Мусиқа фани қай даражада ўқитилмоқда?

[AbuMuslim]

Фаробий файласуф бўлган... Мусика хакидаги рисоласида хам фалсафий килиб фикр берган... Файласуфлар хар дойим хам тўғри бўлавермайди... : )
Кейин бу масалага илмий фактлар билан ёндашсак... Фаробий даражасидаги бошка буюк буюк олимларимиз бор, уларнинг мусика хакидаги салбий фикрларини келтирсам орамиздаги тушунмовчилик давом этаверади...

Комил инсон хакида алохида мавзу очсангиз, шу мавзуда фикр алмашишимиз мумкин... Бу ғоя бошкаларга хам кизик бўлиши мумкин чунки миллий мафкурамизда хам, бу ғоя мавжуд.

[Nigora Umarova]

Сообщение от AbuMuslim

Фаробий файласуф бўлган... Мусика хакидаги рисоласида хам фалсафий килиб фикр берган... Файласуфлар хар дойим хам тўғри бўлавермайди... : )
Кейин бу масалага илмий фактлар билан ёндашсак... Фаробий даражасидаги бошка буюк буюк олимларимиз бор, уларнинг мусика хакидаги салбий фикрларини келтирсам орамиздаги тушунмовчилик давом этаверади...

Muhtaram Abu Muslim!
Farobiy faylasuf bo'lgani bilan bir qatorda musiqa ilmi bilan ham shug'ullangan-ku? Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf o'zlarining bir ma'ruzalarida Forobiyning saroy majlis ahlini kuy chalib uxlatib chiqib ketganliklari haqida ham gapirganlar-ku?

[AbuMuslim]

Марсликлар хужуми деган макола бор экан... Бир ўкиб кўрингчи...
http://muslimaat.uz/content/view/509/117/

[Husniddin Ato]

Сообщение от AbuMuslim

Фаробий файласуф бўлган... Мусика хакидаги рисоласида хам фалсафий килиб фикр берган... Файласуфлар хар дойим хам тўғри бўлавермайди... : )
Кейин бу масалага илмий фактлар билан ёндашсак... Фаробий даражасидаги бошка буюк буюк олимларимиз бор, уларнинг мусика хакидаги салбий фикрларини келтирсам орамиздаги тушунмовчилик давом этаверади...

Muhtaram Abu Muslim.
Balkim siz Olimlarning musiqa haqidagi salbiy fikrlarini keltirarsiz, lekin aminmanki, salbiy fikrlar foydalilarining oldida hech qancha emas.

Сообщение от AbuMuslim

Шу бобоколонларимиз мактабларда мусика ўрганишган эканми, ёки улардан кейин шу йўлга кўйилган эканми? Демокчиманки мусика хакида келтираётган аргументларининг етарли эмас...

Argumentlar borligi haqidagi shubhangiz asossiz. Bunga argument keltirishning ham hojati yo`q. O`tmishda avom orasida xalqchil qo`shioqlari, saroylarda esa saroy qo`shiqlari (maqomlar) ijro etilgan. Va aslzoda xonimlar ham shahzodalar ham musiqa fanidan hech bo`lmasa xabardor bo`lishgan.

Сообщение от AbuMuslim

Мусиканинг инсон соғлигига фойдали тарафлари борлиги хам бахсли мавзу... мусиканинг деструктив таъсири хакида кўп илмий фактлар бор...

Bunday faktlar qancha ko`p bo`lmasin. Ular, foydali faktlar oldida hech narsa emas. Mu'ammo esa butun boshli musiqa fanida emas, balki, uni noto`g`ri talqin qilayotganlarda. Va bizlarni "hayot shu ekanda" qabilida ish tutib, yetishib kelayotgan yosh avlod tarbiyasiga sust qarayotganimizda. Balkim biz musiqaning salbiy jarayonini to`xtatib qo`ya olmasmiz. Lekin biz , bugunbi yosh avlodni tanlash imkoniyatlarini to`g`ri yo`naltira olishlariga mas'ulmiz.

Сообщение от AbuMuslim

Комил инсонни тарбиялаш мусика воситасида бўлмайди.... бошка эффективный методлар бор

Keling, qat'iy qaror chiqarishga shoshilmasak, garchi "bo`lmaydi" degan so`z anchayin g`alis eshitilayotgan bo`lsada. Undan ko`ra boshqa yaxshiroq metodni ayting. Shunday metod aytingki amaldagi metoddan anchayin effektivroq bo`lsin. Agan bundan effektiv bo`lmasa uni aytmay qo`ya qoling.

Сообщение от AbuMuslim

Марсликлар хужуми деган макола бор экан... Бир ўкиб кўрингчи...
http://muslimaat.uz/content/view/509/117/

...Ваҳоланки, музика соғлиқдан ҳам хавфлироқ нарсага – инсон миясига зарар келтиради. Аммо фан буни тан олишни истамаяпти!
Aммо асаб толаларини карахт аҳволга солишнинг энг хавфли кўриниши —қулоқ орқали музика ва концертларнинг мияга кириб боришидир. Бунинг хавфи шундаки, музика кўпинча инсонни ҳақиқий ҳаётдан
узоқлаштириб, бошқа дунёга олиб кетгандек бўлади. Тинловчининг диққати бутунлай йўқолади ва бор эътибори ўша музика оҳангларига боғланиб қолади. Оҳангларга боғлиқлик баъзан шу даражага етадики, тинловчи барча ҳис-туйғулари ва миясини бошқаришдан маҳрум бўлиб, ғайритабиий ҳаракатлар қилишни бошлайди, кейин ўзига келганида ҳатто бу ҳаракатларидан афсусланиб юради. Агар алкоголь, наркотик ва музика бир вақтда қабул қилинса борми, унда бу шахс жамиятимиз «одам» деб ҳисоблайдиган индивид шаклидан чиқади...

Maqola uchun tashakkur.

Balkim yuqorida tilga olingan Olimlarning musiqani bu qadar tanqid ostiga olishga va faqat bir tomonlama ya'ni zararli tomonlarinigina ko`rishga, o`tgan asrimizning o`rtalaridan boshlab kirib kelgan yangicha musiqiy ijod yo`nalsihlarining kirib kelishi sabab bo`lgandir. Balkim, Ular bunday nafosatdan, go`zallikdan bahra olishdan "mahrumdirlar"?!

Aslida, musiqaning alkogon va narkotik moddalar bilan taqqoslaydiganlar juda katta xato qilishadi. Agar taqqoslovchilar olimlar bo`ladigan bo`lsalar unda ikki karra xato va yana xato qilganlar.

Mumkin bo`lsa bir savolga javbo bersangiz. Qur'oni karim oyatlari avval boshidan ohangdor qilib o`qilganmi yoki keyinchalik shunday xulosaga kelinganmi? Xo`sh, nima uchun oyatlar ohang yordamida o`qiladi?

Mavzu maktablarda musiqa fanining o`qitilishi borasida borar ekan shuni aytishim mumkinki, mu'amoning yechimi eng avvalo o`qituvchilarga, ustoz va murabbiylarga borib taqaladi. Undan ham aval esa musiqa fanidan o`qituvchilarni tayyorlab beruvchi oliygohlarga borib taqaladi. Mayli maktablarda musiqa cholg`ulari bo`lmasin, mayli o`sha fortopiano ham bo`lmasin, lekim aziz musiqa oqituvcihlar va barcha o`qituvchilar, eng avvalo o`quvchilarning didini, ongini tarbiyalaylik.

[Nigora Umarova]

Сообщение от Husniddin Ato

Mavzu maktablarda musiqa faning o`qitilishi borasida borar ekan shuni aytishim mumkinki, muammoning yechimi eng avvalo o`qituvchilarga, ustoz va murabbiylarga borib taqaladi. Undan ham avval esa musiqa fanidan o`qituvchilarni tayyorlab beruvchi oliygohlarga borib taqaladi. Mayli maktablarda musiqa cholg`ulari bo`lmasin, mayli o`sha fotopiano ham bo`lmasin, lekim aziz musiqa oqituvchilar va barcha o`qituvchilar, eng avvalo o`quvchilarning didini, ongini tarbiyalaylik.

Mavzuimizga aynan musiqashunoslarning ham fikrlari kerak edi. Qimmatli fikrlar uchun tashakkur!

Musiqashunos sifatida "Musiqaning qanday tarbiyaviy ahamiyatlari bor?"-degan savolga marhamat qilib javob bersangiz.

[JUS]

Сообщение от AbuMuslim

Мусиканинг инсон соғлигига фойдали тарафлари борлиги хам бахсли мавзу... мусиканинг деструктив таъсири хакида кўп илмий фактлар бор...


Комил инсонни тарбиялаш мусика воситасида бўлмайди.... бошка эффективный методлар бор

Juda chiroyli fikrlar ketyapti. Kechirasiz, faktlar bor, metodlar bor deb misollar keltiribsiz. Manashu aniq fakt, metodlarni ko'rsatib o'tingchi agar malol kelmasa.
O'sha olimlar, doktorlar keltirgan fakt va metodlarni o'zlariga qarshi qilib ko'rsatib qo'yadigan fakt va metodlarni ham topib beradiganlar bor ekan forumdoshlarimiz ichida.
Deganim muhokama yaxshiroq bo'larmidi.

Сообщение от AbuMuslim

Марсликлар хужуми деган макола бор экан... Бир ўкиб кўрингчи...
http://muslimaat.uz/content/view/509/117/

...Ваҳоланки, музика соғлиқдан ҳам хавфлироқ нарсага – инсон миясига зарар келтиради. Аммо фан буни тан олишни истамаяпти!
Aммо асаб толаларини карахт аҳволга солишнинг энг хавфли кўриниши —қулоқ орқали музика ва концертларнинг мияга кириб боришидир. Бунинг хавфи шундаки, музика кўпинча инсонни ҳақиқий ҳаётдан
узоқлаштириб, бошқа дунёга олиб кетгандек бўлади. Тинловчининг диққати бутунлай йўқолади ва бор эътибори ўша музика оҳангларига боғланиб қолади. Оҳангларга боғлиқлик баъзан шу даражага етадики, тинловчи барча ҳис-туйғулари ва миясини бошқаришдан маҳрум бўлиб, ғайритабиий ҳаракатлар қилишни бошлайди, кейин ўзига келганида ҳатто бу ҳаракатларидан афсусланиб юради. Агар алкоголь, наркотик ва музика бир вақтда қабул қилинса борми, унда бу шахс жамиятимиз «одам» деб ҳисоблайдиган индивид шаклидан чиқади...

Mani fikrimcha musiqaning miyyaga yetkazadigan zarari, boshqa tomonlama zararlanadigan zararlardan pastroq bo'lsa kerak. Demoqchi bo'lganim, aytaylik inson nimadandir qattiq asabi buzildi. Masalan, dushman tomonidan yetkizilgan zarar va shunga o'xshash tuxmat balolaridan. Bu vaqt o'sha inson qanchalik azoblanadi-a? Qattiq qiynaladi, asablari taranglashib nima qilishni bilmay qoladi, kerak bo'lsa daxshatli manzara yuzaga kelishi mumkin. Bu siqilishlari orqasidan necha yillik umrini qisqartirishi mumkin. Undan ko'ra, bu narsalarga e'tibor bermasdan musiqa tinglasa, deylik dushmanlaridan kuygan vaqtda "DUSHMANLARIM" degan qo'shiqni tinglasa, asabi anchagina joyiga tushsa kerak. Har xolda daxshatli kayfiyatdamas, chiroyli bir ohanglar bilan dushmanlarini ko'rsatgan karomatlarini eslaydi. Yuqoridagi maqolada ko'rsatilganidek miyyasidan hamma narsa chiqib ketsa, nur ustiga a'lo nur bo'lmasmikan.
Boshqa tomondan misol keltirsak. Siz yoshligingizda biror qizni sevib qolganmisiz, u qiz sizni tashlab ketganmi, agar sizda bo'lmagan bo'lsa biror do'stingizda bo'lgandir. O'sha vaqtdagi yigitni xolatini his qila olasizmi. Shunaqa vaziyatda ham miyyadagi qanchadan-qancha xujayralari o'lishidan xabaringiz bormi. Shu darajada davom etaversa, u haqiqiy jinni bo'b qolishi hech gapmas. Undan musiqa tinglab qiynalsa oldingi xolatdan yengilroq kechmasmikan-a. Yana bilmadim bu mani tor doiradagi fikrlarim edi.

Сообщение от Nigora Umarova

Musiqashunos sifatida "Musiqaning qanday tarbiyaviy ahamiyatlari bor?"-degan savolga marhamat qilib javob bersangiz.

Uzr Nigora Umarova, balki musiqashunos forumdoshimiz o'zlari bu savolingizga javob berardirlar, shu o'rinda bir gapni aytib o'tishni joiz deb bildim.
Tarbiyaviy ahamiyatlari haqida keyin to'xtalarmiz albatta, lekin bir voqeani esingizga solmoqchi edim.
Maktab o'quvchisiga uyali telefon kerakmi degan mavzuda o'zingiz keltirgan misol. Ziyoda qo'shig'i talqinida. Qarang musaqani foydasi sizning adabiyot darsingizdayam bo'lgan ekan.

[AbuMuslim]

Мусиканинг салбий тарафларини санаб ўтиришга хозир имконим йўк... шунинг учун узр, аммо мен фикримни айтдим... ва фикримда коламан... : )

Энди мен бир икки савол берсам...

Музиканинг яхши ёмони бўладими? ва кимнинг, бу музика яхши, буниси эса ёмон, деган сўзлари кабул килинади... ?

[Ibragim Yermatov]

Сообщение от AbuMuslim

Музиканинг яхши ёмони бўладими? ва кимнинг, бу музика яхши, буниси эса ёмон, деган сўзлари кабул килинади... ?

Албатта, яхши бор жойда ёмон бор, лекин мен яхши деган нарса сизга ёкмослиги мумкин. Музиканинг яхшилигини факат сизнинг калбингиз айтади.

[Nigora Umarova]

Сообщение от JasurBek Urinboev

Uzr Nigora Umarova, balki musiqashunos forumdoshimiz o'zlari bu savolingizga javob berardirlar, shu o'rinda bir gapni aytib o'tishni joiz deb bildim.
Tarbiyaviy ahamiyatlari haqida keyin to'xtalarmiz albatta, lekin bir voqeani esingizga solmoqchi edim.
Maktab o'quvchisiga uyali telefon kerakmi degan mavzuda o'zingiz keltirgan misol. Ziyoda qo'shig'i talqinida. Qarang musaqani foydasi sizning adabiyot darsingizdayam bo'lgan ekan.

Hurmatli Jasurbek!

Musiqaning salbiy va ijobiy tomonlarini anbglab yetganman. Bu borada forumdoshlarning qimmatli fikrlarini bilmoqchi edim...

[Komil Eriev]

Сообщение от Nigora Umarova

Muhtaram Abu Muslim!
Farobiy faylasuf bo'lgani bilan bir qatorda musiqa ilmi bilan ham shug'ullangan-ku? Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf o'zlarining bir ma'ruzalarida Forobiyning saroy majlis ahlini kuy chalib uxlatib chiqib ketganliklari haqida ham gapirganlar-ku?

Оффтоп:

HUKMDORNI YIG‘LATGAN DARVESH
Rivoyat qilishlaricha, darveshona kiyingan Forobiy Halab shahrining ko‘chalarida musiqa chalib yurganligi haqida shahar hukmdoriga kimdir xabar yetkazadi. Shahar hukmdori bu darveshni huzuriga keltirishlarini buyuradi. Choparlar Forobiyni hukmdor huzuriga yetaklab kelganlarida, shahar hukmdori o‘z yaqinlari bilan kayfu safo qilib o‘tirgan bo‘ladi. Hukmdor keltirilgan darveshga qarab:
— Aytishlariga qaraganda sen musiqa asboblarini juda yaxshi chalar emishsan, shu to‘g‘rimi? — deb so‘raydi.
— Demak, ular adashmaganlar, — deb javob beradi Forobiy.
— Unday bo‘lsa, — deydi hukmdor, — sen shunday musiqa chalginki, biz o‘tirganlar xoxolab kulib yuboraylik, tanalarimiz ham larzaga kelsin.
— Xo‘p bo‘ladi, — deb Forobiy ichak uzdi musiqa chalib, hammani kuldiradi.
— Endi, — deydi hukmdor, o‘zini kulgidan zo‘rg‘a to‘xtatib, — sen bizlarni yig‘latib yuboradigan musiqa chalib ber.
— Buyrug‘ingiz men uchun vojib, — deb Forobiy shunday mungli musiqa chaladiki, o‘tirganlarning barchasi yig‘lashga tushadi. Yig‘idan o‘zini zo‘rg‘a to‘xtata olgan hukmdor, ko‘zlarini artib, yana darveshga yuzlanib deydi:
— Ofarin. Endi qo‘lingdan kelsa, musiqa chalib, bizlarni uxlatgil, biroz dam olib, o‘zimizga kelib olaylik. Shunda Forobiy boshqa bir mo‘jazgina musiqa asbobini qo‘liga olib, shunday mayin, nafis tovushda musiqa chaladiki, o‘tirganlarning barchasi uyquga ketganidan foydalanib, bir varaq qog‘ozga quyidagilarni yozib, saroydan chiqib ketadi: «Sizlarni kuldirib, yig‘latib, keyin uxlatib, musiqa chalgan darvesh aslida Forobiy edi».
Uyqudan cho‘chib uyg‘ongan hukmdor varaqdagi yozuvga ko‘zi tushib, musiqa chalgan darveshni topib, zudlik bilan uni yana saroyga keltirishlarini buyuradi. Choparlar qanchalik qidirmasinlar, darveshni topishning iloji bo‘lmaydi. Chunki bu vaqtda Forobiy shahardan chiqib ketishga ulgurgan edi.