Ўзбек шевалари

[Jamshid Begmatov]

Дўстлар, келинглар, ушбу мавзуда ўзбек тилининг шеваларига оид қизиқарли, бошқалар тушунмайдиган сўзлар ва ностандарт грамматик ходисаларни тўплайлик.

Бошлаб берай:
Ўзим андижонликман. Менимча фақат Андижон шевасида "Андижон" сўзи "Анжан" деб айтилади Баъзи районларда эса "Анжен" дейилади. Озодбек айтганидек, анжанчасига

Наманган шевасида қизиқ бир сўз бор: "муқамоқ" ва "муқатмоқ" феъли. Маъноси "қийланмоқ" ва "қийнамоқ" сўзларига яқин. Масалан, "ачайни муқатиб қўйма" ёки "муқаб қомуссизми?" дейишади "Ача" – буви дегани.

[kanishka]

Адашмасам, Наманганда "сочингни қисқартирдингми/олдирдингми?" ўрнига "Сочингни ремонтлатдингми?" дейилади.

[Abdurohman]

Охо... Хамма сузларни киритилса, трафик етишмайди деб уйлайман.. Атак бефойда мавзулар сирасига кушган булар эдим.. Чунки Вилоятларимизда узбек тилидан бошка тиллар хам бор.. Улар бн кушилиб, яна бошкача шевалар пайдо булган.. Шахсан мен камида бир 20 хил шеванинг гувохи булганман..

[kanishka]

Сообщение от diploboy

Охо... Хамма сузларни киритилса, трафик етишмайди деб уйлайман.. Атак бефойда мавзулар сирасига кушган булар эдим.. Чунки Вилоятларимизда узбек тилидан бошка тиллар хам бор.. Улар бн кушилиб, яна бошкача шевалар пайдо булган.. Шахсан мен камида бир 20 хил шеванинг гувохи булганман..

Ўзбек шеваларининг сони 5000 тага етади дейдилар.

[Anvar Atakhanov]

Сообщение от kanishka

Наманганда "сочингни қисқартирдингми/олдирдингми?" ўрнига "Сочингни ремонтлатдингми?" дейилади.

Бу шева эмас-бу жаргон.

[JUS]

Сообщение от Jamshid Begmatov

Дўстлар, келинглар, ушбу мавзуда ўзбек тилининг шеваларига оид қизиқарли, бошқалар тушунмайдиган сўзлар ва ностандарт грамматик ходисаларни тўплайлик.

Сообщение от Jamshid Begmatov

Бошлаб берай:

Бекор қилибсизда. Ахир бундай мавзуларнинг умри қисқа бўладику

[Bekmirzo]

Сообщение от Jamshid Begmatov

Дўстлар, келинглар, ушбу мавзуда ўзбек тилининг шеваларига оид қизиқарли, бошқалар тушунмайдиган сўзлар ва ностандарт грамматик ходисаларни тўплайлик.

Jamshid,
ancha foydali mavzu ochibsiz, uning yuritilishini qo'llab-quvvatlayman.
(har qalay, bu mavzu To'lqin Eshbekov ochgan mavzudan ancha farq qiladi...)

***********
- Namanganlik kursdoshlarimdan "Kenchabi" degan so'zni eshitganimda, gap kim haqida borayotganligini umuman tushunmaganman. Savolimga "Masalan, toshkentliklar Kennoyi deb chaqiradigan insonni bizda kenchabi deyishadi", deb javob berishgandi. Bizning Qashqadaryo, Surxondaryo taraflarda bu insonga "Yanga" va/yoki "Checha" deb murojaat qilishadi. Samarqandning ayrim tumanlarida ham shunday murojaat shakli mavjud.
Namangandagi "Kenchabi" so'zi "Kelinchabibi" so'zidan kelib chiqqan bo'lsa kerak, deb o'ylayman.

***********

- tirmovuq degan so'zni kim eshitgan?

[Jamshid Begmatov]

Сообщение от diploboy

Атак бефойда мавзулар сирасига кушган булар эдим.

Нима учун кириб ёздингиз ундай бўлса? Тушунмайман шу нарсани... Агар бирор дўконда сизга кераксиз нарса сотилаётган бўлса, кириб сотувчига "Сиз бефойда нарса сотяпсиз" демайсиз-ку ахир Ёнидан ўтиб кетаверасиз. Шахсан мен учун бу мавзу қизиқарли бўлгани учун очдим. Масалан, жанубий вилоятлар ва Хоразм шеваларини яхши тушунолмай қоламан баъзан...

Сообщение от JasurBek Urinboev

Бекор қилибсизда.

Мен таклиф қилдим – мавзуда иштирок этиш ёки этмаслик ҳар кимнинг ихтиёри Мени мақсадим турли шеваларда сўзлашувчи юртдошларимиз билан билим алмашиш эди. Яъни шеваларда сўзлашиш эмас, улар ҳақида сўзлашиш, бошқалар тушунмайдиган нарсаларни тушунтириб бериш, ўзим тушунмаган нарсаларни тушуниб олиш... Сиз айтган "умри қисқа" мавзу ҳақиқатда бемаъни масқарабозликка айланиб кетган экан, модератор ёпиб тўғри қилган. Бу мавзу эса қизиққанлар учун фойдали бўлади деган умиддаман

[JUS]

Сообщение от Jamshid Begmatov

Бу мавзу эса қизиққанлар учун фойдали бўлади деган умиддаман

Мен ҳам шуни умид қилиб қоламан.

Юқоридаги постимда демоқчи бўлганим, олдинги мусор мавзуга ссылка қўйганим, ишқилиб бу мавзу ҳам ана шунга ўхшамасин деган мақсадда эди.

Оффтоп:

Смайлик қурғур кўп нарсани ифодалолмайдида

[Colorado]

Тошкентда якин улфатларимдан бири хоразимлик. Хар куришганда, тетикмисиз, уйдагилар тетикми деб сурашадилар. Мен эса "калайсиз" деб сурашганимда, купчилик - калай эмас, олтинман деб хазил жавоб кайтаришади.

Намангандаги ховлимизда куп йил Кашкадарьёлик студент яшарди, исми Тиркашвой эди. Маъноси нималигини хозиргача яхши англаёлмайман.