмикан барча синоат?
Ответить 
Старый 21.05.2016 00:01   #655  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Дийдорчилар нигоҳида кулгили маҳзун “Бизнинг Чарли”

Цитата:
“Дийдор” театр-ўқув студиясининг талабалари устозлари Баҳодир Йўлдошевнинг, “Театр руҳ билан тирик. Агар унга муносабат тўғри шаклланмаган бўлса, у қасдини олади. Театрдай муқаддас даргоҳга қилинган хиёнат кечирилмайди. Балким актёрнинг ўзидан, балким авлодларидан қасдини олади. Ҳар уч кунда намоз ўқишни ташлайдиган чаласавод мулла бўлсанг, бу гуноҳи азим! Театрда ҳам шундай...”- деган сўзларини дастуруламал қилиб олишган.



Чарли Чаплин қиёфасини бир гуруҳ актёр (А.Носирхўжаева, С.Умаров, И.Қосимова, З.Қурбонова, Л.Султонова, А.Абдураҳимов, М.Шагалиева, Д.Ўлжабоева)лар ижро этишган бўлишса-да, асосий ижро Ҳусан Мамашарипов ҳамда Шаҳзод Эгамбердиевлар томонидан талқин қилинди. Сўз ва ҳаракат тезлиги аввалгига нисбатан ўн баробар ошган даврда яшаяпмиз. Манзилга тез ва осон етказувчи тезюрар поеъзд, авиалайнерлар, автомобилларда етиб бориш мумкин бўлиб қолди; улар аввалги уловлар-қайиқ, тулпорларнинг ўрнини тезликда эгаллади. Спектаклнинг аввалги қисмида шу жиҳатлар қайиқ эшаётган, поеъзд локомативларида кетаётган инсонлар қиёфасининг пластик ҳатти-ҳаракатлари ёрдамида ифодаланган. Ўйлаб қарайдиган бўлсак, барчанинг борар манзили бир, инсоният техника, технологияларни ихтиро қилиши орқали вақтнинг тежалишига эришди. Тежалган вақт бани башарга одамгарчиликни, маънавиятини юксалтиришга хизмат қилмоғи даркор эди. Бироқ бунинг акси бўлмоқда. “Тирикчилик” деб аталмиш жисм манфаати учун елиб-югураётган инсон атрофидаги гўзалликни кўра олмаяпти, уни ўраб турган инсонларга нисбатан ҳам суст эътиборда. Гўзалликни ҳис этиш қалб хотиржамлигини талаб этади. Ҳусан Мамашарипов ижро қилган Чарли Чаплин қиёфасида гўзалликни ҳис эта олиш туйғуси бор. Бир зумда саҳнанинг ўзидаёқ Чарли қиёфаси “ясалган” Ҳ, Мамашарипов дастлаб ўзига юклатилган вазифани роль ижроси мобайнида “англамагандек” бўлиб туради-ю, бироқ дарҳол Чаплиннинг ҳатти-ҳаракатларини тезликда ўзига “сингдириб ташлайди”. Дастлаб, Чарли иштирокидаги “Ипподром”, “Миттивой”, “Чувринди”, “Ойна солувчининг ўғли” фильмларидан фрагментларни ижро этишгач, фильмлардан олинган “Ринг” ҳамда “Гул сотувчи басир қиз” саҳнаси қўйилди. Саҳнадаги барча кўринишлар моҳиятан занжирсимон бир-бирига уланиб, бирининг мазмунини иккинчиси тўлдиради. Чарли (Ҳ.Мамашарипов) нима учун ринггга тушганлигини боксдан ютиб олган пулни гул сотувчи кўр қиз (И.Қосимова)нинг кўзини очиш учун тийин-тийинигача ҳадя этгач, унинг бу ҳаракати сабаби очилади. Ҳусан ижро қилган қиёфа Чаплин инсон фожеасининг вужуд ва руҳаро зиддиятини талқин қилади. Айни жиҳати билан ҳам у ботин фожиаси - инсоннинг ташқи тарафдан қараганда қулгили-ю, қалби йиғлаётганлигининг инъикосидир. Қаҳрамоннинг характерини очишдаги актёрнинг Чаплиннинг ўхшовсиз ҳатти-ҳаракатлари: мувозанатини тута олмай йиқилиб тушавериши-ю, уни кимлардир туртиб тургизиб қўйишларида, бокс тушиши, топган-тутганини муҳтожларга қилган туҳфасида, савоб ишни қилгач эса, “сув келтирган хор-у, кўза синдирган азиз” ҳолатига тушганликдаги маҳзун ҳолатида тура билиб, ҳақиқатни қачонлардир юзага чиқишини кутишини акс этганлигидаги мизан саҳналарда кўриб бир куласиз, бир куясиз. Ижродаги Чарлининг “мен”и индивидуал, миллий доираларга сиғмаган универсал “мен”га айланганлиги умуминсоний моҳият касб этган.
Ответить 
Старый 21.05.2016 00:02   #656  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Дийдорчилар нигоҳида кулгили маҳзун “Бизнинг Чарли”

Цитата:
Спектаклнинг иккинчи қисмида актёр Шаҳзод Эгамбердиев вақт, ижод, ижодкор, инсоннинг ҳаётини ижросини маромига келтирди. Вақт олий ҳакам: у ўзи билан дўст тутиниб, ундан оқилона фойдаланганларни мукофотлайди; ундан бебурд фойдаланганлардан ўз ўчини олади. Шаҳзод тасвирлаган “Вақт ўлчови” пантомимикасида катта-кичик соатларнинг чиқиллаши-ю, унинг измида ҳаёт ўйинини ўйновчи инсонларнинг ҳатти-ҳаракатлари ифода этилган. Гўё соат юриши алфозидаги бонги инсонни “ўз қобиғини ёриб чиқиши”га ундаётгандек. Пантомимиканинг ижро этиш жараёнидаги ғояда макон ва замон қамрови улканлашгандек. Вақтдан унумли фойдаланиш масаласи ҳар доим инсон ҳаётининг бош мезони бўлиб келган. Актёр қўлёзмаларни олганида улардан тарсакига ўхшаш зарбдан мункиб кетганлик ҳолати рўй беради. Тахламлардан учтасини саҳнанинг орқа тарафига осганида, Мольернинг “Тартюф”, В.Шекспирнинг “Ричард III” ҳамда “Гамлет” спектаклларининг афишалари намоён бўлди. Ушбу асарларнинг бош қаҳрамонлари - ўзлигини излаш жараёнида жуда кўп зиддиятларга дучор бўлган шахслар. Ш.Эгамбердиев ижро қилган қаҳрамон фоний дунёда яшаш учун ўзига ўнг тарафига авло инсон қиёфасидаги ниқобни-ю, орқа томонига иблис ниқобини кийган, ўткинчи ҳаёт ақидаларига амал қилиб яшаётган, турмушнинг сўнгсиз талаблари ҳамда эҳтиёжлари остидан ўз фалсафасини излаётган инсондир. Актёрнинг бир хил, аммо ўнг ва терсда ўзгача мазмун касб этган ҳаракатлари кузатилар экан, унинг кўнгил ичра макон қурган шайтоний ниқобини суғуриб олиши орқали саодат топишга интилаётган шахс қиёфасини англанади. Кўринишнинг иккинчи қисмида қизил ва кўк ниқобларнинг учрашувини-ю, ўртадаги сарсон оқ ниқобнинг аросатдалигига гувоҳ бўлинди.
Инсоннинг асл (гўзал!) фожиаси нимада? Қилаётган амалини ўзича тўғри деб билади-ю, бироқ орқаваротдан унинг нотўғри эканлигини, келтириб чиқаргувчи оқибатларини ўйламаслигининг оқибатидами? Фалсафада “дионисийлик” тушунчаси бор. Ушбу тушунча И.Кант, Ф. Шиллер, Ф.Ницше сингари файласуфлар асарида эстетиклик(гўзаллик)нинг зиди сифатида талқин қилинади. Гапнинг индааллоси, эстетиклик (гўзаллик) тартиби – фазо, уйғун гўзалликка асосланган воқеликни ифодаласа; “дионисийлик” – тартибсизлик (хаос), хунуклик ва ёвузликка асосланган (шайтоний) воқеликни ифодалайди. Юнон мифологиясида салтанат қонунларини бузиб, олий даргоҳдан бадарға қилинган Олимп фуқароси Дионис воқеаси ушбу тушунчанинг рамзий изоҳини ўзида ифода этгани боис, инсон ҳаётидаги телбаворлик “дионисийлик” атамаси билан ифода қилинади. Яхшилик ва ёмонлик ўртасидаги курашнинг самараси ўлароқ, телбавор ҳолатга келган актёр Ш.Ибрагимовнинг қаҳрамони дионисийлик ҳолатидан чиқиш пайтида қалбидан иблис қутқуси ниқобини суғуриб олади ҳамда четга улоқтириб, ҳақиқат қиличини саҳнанинг ўртасига қадайди. Актёрнинг қарама-қарши туйғулар ўртасидаги курашда жунбушга келиши ҳамда яхшилик ва ёмонлик эҳтирослари аро телбаворлик мақомидан чиқиш ҳолати ўзига хос чиққан. Қаҳрамон дастааввал илмсизлиги туфайли қўлёзмалардан “тарсаки еган бўлса”, илм орқали ўзлигини топгач эса, китоб орқали у қайтадан руҳан туғилади. Таъкидлаб ўтиш керак, Чарли Чаплин ҳам 14 ёшигача ҳарф танимаган, акаси Сид ўқиб берган матни орқали ўз ролини ёд олган ҳамда кейинчалик ўқишни ўрганган. Унинг машҳурликка эришувининг бош сабаби ҳар куни тинимсиз ўз устида 4-16 соатлаб ишлаши бўлган экан. Балки Ш.Ибрагимов қўлёзмалар ва китоб кўринишида буюк санъаткор ҳаётининг шу жиҳатига эътиборни қаратмоқчи бўлгандир?!..
Ответить 
Старый 21.05.2016 00:04   #657  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
Дийдорчилар нигоҳида кулгили маҳзун “Бизнинг Чарли”

Цитата:
Ечим сифатида К. Станиславскийнинг “Актёрнинг ўз устида ишлаши” китоби қўйилди. Аввал у ўйнатган қизил ва кўк ниқобларнинг моҳиятини ташкил этувчи аччиқ киноя инсоннинг ўз-ўзини четдан туриб кузатиш қуроли вазифасини бажарган бўлса, китоб кўриш (ўқиш ва уқиш) орқали Олий Ҳақиқатга етишган қаҳрамон руҳиятига энди Масхара сиғмайди. Олий ҳақиқат этагини тутган актёр энди ўз қисматининг интиҳоси томон одимлайди. Зеро, у танлаган касб - актёрлик қисмат. Воқеан Олий ҳақиқат ўтда ёнмайди, сувда чўкмайди; яхшилик-ёмонлик, оқ-қора, гўзаллик-хунукликнинг барчаси унга бирдек хизмат қилади.
Санъат гўзаллик тарғиботчиси экан, театр санъатининг чигал ва мураккаблиги ҳам, олий даражадаги трагизми-ю, киноявий кулгу остига яширинган ўйлантирувчи жиҳатлари ҳам, энг асосийси, миллат ва замон танламаслиги ҳам унинг ҳаққониятидадир. Хулласи калом, “Дийдор” театр-студиясининг театр илми толиблари устозлари Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошев бадиий раҳбарлигида саҳналаштирган “Бизнинг Чарли” миллат ва замон танламаган ҳолда томошабинларнинг диққат-эътиборларини жалб этганлигининг бош мезони жаҳолатни яхшилик орқали забт этиш мумкинлиги экс эттирилган ҳаққониятда ҳамда умуминсоний ғояларнинг кўрсатилишида, фикрни фақат сўз билан эмас, қалб изтироблари орқали ифода этилишидадир.
Ответить 
"+" от:
Старый 29.06.2016 13:08   #658  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
“Аршин мол-алон” – 3D форматда ёхуд келажак театрига сайёҳат

Цитата:
Аршин мол-алон” – 3D форматда ёхуд келажак театрига сайёҳат
Яхши, савияли томошабин йўқ. Шунинг учун ҳам театрлар ўз репертуарларини томошабинбоп асарлар қўйишга мўлжалламоқда, деган гапларни эшитиш одатий ҳолга айланмоқда. Қайсидир жиҳатдан театр маркетингида бу гап ҳам тўғридир. Бугунги глобаллашув асрида театр санъати ҳам дунё бўйича “ўз товар”ини истеъмолчи-томошабинга ўтказиши учун талаб ва таклиф қонунига бўйсуниши керакдир?!.. Бироқ, бироқ... Бир андиша борким, санъатнинг саноатга айланишининг охири инсон қалбини нурлантириб турган маънавият олами алангасининг гуриллашини тутанқириққа айлантириб, қалб ва ақл кўзини гардуни-дуннитўғри англашга ҳалақит бермасмикан, керак бўлса, чалғитмасмикан?!..
Кино санъатида 3D форматидаги фильмлар кўпайиб кетиши натижасида томошабин фильмни кўриш жараёнида унинг иштирокчисига айланиб, фильмда иштирок этаётгандек туяди ўзини. Бу ҳам кўпроқ томошабинни санъатга оҳанграбодек жалб этишнинг бир усули.
ХХI асрнинг технологиялари юқори даражага етдики (бу. албатта, ҳозирги кун нуқтаи назаридан икки-уч, борингки, беш йилдан сўнг балки бугунги кунда биз ривожланишнинг олий нуқтаси деб билган нарсалар оддийгина кундалик бир ҳолга айланар), у санъатда ҳам ўз инъикосини зоҳир айла бошлади. Тиббиёт, таълим каби ижтимоий соҳалар каби санъатга ҳам “мультимедиа” атамаси кириб келди. “Дийдор” режиссёрлик ва актёрлик маҳорати театр-студиясида озарбайжон драматурги Узерли Гажибековнинг 3D форматда “Аршин мол-алон” спектаклини саҳналаштирилганлигини эшитиб, хаёлдан “Демак, студия саҳна толиб соҳиблари ҳам ўз иш жараёнида театр мультимедиасига хос бўлган Net art, video art, рақамли тасвир, мультимедия усул ҳамда услубларини қўллаган ҳолда ўзбек театр санъатида ўзига хос янгича услуб яратишибди-да, зеро, саҳнада қандайдир янгича услуб ва йўналиш кашф этиш уларнинг устози, студия бадиий раҳбари Ўзбекистон халқ артисти Баҳодир Йўлдошевга хос бўлган фазилат, қолаверса, 2015 йилда “Шарқ тароналари” мусиқа фестивали бошланиши олдидан намойиш қилинган тарихимизнинг зарварақларини томошабин эътиборига кутилмаган совға сифатида тайёрланишида ҳам санъат устаси бош-қош бўлган”, - деган ўй-хаёллар билан студияга отландим.
Аввалроқ, қизиқишларим ўлароқ, интерактив спектакль ҳамда уни интернет орқали саҳналаштирилиши (“саҳналаштирилиши” сўзининг ўзи ҳам ғайритабиийроқ назаримда), ўзига хос сценографияси ҳамда драматургияси билан танишиб, назарий жиҳатларини ўрганган, бироқ ҳаётдаги “жонли ифодаси”ни амалиётда кўрмаган эдим. (Буни кейинчалик ҳозир шу устида ишлаётган “Театрда-мультимедиа ёхуд виртуал театр” мақоламда эътиборингизга ҳавола қилурман).Шу сабаб бўлса керак, қизиқишлар устунлик қилувчи ярим ҳайрат, ярим одатий ҳолат каби тушунчаларим ва юртимиздаги театр соҳасида “экспримент қилиш” саҳна устозига хослигини инобатга олиб, бундан унчалик ажабланмадим ҳам. Каминага шуниси аниқ эдики, 3D ҳамда 2D форматдаги спектаклларда актёрнинг “двойниги” ёки “тройниги” у билан ушбу жараёнда айнан бир пайтда иштирок этади ва бунда, албатта, АКТ (ахборот компьютер технологиялари) қўлланилади. Бундан ташқари томошабин ҳам спектаклнинг ҳам экрандаги, ҳам саҳнадаги ижросида интерактив иштирок этади. 3D форматидаги спектакль илк бора 1997 йилда япон рассоми Сакамото томонидан “саҳналаштирилган”. Бу соҳа билан Берлин театр академиясида махсус илмий тарзда шуғулланилади.

Ответить 
Реклама и уведомления
Старый 29.06.2016 13:09   #659  
Аватар для Nigora Umarova
Оффлайн
AKA:Nigorabegim
Сообщений: 8,095
+ 8,360  10,318/4,529
– 37  58/50

UzbekistanОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью ICQОтправить сообщение для Nigora Umarova с помощью Skype™Мой КругFacebook
“Аршин мол-алон” – 3D форматда ёхуд келажак театрига сайёҳат

Цитата:
Ҳар қандай кашфиёт қайта туғилган эскиликнинг янгича кўринишидир. “ТЕАТР-ЛЕНД” деб аталмиш театр оламидаги саҳна асарининг - у Рим Колизейи бўладими, машҳур “Глобус” ёки Катта театрми, томошабин эътиборига ҳавола қилиниши макон ва замон танламайди. Муҳими унинг ижроси, томошабин билан мулоқоти ҳамда ҳамдардлик туйғуси-ю, ўй-фикрларини жунбушга келтиришида. “Дийдор”нинг ТЕАТР-ЛЕНДида театр-ўқув студиясининг талабалари ипга тизилган маржондек гуллаган дарахт новдасини кўтариб “Аршин мол-алон” спектаклини бошлашларининг ўзидаёқ, кишиларда баҳорий кайфият уйғотди. Гарчанд саҳна рассомлари, студия ўқувчилари Д.Ғаниева ҳамда Ш.Назарова саҳнанинг марказида “Ким бағринг тиғлади беаёв, нечун қалбинг чок-чокидан сўкилди анор...” ифодасини берувчи анор тасвири турган бўлса-да, Узеир Гажибеков ёзган машҳур, бугунги кун тили билан айтганда “бестреллер” “Аршин мол-алон” илк бора 1913 йилда илк бора саҳна юзини кўрган, 1946 йилда суратга олинган фильмидаги “бир калла қанд, битта мулла, ўн сўм пул” ибораси ўзбек томошабини нутқида тез-тез ишлатиладиган халқона ибора ёдга тушиб, киши беихтиёр жилмайди. Ҳоди Тоқтош ёзганидек, “Муҳаббат эски дард, бироқ у ҳар юракда янгиланар...”.
Асқар ва Гулчеҳра, Султонбек ва Зебо, Сулаймон ва Жаҳон, Вали ҳамда Осиёларнинг муҳаббати ўзига хос “3D формат”да кўрсатилди. Бир қаҳрамон образини айни бир пайтнинг ўзида 3 актёр дублёр ўз маромига етказади: Асқар – А.Абдураҳимов, И.Нусуров, М.Мухторов; Гулчеҳра – П.Омонова, З.Қурбонова, И.Қосимова; Султонбек – С.Умаров, Ш.Эгамбердиев, Ҳ.Мамашарипов; Сулаймон-Н.Умаров, С.Алимов, Ҳ.Алижонов; Жаҳон – Д.Ўлжабоева, М.Тўраева, З.Абдуллаева... Хуллас, бош қаҳрамонлар ижроси 24 актёр (иккинчи даражали роль ижрочилари билан 27 та) талаба томонидан ижро қилинди. Ижро жараёнида физикадаги электр токининг занжир реакцияси рўй бераётгандек гўё: 3 актёр бир қаҳрамон нутқини бир хил пайтда, бир хил импровизация, бир хил ҳатти-ҳаракатда, турли овоз-у, аммо бир хил темпда томошабинга етказиб беришди. Қайсидир актёрнинг ижросида роль ижросидаги дублёридаги ҳатти-ҳаракатидан адашиш ҳолати юз берса, “занжир” узилиб, томошабинга келаётган оҳанграбо қуввати тўхтаб қолади. Спектакль қаҳрамонлари нутқидаги сас гарчанд у тугагаган бўлса-да, ҳунуз томошабиннинг қулоғи остида худди “темир одам” роботнинг шаклан эшитганда копмьютер ёрдамида бир маромга келтириб ишланган овози янглиғ жаранг сочиб турибди. Томошабин“пари теккан девонадек” – “транс” ҳолатига тушиб, спектаклнинг таъсир доирасидан чиқиб кета олмаяпти. Бу, албатта, ижро жараёнида нафақат қобилиятни, балки актёрларни жипслаштириб турувчи иттифоқни ҳам талаб қилади.Ҳаммаси, алалхусус, студияда актёр-талабаларга дарс бераётган устозлар Н.Островский (театр тизими услубияти), В.Ратушин (саҳна нутқи), Н.Крючкова (грим), О.Комилжонов (мусиқа раҳбари), М.Тўлахўжаева (театр тарихи), Э. Қаҳҳоров ва Г. Қаҳҳорова(рақс)ларнинг сермаҳсул сабоқларининг натижасидир.
Саҳна либослари, декорациялар, бутафорлар талабаларнинг ўзи томонидан яратилган. Юқорида таъкидлаб ўтган “ёрилган анор” кўринишидан ўзга саҳна безаги мавжуд эмас, жой ва маконни, буюмларни ҳатти-ҳаракат, рўмол (бир ўринда қоп, бир ўринда газлама, бир ўринда ҳарир қалғай рўмол), тўртбурчак рама (Гулчеҳра ўғирланганида сақланган омборхона) ўзига хос вазифаларни бажарди. Актёрларнинг маҳоратли ижроси туфайли саҳна безагига ҳам у қадар эътибор берилмади. Муҳими- фортепьянода ижро қилинган жонли мусиқа, актёрлар куйлаган қўшиқ (фонограммасиз!), рақс, пластика, ижродаги, баъзан ўрни-ўрни билан томошабинга қилинган ёқимли “шумликлар” томошабин ва актёрлар муҳитини қамраб олганлигида.Саҳна асари кўпроқ майдон томошасини эслатди. Зеро, асосийси – спектаклнинг у майдон кўринишида бўладими ёки мўъжазлигида эмас, балки томошабинга қай жиҳатдан муҳимлигидадир.
Театр томошабин билан тирик. Актёр учун ҳеч бўлмаса бир дона томошабин, томошабин учун эса уни ўзига сеҳрлаб, мафтун қила оладиган, ҳайратлантирадиган томоша керак. Инсон мўъжизадан ҳайратланади. Мўъжиза кучлироқ таъсир қилиши учун эса актёр ва томошабин ўртасидаги тўсиқ-чегара олиб ташланиши, кузатилмиш ва кузатмиш олами бирлашмоғи шарт. Бунда томошабин ҳам бевосита спектакль ижрочисига айланади. “Аршин мол-алон” спектакли намойиш қилинишининг дебочасида ҳам устоз-режиссёрнинг “спектаклдаги иштирокингиз билан актёрларимизга ёрдам берсангиз” деган мурожаати ҳам бежиз эмасдиро-о-ов...
ХХI асрда ўтган асрда айтилган “театр - санъат меҳроби”, “театр-тарбия маскани” иборалари бир қанча ўз аҳамиятини йўқотди. Инсонларни тарбияга чақириш, тартиб-интизомга ундаш ёқмайдиган замонда яшаяпмиз. Шу жиҳатларни эътиборга олган режиссёр томошабин ва саҳна ўртасидаги чегарани олиб ташлаган. Актёрлар ўз ижросини ҳам саҳнада, ҳам томошабин залидан туриб ижро қилишди. Керак бўлса, томошабинни ҳам “гапиртириб” юборишди. Буларнинг барчаси актёрлар томонидан “атайлаб уюштирилди”. Сабаб эса, оддий, интерактив театрнинг талаби шундай. томошабин спектаклнинг иштирокчисига айланиши шарт.
Валлоҳи аълам, тасаввур қилаяпманки, 2500 йилда театр “театр” деб аталмаса кераго-о-ов. Инсон миясига спектаклни узатиш тизими уланиб қўйилади-ю, томошабин спектаклни томоша қилмай, балки туш воқеаларини кўргандек иштирокчига айланади. Бунда саҳна кўриниши узоқ давом этиб, ҳатто ўтиб кетган машҳур актёрлар ҳам роль ижро этишади. Буларнинг барчаси голограмма спектакли орқали амалга оширилади. Бироқ бу “саҳна асари” инсон қалбига таъсир қила оладими? Ҳамма гап шунда. Инсоннинг инсонлигини, комиллигини белгиловчи омиллардан бири - қалб ва ақлнинг уйғунлигида.Театр кўриниши ҳам икки йирик ва асосий йўналишда – жонли ва виртуал йўналишда бўлса керак.
“Аршин мол-алон” спектаклини келажак йўналишига кўра белгилайдиган бўлсак, жонли спектаклларнинг сирасига киритардим. Бу ерда ҳам жонли мулоқот, ҳам ўйлантирадиган фикрлар мужассам. Сифатли режиссура ҳамда актёрларнинг ижродаги маҳорати эса театрга у қандай даврда бўлишидан қатъий назар, ўзгармайдиган талаблардандир. 3D форматдаги спектакль агар инсон омили бўлмаса, жонсиз танга ўхшаб қолади. Хулласи калом, бизнинг актёрлар ёрдамидаги кўрганларимиз - “3 тарафлама тошойна орқали томошабиннингспектакль ёрдамида кўрсатилган акси” эди.
Ответить 
"+" от:
Старый 29.06.2016 14:52   #660  
Аватар для albatros
Оффлайн
Сообщений: 881
+ 1,270  830/414
– 4  16/13

UzbekistanОтправить сообщение для albatros с помощью Skype™Facebook
Цитата:
...“Ким бағринг тиғлади беаёв, нечун қалбинг чок-чокидан сўкилди анор...” ифодасини берувчи анор тасвири турган бўлса-да
Цитата:
... худди “темир одам” роботнинг шаклан эшитганда компьютер ёрдамида бир маромга келтириб ишланган овози янглиғ жаранг сочиб турибди. Томошабин“пари теккан девонадек” – “транс” ҳолатига тушиб, спектаклнинг таъсир доирасидан чиқиб кета олмаяпти
Цитата:
...Зеро, асосийси – спектаклнинг у майдон кўринишида бўладими ёки мўъжазлигида эмас, балки томошабинга қай жиҳатдан муҳимлигидадир.
Цитата:
...актёр ва томошабин ўртасидаги тўсиқ-чегара олиб ташланиши, кузатилмиш ва кузатмиш олами бирлашмоғи шарт
Цитата:
...Инсоннинг инсонлигини, комиллигини белгиловчи омиллардан бири - қалб ва ақлнинг уйғунлигида.Театр кўриниши ҳам икки йирик ва асосий йўналишда – жонли ва виртуал йўналишда бўлса керак.
Цитата:
...Ҳар қандай кашфиёт қайта туғилган эскиликнинг янгича кўринишидир
Булар сизнинг "топилма"ларингизми? Чиройли қиёс ва ўхшатишлар. Мен буни "Тагига чизиб ўқиладиган жумлалар" деб атадим.
Мақоладан эса бир қадар таассурот ола олдим. Эҳтимол, ушбу спектакльни ўз кўзим билан кўрсам яна қайтадан кашф этиб, таассуротларим ўзгарар. Аммо шунисининг ўзи етарли, кифоя.

Цитата:
...Буни кейинчалик ҳозир шу устида ишлаётган “Театрда-мультимедиа ёхуд виртуал театр” мақоламда эътиборингизга ҳавола қилурман
! Бунисини эса кутамиз.
__________________
Qololmas jahon ichra mangu kishi,Faqat qolg'usi yaxshi nomi, ishi.(Sa'diy)
Ответить 
"+" от:
Ответить
Опции темы
Опции просмотра




Powered by vBulletin® Version 3.8.5
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd. Перевод: zCarot
Advertisement System V2.5 By Branden
OOO «Единый интегратор UZINFOCOM»


Новые 24 часа Кто на форуме Новички Поиск Кабинет Все прочитано Вверх